9-сынып қазақ әдебиетінен қысқа мерзімді жоспар
06-10.02.2015
Қазақ әдебиеті
45 минут
9-сынып
Сабақ тақырыбы:
Ы.Алтынсарин «Қазақ хрестоматиясы» кітабы
Жалпы мақсат:
Қазақ даласының дара ұстазы Ыбырай Алтынсариннің ұстаздық жолы мен қазақ даласының, келешек ұрпақтың қамы үшін жүргізілген еңбектері туралы оқушыларға түсіндіре отырып, сабаққа деген қызығушылықтарын арттыру.
Сілтеме:
Нұсқаулық, Қазақ әдебиеті оқулығы, хрестоматия
Оқушылар үшін оқу нәтижелері:
АКТ пайдалана біледі. Топпен жұмыс жасай біледі. Өз бетімен жұмыс жасауға машықтанады. Әр түсінікке өз көзқарасын білдіреді. Оқушылар халықтың зар заман кезеңінде өмір сүріп,езгіге түскен қазақ халқының тағдыры мен мұң-зарын жырлаған ақындар шоғырымен танысады, сөйлеу мәдениеті қалыптасып, сөздік қоры дамиды.
Негізгі идеялар:
Оқушыны өз бетімен ізденуге бағыттау. Сыни тұрғыдан ойлау қабілеттерін арттыру.
Сабақта қолданылатын материалдар:
Жыраулар поэзиясының түрлері, суреттер, демонстрациялық материал, сызбалар, табиғи заттар, видеоролик, үнтаспа.
Оқыту әдістері:
Сын тұрғысынан ойлау, Топтық жұмыс, диалогтық оқыту
Жеке жұмыс
Топтық жұмыс
Жұптық жұмыс
Дерек көздері:
Ғаламтор, қазақ халқының тағдыры мен мұң-зарын жырлаған ақындар шоғырының жинағы
Сөз маржан
Өркениет –белгілі бір қоғамдық-саяси құрылыс кезіндегі материалдық мәдениеттің даму сатысы.
Даналық ой
XIX ғасырда қазақ даласынан шығып, орыс, Еуропа мәдениетіне қолы жеткен оқымысты,халық ағартушысы дәрежесіне көтерілген әрі педагог, әрі ақын жазушы Ы.Алтынсариннің өз халқының келешегі үшін істеген еңбек зор (Қ.Жұмалиев)
Түрткі (сұрақ, тапсырма, жағдаят)
Мұғалімнің
іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
Бағалау
Білу
Қазақ әдебиеті тарихындағы елеулі тұлғалардың бірі екенін білу
1.Ойға шабуыл: тренинг, топқа бөліну.
«Сіз сандықшасыз» Әр сандықтың ішіне ақынның өлеңдерін тізіп жазып қою.
Қазақ әдебиеті тарихының ең бір мазмұны бай кезеңі қай ғасыр екенін білу.
Әр түрлі түстер арқылы топтасады үш топқа бөліп алу
Тренинг:
1.Оқушылар берілген тапсырмалардың жауаптарын сандықтың ішіне орналастырады.
Смайликтермен топқа бөліну.
Түсіну
Ыбырай Алтынсарин (1841 – 1889)
Ыбырай Алтынсарин – қазақ балалар әдебиетінің атасы, ұлы ұстаз. Ыбырай Алтынсарин 1841 жылы Қостанай облысы, Қостанай ауданында дүниеге келген. Өз әкесі Алтынсары 4 – жасар кезінде қайтыс болады да, Ыбырай атасы Балқожа бидің тәрбиесінде өседі.
Туып өскен жері ақындық өнерді ерекше қастерлеген аймақ болғанын түсініп талдау.
2. Оқулықтағы тапсырмалар:
«Қарлы кесек ойыны»
1.Бұл әдебиеттің өкілі.
Ыбырай Алтынсарин
2..Мәтін бойынша тақырыптарды топқа бөліп оқушыларға бөліп беріп оқыту
Әр оқушы екі топқа барып кітаптағы материалдардан түсінгендерін айтады
Топтың спикері белсенді оқушыларды түртіп отырады.Бағалау парағын толтырады.
Қолдану
Шығармашылық
қабілетін арттыру
1844 жылы Орынборда қазақ балаларына арналған жеті жылдық мектеп ашу туралы патша ережесі бекітіледі. Балқожа би осы ашылмақ мектепке 1846 жылы бес жасар немересі Ыбырайды жазғызып қояды. 1850 жылы 23 тамызда орыс – қазақ мектебі ашылып, қазақтан 30 бала алынады, солардың бірі Ыбырай болады.
Бағалау парағын толтырады.
Талдау
Оқушылардың ойлау қабілетін,белсенділігін,құпия сақтауға бейімділігін мейірімділігін және алға қойған
мақсатын анықтау
1.Сәйкестендіру тесттері
«Қай топ көп біледі»
Қазақ балаларын орысша оқыту арқылы олардан қазақ даласын билейтін патша шенеуктеріне көмекші әкімдер даярлау мақсатымен ашылған мектепке Балқожа би де немересін осы үмітпен берген. Бірақ Ыбырай мектепті жан – жақты білім алуға пайдаланған.
1.Сәйкестендіру тестісіне жауап береді
2.Көкірегі ояу ақын-жырау ,сөз ұстаған би шешендер ұлттың мұңын, келешегін болжаған күңіреністі көзқарастарын толғады
Бағалау парағына жазу
Синтез/Жинақтау/
Жазушы шығармашылығы туралы баяндаудың жоспарын құру
Постер құру: «Өлеңдер, әңгімелер,ертегілер»
Әр түрлі жағдайлар бойынша суреттер таратады
Суреттерге тақырып қойып суреттерді жапсырмалап жанына мәтін жазады.
Топтық бағалаулар жасау, оны талқылау.
Бағалау
Ойын жинақтау дағдысын қалыптастыру, ізденімпаздыққа бағыттау.
Не білдім? Не қолымнан келеді? Мен үшін жаңалық... Маған қажеті... стратегиялары жазылған күн, жұлдыз, түн формасын толтырады
Не білдім? Не қолымнан келеді? Мен үшін жаңалық... Маған қажетті... стратегияларымен таныстыра отырып, осы күнгі сабаққа кері байланыс жасаймын
... Маған қажеті... стратегиялары жазылған күн, жұлдыз, түн формасының оң жағына – ақындарды, сол жағына айтыскер ақындарды жазады
Белсенді оқушыларды бақылап отыру.
.