Биология, 6-сынып, Алматы қаласы
Абай атындығы Қазақ Ұлттық Педагогикалық Университетінің Жаратылыстану-география институтының Биология 5В011300 мамандығының 4-курс студенті
Хамитова Динара Ағыбаевна
Тақырыбы:§ Өсімдіктер патшалығы
(аралас сабақ – 45 минут)
Оң жақ бағандағы тапсырмаларды құрастырушы мұғалімдердің есіне:
І кезең. Төмендегі «Көпір» тапсырмаларын оқушылар үйде орындап, бүгінгі сабаққа дайындалып келеді. Мұғалім алғашқы 5-7 минутта: а) ұйымдастыру сәтін; б)алдыңғы тақырыптың ІІІ кезеңінің үш деңгейлік тапсырмаларын үйде аяқтап келу дәрежесін тексергеннен кейін ; в) «көпір» тапсырмаларын тексереді.
«Көпір»
тапсырмалары өткен тақырыптар бойынша жаңа сабақты меңгеріге негіз болатын қайталау тапсырмалары
1. Өсімдік туралы ғылым неге ботаника деп аталады?
2. Мәдени және жабайы өсімдіктерге салыстырмалы сипаттама беріндер.
3. Қазақстан жерінде қанша өсімдіктер түрі таралған?
4. Биология ғылымы нені зерттейді?
5. Мектеп маңынан жабайы өсімдіктерді көруге бола ма?
ІІ кезең (топтық жұмыс) жаңа сабақты топтық жұмыс барысында оқушылардың өз бетімен меңгеруіне жағдай жасау: а) оқушылар төмендегі «Білу», «Түсіну», «Талдау», «Жинақтау» тәсілдеріне сәйкес тапсырмаларын өздері толтырады (10 минут); ә) жауаптарын мұғаліммен бірге талдайды (10 минут). Нәтижесі ауызша марапатталады.Бұл кезеңде оқушыларға баға қойылмайды.
Теориясы:«Білу»
(тақырып мазмұны бойынша кім?не?
қандай? қалай?нені? қашан?не істедісияқты сұрақтарға жауап беретін толық ақпарат іріктеліну керек)
1-ші топ 1. Өсімдік топтарын анықтау
-ұқсастығы
-айырмашылығы
2. Өсімдік өсу үшін не қажет?
1-оқушы. Ағаштар, бұталар, шөптер, су өсімдіктері./әр топтағы өсімдіктердіайтады./
2-оқушы. Ұқсастығы: өсімдік тобы; Айырмашылығы: сабағы-жуан, жіңішке,қатты, жұмсақ, біреу,көп: жапырағы-жалпақ,қылқанды. Гүлдері- түрлі түсті болып келеді.
3-оқушы. Өсімдік өсу үшін, ауа,жылу,жарық, қорек үшін қажет.
2-ші топ. 1. Өсімдік түрлерін белгіле, түсіндір.
-ұқсастығы
-айырмашылығы
2. Өсімдіктердің жабайы және мәдени өсімдік деп аталатын себебі неде?
Мысал келтір:
1-оқушы.Айырмашылығы . өсу ортасы әр түрлі
2-оқушы. Жабайы өсімдіктерөздігімен өседі. Ал мәдени өсімдіктерді адам өзі өсіреді. Оларға егістікте , бау-бақшада өсетін өсімдіктер жатады.
3-ші топ. Өсімдіктер қанша жыл тіршілік етеді?
1-оқушы. Өсімдіктер бір жылдық, екі жылдық, көп жылыдқ болып бөлінеді
2-оқушы. Өсімдіктер далада, тауда, шалғында, суда өседі.
Айырмашылығы. Өмір сүру ұзақтығында.
Теориясы: «Түсіну»
(неге? неліктен? себебі? не үшін?
1. Өсімдіктер патшалығының сан алуандылығы.
2. Өсімдіктердің тіршілік формалары.
3. Өсімдіктердің маңызы.
Теориясы:
«Талдау»
(1.Салыстыр,
2. Айырмашылығы неде?
3. Ұқсастығы неде?
4.Тақырыптың басты идеясы
Өсімдіктердің өсіп жетілу кезеңдерін түсіндіру.
Теориясы: «Жинақтау»(Қорытынды шығар,анықтама бер, мазмұнды жүйеле, кестені, тірек сызбаны, сөзжұмбақты толтыр немесе өзің құрастыр тағы с.с. басқа түрдегі тапсырмалар оқушының жоғарыдағы «тақырыптың басты идеясына» жазған жауабына қойылады)
Тірек-сызбаны толтыр
Өсімдіктердің тіршілік формалары
Бұташықтар
Шөптер
Ағаштар
Жыл сайын жетілетін жасыл өркендері болады. Екі жылдық және көп жылдық шөптер де келесі жылы көктемде, қыстап шыққан өркендерден жаңа жасыл өркендер өсіп шығады.
Сабақтары мен тамырлары сүректеніп біткен, өте жақсы жетілген биіктігі 3 метрден кем болмайтындіңі бар, көп жылдық өсімдіктер. Қазақстанда өсетін ағаштардың ең биігі 50 метрден аспайды( қарағай, шырша,емен,жөке ағашы т.б.)
Ағашты өсімдіктер тіршілік формаларының бір типі. Оларға таңқурай, қожақат, қойбүлдіргендер жатады.сабақтарының биіктігі 5-7 см-ден 50х60 см-ге дейін жетеді. Негізгі өркен қысқа уақыт қана тіршілік етеді. (3-7жыл)
Өсімдіктің маңызы: таза ауа, баспана, қорек, тағам, жиһаз, дәрі-дәрмек, демалыс орны.т.б.
Оқулықпен жұмыс (5 минут): төмендегі «Қолдану» және оқушының тақырып мазмұнына «Баға беруі» тәсілдеріне сәйкес, яғни рефлексия жасауға, эссе жазуға арналған, практика жүзінде бекіту тапсырмалары орындалады . Нәтижесі ауызша марапатталады.
Практикасы: «Қолдану»(оқулықпен жұмыс жүргізу барысында тек қарапайым тапсырмалармен бекіту жүргізіледі.
Оқулықпен жұмыс:
Декоративті өсімдік деп нені атайды?
Ж. : Қызыл, жасыл түсті гүлдер жердің көркі оларды арнайы бақтарда және үйде өсіреді.
2. Дәрілік өсімдік деп нені атайды?
Ж.. : Олар медецина және мал дәрігерлік емдеу және аурудың алдын алу мақсатында қолданатын өсімдіктер (дәрмене, бақбақ шайқурай т.б.)
Практикасы
«Баға беру» (Сен қалай ойлайсың? Не істер едің? деген тапсырмалар оқушыға жоғарыда алған білімін (теория бойынша) және біліктілігін (практикасы бойынша) өмірдегі жағдаяттарды шешуге бағытталып қойылады
Сендер қалай ойлайсыңдар?
1.топ. Өсімдіктердің адам мен жануарларға қандай қажеттілігі бар?
2.топ. Адам өз әрекетімен өсімдік әлеміне қалай әсер етеді?
3.топ. Өсімдікті қорғау үшін қандай шара қолданылады?
І деңгей (5 балл)
Теориясы: «Білу»
(тақырып мазмұны бойынша кім?не?
қандай? қалай? нені? қашан?не істеді сияқты сұрақтарға жауап беретін толық ақпараттар іріктелініп ІІ кезеңдегіге қарағандакерісінше қойылады)
ІІ деңгей (5 балл + 4 балл = 9 балл)
Теориясы: «Түсіну»
(неге? неліктен? себебі? не үшін?сұрақтары оқушының жоғарыда берген жауаптарына оларды тереңдету үшін қойылады)
ІІІ деңгей (9 балл + 3 балл = 12 балл)
Теориясы:
«Талдау»
(1.Салыстыр,
2. Айырмашылығы неде?
3. Ұқсастығы неде?
4.Тақырыптың басты идеясы
Өсімдіктердің өсіп жетілу кезеңдерін түсіндіру.
Теориясы:
«Жинақтау»
(Қорытынды шығаруға бағытталған: дана сөздерге назар аудару
Халқымыздың өз ұрпағын, табиғатты аялап, сақтауға тәрбиелейтін алуан түрлі дана сөздер бар.
«Ер – елдің көркі, орман – жердің көркі»
«Бір тал кессең, он тал ек»
«Дәрі – шөптен шығады, дана – көптен шығады»
«Дала көркі – мал, өзен көркі – тал»
Практикасы
«Баға беру»(Сен қалай ойлайсың?Не істер едің?сияқты тапсырмалар өмірдегі жағдаяттарды шешуге бағытталып қойылады
26.01.2015 жыл Алматы қаласы.
Биология, 6-сынып, Алматы қаласы
Абай атындығы Қазақ Ұлттық Педагогикалық Университетінің Жаратылыстану-география институтының Биология 5В011300 мамандығының 4-курс студенттері
«Көпір»
тапсырмалар
Теориясы:
«Білу» (Кім? Не? Қашан? Қайда? Не істеді?)
«Түсіну»
(Неліктен? Себебі? Не үшін? Неге?)
«Талдау» (салыстыр ерекшелігі неде? т.б.
ең бастысын бөліп шығар).
«Жинақтау» (схема құру, толтыру, анықтама беру)
Практикасы:
(қарапайым тапсырмалар)
Теориясы:
«Білу» (Кім? Не? Қашан? Қайда? Не істейді?)
Теориясы:
«Түсіну» (Неліктен, Себебі? Не үшін? неге?)
«Талдау»
(салыстыру ерекшелігі неде?
Теориясы:
«Жинақтау»
(қорытынды шығар, анықтама бер. Мазмұнды жүйелі, кесте, сызба, ребус т.б. түрінде)
Тақырыбы: § Өсімдіктер патшалығы
І – кезең
Ұйымдастыру кезеңі
1. Өсімдік туралы ғылым неге ботаника деп аталады?
2. Мәдени және жабайы өсімдіктерге салыстырмалы сипаттама беріндер.
3. Қазақстан жерінде қанша өсімдіктер түрі таралған?
4. Биология ғылымы нені зерттейді?
5. Мектеп маңынан жабайы өсімдіктерді көруге бола ма?
ІІ кезең
Оқушылардың оқулықпен жұмыс жасау
дағдысын қалыптастыру кезеңі.
Өсімдіктер патшалығының саналуандылығы.
Өсімдіктердің тіршілік формалары.
Өсімдіктердің маңызы.
Жаңа сабақтың барысы
А) Президент Ә) Парламент Б) Мәжіліс
В) Сенат Г) Үкімет
5. Қазақстан 100- ден астам елмен достық қарым қатынаста.
Ресей
Қырғызстан Өзбекстан
Қазақстан
Үндістан Қытай
Түркия Түрікменстан
Араб
және т.б. елдермен ынтымаққа қол жеткізді
Жаңа сабақты бекіту жұмыстары
Тақырыптарға сай сызба, кесте құрастырады, сурет салады, әңгіме құрастыру
ІІІ – кезең
Деңгейлік тапсырмалар
І- деңгей (5 балл)
Біздің Отанымыз қалай аталады?
Қазақстан қандай мемлекет?
Қандай елмен шектесіп жатыр?
Мелекеттік тіл қандай тіл?
ІІ деңгейлік (5 балл + 4 балл =9 балл)
Отанымыз туралы мақтанышпен айта аламыз ба?
Мемлекеттің орны, құрылымы туралы не айта аласың?
Үкімет құрамына кімдер кіреді?
Қазақстан тәуелсіздігін қашан алды?
Қазақстан
Егемен
Тәуелсіз
Туы
Гимн
Елтаңба
ІІІ деңгей (9 балл + 3 балл =12 балл)
Отаныңңа деген махаббатыңды қалай білдіресің?
Біз өз Отанымызды не үшін сүйеміз?
«Елімнің болашағы» тақырыбына сурет салу.
Конституция туралы не білесің?
Қазақстан – тәуелсіз мемлекет, мәтінді оқып келу
12. Үйге тапсырма.
Хамитова Динара Ағыбаевна
Тақырыбы:§ Өсімдіктер патшалығы
(аралас сабақ – 45 минут)
