| САБАҚ: №18 Сезім мүшелері және анализаторлар туралы түсінік. | Мектеп: № 47 М.В.Ломоносов атындағы мектеп - лицей |
| Күні:09.11.2016жыл | Мұғалімнің есімі: Жансариева Жансая Серікханқызы |
| СЫНЫП: 8 «А» | Қатысқандар саны: | Қатыспағандар саны: |
| Сабақ негізделген оқу мақсаты (мақсаттары ) | Сезім мүшелері және анализаторлар туралы сипаттайды. |
| Сабақ мақсаттары | Барлық оқушылар: |
| |
| Оқушылардың басым бөлігі: |
| |
| Кейбір оқушылар: |
| |
| Тілдік мақсат | Оқушылар: |
| Негізгі сөздер мен тіркестер: |
| Тітіркендіргіштер, рецепторлар, сыртқы және ішкі рецепторлар, жүйке импульстері, анализаторлар, сенсорлық жүйе, талдағыштар, қабылдаушы, өткізгіш бөлімі, орталық өңдейтін бөлім, көз, құлақ, тері, ауыз, тіл, т.б |
| Сыныптағы диалог/ жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер: |
| Талқылауға арналған тармақтар: |
| Сезім мүшелеріне нелер жатады? |
| Сіз неліктен ......... екенін айта аласыз ба ? |
| Анализаторлар дегеніміз не және ол қандай бөлімдерге бөлінетінін айта аласыз ба? |
| Жазылым бойынша ұсыныстар: |
| Сезім мүшелері және анализаторлар. |
| Алдыңғы оқу | 7 сынып зоологиядан сезім мүшелерімен таныс. |
| Жоспар |
|
| Жоспарланған уақыт | Жоспарланған жаттығулар (төменде жоспарланған жаттығулармен қатар, ескертпелерді жазыңыз) | Ресурстар |
| Баста луы 7 мин | 2 мин
5мин
| І.Ұйымдастыру кезеңі 1.Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу 2.Топқа бөлу ( қима сөздер бойынша топқа бөлінеді) І топ: Рецепторлар ІІ топ: Сезім мүшелері сөйлемдерін ІІІ топ: Анализаторлар құрастырады IVтоп: Сезім мүшелері жайлы жұмбақтар жасыру
ІІ.Үй тапсырмасын сұрау 1) «Лездеме сұрақтар» 1.Жүйке жүйесі орналасуы бойынша нешеге бөлінеді? 2.Жүйке жүйесі атқаратын қызметі бойынша нешеге бөлінеді? 3.Жүйке жүйесінің гигиенасын сақтау үшін қандай ережелерді орындау қажет? 4.Вегетативті жүйке жүйесін неліктен автономды жүйке жүйесі деп атайды? 5.Вегетативті жүйке жүйесі қандай бөліктерге бөлінеді? 6.Симпатикалық бөліктің орталығы қай жерде орналасқан? 7.Парасимпатикалық бөліктің орталығы қай жерде орналасқан? 8.Вегетативті жүйке жүйесі қандай қызмет атқарады? 9.Симпатикалық жүйке жүйелері қандай қызмет атқарады? 10.Парасимпатикалық жүйке жүйелері қандай қызмет атқарады?
Жауабы: Екіге бөлінеді орталық және шеткі болып Екіге бөлінеді сомалық және вегетативті Мектептен келген соң үй тапсырмасын орындамай тынығу
Үй тапсырмасын бір уақытта орындауды әдетке айналдыру Тапсырманы алдымен ауызша тапсырмадан бастау Орташа қиынынан бастап қиынға, сонан соң оңайға көшу 35-40 минуттан соң 5-10 минут үзіліс жасау Оқыған мәліметтерді таңертеңгілік қайталау Вегетативті жүйке жүйесі адам еркіне бағынбайды сол себептен автономды деп аталады.
Вегетативті жүйке жүйесі симпатикалық және парасимпатикалық бөліктерге бөлінеді Симпатикалық жүйке жүйесінің орталығы жұлынның арқы сегменттерінде басталып, мүшелерде жүйке талшықтары ретінде аяқталады Парасимпатикалық бөліктің орталығы ортаңғы мида, сопақша мида және жұлынның сегізкөз сегменттерінде басталып, мүшелерде жүйке талшықтары ретінде аяқталады. Вегетативті жүйке жүйесі ішкі бездердің секрециясымен бірге ішкі мүшелердің қызметінің бір-бірімен үйлесімділігін қамтамасыз етеді. Ол организмнің қызметін күшейтеді Ол организмнің қызметін баяулатады.
Бағалау: сұраққа жауап берген оқушыны фишка арқылы бағалау | Қима қағаздар Жұмыс дәптері Интербелсенді тақта
Фишкалар |
| Орта сы 29 | 6 мин
4 мин
10мин
2 мин
1мин
4 мин
2 мин | ІІІ.Миға шабуыл Ойын: «Кім сезгіш» 4 топтан бір-бір оқушы ортаға шығып дайындалған партаға отырады және олардың қасына екінші оқушы келіпкөздерін орамалмен байлап, алдарында сиқырлы қораптың ішінде тұрған заттарды алып бірінші оқушыға беріп отырады. Алдарына ащы құрт, тәтті конфет, ерлер мен әйелдер әтірлері, алма,сәбіз, болгар бұрышы, моншақ, қаламсап, және түрлі заттар беріледі. Оқушылар қысқа уақыт ішінде, көздері жабулы күйінде әр затты сипап сезу, иіскеп сезу және дәм сезу мүшелері арқылы заттардың атауларын табулары қажет. Осылайша кімнің сезгіш екендігін және бұл жерде қандай сезім мүшелері жұмыс жасамай тұрғанын және неге жұмыс жасамай тұрғанын анықтайды. Осы арқылы жаңа тақырыпты ашады.
Бағалау: Ойынға белсене қатысқан жақсы тапқан оқушыны фишка арқылы бағалау
Жетістік критерийлері 1. Сезім мүшелерін және анализаторларды сипаттайды 2. сезім мүшелері мен анализаторлардың қызметін сипаттайды.
ІV. «Ой қозғау» Бейнежазба көрсету: «Анализаторлар туралы түсінік» Сұрақ : 1.Бейнежазбадан нені түсіндіңіздер?
Дәптермен жұмыс жүргізіледі: Терминдермен жұмыс V. Топтық жұмыс «Мағынаны таны» Әр топқа мәтін бөлініп беріледі, сол бойынша топта талқылап, қорғайды. І топ: Рецепторлар ІІ топ: Сезім мүшелері ІІІ топ: Анализаторлар IV топ: Сезім мүшелері жайлы жұмбақтар жасыру Бағалау: тапсырма критерийлері арқылы бағалау Кері байланыс: 1.Шағын топта бірлесіп жұмыс жасауда не қызықты болды? 2.Бірлескен жұмыс барысында жағымды ахуал орнады ма?
VI.Жұптық жұмыс: «Сәйкестендіру» кестесі Р/С | Термин сөздердің мағынасы |
| 1 | Рецепторлар | 1 | Ми қыртысында қозуды талдайды |
| 2 | Сыртқы рецепторлар | 2 | Қозуды рецептордан орталық жүйке жүйесіне өткізеді |
| 3 | Ішкі рецепторлар | 3 | Сыртқы және ішкі тітіркенуді қабылдап талдайтын сезімтал жүйкелер жиынтығы |
| 4 | Сезім мүшелері | 4 | Дәм сезу мүшесі |
| 5 | Көз | 5 | Сипап сезу мүшесі |
| 6 | Құлақ | 6 | Иіс сезу мүшесі |
| 7 | Мұрын | 7 | Есту мүшесі |
| 8 | Тері | 8 | Көру мүшесі |
| 9 | Тіл | 9 | Сенсорлық жүйе деп те аталады |
| 10 | Анализаторлар | 10 | Ішкі мүшелерден келген тітіркендіргіштерді қабылдайды |
| 11 | Өткізгіш бөлім | 11 | Тітіркендіргіштерді сыртқы ортадан қабылдайды |
| 12 | Орталық өңдейтін бөлім | 12 | Жүйке ұштары |
Бағалау: дайын үлгі жауап арқылы жұптар арасындағы өзара бағалау
Слайдтар
Сурет
қосымша мәліметтер
плакат, стикер, маркерлер, қайшы,түрлі –түсті қағаздар
Биология 8сын
Р.Әлімқұлова
Р.Сәтімбеков.
А.Соловьева
Бағалау парақшалары
Үлестірме парақшалар
Аяқта
луы
9мин
6мин
2 мин
1 мин
VII.Жеке жұмыс:
Кеңейтілген тапсырма
№1 тапсырма
Ұғымдар мен анықтамаларды сәйкестендіріңіз 1. Рецепторлар- Сыртқы және ішкі тітіркенуді қабылдап, талдайтын сезімтал жүйкелер жиынтығы
2. Сезім мүшелері- Сыртқы және ішкі болып бөлінетін жүйке ұштары
3. Анализаторлар- Қоршаған ортаның белгілі бір тітіркендіргіштерін ғана қабылдайды.
№2 тапсырма
Термин сөздердің анықтамаларын жазыңыз
1. Рецепторлар -
2. Сезім мүшелері -
3. Анализаторлар -
№3 тапсырма
Бүгінгі тақырыпқа қатысты ұғымдар мен термин сөздердің анықтамаларын жазыңыз
1.
2.
3.
Бағалау:«Екі жұлдыз, бір ұсыныс арқылы» мұғалім тарапынан сыныптан тыс бағалау
VIII. Рефлексия: «Рефлексия тақташасы»
IX. Үйге тапсырма
§18оқу . Тақырып соңындағы деңгейлік сұрақтарға жауап беру.
Үлестірме парақшалар
Рефлексия тақташасы
стикер
Қосымша ақпарат
Саралау – Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жоспарлайсыз?
Бағалау – Оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлайсыз?
Пәнаралық байланыс
Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері
АКТ- мен байланыс
Құндылықтардағы байланыс
«Лездеме сұрақтар» стратегиясы
«Мағынаны таны» стратегиясы
«Сәйкестендіру » кестесі
«Кеңейтілген тапсырма» стратегиясы
«Фишкалар» арқылы бағалау
Ойынға белсене қатысқан оқушыны фишка арқылы бағалау
Тапсырма критерийлері арқылы бағалау
Дайын үлгі жауап арқылы жұптар арасындағы өзара бағалау
«Екі жұлдыз, бір ұсыныс арқылы» мұғалім тарапынан сыныптан тыс бағалау
Рефлексия
Сабақ \оқу мақсаттары шынайы ма?
Бүгін оқушылар не білді?
Сыныптағы ахуал қандай болды?
Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма?
Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе?
Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?
Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз.
Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сәйкес келетін сұрақтарға жауап беріңіз.
Қорытынды бағамдау
Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1:
2:
Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алады (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1:
2:
Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?
Ұғымдар мен анықтамаларды сәйкестендіріңіз
1. Жылқы - сүтқоректілер класының көнтабандылар
отрядына жататын күйіс қайыратын жануар
2. Қой – сүтқоректілер класының жұптұяқтылар
отрядына жататын күдір тұқымдастар өкілі.
3. Түйе – сүтқоренктілер класы жұптұяқтылар отряды-
ның күйіс қайыратындар тобы
4. Сиыр - сүтқоректілер класы тақтұяқтылар отрядының
өкілі
САБАҚ: Мектеп:
Күні: Мұғалімнің есімі:
СЫНЫП: Қатысқандар саны: Қатыспағандар
саны:
Сабақ негізделген оқу
мақсаты(мақсаттары)
Сабақ мақсаттары Барлық оқушылар:
Оқушылардың басым бөлігі:
Кейбір оқушылар:
Тілдік мақсат Оқушылар:
... (істей) алады.
Негізгі сөздер мен тіркестер:
Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік
бірліктер:
Талқылауға арналған тармақтар:
Сіз неліктен... екенін айта аласыз ба?
Жазылым бойынша ұсыныстар:
Алдыңғы тақырып
Жоспар
Жоспарланған
уақыт
Жоспарланған жаттығулар(төменде
жоспарланған жаттығулармен қатар,
ескертпелерді жазыңыз)
Ресурстар
Басталуы
Ортасы
Аяқталуы
Қосымша ақпарат
5
Саралау– Сіз қосымша
көмек көрсетуді қалай
жоспарлайсыз? Сіз
қабілеті жоғары
оқушыларға тапсырманы
күрделендіруді қалай
жоспарлайсыз?
Бағалау- Оқушылардың
үйренгенін тексеруді
қалай жоспарлайсыз?
Пəнаралық байланыс
Қауіпсіздік жəне еңбекті
қорғау ережелері
АКТ-мен байланыс
Құндылықтардағы
байланыс
Рефлексия
Сабақ/ оқу
мақсаттары
шынайы ма?
Бүгін оқушылар
не білді?
Сыныптағы ахуал
қандай болды?
Мен жоспарлаған
саралау шаралары
тиімді болды ма?
Мен берілген
уақыт ішінде
үлгердім бе? Мен
өз жоспарыма
қандай түзетулер
енгіздім жəне
неліктен?
Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз.
Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сəйкес
келетін сұрақтарға жауап беріңіз.
Қорытынды бағамдау
Қандай екі нəрсе табысты болды(оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1:
2:
Қандай екі нəрсе сабақты жақсарта алды(оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1:
2:
Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды
жетілдіруге көмектесетін не білдім?
6
