Биология пәні бойынша II –аралық бақылау. Өткен тақырыптарға тест тапсырмалары.
ТАПСЫРМА – 1 (Әр дұрыс жауапқа 2 ұпайдан беріледі.)
Мутациялық өзгергіштіктің маңызы
Өзара байланысқан белгілердің тұрақтылығын қамтамасыз етеді
Гендердің бір белгінің ғана емес, екі немесе одан көп белгілер ұалыптасады
Табиғи сұрыпталу материал бермейді
Мутациялар доминантты, рецессивті, пайдалы және зиянды болуы мүмкін
Комбинациялық өзгерісті болады
Модификациялық өзгеріске алып келеді
Онтогенез
B) Эволюция негізінде пайда болған
C) Табиғи және жасанды сұрыпталу негізінде қалыптасады
E) Жұмыртқа клеткасының даму циклі
F) Жоғары сатыдағы сатыдағы өсімдіктерге тән процесс
G) Тура және жанама даму жолдарымен анықталады
H) Сома клеткаларының бөлінуінен пайда болады
Онтогенез сатылары
B) Көбею C) Даму D) Эмбрионалды E) Қалыптасу F) Өсу G) Преформизм
Эмбрионалды кезеңге тән:
A) Өсу C) Бластула, гаструла D) Даму F) Қалыптасу G) Ұрықтану H) Көбею
5. Гаструляция процесіне тән:
A) Бөлшектеу B) Бластодерманың түзілуі D) Органоидтардың жетілуі
F) Белок синтезінің күрт артуы G) Ұрықтану процесінің қарқынды жүруі H) ДНК мөлшері артады
6. Жұмыртқа клеткасындағы сарыуыздың мөлшеріне байланысты қарастырылатын типтер:
A) Изолецетальды B) Проэмбрионалды C) Эмбрионалды D) Радикалды F) Нейрула H) Ұрық жапырақшалары
7. Г. Мендельдің тірі организмдердегі тұқым қуалаушылық заңдылықтарын қайтадан ашқан ғалымдар:
A) Т. Морган, К. Бриджес B) Э. Чермак, Де Фриз C) У. Бэтсон, Т. Бовери.
F) Г. Меллер, Дж. Стадлер. G, Де Фриз, В. Иоганнсен H) К. Корренс, Т. Бовери
8. Клетка циклына қандай кезеңдер жатады?
Пресинтетикалық кезең
Сереторлы гранулалар синтезі кезеңі
Период накопления трофических включений Трофикалық қосылыстардың жинақталу кезеңі
Постсекреторлы кезең
Қалыпқа келу кезеңі
Регенерация кезеңі
9. Митоздың профазасы уақытында орын алады:
Ядро қабықшасының фрагментациясы
Метафаза пластинканың жасалуы
Клетканың полюстары бойымен хромосомалардың алыстауы
Хромосомалардың екі еселенуі
Кроссинговер
Биваленттердің жасалуы
10. Митоздың метафаза уақытында орын алады:
Ядро қабықшасының фрагментациясы
Бөліну ұршығының қалыптасу процесінің басы
Хромосомалардың теломерлі бөлiмшелерiне бөлiну ұршығының микротүтiктерiнiң бекiтiлуі
Қатаң тәртiпте клетканың экваторлық жазықтықтығында хромосомалардың қатарға тұрғызылуы
Орама түрiнде хромосомалардың клетканың ортасында орналастырылуы
Клетканың полюстары бойымен хромосомалардың алыстауы
11. Митоздың анафаза уақытында орын алады:
Хромосома центромера ауданында байланыс жоғалтады және клетканың полюстарына тарқайды
Хромосома центромера ауданында байланыс жоғалтады және экватордың аймағында орамға жиналады
Хромосомалардың центромера бөлiмшелерi клетка экваторына қарай бағытталған
Хромосомалардың центромера бөлiмшелерi клетка экваторына қарай бағытталған
Ядро қабықшасының фрагментациясы
Клетканың екі еншілес клеткаға бөлінуі
12. Митоздың телофаза уақытында орын алады:
Хромосомалардың конденсациясы
Ядро қабықшасының фрагментациясы
Бөліну ұршығының қалыптасуы
Хромосомалардың клетка экваторының ауданында қатаң ретпен орналастырылуы
Хромосомалардың центромера бөлімшесімен полюстарға қарай, теломерлі бөлiмшелермен экваторға қарай бағытталуы
Клетканың екі еншілес клеткаға бөлінуі
13. Дигибридті будандастыру генотипі бойынша ажырау қарым-қатынасын анықта:
1:2:2:4:1:2:1:2:1
9:3:3:1
1:2:1
1:2:2:1:2:1:2:1
1:2:2:3:1:2:1:2:1
14. ДНҚ–да А–Т, Г- Ц мөлшерлері тең болатындығын көрсеткен ғалым
Э. Чермак
Э.Чаргафф
Дж.Уотсан мен Ф.Крик
К. Корренс
У. Бэтсон
15. Қалыпты жағдайда адам хромосомасын құрайды
А. ХХ пен ХУ ауысып келуі В. 22жұп аутосома + 1 жұп жыныстық хромосома
Д. 22 аутосома Ғ. 46 жұп хромосома G.47+ХУ Н. 9жұп хромосома
16. 9. Мына будандастырулардан ұрпақтың фенотиптік ажырауларынан сандық қатынасы 1/1 тең болады:
А) АаВB x aabb В) Aabb x aabb С) AaBb x aabb
D) AABb x Aabb Е) AA x aa G) aabbcc x AABBCC
17. Ұрықтың энтодерма қабатының туындылары болып табылады
A) Асқорыту бездері B) Екі қабатты ұрық C) Омыртқа жотасы E) Бластомер G) Зигота H) Бластула
18. Профаза керісінше түрде қай фазада қайталанады:
анафазада
телофазада
метафазада
прометафазада
интерфазада
19. Митоздын нәтижесінде туыстас жасушалардын хромо- сома жиынтықтары қандай:
n
2n
4n
2n жэне 4n
Зn
20. Хромосомалардың морфологиясын қай фазада зерттеуге болады:
профазада
анафазада
метафазада
телофазада
интерфазада
ТАПСЫРМА -2 (дұрыс орындалған тапсырмаға 5 ұпай беріледі.)
Зерттеулердің гибридологиялық әдісіне қолданылатынң әріп символикасын анықтардар.
АА – доминантты гомозигота
Аа – гетерозигота
аа- рецессивті гомозигота
♀ - аналық дараның жыныстық белгісі.
♂ - аталық дараның жыныстық белгісі.
х – будандастыру белгісі.
Р – будандастыруға алынған ата- аналық даралар.
F1, F2….. – бірінші екінші ұрпақ
ТАПСЫРМА – 3. Митоздық циклдің негізгі фазаларын төмендегі берілген сурет бойынша оқып, танып таблицаны толтырындар. (дұрыс орындалған тапсырмаға 5 ұпай беріледі.)
[pic]
Сурет бойынша № Митоздық циклының негізгі фазаларына сипаттма
6
Хромосома центромера ауданында байланыс жоғалтады және клетканың полюстарына тарқайды
1
Жіңішке жіпше тәрізді хромосомалар п.б
7
Ядро қабықшасының қалыптасуы
5
Хромосомалардың центромера бөлiмшелерi клетка полюстеріне қарай тарта бастайды
7
Клетканың екі еншілес клеткаға бөлінуі
3
Ядро қабықшасының фрагментациясы
3
Хромосома конденсациясы
2
Бөліну ұршығының қалыптасу процесінің басы
4
Хромосомалардың центромера бөлiмшелерiне бөлiну ұршығының микротүтiктерiнiң бекiтiлуі
4
Қатаң тәртiпте клетканың экваторлық жазықтықтығында хромосомалардың қатарға тұрғызылуы
5-7
цитокенез
ТАПСЫРМА – 4
Томат өсімдігінің жемісі қызыл (R ) реңді, бойының биік қалыпты (Н) түрінің жемісінің сары (r) түсті және аласа бойлы (h ) түріне қарағанда доминанты. Дигетерозиготалы қызыл жемісті, биік бойлы өсімдігін сары жемісті аласа бойлы өсімдікпен будандастырғандағы F₁ -дің генотипі мен фенотипі қандай болады?
Тапсырма- 1.
Д
Е
Д
С
F
A
B
A
A
D
A
F
A
B
B
B
A
B
B
C
Тапсырма-2. Доминантты гомозигота
Гетерозигота
Рецессивті гомозигота
Аналық дараның жыныс белгісі
Аталық дараның жыныстық белгісі
Будандастыру белгісі
Будандастыруға алынған ата-ана даралары
1,2 ұрпақ
Тапсырма -3
6
1
7
5
7
3
3
2
4
4
5-7
Тапсырма 4
С