ШҚО,Ұлан аудандық білім және дене шынықтыру спорт бөлімі.
Бозанбай ауылы ҚМҚК «Айгөлек» балабақшасы
Жүргізген:Жиналыс
Мақсаты:Ұлыстың ұлы күні Наурыз мерекесі туралы білмдерін тереңдету.Балалардың тілін,танымын,ән салу,би билеу мәдениетін,сөздік қорын дамыту.Ата-аналармен байланысты нығайту.Қазақ елінің салт-дәстүрлерін қастерлеуге,дәстүрлі мерекелерді құрметтей білуге тәрбиелеу.Эстетикалық тәрбие беру.
Кіріспе:Құрметті балалар,қадірлі қонақтар!Ұлыстың ұлы күні-Наурыз мейрамы құтты болсын!Наурыз көнеден келе жатқан мейрам.Наурыз бақыттың бастамасы,жақсылықтың жаршысы,өмірге нұр сыйлаған,сезімге гүл сыйлаған,халық қастерлейтін күн.Ұлыстың ұлы күні құтты болсын,ағайын!
Наурыз –табиғаттың тамырына қан жүгіртіп,тіршілік атаулыны қайта оятып,жаңартатын кез.Ендеше көктемнің шуағын ала келген Наурыз мерекесі құтты болсын!
Наурыз жырын жырлаймыз,
Онымен де тұрмаймыз.
Шыңдалып жеткен бұл күнге,
Ел дәстүрін сыйлаймыз.
Деп балалардың орындауында «Көктем»вальсы.
Көктем мезгілінде
-табиғатта қандай құбылыстар болады екен?
-қар еріп,адамдар тіршілігін бастайды,жан-жануарлар ұйқысынан оянып өз қамдарын жасайды.Малдар төлдейді.
-дұрыс
Сендер төрт түлік малдың төлдерін білесіңдерме?
Сиырдың төлі-бұзау
Түйенің төлі-бота
Ешкінің төлі-лақ
Жылқының төлі-құлын
Қойдың төлі-қозы,қошақан.
-дұрыс .ендеше балалардың орындауында Ән: «Қошақаным»
Қарсы алыңыздар.
Хор: «Қошақаным»
Енді мен ата-аналарға мақалды айтам сіздер жалғастырасыздар.
Мақалдар:
1.Бала жетіге келгенше,жерден таяқ жейді.
2.Ұлдың ұяты әкеге,қыздың ұяты шешеге.
3.Ана бір қолмен бесікті тербетсе,екінші қолымен әлемді тербетеді.
4.Ақылсыз адам айғайлай келеді,жан-жағын жайпай келеді,
Ақылды адам жай келеді,жан-жағын байқай келеді.
5.Өзімдікі дегенде өгіз қара күшім бар,
Кісінікі дегенде анау-мынау ісім бар.жақсы
Өнерлі ғой балалар,
Көңілдері пәк,жайсаң
Би де билеп береді.
Шапалақ соғып қаласақ!
Ұлдардың орындауында би: «Біздің жігіттер»
Осында отырған ата-аналарға тағы бір сұрақ тез-тез жауап беруге тырысамыз.
Сұрақтар :
1.Бір рудан тараған туыстарды қалай атаймыз?
-әулет.
2.Жеті қазынаны атаңыз.
-ер жігіт,сұлу айел,ақыл-білім,жүйрік ат,жүйрік тазы,қыран бүркіт, берен мылтық.
3.Үш байлықты атаңыз.
-денсаулық,ақ жаулық,10саулық.
4.Үш арсызды атаңыз.
-ұйқы,күлкі,тамақ
5.Жеті жоқты атаңыз.
Жерде өлшеуіш,аспанда тіреуіш,таста тамыр,тасбақада талақ,аллада бауыр,аққуда сүт,жылқыда өт жоқ.
6.Үш ананы білесіз бе?
-сөз анасы-құлақ,су анасы-бұлақ,жол анасы-тұяқ.
Наурыз мерекесінде наурыз көже даярланып,дастархан жайылады,алтыбақан құрылып,ән-бимен қатар әртүрлі ойындар ойналады.соның ішінде қазір біз «қыз қуу» ойының көрсетеміз.
Ойынның шарты:екі жігіт шығады екі қызды алып қыздар қашады ал ұлдар қуады егерде жігіт қызды ұстап алса қыздың бетінен сүйеді,егерде ұстай алмаса қайтар жолда қыз жігітті қуып жетіп қамшымен соғады.
Наурыз мерекесіне арналған балалардың дайындаған тақпақтарына назар аударайық.
Аяужан : Наурыз тойын жұп жазбай,
Биыл қарсы алайық.
Қазақтың бір салты деп,
Тойға шашу шашайық.
Нуркен:
Бойыма,күшіме,
Ойыма,ісіме.
Сеніп тұр аташым,
Беріп тұр батасын
Н.Айгерім:
Ата-бабам тойлаған,
Наурызым армысың?
Қызығына тоймаған,
Дарқан дала,қарлы шың.
Мадияр:
Ауылдың малы төлдепті,
Айран шықты аз-көпті.
Манаурап мал,
Жан жадырап.
Жан-жануар мәз бопты.
Динара:
Құлын,тай басты көгалды,
Көгілдір көрпе жамылған.
Көлдерде құстар оралды,
Туған жер қыстай сағынган.
Ақиқат:
Қарды ертіп жылғасы,
Наурыз келді –жыл басы.
Шуақ төкті жарық күн,
Мейрамында халықтың.
Жанерке:
Күнтізбенің парағын,
Бүгін аңдап қарадым.
Мереклі күн кепті,
Жыртпаймын мен бұл бетті.
Оңалбай:
Бата беріп атамыз,
Бата беріп апамыз.
Тәтті болып жасалған,
Наурыз дімін татамыз.
Толғанай:
Ақ келді,тойдық уызға,
Ақ шұбат,саумал,қымызға.
Ауылым тойға жиналды,
Наурыз көже жиналды.
Даурен:
Жерді жапты көк кілем,
Ондай кілем жоқ білем.
Көктем келді күлімдеп,
«Міне,саған гүлім!»деп.
Мадина:
Көлдің мұзын күн тесті,
Әппақ тонын жер жапты.
Жан-жақтан күркіреп,
Жаңбыр жауды сіркіреп
Мұхтар:
Ұлыс оң болсын,
Ақ мол болсын.
Ұлыс бақытты болсын,
Төрт түлік ақты болсын!
Жаннур:
Жарқырап тұр күніміз,
Жайқалсын жас гүліміз.
Бақта бұлбұл сайрасын,
Сәнді көктем нұрымен.
Наурыз тойы-жырымен,
Көңіл гүйдей жайнасын.
Дильназ:
Ақ қозы туды маңырап,
Жаңа әнге толды айналам.
Қызығып күлдім жадырап,
Ақ бота көзі жайнаған.
Жамандық деген қош бол деп,
Қос қолдар түгел жайылды,
«Адамға адам дос бол!»деп.
Ерзат:
Ой,балалар,балалар,
Жылы-жылы жел соқты.
Жылғалардан су ақты,
Қаңқыл-қаңқыл қаз кепті.
жер қарайды жаз кепті.
Е.Айгерім:
Қауыша алмай қанша жыл,
Қалдық сенен адасып.
Сағынды қыз,аңсады ұл,
Төрле,есіктің бәрі ашық.
Мерекені,байырғы,
Алды халқым қабылдап.
Ақ дастархан жайылды,
Ошақта от жалындап.
Қанат:
Күн мен түн теңелді,
Жер шуаққа кенелді.
Соны тойлар ел енді,
Наурыз тойы-салтымыз.
«Көгерсін»,-деп халқымыз,
Көшеге тал егеміз.
Тоқшылықтың белгісі той көбейді,
Тойға келген қызулы бой көбейді.
Не өнерің болса,да ортаға сал,
Өлең айтқын,би биле ,сөйле мейлі.
Қыздардың орындауында халық биі «Қамажай»
Алдарыңда бейбіт күн-алтын ғасыр,
Бейбіт күннің болмайды салтында сын.
Тойларыңмен ойларын қанаттанып,
Күй күмбірлеп,әсерлі би тынбасын.
Би: «тентегім»қыздардың орындауында
«Батасыз ел жарымас,батасыз құл арымас»
Дегендей қазақтар әр салт-дәстүрге бата беріп отырған.
М:балаға ат қойғанда,тұсау кескенде,асқа бата беріп отырған.Біздің Қанатымыз қазір сіздерге астын алдыңда бір батасын берсін.
Ашық болсын қос қабақ,
Таспен атқанды аспен ат.
Бейтаныста та,таныс та,
Бүгін төрде бас қонақ.
Ішілетін,жейтіннің,
Бұл көжеде бәрі бар.
Арпа,бидай тары бар,
Қатық,малта тағы бар.
Ошақта шоқ әлі көп,
Астың ауыр обалы.
Астан үлкен ешкім жоқ,
Қазан аузы жоғары. Осымен біздің шағын ертеңгілігіміз аяқталды.Келесі наурыз мерекесіне дейін аман-есен жетулерінізге тілектеспіз.
