Пераказ: Доўгачаканае паведамленне - Экзаменационные изложения и пересказы для 11 класса по белорусскому языку.

У Пуцілкавічах забавак для дзяцей было шмат. На Ушачцы, дзе плаціна ўтварала азярцо, стаяла прысадзістая будыніна. У ёй нешта сярдзіта раўло, а пры сцяне вада круціла вялікае кола, аж дрыжалі сцены.

Тут жа каля панскага млына і на блізкіх азёрах жыравала рознае птаства, вяліся бабры і выдры. Кругом на лузе ўсё квіт-нела, спелі парэчкі, весела зумкалі пчолы і чмялі.

Зімою было горш. Вялікія снягі і лютыя маразы трымалі Пецю ў хаце. На дварэ холадна, а кажух апрануў старэйшы брат Андрэй, які паехаў з бацькам у лес. Прыходзіцца сядзець з меншымі братамі і сёстрамі на палацях. А так хочацца хлоп-чыку збегаць у садок, паглядзець, дзе ноччу тупалі зайцы і ці падкрадаўся да хлевушка воўк. Няхай толькі маці адхіліцца куды з хаты, Пеця — скок з печы, босы выбежыць на двор, каўзанецца пару разоў па лёдзе і ходу на печ.

Маленькая старая хатка неяк адразу ажывала, калі паказ-валася на парозе бабка Тэкля. Яна прыходзіла памагаць сваёй дачцэ Алене ўходжвацца з гаспадаркай і дзецьмі: сямейка, дзякаваць Богу, расла і расла.

Бабка прыносіла гасцінцы ўнукам: то арэхі, то гарбузікі, то некалькі макавак. Яшчэ болын, чым гасцінцы, любілі ўнукі слухаць бабуліны казкі. Сядзе яна, бывала, з кудзеляю, пры-жмурыць левае вока, схіліць галаву набок і пачне... Апавядае казку бабка не спяшаючыся, мяняе голас, а нітка прадзецца і прадзецца.

Іншы раз прыходзіў дзед Мікіпар Сыс. У святочныя дні ён апранаў салдацкую шапку, на гімнасцёрцы ў яго зіхацеў ме-даль, атрыманы ад самога генерала Скобелева. Стары ваяка ўдзельнічаў у турэцкай вайне, штурмаваў Плеўну, прайшоў пехатою ўсю Балгарыю і Расію, пабачыў белы свет і меў што расказаць.

У хаце Юстына Броўкі, калі заходзіў дзед Мікіпар, збіраліся аднавяскоўцы і пачыналася бясконцая гаворка пра тое, як жы-вуць людзі на свеце.

Дзедавы гутаркі былі першымі ўрокамі геаграфіі, яны ўво-дзілі ў незнаёмы свет, пашыралі далягляды, прывівалі любоў да роднага краю. Пра што ні расказваў бы Мікіпар, ён заўсёды сцвярджаў:

— Дзе я толькі не быў, якія мясціны не прайшоў! Землі там тлустыя, як масла. Не раўня нашаму жоўценькаму пясочку. На тых землях растуць вінаграднікі і райскія сады, як у тым Святым пісанні. Цяпло. Лічы, зімы і не бывае. Горы такія ве-лічныя, рэкі сцюдзёныя. А ўспомню свае Пуцілкавічы, і сэрца рвецца дахаты, што расказаць цяжка. Ноччу маці сніцца, на начлег нібыта з хлопцамі еду... Як ні кажы — у гасцях добра, а домалепш. Тутусёсваё, такоеблізкаеі дарагое...(384словы)

Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь. Зборнік экзаменацыйных матэрыялаў па беларускай мове для агульнаадукацыйных устаноў (ўзровень агульнай сярэдняй адукацыі). Тэксты для пераказаў. 2007

Отсканировано и вычитано Андреем Суворовым