Павлодар облысы
Качир ауданы
Песчан ауылы
Песчан №1 жалпы орта білім беру мектебі
Қазақ тілі және әдебиет пәнінің мұғалімі
Ильясова Алмагүл Бахтиарқызы
Пәні: Қазақ әдебиеті
Сабақтың тақырыбы: Абай Құнанбаев«Жиырма тоғызыншы қара сөзі»
Сынып: 7 «а»
Мерзімі:16.10.2015ж.
Сабақ мақсаттары: Абайдың 29 қара сөзінің тәрбиелік мәнін түсіну;
Міндеттері:
* Қара сөздердің мазмұнын ашады.
* Қара сөздерді оқып, негізгі ойды табады.
* Мазмұнын ашып, айтып бере алады.
* Өз беттерімен қорытынды жасай алады.
* Бірлесіп жұмыс жасау нәтижесінде оқушылар шағын топтағы жұмыс өнімін көрсете алады, қорытынды шығарады.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Пәнаралық байланыс: музыка, қазақ тілі
Құралдар: Абай портреті, шығармалар жинақтары, ноутбук, суреттер, интерактивтік тақта, «Бағдаршам», смайликтер, постер, стикерлер,
маркерлер.
Әдіс-тәсілдер:сөзжұмбақ шешу, сұрақ-жауап,«Ой салу» стратегиясы,диолог,«Ой шақыру», эссе жазу.
Оқыту нәтижесі: - қара сөздің мазмұнын түсіне біледі;
- мақал-мәтелдердің мәнін түсіне біледі;
-қара сөзмазмұнын, идеясын ашады;
- ақпараттарды өз сөзімен жүйелі жеткізе алады;
- шығарма оқиғасын өмірмен байланыстырып, салыстырып өз толғанысын қорыта алады;
Сілтеме: «Әдебиет» оқулығы, авторларыР. Құтқожина, Қ. Бітібаева, Е. Арын, Алматы «Атамұра» 2012ж.
Ұйымдастыру кезеңі
2
Сыныпта ынтымақтастық атмосферасын құру «Австриялық жаңбыр» жаттығуын жасайды.
Оқушылар орындарынан тұрып, мұғаліммен бірге «Австриялық жаңбыр» жаттығуын жасап, сабақты көңілді бастауға кіріседі.
Білу
«Бағалау парағы»
АКТ,
СТОү,
ТжДБО
6
Үй тапсырмасын тексеру:
«Көңіл құсы құйқылжыр шартарапқа» өлеңін мәнерлеп оқу немесе үзінді жатқа айту.
Интербелсенді тақтада сөзжұмбақ шешу арқылы тақырыпқа шығу.
Жаңа жауған қардан кейінгі аң аулауға қолайлы сәт.
Абайдың анасының аты кім?
Абайдың әскери қатарда болған баласының есімі кім болған?
Гете «Қараңғы түнде тау қалғып» өлеңін ең алғашында қайда жазған?
Абайдың табиғат туралы өлеңі.
Абайдың атасының аты кім?
Абайдың әжесінің аты кім?
-Балалар, қара сөз дегеніміз не, кімнің шығармасы?
- Бүгінгі тақырыбымыз қандай болады деп ойлайсыңдар?
Оқушылар сабақ мақсатына өздері шығады.
Оқушылар өлеңді мәнерлеп оқиды немесе жатқа айтады.
Оқушылар интербелсенді тақтада сөзжұмбақты шеше отырып тақырыпқа шығады.
Қ А
Н
С
О
Н
А
Р
Ұ
Л
Ж
А
Н
А
Б
Д
Р
А
Х
М
А
Н
Қ
А
Б
Ы
Р
Ғ
А
Қ Ы
С
Ө
С
К
Е
Н
Б
А
Й
З
Е
Р
Е
Қара сөз Абайдың шығармасы, мұнда Абайдың философиялық ойлары берілген ...
А.Құнанбаевтің қара сөздері.
Түсіну
«Бас бармақ» [pic]
АКТ,
СТОү,
ОүБОБ, ТжДБО
5
1.Электронды оқулықтан «Жиырма тоғызыншы» сөзді тыңдатамын.
2.Сұрақ-жауап:
-Қане, кім айтады, «Жиырма тоғызыншы» қара сөзінде ақын не нәрсені тілге тиек еткен?
- Қандай мақалдарға сын айтады?
1.Оқушылар электронды оқулықтан «Жиырма тоғызыншы» сөзін тыңдайды.
2.Сұрақтарға жауап береді
Қолдану
«Бағдаршам»
[pic]
СТОү,
ОүБОБ, ТжДБО,
АКТ
7
«Ой салу» стратегиясы
Топта оқушыларға топта берілген қара сөздегі мақал-мәтелдерге Абайдың сынын және өздерінің пікірлерін білдіруді тапсырамын.Оқушылар тақтаға шығып қорғайды.
? Абай сынаған мақал-мәтелдер туралы пікірлерің қандай? Сендер тағы қандай мысалдармен толықтырар едіңдер?
І топ
Мақал-мәтелдер Абайдың сыны
Өз пікірің
«Жарлы болсаң, арлы болма»
«Атың шықпаса, жер өрте»
ІІ топ
Мақал-мәтелдер Абайдың сыны
Өз пікірің
«Алтын көрсе, періште жолдан таяды»
«Ата-анадан мал тәтті, алтын үйден жан тәтті»
Оқушылар топта талқылап, кестені толтырып, интерактивті тақтаға шығарып, ойларын білдіреді.
І топ
Мақал-мәтелдер Абайдың сыны
Өз пікірің
«Жарлыболсаң, арлыболма»
Ардан кеткенсоң, тірі болып жүрген құрысын. Егер онысы жалға жүргеніңде жаныңды қинап еңбекпенен мал тап деген сөз болса, ол - ар кететұғын іс емес.
«Атыңшықпаса, жерөрте»
Жер өртеп шығарған атыңның несі мұрат?
ІІ топ
Мақал-мәтелдер Абайдың сыны
Өз пікірің
«Алтын көрсе, періштежолдантаяды»
Періштеден садаға кеткір-ай! Періште алтынды не қылсын, өзінің көрсе қызар сұмдығын қостағалы айтқаны.
«Ата-анадан мал тәтті, алтын үйден жан тәтті»
Ата-анасынан мал тәтті көрінетұғын антұрғанның тәтті дерлік не жаны бар. Бұлардың бәрінен де қымбат ата-анасын малға сатпа қең арсыздың ісі емес пе?
Сергіту сәті
1
«Көңілді күн»
Интербелсенді тақтадан оқушылар мұғаліммен бірге «Көңілді күні» жаттығуын орындайды
Талдау
«Смайлик»
дұрыс тапқан оқушыларды смайликтермен бағалау.
[pic]
ТжДБО, ОЖЕСОжО, ОмОЖТ
5
«Кім тапқыр» ойыны арқылы тақырыпқа сай мақал-мәтел тауып, тақтада берілген сызбадағы тапсырманы орындау.
р/с Абайдың сөзі
Абайдың айтпақ
ойын анықтап,
мағыналас қазақ
мақал-мәтелдерін тап
1.
Әкесінің баласы – адамның дұшпаны. Адамның баласы – бауырың.
2.
Оқушылар тақтада Абайдың айтпақ ойын анықтап, соларға мағыналас қазақ мақал-мәтелдерін табу.
р/с Абайдың сөзі
Абайдың айтпақ ойын анықтап, мағыналас қазақ мақал-мәтелдерін тап
1.
Әкесінің баласы – адамның дұшпаны. Адамның баласы – бауырың.
Атаңның баласы болма,
Адамның баласы бол.
2.
Жаман дос – көлеңке:
Басыңды күн шалса,
Қашып құтыла алмайсың;
Басыңды бұлт шалса,
Іздеп таба алмайсың.
Жақсыға шаң жуымас
Жаманға жан жуымас
Басыңа іс түссе
Жақсы көмек етеді,
Жаман күіп өтеді.
Жақсымен жолдас болсаң
Жетерсің мұратқа
Жаманмен жолдас босаң
Қаларсың ұятқа
Жинақтау
«Қолпаштау»
СТО,
ОүБОБ, ОБжК, ОмОЖТ,
10
«Ой шақыру»
Оқушылар үлкен топта жұмыс істеп, ойларын ортаға салады. Постер қорғайды.
- Кез – келген нәрсені сол қалпында қабылдай бермей, сын көзбен қарауға, өзіңе керекті нәрсені танып, талғап ала білуге шақырады.
Оқушылар тақырып бойынша постер құрастырып, қорғап шығады.
Рефлексия
«Шапалақ соғу»
[pic]
СТО,
ОүБОБ, ТжДБО
8
Эссе жазу
«Абай қара сөзін оқығаннан кейінгі түйген ойым» немесе «Абай атаға хат»
Оқушылар бүгінгі тақырып бойынша өз ойларын жазып, бір-бірін бағалайды
Үйге тапсырма
1
Абайдың «Жиырма тоғызыншы» қара сөзін оқу
Бесінші қара сөзінің мазмұнымен танысып, талдау жасап келу
