Ажык кичээл: Баар оруум айтып берем...

Автор публикации:

Дата публикации:

Краткое описание: ...


Кичээл: Аргаже аян-чорук

Сорулгазы:

Ооредиглиг кезээ: аас чогаалынга сонуургалын бедидер, дыннаан чуулун сактып алырынга чанчыктырар

Сайзыралдыг кезээ: эскериичел чоруун сайзырадыр, чугаазын, состерни тода шын адаарынга чанчыктырар,долгандыр турар хурээлелге

Кижизидиглиг кезээ: дириг амытаннарга ынак болурун га, куш –ажылга, арыг-силигге кижизидер

Дерилгези :Группанын каасталгазы арга ишти(ыяштар,чечектер),дириг амытаннарнын чуруктары,бажынчыгаш

Херек материалдар: кисточка,альбом саазыннары,чурук

Уруглар бо хун бис аргаже аян-чоруктап агаарлап кирээлинер.

Аргада арылар азырап турар кырган–ачавыска чедер бис. А ол чорааш тоолдар оранын да чурттап турар тоолдун маадырларынга ужуражып солун чараш чуулдерни билип ап даалгаларны кууседир бис. Белен силер бе, уруглар.

Уруглар: Ийе.

Башкы: Уруглар ,поште олурар чуу деп амытандыр?

Уруглар :Диин.

Уруглар анаа мынча дээннер

Диин, диин дузалап кор

Диин ,диин чугаалап кор

Кырган-ача танныыл чурттаан

Кырлыг чудук бажынынче

Баар орун айтып берем

Диин тургаш: Ында чуу боор ,айтып бээр мен. Баштай мээн даалгам кууседиптиннер. Бо шулукту номчааш сайгарып корунерем.Уругларга «Чуннар херек « деп шулукту номчуп бээр.

Эртенги дан хаязында

Одуректер ,дииспейлер

Доос-кара ,ээремчиктер

Доозазы чунуп каапкан

Кара чааскаан бир-ле оолак

Калдар хирлиг арткан иргин

Чунмаан оолдун идик-хеви

Чуглуп дезип ынай болган

Чыттыг саван

Чымчак аржыыл

Башты дыраар сырый дыргак

База диш чуур делгерезин

Уруглардан айтырыглар салыр.

-шулукте кымнар чунуп каапкан-дыр?

-Хирлигоолдун идик-хеви канчап барганыл?

-Арыг-силиг кижи кандыгыл?

-Чунур херекселдерден адап корунерем?

Уругларнын харыылары

-Эр-хейлер! Ынчангаш ургулчу канчаар бис?

- Чунур.

Диин: Эр-хейлер! Оруунарны айтып берейн. Бо шивиден дуу шивиже оордан ыргак хадынче шурай беринер ,оон дуб коступ кээр, дубтун шыпшык бажынче уне бээринерге бажын коступ кээр.

Четтирдивис диинчигеш. Уруглар шурап шыдавас болгаш , чорупканнар.

Уруглар: - Койгун койгун дузалап кор

Кырган-ача танныыл чурттаан

Кырлыг чудук бажыныче

Баар оруун айтып берем

- Койгун оон белен чуве турбас .Мээн берген даалгам кууседип корунерем.

Чугаа сайзырадыр оюн: «Состу чедир ада»

Сорулгазы :» р» -деп унну слогтарга шын адаары. Уруглар ол состу тондур адаар ужурлуг .»Р»- деп унну катаптаарынга:

Башкы:уруглар:

Аар–аар- аар-Чечек ой…аар

Иир-иир-иир-изиг ил…иир

Ра-ра-ра–бызаам ка…ра

Дир-дир-дир-узунхен…дир

Рак-рак-рак-арыг дамы… рак

Раа-раа-раа-чагаай та…раа

Рук-рук-рук-делгем ор… рук

Тар-тар-тар-оннугчурук… тар

Кандыгуннукатаптадывыс? «Р»

Койгун : Эр-хейлероруктуайтыпберейн. Баштаймоогучыды ,оон капуста чыды ,оон дилги унгурунун чыды, оон ыяш чытталып келир. Кырган–ача бажынныында.

Уруглар: Четтирдивис койгун, бистин думчуувус сээн ышкаш чыткыр эвес дээш уруглар чорупканнар.

Уруглар:Улитка, улитка дузалапкор . Кырган-ачавысчебаароруктыпайнчор бис айтып берем.

Улитка:ында чуу боор ,баштай мээн даалгам кууседип коруннурем.

Оюн «Азырал дириг амытаннар»

Сорулгазы:Азырал дириг амытннарны база оон чаш толдерин шын адап билири азырал амытаннарнын чаш толдерин адаар.

Башкы :уруглар:

Инек -бызаа

Бе- булун

Хой- хураган

Ошку -анай

Сарлык - сарлык бызаазы

Иви- ивинин анайы

Теве- бодаган

Азырал дириг амытаннар кайда чурттап турарыл?

Оларны бистер хайгаарап корбес болзувуса чуу болурул? (уругларнын харыылары)

Биске кандыг ажык дузалыгыл?

Уругларнын харыылары.

Улитка : Оруунарны айтыпберейн. Мээн соом–биле соястап оруннар.

Уруглар:союп шыдавас бис дээш чорупканнар.

Алаак черге кээрге чечектер бажында арылар олурганнар .

Уруглар: Кырган–ачай танныыл чуртаан кырлыг чудук бажынынче баар оруун айтып беринерем.

Арылар: Бис кырган-ачавыска ары чигири чедирер бис даалга бээривиске кууседип корунерем силерни ап алыр бис .

Частын башкы айы март ай .Ынчангаш аваларывыска байыр чедирбишаан «Конгажыгаш» деп чечектен чуруп бээр силер бе ,уруглар. Ол кок оннуг болур , июнь- сентябрь айларда чечектелир. Улусчу эмнээшкинде ажыглап турар , чечектелип турар уеде, боостаа аарыынга хан базыышкынынга болгаш оске-даа чуулдерге ажыглап турар. Уругларга чечектерни чуруурун башкы айтып берип тайылбырлаар.

Башкы: Кисточкаларны шын кылдыр тудар ,уш салаазынга будукка эмин эртир ортурбес , боравас.Арыг-силиг кылыр идик- хевинге будук боравас.

Физминутка

АРЫ: Эр-хейлер, четтирдим чараш чечек чуруп берген дээш ,мен кайнаар ужардыр мен, силер база ынаар чоруп олурунар, мен дунмаларым арылар –биле кырган-ачавыстын ары азыраар черинге ары чигири чедирер бис. Арылар кайнаар ужар-дыр уруглар ,ынаар маннажып-ла олурунар.

Удаваанда танныылдын бажынынга чедип келгеннер. Кырган-ача уругларны ары чигири-биле хундулээн.

Туннел :

-Уруглар арыларга чуудээр бис?

-Четтирдивис.

- Аргага чоруп олургаш кандыг аннарга таварыштывыс?

- Диин,койгун,улитка, ары

Богун кичээлде шупту эки кириштивис. Кырган-ачавыс биске ары чигири берген-дир уруглар.