5 КЛАСС.
Тема: Текстсене ёыру манерне кура ушк=нласси: калав, с=нлав, =слав.
Урок т\ллев\:
Ачасем калав, сăнлав, ăслав йĕркелеме хăнăхни. Текстсем калав к\вви (манер\) енчен расна пулнине курмалла, ку е в=л текст х=ш ушк=на к\нине чухламалла, ку е в=л манера тытса пырса текст тума (каласа пама, ёырма) х=н=хмалла.
Воспитани т\ллев\: /ёе тимлесе, т\пл\ тума х=н=хтарасси. Ёынл=х туй=мне аталантарасси.
Харкамл=х результач\сем:
1) пуплеве куллен-кун аталантарма т=р=шни;
2) ача х=й пуплевне (калаёнине те, ёырнине те) с=наса тив\ёл\ хак пама пултарни.
3) Кайăксемпе туслă пулма, вĕсене упрама хистени.
Пур предмета та вĕренме кирл\ результатсем:
1) с=махпа каласа е ёырса п\лтерн\ информацие т\р\с =нланни, п\ччен е ушк=нпа тумалли в\ренъ \ё\н т\ллевне, й\ркине =нланса илни, шух=ша с=мах в\ёё\н е ёырса ир\кл\ те т\р\с уёса пама пултарни;
2) в\ренъре илн\ т\рл\ п\лъпе, нумай-нумай х=н=хупа яланхи пурн=ёра ус= курни;
3) калаён= май, п\р-п\р \ё тун= чух ёынсемпе т\рл\ ёых=н=ва к\ме х=н=ху пурри;
Предмета в\реннин результач\сем:
1) Текстсем калав к\вви (манер\) енчен расна пулнине курмалла,
ку е в=л текст х=ш ушк=на к\нине чухламалла, ку е в=л манера тытса пырса текст тума (каласа пама, ёырма) х=н=хмалла.
2) к\некепе, словарьсен т\рл\ т\с\пе ус= курма х=н=ху пурри;
Урокра усă курмалли мелсемпе меслетсем: ыйту-хурав, учитель сăмахĕ, тишкерÿ, шырав, калаçу, словарь ĕçĕ, ыйтусем çине хурав тупма вĕрентесси; харпăр хăй тĕллĕн ĕçлени.
Кирлĕ хатĕрсем: компьютер, проектор, экран, карточкăсем, магнитсем
Словарь ĕҫĕ: пасарнă- шуралнă, чÿрече харши-чÿрече йĕри-тавра илемлетсе çапнă хăма, иккĕленсе- аптăраса, пир- (полотно), хÿхĕм-хитре;
Урок юх=м\
Класа йĕркелени.
Вĕрентекен: Сывлăх сунатăп, ачасем, ларăр. Шăнкăрав сас пачĕ урока чĕнсе, пĕтĕм класс шăпланчĕ партта хушшинче.
- Ачасем, кăмăлсем сирĕн мĕнле?
- Эсир шăлсăр шăши курнă-и?
- Шăши шăмă кăшланине курнă-и?
- Апла пулсан «Шăлсăр шăши шăмă кăшлать» тесе 3 хут хăвăрт калăр-ха.
(Ачасем харпăр хăй тĕллĕн «Шăлсăр шăши шăмă кăшлать» самахсене хăвăрт калама хăнăхаççĕ. Унтан пурте пĕрле 3 хут хăвăрт калаççĕ.)
Вĕрентекен: Питĕ аван, урокра калаçмалăх чĕлхĕрсем çемçелчĕç, урока пуçлатпăр.
Килти \ёе т\р\слени
Çыру ĕçне тĕреслени
Ыйтусемпе \ёлени:
2.1. М\н в=л текст?
2.2. Текст м\нле пайсенчен т\рать, в\сем м\нле ёых=наёё\?
2.3. М\н в=л текст теми?
2.4. Текст=н т\п шух=ш\ тесе м\не калаёё\?
Ачасене урок темипе кăсăклантарни.
Çĕнĕ пĕлĕве ăнланса пыни
П\рле \ёлесе тем=на =нланни (к\некере 55-56с)
Калав пурн=ёра пулса иртн\ м\нле те пулсан \ёпе е ёын пурн=ё\н п\р-п\р саманч\пе паллаштарать. Кирек м\нле калаври \ёе те малтан пуёласа м\н в\ёне ёитиччен каласа пама пултаратп=р. Калав=н п\т\м\шле тыт=мне композиции теёё\. Композиции ёак=н пек пайсенчен т=рать: ум\н калани, \ё т\в\ленни, х\ръ тапх=р\ - \ё х\рсе ёитни, \ё в\ёленни, п\т\млетъ. +на ёапла к=тартма пулать:
ум\н калани - \ё т\в\ленни - х\ръ тапх=р\ - \ё в\ёленни - п\т\млетъ
Т\сл\хрен:
Ирпе ирех Оля шкула утр\. Ёул х\рринче в=л хитре чечеке ас=рхар\. Ай, м\нле илемл\скер! Оля чечеке татса шкула илсе каяс тесе аллине т=сн=чч\ к=на - ун ёинче сывл=м тумлам\сем ялк=шнине ас=рхар\. Кашни тумлам\нче – сар х\вел. Оля чечеке татма х=яймар\. (Сухом.)
Ыйтусем ёине хуравлани:
- Калавра м\н пулса иртн\?
- Текста м\нле ят пан= пул=тт=р?
- Текстри \ёе п\р ъкерч\кпе к=тартса пама пулать-ши?
Композици пай\сене тупса пал=рт=р, тетраче ёырса хуни (Ирпе ирех Оля шкула утр\ - ум\н калани; \ё т\в\ленни – ёул х\рринче в=л хитре чечеке ас=рхар\; х\ръ тапх=р\ - ёак самантра в=л ун ёинче сывл=м тумлам\сем ялк=шнине ас=рхар\. Кашни тумлам\нче – сар х\вел; \ё в\ёленни – Оля чечеке татма х=яймар\.) П\т\млетъ пур чухне те пулмасан та пултарать. Ку т\сл\хре, с=махран, п\т\млетъ ёук.
С=нлав мел\пе п\р-п\р япалана, пул=ма, ёынна, ч\р\ чуна т. ыт. те с=нлан= чух ус= куратп=р. Т\сл\хрен:
Ёуркунне х\вел х\ртсе п=хать. Тулта =ш=. Ёил п\ртте в\рмест. Ёълте т=рисем юрлаёё\. Юр ир\ле- ир\ле к=ш анчах юлн=. Урам хушшинчи ёырмасем ч=л-ч=л-ч=л! юхса выртаёё\. (Сухом.)
-Текста ят пар=р. Кунта м\не с=нлан=-ши? (Ёурхи куна.)
+славра п\р-п\р пул=ма е \ёе, т\рл\ =нлава уёса панине калаёё\. В=л виё\ пайран т=рать: 1. М\н ёинчен те пулин =нлантарни е ёир\плетни (=на тезис та теёё\). 2. +нлантарнин е ёир\плетнин с=лтав\ е \нентерни. 3. П\т\млетъ.
Т\сл\хрен:
Ёерёи в=л - пит\ ус=лл= кай=к. Х=ш-п\рисем =на ахалех юратмаёё\. Паллах, ун уссине =нланса ёитейменнипе \нт\. Ёерёи в=л тем\нле хурт- к=пшанк=на та п\терет. Х=ш-п\р ё\рте курн= пул\, хуртл= ёулё= ч=м=ртанса ларать. +на хурт с\леки ёиппи явкала-явкала илет. Ёавна та ёерёи чип-чипер тасатать. Малтан ёиппине татать, кайран хуртне с=хса к=ларать те ёисе ярать. Юлашкинчен ёулёа п\т\м ёъп-ёапран тасатать. П\р с=махпа каласан унран маттур пахча санитар\ ур=х ёук та пул\.
Ёерёи - этем\н ч=н-ч=н тус\. (Н. Слад.)
- Ёак текстра тезис пулакан предложение кал=р. (Ёерёи в=л - пит\ ус=лл= кай=к.)
- Ёакна м\нпе ёир\плетме пултарат=р? (Малалла ёерёи м\нпе ус=лл= пулнине ёир\плетсе пан=).
- Текстри х=ш предложени п\т\млетсе калать? (Ёерёи – этем\н ч=н-ч=н тус\.)
Учитель самахĕ:
Çерçи йышшисем - 7-30 [link] Ачасем урок тăршшĕпе хайсене оценка лартнă хаклав хучĕсене пуçтарса вĕрентекене параççĕ.
Килте тумалли \ё.130 – м\ш х=н=хтарупа ус= курса х=в=ра ёыв=х п\р-п\р ч\р чуна с=нласа пар=р.