БИОЛОГИЯ
11 сынып
Қоғамдық-гуманитарлық бағыты
Барлығы 36 сағат (аптасына 1 сағат)
мерзімі
I бөлім. Жер бетінде тіршіліктің пайда болуы және дамуы (4 сағат).
1 тарау. Жер бетінде тіршіліктің пайда болуы туралы көзқарастардың шығу тарихы (2 сағат.)
1.
1
Тіршіліктің пайда болу процесін және мәнін түсіндіретін алғашқы ғылыми талпыныстар. Ф.Редидің және Л.Пастердің тәжірибелері. Жер бетінде тіршіліктің пайда болуы туралы материалистік көзқарастар.
Көрсетілім:
Л.Пастер тәжірибелерінің сызбанұсқасы; ғаламшарлық жүйелердің қалыптасу кезеңдерінің сызбанұсқасы.
1
2.
2
Жер бетінде тіршілік пайда болуының алғышарттары. Жердің дамуының ерте кезеңдеріндегі алғашқы атмосфера және химиялық элементтердің, бейорганикалық және органикалық молекулалардың эволюциясы.
1
2 тарау. Жер бетінде тіршіліктің пайда болуы туралы заманауи көзқарастар (2 сағат).
3.
1
Тіршіліктің пайда болуы туралы заманауи көзқарастар. А.И.Опариннің теориясы, С. Миллердің тәжірибелері. Протобиополимерлердің пайда болу теориясы.
1
4.
2
Биологиялық эволюцияның бастапқы кезеңдері: фотосинтездің эукариоттардың, жынысты көбеюдің және көпжасушалылықтың пайда болуы.
1
II бөлім. Эволюциялық ілім (10 сағат).
3 тарау. Тірі табиғаттың эволюциясы туралы көзқарастардың Ч.Дарвинге дейінгі дамуы (2 сағат).
5.
1
Биология дамуының Дарвинге дейінгі кезеңі. Ғылымда «әуелбастан мақсатқа сәйкестілік» және тірі табиғаттың өзгермейтіндігі туралы көзқарастардың үстемдігі.
1
6.
2
Өсімдіктер мен жануарларды жіктеп жүйелеу бойынша К.Линнейдің жұмыстары. Ж.Б.Ламарктың эволюциялық теориясы. Алғашқы эволюционисттер.
1
4 тарау. Дарвинизм (3 сағат).
7.
1
Ч.Дарвин ілімі қалыптасуының алғышарттары: жаратылыстану ғылым саласының жетістіктері, Ч.Дарвиннің экспедициялық материалдары. Ч.Дарвиннің қолдан сұрыптау және табиғи сұрыпталу туралы ілімдері.
1
8.
2
Түр - эволюциялық бірлік. Жалпыға бірдей жеке дара өзгергіштік және ұрпақтар сан мөлшерінің артықтылығы.
№1 зертханалық жұмыс.
Мәдени өсімдіктердің іріктемелерінен өзгергіштікті, қолдан сұрыптаудың нәтижесін, түр критерийлерін зерттеу.
1
9.
3
Тіршілік үшін күрес және табиғи сұрыпталу.
1
5 тарау. Микроэволюция (2 сағат).
10.
1
Мутациялардың эволюциялық рөлі. Табиғи сұрыпталудың формалары. Организмдердің тіршілік ортасына бейімділігі табиғи сұрыпталудың әрекеті екендігі.
Көрсетілім:
географиялық түртүзілу процесін бейнелейтін сызбанұсқалар;
тірі өсімдіктер мен жануарлар, кеппешөптер мен жинақтамалар, жеке дара өзгергіштік пен өсімдіктердің әртүрлі іріктемелерінің және жануарлардың қолтұқымдарының сонымен қатар организмдердің тіршілік ортасына бейімделуі және түртүзілудің нәтижелерін бейнелейтін сызбанұсқалар.
№ 2 зертханалық жұмыс.
Организмдердің тіршілік ортасына бейімділігін зерттеп білу.
1
11.
2
Микроэволюция. Түртүзілу туралы заманауи көзқарастар
(С.С.Четвериков, И.И.Шмальгаузен). Географиялық және экологиялық түртүзілу.
1
6 тарау. Эволюцияның негізгі заңдылықтары. Макроэволюция (3 сағат).
12.
1
Эволюциялық процестің негізгі бағыттары. Биологиялық прогресс және биологиялық регресс (А.Н.Северцов).
Көрсетілім:
прогрессивті эволюция жолдарының арақатынасының сызбанұсқасы, Қызыл кітапқа енгізілген және мемлекеттік қорғауға алынған өсімдіктер мен жануарлардың өкілдерін сипаттайтын мысалдар.
1
13.
2
Биологиялық прогреске жетудің жолдары. Эволюция нәтижелері: тірі табиғат құрылым деңгейінің біртіндеп күрделенуі, түрлердің көптүрлілігі, салыстырмалы бейімділік (органикалық мақсатқа сәйкестілік).
1
14.
3
Бақылау жұмысы №1(Тест)
1
III бөлім. Жердегі органикалық дүниенің дамуы (8 сағат).
7 тарау. Өсімдіктер және жануарлар эволюциясының негізгі көрінісі (5+1 сағат).
15.
1
Архей және протерозой замандарында тіршіліктің дамуы. Жердегі тіршіліктің алғашқы іздері. Қазіргі барлық омыртқасыздар типтерінің шығуы. Алғашқы желілілер. Су өсімдіктерінің дамуы.
1
16.
2
қайталау
1
17
3
Палеозой заманында тіршіліктің дамуы. Өсімдіктер эволюциясы. Алғашқы төменгі сатыдағы өсімдіктердің, қырықжапырақтардың тұқымды қырықжапырақтардың, ашық тұқымды өсімдіктердің шығуы. Омыртқалылардың (балықтардың, қосмекенділердің, жорғалаушылардың) шығуы.
1
18
4
Мезозой заманында тіршіліктің дамуы. Жабық тұқымды өсімдіктердің шығуы және таралуы. Құстар мен сүтқоректілердің шығуы. Ертедегі ашық тұымды өсімдіктер мен жорғалаушылардың жойылуы.
1
19.
5
Кайнозой заманында тіршіліктің дамуы. Гүлді өсімдіктердің қарқынды дамуы, бунақденелілердің көптүрлілігі (параллельді эволюция).
1
20.
6
Ұрықжолдасты сүтқоректілердің дамуы. Маймылдардың пайда болуы. Адам тұқымдасының алғашқы өкілдерінің шығуы. Адам эволюциясының бағыттары.
1
8 тарау. Адамның шығу тегі (3 сағат).
21.
1
Homo sapiens-түрінің жануарлар дүниесіндегі жүйелік орны. Адам эволюциясының кезеңдері. Homo sapiens-түрінің популяциялық құрылымы; адам нәсілдері.
Көрсетілім:
адамның және омыртқалы жануарлардың қаңқаларының модельдері.Зертханалық жұмыс№3
1
22.
2
Антропогенездің қозғаушы күштері. Ф.Энгельс маймылдың адамға айналуындағы еңбектің рөлі туралы. Адамның қалыптасуында сөздің, ақыл-ойдың және қоғамдық қатынастардың рөлі.
1
23.
3
«Әлеуметтік дарвинизм» және нәсілшілдіктің кертартпалық мәні. Адамның әлеуметтік дамуындағы қоғамдық тіршілік заңдарының жетекші рөлі.
1
IV бөлім. Организм және ортаның өзара қарым-қатынастары. Экология негіздері (11 сағат).
9 тарау. Биосфера туралы түсінік (3 сағат).
24.
1
Биосфера-жердің тірі қабығы. Биосфераның құрылымы: литосфера, гидросфера, атмосфера.
Зертханалық жұмыс №4
1
25
2
Биосфераның құрам бөліктері: тірі зат, түрлік құрамы, әртүрлілігі және биомассаға қосқан үлесі, биосфераның биосірескен және сірескен заттары (В.И.Вернадский).
1
26
3
Табиғатта заттардың айналымы.
1
10 тарау. Организм және ортаның өзара қарым-қатынастары(3+2сағат).
27.
1
Тірі организмдердің табиғи бірлестіктері. Биогеоценоздар, олардың құрамдас бөліктері: продуценттер, консументтер, редуценттер. Биоценоздар, олардың түрлік әртүрлілігі, популяциялар тығыздығы, биомассасы.
.
1
28
2
Ортаның абиотикалық факторы. Температураның жарықтың, ылғалдылықтың және басқа факторлардың бірлестіктер тіршілігіндегі рөлі және әсер ету қарқындылығы. Шектеуші фактор. Орта факторларының өзара әсері, төзімділік шегі.
1
29
3
Ортаның биотикалық факторлары. Қоректік тізбектер және жүйелер. Экологиялық пирамидалар: сандық, биомассалық, энергиялық. Биогеоценоздардың ауысуы, оның себептері, жаңа бірлестіктердің қалыптасуы.
1
30
4
Антропогендік факторлар, олардың биоценоздарға әсері. Табиғат ресурстарын тиімді пайдалану проблемалары, табиғатты қорғау және ластанудан сақтау, табиғи кешендер, экологиялық білім, тәрбие, мәдениет қалыптастыру.
1
31.
5
Жер ғаламшарының экологиялық апаттары. Қазақстан Республикасының экологиялық апатты аймақтары.
1
11 тарау. Организмдер арасындағы қарым-қатынастар (3 сағат).
32.
1
Организмдер арасындағы қарым-қатынастың формалары. Жағымды қатынастар - симбиоз, кооперация, мутуализм, комменсализм.
.
1
33.
2
Антибиотикалық қатынастар: жыртқыштық, паразитизм, бәсеке. Бейтарап қатынастар-нейтрализм.
1
34
3
Организмдер арасындағы қарым-қатынастың формалары. Антибиотикалық қатынастар: жыртқыштық, паразитизм, бәсеке. Бейтарап қатынастар-нейтрализм.
1
35
1
Бақылау жұмысы №2 (Тест)
1
V тарау. Бионика (1 сағат).
36
2
Өсімдіктер мен жануарлардың құрылымдық принциптерін адамның шаруашылық әрекетінде пайдалану.
1