Аннотация
к КТП 6 класса по татарскому языку на 2016-2017 учебный год
1. Количество часов (в неделю/год): 3/105
2. УМК или учебник: Ф.Ю.Юсупов, Ч.М.Харисова, Р.Р.Сәйфетдиновларның “Татар телендә гомуми белем бирү оешмалары өчен уку әсбабы ,6 сыйныф” (Казан, Татарстан китап нәшрияты, 2014)
Цели и задачи:
Гомуми төп һәм урта белем бирүмәктәбенең 9 нчы сыйныфында ана теленнән белем бирүнең максатлары:
1) коммуникатив максат: : укучыларны ана телендә иркен сөйләшергә һәм аралашырга, логик эзлекле итеп уйлый белергә, фикерне төгәл, ачык итеп җиткерә белергә өйрәтү; туган телнең аралашуда, рухи-әхлакый нормалар формалашуда һәм дөньяны танып белүдә төп чара булуын, аның эстетик кыйммәтен аңлату;
2) фәнни максат: татар теленең фонетик, график, орфографик, орфоэпик, лексик, сүз төзелеше һәм ясалышы, грамматик, стилистик нигезләре турында теоретик мәгълүмат бирү;
3) тәрбияви максат: туган телгә ихтирам һәм ярату хисләре тәрбияләү; укучыларда гуманлылык хисләрен тәрбияләү; әти-әниләргә, инвалидларга, ятим балаларга шәфкатьлелек хисләрен тәрбияләү; матурлыкны күрә, тоя белергә өйрәтү; туган як табигатен яратырга өйрәтү; туган илең белән горурлану, аны саклау; сәламәт яшәүнең бер төре булган спорт белән кызыксындыру һ.б.
Әлеге максатларны тормышка ашыру өчен куелганбурычлар:
● укучыларның башлангыч мәктәптә татар теленең фонетик, график, орфографик, орфоэпик, лексик, сүз ясалыш, грамматик, стилистик нигезләреннән алган белемнәрен системалаштыру, катлаулырак формаларда өйрәтүне дәвам итү һәм телне тулы бер система буларак күзаллауны булдыру;
● укучыларның иҗади һәм мөстәкыйль фикерли алу мөмкинлекләрен үстерү, үз фикерләрен дәлилләргә күнектерү;
● телнең төп грамматик чараларын сөйләм процессында куллануга ирешү;
● язма һәм сөйләмә тел чараларын дөрес куллана белергә, аларны чагыштыра һәм кирәклесен сайлый, бәяли белергә өйрәтү;
● татар әдәби теле нормаларын һәм стилистик мөмкинлекләрен ачык күзаллауга, аларны тиешенчә куллана белүгә өйрәтү;
● телнең милли мәдәниятнең чагылышы булуын, тел һәм тарих бердәмлеген аңлату; татар теленең милли-мәдәни үзенчәлегенә төшендерү; татар һәм башка халыкларның рухи мирасына ихтирам тәрбияләү;
● татар халкының этник төркемнәре һәм диалектлары, төрки телләр, татар теле, татар язуы, татар халкының рухи, әхлакый, мәдәни мирасы турында мәгълүмат бирү;
● татар телен иҗтимагый күренеш буларак аңлау, тел нормаларын саклап, тормышның төрле ситуацияләренә бәйле рәвештә тел чараларын дөрес кулланып, аралаша-аңлаша белү;
● тел берәмлекләрен танып, аларны тикшерә, рус теле белән чагыштыра алу һәм аралашуда урынлы куллану күнекмәләрен камилләштерү;
● текст һәм Интернет, электрон уку-укыту ресурслары, башка мәгълүмати чаралар белән эшләү, аннан кирәкле мәгълүматны ала белү һәм шуны тиешенчә үзгәртә алу күнекмәләрен үстерү;
● укучыларның орфографик һәм пунктуацион грамоталылыгын камилләштерү.
Планируемый результат (кратко):
Формалаштырырга планлаштырган белем һәм күнекмәләр
6 сыйныф укучылары белергә тиеш:
сүзләрне фонетик яктан, төзелеше һәм сүз төркеменә мөнәсәбәте ягыннан тикшерү; ике баш кисәге дә булган җөмләләрне синтаксик яктан тикшерү;
таныш модельләр нигезендә гади һәм кушма җөмләләр төзү;
сүзнең мәгънәсен аңлату; сүзләрнең язылышын, тыныш билгеләренең куелышын дәлилләү; җөмлә азагында тиешле тыныш билгеләрен һәм кушма җөмлә өлешләре арасында өтер кую;
сузык һәм тартык авазларны язуда дөрес белдерү; татар әдәби теленә рус теле, аның аша башка телләрдән кабул ителгән сүзләрне аеру, аларның мәгънәсенә төшенү; орфографик, татар теленең аңлатмалы һәм татарча – русча сүзлекләрдән файдалана белү; фразеологик әйләнмәләрнең мәгънәсен аңлау; сүзне мәгънәле кисәкләргә аеру һәм һәрберсенә аңлатма бирү, язуда шуларны шартлы билгеләр белән күрсәтү; ясалышы ягыннан сүз төрләренә аңлатма бирү, кушма сүзләрне дөрес язу;
текстның темасын аеру, төп уйны аңлау. Гади план төзү; укыганның эчтәлеген төгәл, кыскартып яки киңәйтеп сөйләү.
Сыйфатламалар кулланып, сочинениеләр язу.
Сөйләм телендә һәм язма эшләрдә фикерләрне мөмкин кадәр төгәлрәк белдерү өчен, лексик синонимнардан файдалана белү; эш кәгазьләре төрләреннән хат, мәкалә һәм белешмә яза белү
6нчы сыйныф укучылары ия булырга тиешле күнекмәләр:
сүз төркемнәрен һәм аларның үзенчәлекле грамматик билгеләрен тану, мисалларны морфологик һәм өлешчә синтаксик яктан тикшерү;
теоретик материалларга туры килә торган орфограммаларны мисаллар эченнән табу, сүзләрнең дөрес язылышын дәлилләү, сөйләмдә ярдәмче һәм синоним сүзләрне дөрес куллану, алынма сүзләргә төрләндергеч кушымчалар дөрес ялгау, алмашлыклардан һәм теркәгечләрдән фразаара бәйдәнеш чаралары буларак оста файдалану. Текст эчендә цифраларны дөрес язу;
катлаулы план төзү. План нигезендә сочинениегә материал туплау, аны билгеле бер эзлеклелеккә китерү;
сөйләм төрләрен (сыйфатлама, хикәяләү һәм хөкем йөртү) аеру, шуларга туры китереп, сочинениеләр язу, телдән, монологик һәм диалогик формаларда сөйләү;
Текстның эчтәлеген төрлечә (төгәл, кыскартып яки киңәйтеп) сөйләү;
берәр хәл яки вакыйга хакында мәкалә язу;
изложение, сочинение һәм башка язмаларны камилләштерү (тулыландыру, редакцияләү);
эш кәгазьләре төреннән расписка һәм акт язу.
Формы контроля: учет текущих результатов
Структура рабочей программы:
- пояснительная записка
- календарно-тематическое планирование
[pic]
Аңлатма язуы
Барысы 140 сәгать; атнага 4 сәгать
Планлаштырылган язма эшләр:
Контроль диктант – 3 сәгать
Диктант-6 сәгать
Изложение - 10 сәгать
Сочинение - 8 сәгать
Контроль эш- 1 сәгать
Татар теленнән календарь-тематик план түбәндәгеләргә нигезләнеп төзелде:
1.ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан тәкъдим ителгән Г.Р.Галиуллина , М.М. Шәкүрова авторлыгында төзелгән Татар телендә гомуми төп һәм урта белем бирү мәктәпләре өчен татар теленнән үрнәк программа (5 – 9 нчы сыйныфлар)/ Казан, 2013
2.ТР Мәгариф һәм Фән министрлыгының төп һәм гомуми урта белем мәктәпләре өчен “Татар теле” һәм “Татар әдәбияты” фәннәреннән үрнәк программаларны раслау турында № 933/14 (24.02.2014) боерыгы.
3.ТР Мәгариф һәм Фән министрлыгының “Федераль дәүләт стандартлары нигезендә мәктәптә татар теле һәм әдәбияты укыту турында” №17291/14 (04.09.2014) хаты.
Дәреслек Ф.Ю.Юсупов, Ч.М.Харисова, Р.Р.Сәйфетдинов. Татар теле. 6 сыйныф. Казан: Татарстан китап нәшрияты, 2014
Өстәмә әдәбият
1.Максимов Н.В., Трофимова С.М., Хәмидуллина М.З. Татар теленнән дидактик материаллар. Татар урта гомуми белем мәктәбенең 5 – 7 нче сыйныфлары / Укытучылар өчен кулланма. – Казан: “Мәгариф” нәшрияты
2.Максимов Н.В. Урта мәктәптә татар теле укыту: Фонетика. Морфология: укытучылар өчен методик кулланма. – Казан: “Мәгариф”, 2004.
Гомуми төп һәм урта белем бирү мәктәбенең 5-9 нчы сыйныфларында укучыларның ана теленнән белем, осталык һәм күнекмәләрен бәяләү нормалары:
1. Уку күнекмәсен тикшерү һәм бәяләү:
5 нче сыйныфта – 100 - 110 сүз,
6 нчы сыйныфта – 110 – 120 сүз
7 нче сыйныфта – 130 – 140 сүз
8, 9 нчы сыйныфларда – 140 – 150 сүз
3. Язма эшләрне бәяләү:
Сүзлек диктантын бәяләү
Пөхтә язылган, хатасы булмаган эшкә “5” ле куела.
Бер орфографик хаталы эшкә “4” ле куела.
Өч орфографик хаталы эшкә “3” ле куела.
Биш орфографик хаталы эшкә “2” ле куела.
Контроль диктант- ел башында 110 сүз, ел ахырында 120 сүз
Контроль диктантны бәяләү:
1. Эш пөхтә башкарылса, хатасы булмаган эшкә “5” ле куела. (Бер – орфографик, ике пунктуацион хата булырга мөмкин.)
2. Ике орфографик, ике пунктуацион яки бер орфографик, дүрт пунктуацион хаталы эшкә “4” куела.
3. Дүрт орфографик, дүрт пунктуацион яки өч орфографик, алты пунктуацион хаталы эшкә “3” куела.
4. Алты орфографик, биш пунктуацион яки биш орфографик, сигез пунктуацион хаталы эшкә “2” куела.
Изложение текстының күләме
ел башында 200-220 сүз (120-130 –язма күләме)
ел ахырында 220-250 сүз (130-140- язма күләме)
Изложениене бәяләү
1. Тема тулысынча ачылган, фактик һәм техник хаталары булмаган, стиль бердәмлеге сакланган эшкә «5»ле куела. (Бер орфографик, ике пунктуацион яки ике грамматик хатасы булырга мөмкин.)
2. Текстның эчтәлеге темага нигездә туры килсә, фикерне белдерүдә зур булмаган ялгышлыклар җибәрелсә, бер-ике фактик, бер-ике техник хатасы булса, ике орфографик, ике-өч пунктуацион, бер грамматик хатасы булган эшкә «4» ле куела.
3. Язмада эчтәлек эзлекле бирелмәсә, стиль бердәмлеге сакланмаса, өч фактик, ике-өч техник хатасы булса, өч орфографик, дүрт пунктуацион, ике грамматик хатасы булган эшкә «3» ле куела.
4. Эзлеклелек, стиль бердәмлеге сакланмаса, язма эш планга туры килмәсә, фактик һәм техник хаталары күп булса, орфографик хаталарның саны дүрттән, пунктуацион хаталарның саны биштән, грамматик хаталар саны өчтән артса, «2» ле куела. Сочинениенең күләме һәм аны бәяләү
Иҗади эшнең бер төре буларак, сочинение — укучының язма рәвештә үти торган эше. Ул бәйләнешле сөйләм үстерү күнекмәләре булдыруда зур әһәмияткә ия. Әдәби (хикәяләү, очерк, истәлек, хат, рецензия һ. б.), әдәби- иҗади, өйрәтү характерындагы, ирекле, рәсемнәр нигезендә
үткәрелә торган һәм контроль сочинениеләр була.
Сочинениене бәяләү
1. Язманың эчтәлеге темага тулысынча туры килсә, фактик ялгышлары булмаса, бай телдә, образлы итеп язылса, стиль бердәмлеге сакланса, «5»ле куела. (Бер орфографик яисә ике пунктуацион (грамматик) хата булырга мөмкин.)
2. Язманың эчтәлеге нигездә темага туры килсә, хикәяләүдэ зур булмаган ялгышлыклар күзәтелсә, бер-ике фактик хата җибәрелсә, теле бай, стиль ягы камил булып, ике орфографик, өч пунктуацион (грамматик) яисә бер-ике сөйләм ялгышы булса, «4»ле куела.
3. Эчтәлекне бирүдә җитди ялгышлар, аерым фактик төгәлсезлекләр булса, хикәяләүдә эзлеклелек югалса, сүзлек байлыгы ярлы булса, стиль бердәмлеге дөрес сакланмаган җөмләләр очраса, өч орфографик, дүрт пунктуацион (грамматик) яисә өч-дүрт сөйләм хатасы булса, «3»ле куела.
4. Язма темага туры килмичә, фактик төгәлсезлекләр күп булып, план нигезендэ язылмаса, сүзлек байлыгы бик ярлы булса, текст кыска һәм бер типтагы җөмләләрдән торып, сүзләр дөрес кулланылмаса, стиль бердәмлеге сакланмаса, биш орфографик, сигез пунктуацион (грамматик) яисә дүрт—алты сөйләм хатасы булса, «2»ле куела.
Программаны үзләштерүдән көтелгән нәтиҗәләр
Шәхескә кагылышлы нәтиҗәләр:
- шәхеснең әхлакый-рухи сыйфатларын камилләштерү:
- милли горурлык, гражданлык хисләре формалаштыру;
- әхлак нормаларын, җәмгыятьтә яшәү кагыйдәләрен үзләштерү;
- күршеңә ярдәм итүдә танып-белү инициативасы күрсәтү;
- үз алдыңа максат кую, аңа ирешү юлларын эзләү;
- уңышларыңа яки уңышсызлыкларыңа, аларның сәбәпләренә дөрес бәя бирү;
- индивидуаль эшчәнлек стилен формалаштыру:
- төрле мәгълүмат чараларын (сүзлекләр, Интернет ресурслар һ.б.) танып-белү һәм аралашу вакытында куллану;
- активлыкка, мөстәкыйль, иҗади фикер йөртергә, фәнни-тикшеренү эшчәнлеген башкару, шәхес буларак формалашуны дәвам итү;
- үзең алган белем күнекмәләрен тормышның төрле шартларында куллана белергә өйрәнү.
Метапредмет нәтиҗәләр:
Танып-белү гамәлләре:
- танып-белү юнәлешендәге максатларны билгеләү;
- укучының үз эшчәнлеген мөстәкыйль рәвештә оештыра
белүе, бәяләве, үзенең кызыксынучанлык өлкәсен билгеләве;
- мөстәкыйль рәвештә теманы, куелган проблеманы ача белү, фикер йөртү;
- уку мәсьәләсе тирәсендә логик фикерләү;
- фикерләүдә логик чылбыр төзү;
- тема тирәсендәге төп билгеләрне аерып алу нигезендә кагыйдә формалаштыру;
- төрле мәгълүмат чаралары белән эшли, кирәкле мәгълүматны таба, анализлый һәм үз эшчәнлегендә куллана белү;
Коммуникатив УУГ:
- тыңлый белү;
- диалог төзүдә һәм коллектив фикер алышуда катнашу;
- сыйныфташлары һәм укытучы белән уку эшчәнлеген оештыруда хезмәттәшлек итү;
- төрле фикерләрне исәпкә алып эш итү;
- үз фикерен дәлилли белү, тормыштан мисаллар китерү;
- төрле җавапларны тыңлау, чагыштыру, нәтиҗә ясау;
- үз фикерен тулы һәм төгәл итеп әйтә белү;
- күмәк эш вакытында уртак фикергә килү;
- мәгълүмат туплауда үзара хезмәттәшлек итүдә инициативасы күрсәтү;
- укылган текстлар буенча сораулар бирә алу;
- бирелгән текстларның дәвамын үзлектән сөйләп карау, фикер әйтү автор фикере белән чагыштыру;
- үз эшен контрольдә тоту, сыйныфташларына ярдәм итү;
- коммуникатив күнекмәләрнең кеше тормышындагы ролен билгеләү;
- үз фикерләрен телдән һәм язмача җиткерә белү;
- башкаларны тыңлый, киңәш бирә белү;
- сыйныфташлары каршында төрле темаларга, башкарылган проектлар буенча чыгыш ясау;
- иптәшеңнең гамәлләрен бәяләү, күршең белән хезмәттәшлек итү.
Регулятив УУГ:
- дәреснең проблемасын (тема) һәм максатларын мөстәкыйль формалаштыру;
- проблеманы аңлап гипотеза чыгару, үз фикереңне дәлилләр китереп раслый белү, телдән (диалогик, монологик) һәм язма сөйләмдә сәбәп-нәтиҗә бәйләнешен аерып алу, нәтиҗәләрне формалаштыру;
- максатка ирешү юлларын билгеләү;
- үз эшчәнлегеңнең нәтиҗәле булуына ирешү, үз эшчәнлегеңне контрольгә алу;
- укытучы белән бергәләп, үз эшен, иптәшләренең җавапларын бәяләү;
- кагыйдә, күрсәтмәләрне истә тоту һәм аларга ияреп гамәлләр кылу;
- эшләнгән эшкә бәя бирү, сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү.
Предмет нәтиҗәләр:
Фонетика буенча:
- сүзләргә фонетик анализ ясау;
- орфоэпик һәм орфографик сүзлекләрдән файдалану;
Лексикология буенча:
- Сүзләрне һәм фразеологизмнарны урынлы куллану, аларның мәгънәләренә аңлатма бирә белү. Синоним, омоним, антоним сүзләрне дөрес куллану. Сүз төркемнәрен куллануда стилистик төрлелек.
- Төрле типтагы сүзлекләр белән эшләү.
Сүз төзелеше һәм сүз ясалышы буенча:
Сүзләрнең мәгънәле кисәкләренә аңлатма бирә белү. Тамырдаш сүзләр табу. Сүзләрне төзелеше һәм ясалышы буенча тикшерү.
Татар телендә сүзләрнең ясалыш ысулларын белү.
Кушымчаларны төркемли һәм төркемнәргә аера белү. Шулай ук кушымчаларны “укый” белү
Морфология буенча:
- Мөстәкыйль һәм ярдәмлек сүз төркемнәренә хас билгеләрне белү; аларны аеру, төркемләү, аларның төрләнеш үзенчәлекләрен белү һәм төрләндерә белү;
Өйрәнелгәнсүз төркемнәрен лексик-грамматикмәгънәсе, морфологик һәм синтаксик билгеләре буенча аера һәм аларны таный белү. Морфологик анализ ясау.
Өйрәнелгәнсүз төркемнәре белән җөмләләр һәм текстлар төзү. Суз төркемнәренең төрле ысул белән ясалышын белү.
Сүз төркемнәрен дөрес язу һәм уку;
Синтаксис буенча:
Сүз төркеме белән җөмлә кисәген дөрес билгеләү.
Гади һәм кушма җөмләләрне аера белү.
Җөмләнең әйтү максаты буенча төрен билгели белү.
Җөмләнең баш һәм иярчен кисәкләрен табып, аларның кайсы сүз төркемнәре белән белдерелүен күрсәтү.
Эш кәгазьләре буенча:
Төрле эш кәгазьләрен (мәкалә, акт, расписка һ..б.) яза белү
Сөйләм эшчәнлеге буенча:
Укучыларның, үз тәҗрибәләреннән чыгып, диалогик һәм монологик сөйләм оештыра белүе.
Укыган яки тыңлаган текстның эчтәлеген сөйләү, планын төзү.
Бирелгән план буенча сочинение (хикәя) язу.
Татарчадан русчага яки русчадан татарчага тәрҗемә итү күнегүләре эшләү.
ПРОГРАММАНЫҢ ТӨП ЭЧТӘЛЕГЕ.
Дәрес № Дәрес темасы
Дәрес саны
Укучылар эшчәнлеге
1.
Тел- иң әһәмиятле аралашу чарасы.
1
Кереш сүз, әңгәмә. Сораулар буенча төркемнәрдә эш. Терәк схема ясау
2.
Алдагы сыйныфларда үткәннәрне кабатлау.
1
Күнегүләр эшләү.Сүз төркемнәрен кабатлау
3
Морфология.
1
Аңлату, әңгәмә
4.
Аңлатмалы диктант. Исем(14) "Урманнарны саклыйк!"
1
Аңлату, әңгәмә
5.
Хаталар өстендә эш. Исемнәрнең мәгънә төркемчәләре.
1
Исем турында белгән-нәрне системалаштыру, ялгызлык һәм уртаклык исемнәр исемнәр тө-шенчәсен тулылан-дыру.
6.
Исемнәрнең килеш белән төрләнеше. Баш килештәге исемнәр.
1
Исемнең грамматик билгеләрен өйрәнү.
7.
Иялек килешендәге исемнәр.
1
Күнегүләр эшләү
8.
Төшем килешендәге исемнәр.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
9.
Юнәлеш килешендәге исемнәр
1
Күнегүләр эшләү
10.
Чыгыш килешендәге исемнәр
1
Күнегүләр эшләү
11.
Урын-вакыт килешендәге исемнәр.
1
Тест эшләү, текст өстендә эшләү
12.
Исемнәрнең тартым белән төрләнеше.
1
Схема төзү, текст өстендә эшләү
13.
Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше.
1
Таблица өстендә эшләү, ятлау,
14.
Искәртмәле диктант "Тамчылар"
1
Диктант язу
15.
Тартымны белдерү юллары
1
План төзү, хикәянең эчтәлеген сөйләү
16.
Исемнәрнең ясалышы
1
Таблица тутыру, күнегүләр эшләү
17.
Исемнәргә морфологик анализ ясау
1
Анализ үрнәген ясау.
18
Исем сүз төркемнәрен гомумиләштереп кабатлау. Тест
1
Күнегүләр өстендә эш, тест.
19.
Контроль эш (диктант). "Авылым табигате"
1
Диктант язу
20-21.
Хаталар өстендә эш. БСҮ: сочинение язу фикер йөртү тибындагы сочинение язу "Кешене хезмәт бизи"
1
Сочинение язу
22-23.
БСҮ: изложение язу "Урманны сакларга кирәк"
1
Изложение язу
24.
Изложение бергәләп тикшерү. (Сөйләм һәм стиль хаталарын табу, төзәтү күнекмәләре, редакцияләү күнегүләре)
1
Аңлатма, әңгәмә
25.
Сыйфат ( 8) Сыйфат сүз төркеме.
1
Дустыгыз турында хикәя языгыз
26.
Сыйфат дәрәҗәләре
1
Таблица ясау, күнегүләр эшләү
27-28.
БСҮ: К. Максимовның “Натюрморт” картинасы буенча сочинение-тасвирлама язу
1
План төзү, сочинение язу
29.
Хаталар өстендә эш. Асыл һәм нисби сыйфатлар
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр өстендә эшләү
30
Сыйфатларның җөмләдә кулланылышы.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
31
Сыйфатларның исемләшүе.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
32.
Сыйфатларның ясалышы. Сыйфат ясагыч кушымчалар.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
33.
Сыйфатларга морфологик анализ ясау.
1
Күнегүләр эшләү
34.
Сыйфат сүз төркемен гомумиләштереп кабатлау.
1
Күнегүләр эшләү
35.
Иҗади сүзлек диктанты “Сыйфат”
1
Диктант язу
36
Рәвеш турында төшенчә (7)
1
Күнегүләр эшләү
37
Рәвеш төркемчәләре. Саф, охшату-чагыштыру рәвешләре
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
.38
Күләм-чама, вакыт, урын, сәбәп-максат рәвешләре.
1
Аңлату, әңгәмә,
39-40.
БСҮ. Изложение "Карлыгач, карчык һәм мин"
1
Изложение язу
41.
Хаталар өстендә эш. Рәвешләрнең җөмләдә кулланылышы.
1
Күнегүләр эшләү
42.
Рәвеш дәрәҗәләре.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
43.
Рәвешләрнең ясалышы.
1
Аңлату, әңгәмә,
44.
Рәвешкә морфологик анализ ясау.
1
Күнегүләр эшләү
45.
Рәвешләрне гомумиләштереп кабатлау. Тест.
1
Күнегүләр эшләү
46.
Контроль диктант язу. (“Төнбоек”)
1
Диктант язу
47.
Хаталар өстендә эш. Сан.- 9 сәг.
Гарәп һәм рим цифрлары
1
Аңлату, әңгәмә,
48.
Саннарның дөрес язылышы.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
49
Сан төркемчәләре. Микъдар, Тәртип саны.
1
Күнегүләр эшләү
50.
Сан төркемчәләре.
Чама саны. Автобиография язу.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
51.
Бүлем саны.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
52.
Җыю саны.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
53.
Саннарның җөмләдә кулланылышы. БСҮ Сочинение "Мәктәп китапханәсе"
1
Күнегүләр эшләү
54.
Саннарның ясалышы.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
55.
Эш кәгазьләре:. акт язу.
1
Күнегүләр эшләү
56.
Саннарны гомумиләштереп кабатлау. Тест
1
Күнегүләр эшләү
57.
Саннарга морфологик анализ ясау.
1
Күнегүләр эшләү
58.
Грамматик биремле диктант.
“Сарымсак”
1
Диктант язу
59.
Хаталар өстендә эш. Алмашлык. 8 сәг. Алмашлык турында төшенчә.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
60.
Алмашлык төркемчәләре. Зат алмашлыклары.
1
Күнегүләр эшләү
61.
БСҮ Котлау язу.
1
Бәйләнешле сөйләм телен үстерү
62.
Күрсәтү алмашлыклары. Күрсәтү алмашлыкларының
төрләнеше.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
63.
Сорау алмашлыклары. Алмашлыкларның мәгънә, ясалыш һәм кулланылу үзенчәлеген ачыкларга ярдәм итү
1
Күнегүләр эшләү
64
Юклык алмашлыклары
1
Күнегүләр эшләү
65.
БСҮ. Диалог төзү: “ Чын дус нинди була?”
1
Диалог төзү
66.
Билгеләү алмашлыклары. Алмашлыкларның мәгънә, ясалыш һәм кулланылу үзенчәлеген ачыкларга ярдәм итү.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
67.
Билгесезлек алмашлыклары.
1
68.
Тартым алмашлыклары. Алмашлыкларның дөрес язылышы. Алмашлыкларның мәгънә, ясалыш һәм кулланылу үзенчәлеген ачыкларга ярдәм итү
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
69.
Хәтер диктанты язу. “Туган як табигате”.
Эш кәгазьләре: расписка язу. Расписка турында төшенчә формалаштыру
1
Диктант язу
70.
Алмашлыкларның җөмләдә кулланылышы. Алмашлыкларның ясалышы.
1
Күнегүләр эшләү
71.
Алмашлыкларны гомумиләштереп кабатлау.
1
Күнегүләр эшләү
72
Искәртмәле диктант язу. “ Тамчылар”.
1
Диктант язу
73
Хаталар өстендә эш. Фигыль. -24 сәг. Һәм аның нигезе.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
74
Фигыльнең зат-сан белән төрләнеше.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
75
Фигыль юнәлешләре.
1
Күнегүләр эшләү
76
Фигыль юнәлешләре буенча тест эшләү
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
77
Фигыль төркемчәләре турында гомуми төшенчә.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
78
Затланышлы фигыльләр. Боерык фигыль.
1
Аңлату, әңгәмә
79
Хикәя фигыль. Хәзерге заман хикәя фигыль.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
80
Хәзерге заман хикәя фигыльнең мәгънәләре
1
Аңлату, әңгәмә
81-82
Бәйләнешле сөйләм үстерү. Изложение язу.
1
Изложение язу
83.
Изложение бергәләп тикшерү. (Сөйләм һәм стиль хаталарын табу, төзәтү күнекмәләре, редакцияләү күнегүләре)
1
Күнегүләр эшләү
84
Үткән заман хикәя фигыль. Билгеле үткән заман хикәя фигыль
1
Күнегүләр эшләү
85.
Билгесез үткән заман хикәя фигыль
1
Күнегүләр эшләү
86
Киләчәк заман хикәя фигыль. Билгеле киләчәк заман.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
87
Билгесез киләчәк заман.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
88.
Шарт фигыль. Сүзлек диктанты.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
89.
Затланышлы фигыльләрне гомумиләштереп кабатлау. Морфологик анализ. Тест.
1
Күнегүләр эшләү
90
Затланышсыз фигыль формалары. Сыйфат фигыль
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
91
Сыйфат фигыльнең заман формалары.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
92
Хәзерге заман сыйфат фигыль.
1
Күнегүләр эшләү
93
Үткән заман сыйфат фигыль.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
94
Киләчәк заман сыйфат фигыль.
1
Аңлату, әңгәмә
95
Сыйфат фигыльләрне кабатлау.Тест.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
96-97
БСҮ. Туган як табигате турында сочинение-хикәя язу (контроль).”Озак көттергән кыш”
1
Инша язу
98
Хәл фигыльтурында төшенчә.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
99
Хәл фигыльләрнең төрләре.
1
Аңлату, әңгәмә
100
Сыйфат фигыль, хәл фигыльгә морфологик анализ ясау тәртибе.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
101
Исем фигыль турында төшенчә.
1
Күнегүләр эшләү
102
Исем фигыльнең исемгә әйләнүе
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
103
Контроль диктант язу. “Аккош”
1
Диктант язу
104
Диктантны укучылар белән бергәләп тикшерү. Язмадагы хаталарны табу, төзәтү күнекмәләре
1
Диктантта һәм грамматик биремнәрдә җибәрелгән хаталарны тикшереп, анализ ясау, искә төшерү, белемнәрне ныгыту.
105
Хаталар өстендә эш. Инфинитив
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
106
Инфинитивны гомумиләштереп кабатлау.Инфинитивка морфологик анализ ясау.
Күнегүләр эшләү
107
Ярдәмче фигыльләр.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
108
Мөстәкыйль фигыльләрнең ярдәмче фигыль ролендә кулланылуы.
1
Күнегүләр эшләү
109-110
Бәйләнешле сөйләм үстерү.
Изложение язу.
“ Көчле нәфрәт”
1
Изложение тексты буенча план төзү, язу
111
Фигыльләрнең җөмләдә кулланылышы
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
112
Фигыльләрнең ясалышы. Хәтер диктанты.
1
Диктант язу
113
Фигыльләрне гомумиләштереп кабатлау. Контроль эш (тестлар)
1
114
Контроль эш. Тест.
1
тест
115
Аваз ияртемнәре турында төшенчә.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
116
Хәбәрлек сүзләр.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
117-118
БСҮ. Изложение язу.
1
Изложение тексты буенча план төзү, язу
119
Бәйләгеч сүз төркемнәре.
Бәйлек. Бәйлек төркемчәләре. -2 сәг..
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
120
Бәйлек сүз төркемнәрен гомумиләштереп кабатлау. Сайланма диктант язу.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
121
Теркәгеч. -3 сәг. Теркәгеч төркемчәләре. Теркәгечләр турында белешмә бирү, төркемчәләрен аерырга ярдәм итү.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
122
Теркәгечләрнең дөрес язылышы. Аларны җөмләдә куллану
1
Күнегүләр эшләү
123
Теркәгечләрне гомумиләштереп кабатлау
1
Күнегүләр эшләү
124-125
Бәйләнешле сөйләм үстерү. Изложение язу. “Чын дус”
1
Изложение тексты буенча план төзү, язу
126
Изложениене һәм сочинениене бергәләп тикшерү, язмадагы орфографик, пунктуацион, грамматик хаталарны, сөйләм һәм стиль хата- ларын табу, төзәтү күнекмәләре
1
Ялгышлар өстендә эшләү
127
Модаль сүз төркемнәре. -6 сәг. Кисәкчә. Кисәкчәләрнең төркемчәләре.
1
Күнегүләр эшләү
128-129
Арадаш аттестация. Грамматик биремле диктант
1
Диктант эшләү
130
Хаталар өстендә эш.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
131
Кисәкчәләрнең дөрес язылышы
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
132
Модаль сүзләр
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
133
Ымлык. Ымлык турында төшенчә формалаштыру
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
134
Модаль сүз төркемнәрен гомумиләштереп кабатлау
1
Күнегүләр эшләү
135
Укучыларның аңлап уку тизлеген, сәнгатьле уку һәм укыганның эчтәлеген аңлау дәрәҗәләрен өйрәнү.
1
Тизлеккә уку
136-137
Ел буе үткәннәрне кабатлау.
1
Аңлату, күнегүләр эшләү
138
Контроль диктант. “Сүз төркемнәре”.
1
Диктант эшләү .
139
Хаталарны төзәтү өстендә эш
1
140
Үткәннәрне гомумиләштереп кабатлау.
1
Аңлату, күнегүләр эшләү
Календарь-тематик план
№ Эчтәлек элементлары белән дәрес темасы
Дәрес саны
Укучылар эшчәнлеге төрләре
Үткәрү вакыты
План буенча
Факт буенча
1.
Тел- иң әһәмиятле аралашу чарасы.
1
Күнегүләр өстендә эш
1.09
2.
Морфология.Алдагы сыйныфларда үткәннәрне кабатлау.
1
Күнегүләр өстендә эш
2.09
3.
Мөстәкыйль сүз төркемнәре. Алдагы сыйныфларда үткәннәрне кабатлау
1
Күнегүләр өстендә эшләү
5.09
3.
Үтелгәннәрне кабатлауга аңлатмалы диктант
1
Диктант язу
6.09
4.
Хаталар өстендә эш. Исемнәрнең мәгънә төркемчәләре.
1
Ялгызлык һәмуртаклык исемнәрне аерабелү өчен
күнегүләр эшләү
8.09
5.
Исемнәрнең килеш белән төрләнеше. Баш килештәге исемнәр.
1
Килеш сорауларын һәм кушымчаларын дөрес билгеләргә өйрәнү.
9.09
6.
Иялек килешендәге исемнәр.
1
Килеш сорауларын һәм кушымчаларын дөрес билгеләргә өйрәнү.
13.09
7.
Төшем килешендәге исемнәр.
1
Килеш сорауларын һәм кушымчаларын дөрес билгеләргә өйрәнү.
13.09
8
Юнәлеш килешендәге исемнәр
1
Килеш сорауларын һәм кушымчаларын дөрес билгеләргә өйрәнү.
15.09
8.
Чыгыш килешендәге исемнәр.
1
Килеш сорауларын һәм кушымчаларын дөрес билгеләргә өйрәнү.
16.09
9.
Урын-вакыт килешендәге исемнәр.
1
Килеш сорауларын һәм кушымчаларын дөрес билгеләргә өйрәнү.
19.09
10.
Исемнәрнең тартым белән төрләнеше.
1
Килеш сорауларын һәм кушымчаларын дөрес билгеләргә өйрәнү.
20.09
13
Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше.
1
Килеш сорауларын һәм кушымчаларын дөрес билгеләргә өйрәнү.
22.09
14.
Искәртмәле диктант “Тамчылар”
1
«Тартым белән төрләнеш» темасындагы өйрәнгән кагыйдәләргә күнегүләр эшләү
23.09
15.
Тартымны белдерү юллары
1
Сорауларга җавап бирү.
26.09
16.
Исемнәрнең ясалышы
1
Күнегүләр эшләү, тест.
27.09
17.
Исемнәргә морфологик анализ ясау
1
Сорауларга җавап бирү.
29.09
18.
Исем сүз төркемнәрен гомумиләштереп кабатлау. Тестлы биремнәр үтәү.
1
Күнегүләр эшләү, тест.
30.09
19.
Үтелгәннәрне кабатлауга диктант
1
«Исем» темасындагы өйрәнгән кагыйдәләргә күнегүләр эшләү
3.10
20
Хаталар өстендә эш. Фикер йөртү тибындагы сочинение язу “Кешене хезмәт бизи”
2
Тема эчтәлеге буенча план төзү. Сочинение язу.
4.10
21
БСҮ. Фикер йөртү тибындагы сочинение язу “Кешене хезмәт бизи”
2
Тема эчтәлеге буенча план төзү. Сочинение язу.
6.10
22
БСҮ: изложение язу “Урманны сакларга кирәк”
2
Хикәянең эчтәлеге буенча план төзү. Изложение язу. Исемнәрнең килешләрен күрсәтү.
7.10
23
БСҮ: изложение язу “Урманны сакларга кирәк”
2
Хикәянең эчтәлеге буенча план төзү. Изложение язу. Исемнәрнең килешләрен күрсәтү.
10.10
24.
Изложениене бергәләп тикшерү (Сөйләм һәм стиль хаталарын табу, төзәтү күнекмәләре, редакцияләү күнегүләре)
1
Сөйләм һәм стиль хаталарын табу, төзәтү күнекмәләре, редакцияләү күнегүләре
11.10
25.
Сыйфат сүз төркеме.
1
Сорауларга җавап бирү.
13.10
26.
Сыйфат дәрәҗәләре
1
Күнегүләр эшләү
14.10
27
БСҮ: К. Максимовның “Натюрморт” картинасы буенча сочинение-тасвирлама язу
1
Картина буенча эшләү
17.10
28.
БСҮ: К. Максимовның “Натюрморт” картинасы буенча сочинение-тасвирлама язу
1
Картина буенча эшләү
18.10
29.
Хаталар өстендә эш. Асыл һәм нисби сыйфатлар
1
Сорауларга җавап бирү.
20.10
30.
Сыйфатларның җөмләдә кулланылышы.
1
Күнегүләр эшләү
21.10
31.
Сыйфатларның исемләшүе.
1
Сорауларга җавап бирү.
24.10
32.
Сыйфатларның ясалышы. Сыйфат ясагыч кушымчалар.
1
Күнегүләр эшләү
25.10
33.
Сыйфатларга морфологик анализ ясау.
1
Сорауларга җавап бирү.
27.10
34.
Сыйфат сүз төркемен гомумиләштереп кабатлау.
1
Күнегүләрэшләү.
Авыр очракларны аңлату.
28.10
35.
Иҗади сүзлек диктанты. “Сыйфат”
1
Аңлату, әңгәмә,
күнегүләр эшләү.
7.11
36.
Рәвеш турында төшенчә
1
Күнегүләр эшләү
8.11
37.
Рәвеш төркемчәләре. Саф, охшату-чагыштыру рәвешләре
1
Аңлату, әңгәмә,
күнегүләр эшләү.
10.11
38.
Күләм-чама, вакыт, урын, сәбәп-максат рәвешләре.
1
Мөстәкыйль эш. Таблица тутыру.
11.11
39-40.
БСҮ. Изложение “Карлыгач, карчык һәм мин”
1
Укытучы укыганны тыңлау, гади
план төзү һәм сөйләп карау.
Караламага язу.
14.11
41
Хаталар өстендә эш. Рәвешләрнең җөмләдә кулланылышы.
1
Мөстәкыйльэш.
15.11
42.
Рәвеш дәрәҗәләре.
1
Күнегүләр эшләү
17.11
43.
Рәвешләрнең ясалышы.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
18.11
44
Рәвешкә морфологик анализ ясау.
1
Сорауларга җавап бирү.
21.11
45.
Рәвешләрне гомумиләштереп кабатлау.
1
Тест
22.11
46.
Контроль диктант язу. (“Төнбоек”)
1
Диктант
24.11
47.
Хаталар өстендә эш. Сан.
Гарәп һәм рим цифрлары
1
Күнегүләр эшләү
25.11
48.
Саннарның дөрес язылышы.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
28.11
49.
Сан төркемчәләре. Микъдар, тәртип саны.
1
Күнегүләр эшләү
29.11
50.
Сан төркемчәләре.
Чама саны. Автобиография язу.
1
Күнегүләр эшләү
1.12
51.
Бүлем саны.
1
Тест
2.12
52.
Җыю саны.
1
Тест
5.12
53.
Саннарның җөмләдә кулланылышы.
БСҮ. Сочинение
“Мәктәп китапханәсендә”.
1
Сочинение
6.12
54.
Хаталар өстендә эш. Саннарның ясалышы.
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү
8.12
.
55.
Эш кәгазьләре: акт язу.
1
Акт язу.
9.12
56.
Саннарны гомумиләштереп кабатлау.
1
Күнегүләр эшләү.Авырочракларныаңлату.
12.12
57.
Саннарга морфологик анализ ясау.
1
Тест-мини
13.1
58.
Грамматик биремле диктант.
“Сарымсак”
1
Диктант
15.12
59.
Хаталар өстендә эш. Алмашлык. Алмашлык турында төшенчә.
1
Язма эштә җибәрелгән хаталар өстендә
эшләү.
Алмашлык турында аңлату,нинди сүз
төркемен алмаштырып килүдән чыгып,
төркемчәләргә бүлү. Күнегүләр
эшләү.
16.12
60.
Алмашлык төркемчәләре. Зат алмашлыклары.
1
Күнегүләр эшләү
19.12
61.
БСҮ. Котлау язу
1
Аңлату, әңгәмә,
күнегүләр эшләү
20.12
62.
Күрсәтү алмашлыклары. Күрсәтү алмашлыкларының төрләнеше.
1
Күнегүләр эшләү
22.12
63.
Сорау алмашлыклары. Алмашлыкларның мәгънә, ясалыш һәм кулланылу үзенчәлеген ачыкларга ярдәм итү
1
Сорау алмашлыкларының килеш белән
төрләнешен аңлату,
күнегүләр эшләү
23.12
64.
Юклык алмашлыклары.
1
Юклык алмашлыкларының килеш белән
төрләнешен аңлату,
күнегүләр эшләү
09.01
65.
БСҮ. Диалог төзү: “Чын дус нинди була?”
1
Аңлату, әңгәмә,
күнегүләр эшләү
10.01
66.
Билгеләү алмашлыклары. Алмашлыкларның мәгънә, ясалыш һәм кулланылу үзенчәлеген ачыкларга ярдәм итү
1
Аңлату, әңгәмә,
күнегүләр эшләү
12.01
67.
Билгесезлек алмашлыклары. Алмашлыкларның мәгънә, ясалыш һәм кулланылу үзенчәлеген ачыкларга ярдәм итү
1
Аңлату, әңгәмә,
күнегүләр эшләү
13.01
68.
Тартым алмашлыклары. Алмашлыкларның дөрес язылышы. Алмашлыкларның мәгънә, ясалыш һәм кулланылу үзенчәлеген ачыкларга ярдәм итү
1
Аңлату, әңгәмә,
күнегүләр эшләү
16.01
69.
Хәтер диктанты язу. “Туган як табигате”.
Эш кәгазьләре: расписка язу. Расписка турында төшенчә формалаштыру.
1
Диктант, расписка язу
17.01
70.
Алмашлыкларның җөмләдә кулланылышы. Алмашлыкларның ясалышы.
1
Текст өстендә эшләү күнекмәсен үстерү
19.01
71.
Алмашлыкларны гомумиләштереп кабатлау.
1
Рәвешләр турында катлаулы
таблица бенча эшләү.
Сүз байлыгын, әһәмиятен аңлы
куллану күнекмәсе булдыру.
20.01
72.
Искәртмәле диктант язу. “ Тамчылар”.
1
Диктант
23.01
73.
Хаталар өстендә эш. Фигыль сүз төркеме.
1
Күнегүләр эшләү
24.01
74.
Фигыльнең зат-сан белән төрләнеше.
1
Сорауларга җавап бирү, тест
26.01
75.
Фигыль юнәлешләре.
1
Күнегүләр эшләү
27.01
76.
Фигыль юнәлешләре буенча тест эшләү
1
Сорауларга җавап бирү, тест
30.01
77.
Фигыль төркемчәләре турында гомуми төшенчә.
1
Тестлар эшләү
31.01
78.
Затланышлы фигыльләр. Боерык фигыль.
1
Сорауларга җавап бирү, тест
2.02
79.
Хикәя фигыль.. Хәзерге заман хикәя фигыль.
1
"Кем күбрәк әйтер" уенын уйнау.
3.02
80
Хәзерге заман хикәя фигыльнең мәгънәләре.
1
Сорауларга җавап бирү, тест
6.02
81-82
Бәйләнешле сөйләм үстерү. Изложение язу. “ Карлыгач, карчык һәм мин”
1
Укытучы укыганны тыңлау, сөйләү, план төзү
7.02
83.
Изложениене бергәләп тикшерү, язмадагы орфографик, пунктуа-цион. Грамматик хаталарны, сөйләм һәм стиль хаталарын табу, төзәтү күнекмәләре.
1
Ялгышлар өстендә эшләү
9.02
84
Үткән заман хикәя фигыль. Билгеле үткән заман хикәя фигыль.
1
Күнегүләр эшләү
10.02
85.
Билгесез үткән заман хикәя фигыль.
1
Сорауларга җавап бирү, тест.
13.02
86..
Киләчәк заман хикәя фигыль. Билгеле киләчәк заман.
1
"Ял көнне" исемле хикәя язарга.
14.02
87.
Билгесез киләчәк заман.
1.
Күнегүләр өстендә эшләү, сорауларга җавап бирү, тест.
16.02
88.
Сүзлек диктанты . Шарт фигыль
1
Күнегүләр эшләү
17.02
89.
Затланышлы фигыльләрне гомумиләштереп кабатлау. Морфологик анализ. Тест.
1.
Аңлату, күнегүләр эшләү.
20.02
90.
Затланышсыз фигыль формалары. Сыйфат фигыль
1
Сорауларга җавап бирү
21.02
91.
Сыйфат фигыльнең заман формалары.
1
Күнегүләр өстендә эшләү
24.02
92.
Хәзерге заман сыйфат фигыль
1
Сорауларга җавап бирү
24.02
93
Үткән заман сыйфат фигыль.
1
Сорауларга җавап бирү
27.02
94.
Киләчәк заман сыйфат фигыль.
1
Мөстәкыйль эш.
28.02
95
Сыйфат фигыльләрне кабатлау.
1
Тест. Сыйфат фигыльнең заман формалары турында таблица өстендә эш.
2.03
96-97.
БСҮ. Туган як табигате турында сочинение-хикәя язу (контроль).”Озак көттергән кыш”
1
Аңлату, әңгәмә
3.03
98.
Хәл фигыль турында төшенчә.
1
Сорауларга җавап бирү. Текст өстендә эш.
6.03
99.
Хәл фигыльләрнең төрләре.
1
Биремнәргә төркемләп җавап бирү. Морфологик анализ ясау. Тест.
7.03
100.
Затланышсыз фигыльләргә морфологик анализ ясау.
1
Сорауларга җавап бирү.
9.03
101
Исем фигыль турында төшенчә.
1
Сорауларга җавап бирү
10.03
102.
Исем фигыльнең исемгә әйләнүе
1
Мөстәкыйль эш. Морфологик анализ ясау. Тест.
13.03
103
Контроль диктант язу. “Авылым табигате”
1
Аңлату, әңгәмә, күнегүләр эшләү.
14.03
104.
Диктантны укучы-лар белән бергәләп тикшерү.
Язмадагы хаталарны табу, төзәтү күнекмәләре.
1
Диктантта һәм грамматик биремнәрдә
җибәрелгән хаталарны тишереп, анализ ясау, искә төшерү, белемнәрне ныгыту.
16.03
105.
Хаталар өстендә эш. Инфинитив.
1
Сорауларга җавап бирү
17.03
106.
Инфинитивны гомумиләштереп кабатлау. Инфинитивка морфологик анализ ясау.
1
Күнегүләр эшләү. Авыр очракларны аңлату.
3.04
107.
Ярдәмче фигыльләр.
1
Сорауларга җавап бирү
4.04
108.
Мөстәкыйль фигыльләрнең ярдәмче фигыль ролендә кулланылуы.
1
Мөстәкыйль эш
6.04
109-110.
Бәйләнешле сөйләм үстерү.
Изложение язу.
“ Көчле нәфрәт”
1
Укытучы укыганны тыңлау, гади план төзү һәм сөйләп карау. Караламага язу,
акка күчерү.
7.04
111
Фигыльләрнең ясалышы.
1
Сорауларга җавап бирү
10.04
112
Фигыльләрнең җөмләдә кулланылышы
1
Сорауларга җавап бирү.
11.04
113
Фигыльләрне гомумиләштереп кабатлау.Хәтер диктанты.
1
Хәтер диктанты
13.04
114
Тестлар эшләү
1
Сорауларга җавап бирү.
14.04
115
Аваз ияртемнәре турында төшенчә.
1
Күнегүләр эшләү. Авыр очракларны аңлату.
17.04
116
Хәбәрлек сүзләр.
1
Күнегүләр эшләү. Авыр очракларны аңлату.
18.04
117-118
БСҮ. ИзложениеТекстта бирелгән эчтәлекне
кыскартып сөйләү,төп уйны
аңлау.
1
Изложение тексты буенча план төзү, сөйләү
20.04
119
Хаталар өстендә эш. Бәйләгеч сүз төркемнәре.
Бәйлек. Бәйлек төркемчәләре.
1
Сорауларга җавап бирү
21.04
120
Бәйлек сүз төркемнәрен гомумиләштереп кабатлау. Сайланма диктант язу.
1
Сайланма диктант
24.04
121
Теркәгеч. Теркәгеч төркемчәләре. Теркәгечләр турында белешмә бирү, төркемчәләрен аерырга ярдәм итү.
1
Терәк схема төзү.
25.04
122
Теркәгечләрнең дөрес язылышы. Аларны җөмләдә куллану
1
Тест
27.04
123
Теркәгечләрне гомумиләшәтереп кабатлау.
1
Тест
28.04
124-125
Бәйләнешле сөйләм үстерү. Изложение язу. “Чын дус”
1
Изложение тексты буенча план төзү, сөйләү
2.05
126
Изложениене бергәләп тикшерү, язмадагы орфографик, пунктуа-цион. Грамматик хаталарны, сөйләм һәм стиль хаталарын табу, төзәтү күнекмәләре.
1
Ялгышлар өстендә эшләү
2.05
127
Модаль сүз төркемнәре. Кисәкчә. Кисәкчәләрнең төркемчәләре.
1
Таблицаны яттан белү
4.05
128
Контроль эш
1
Контроль эш
4.05
129
Хаталар өстендә эш.
1
Ялгышлар өстендә эшләү
8.05
130
Кабатлау
1
Мөстәкыйль эш.
11.05
131
Кисәкчәләрнең дөрес язылышы
1
Мөстәкыйль эш.
11.05
132
Модаль сүзләр
1
Сорауларга җавап бирү.
12.05
133
Ымлык. Ымлык турында төшенчә формалаштыру
1
Сорауларга җавап бирү.
15.05
134
Модаль сүз төркемнәрен гомумиләштереп кабатлау
1
Мөстәкыйль эш.
16.05
135
Укучыларның аңлап уку тизле-ген, сәнгатьле итеп уку һәм укыган-ның эчтәлеген аңлау дәрәҗәләрен өйрәнү.
1
Тизлеккә уку.
18.05
136
Ел буе үткәннәрне кабатлау
1
Аңлату, күнегүләр эшләү.
19.05
137
Ел буе үткәннәрне кабатлау
1
Аңлату, күнегүләр эшләү.
22.05
138
Контроль диктант. "Сүз төркемнәре"
1
Диктант
23.05
139
Хаталарны төзәтү өстендә эш. Үткәннәрне гомумиләштереп кабатлау.
1
Тест эшләү
25.05
140
Хаталарны төзәтү өстендә эш. Үткәннәрне гомумиләштереп кабатлау.
1
Тестэшләү
26.05
6 нчы сыйныф өчен контроль эшләр
Контроль диктант
Авылым табигате
Безнең авыл янында тәлинкә шикелле тум –түгәрәк күл ялтырап ята.Аннан ары чит-читләрен яшел камышлар, ак, сары төнбоеклар каплаган зур күл сузылып киткән. Зур күлнең аргы башыннан текә ярлы, борылмалы тирән Ык елгасы ага.
Шушы күлләрдә,Ыкта көймәдә йөрүләре, балык каптырулары , су коенулары искиткеч күңелле. Ык болыннарында кузгалаклар, юалар,балтырганнар үсә. Аларны ашый –ашый , телләребез яшелләнеп бетә.
Авылның икенче ягында Чияле тау бар. Аның сөзәк итәгендә чия уңа. Чияле тау яныннан зифа ак каеннар, төз наратлар үскән зур куе урман башлана. Без анда җир җиләге белән каен җиләге җыярга йөрибез. Монда кара бөрлегән һәм карлыган да күп була. Көзгә таба балан, шомырт,миләш өлгерә. Урман үзенең саф һавасын, матурлыгын, барлык нигъмәтләрен бүләк итә безгә.
Бирем.
Фигыльләргәморфологик анализ ясарга.
Йөрүләре,сузылып,ашый –ашый
Контроль диктант
Төнбоек
Җәен безнең күл һәм буаларда бер-берсенә бик охшаган ак һәм сары төнбоек үсә. Бу гаять матур чәчәкләрне галимнәр үзләренчә “су сылуы” дип йөртәләр.
Җәй башында су төбендә төнбоекның тәлинкә төсле яшел яфраклары тарала. Бераздан яшел тыгыз чәчәк бөреләре чыга. Берничә көннән ак төнбоекның беренче чәчәге күренә. Ул акрынлап ачыла: башта чәчәкнең яшел касә яфракчыклары, аннан берәм-берәм кардай ап-ак таҗ яфракчыклары ачыла.
Көзен төнбоекның иске яфраклары су төбенә төшә, чүлмәккә охшаган яшел төстәге тыгызҗимешләре өстә кала. Аннан җимеш тартмалары ачыла, һәм су өстендә орлыклар йөзә башлый. Җил һәм дулкын аларны төрле якларга очырта. Ә кошлар тагын да ераккарак тараталар. Җәй башында әкияттәгедәй матур ак төнбоек башка сулыкларда чәчәк ата.
Контроль диктант
Сәрдәләр.
Көзге җилгә яфракларын йолкытып өлгергән карт юкә төбендә сәрдәләр үсеп утыра. Салкын һавада да яшеллекләрен җуймаган шул нәфис үләннәргә карыйм да, күңелемнең әллә кай җиреннән хатирәләр калкып чыга. Алар кадерле сәрдәләремә ихтирамымны көчәйтәләр.
Сугыш еллары иде. Урманга килдем. Агачлар ялангач. Кыш дигәнең әле итәген җыярга өлгермәгән. Ә карсыз уйдыкларда бурсыган яфраклар астыннан сәрдәләр баш калкыткан. Алар әле ачык яшел, йомшак. Исләре татлы. Җыеп кайттым үзләрен. Ә ашы шундый тәмле булды, мактый- мактый ашадык.
Шуннан без сәрдә белән дуслаштык. Йортта ризык такыр булганда, күңелемне яулап алды ул. Аңа башка беркайчан да битараф була алмадым. Урман юлына басам да сәрдәмне эзлим, авыр елларда йөрәгемне кайнарлаткан өчен баш ияргә телим.
(М.Рафиков)
Бирем.Калын хәрефләр белән бирелгән сыйфатларга антонимнар табып язарга.З.Н.Хәбибуллина,Г.Ш.Нәбиуллина.5-11нчесыйныфлар.Диктантлар җыентыгы.”Мәгариф”70 нче бит)
Контроль изложение
Эш үткәч,үкенүдән файда юк.
Матур җәй көне иде.Бик тын. Яфрак та селкенми. Ә агач ботакларында төрле кошлар сайрый. Марат берүзе бакчада йөри. Ул күлмәк итәгенә вак ташлар җыйган. Әле бер, әле икенче агач башына барып,таш ата,кошларны куркыта. Тидерә алмавына эче поша.
Менә бер кош аның баш очыннан ук очып үтте. Ерак түгел юл өстенә барып төште.Марат аңа төзәп торды да бер таш атып җибәрде.
Таш туп –туры кошчыкның башына барып тиде. Кошчык шунда ук егылды. Ул тиз генә кошчык янына йөгереп барды. Аның урман чикләвеге зурлыгындагы башыннан бер генә тамчы кан тамган иде. Ә нәни томшыгыннан агачларны корыта торган яфрак корты күренеп тора.
Шунда агач башыннан беркош: “Чирик,чирик...” дип черкелдәп куйды. Бу аның:
Ай,тәртипсез,әдәпсез малай. Без, кошлар, бөтен кырларны,җиләк –җимеш бакчаларын корткычлардан саклыйбыз.Кешеләргә файда китерәбез.Ә син,таш атып,бер иптәшебезне үтердең!- диюе иде.
Аннан икенче кош чикылдап куйды. Бу аның:
Маратка бик күңелсез булды. Ул үзенең эшенә бик үкенде. Ләкин инде эш үткән иде.
(Г.Лотфидан)
(З.Н.Хәбибуллина,И.Г.Гыйләҗев Изложениеләр җыентыгы.Казан “Мәгариф”45 нче бит, )
Контроль диктант
Кояш моңаеп байый.
Ничек енә булмасын, һәр көнне кояш үзенә хас бер тантана белән байый. Әмма бу тантанада һәрвакыт ниндидер олы бер сагышның шәүләсе ята. Нинди сагыш икән ул? Мөгаен, аерылышудыр. Һичшиксез,шулайдыр. Чыннан да,аерылышудан да газаплырак сагыш бармы икән бу дөньяда? Бармы икән?
Кояш, көнозын иркен күктә йөзеп, Җир шарын яктырта,җылыта, аны зөбәрҗәт яшел үсемлекләр белән, аллы –гөлле чәчәкләр белән бизи.Ә аннары? Ә аннары ул, Җир шарын ташлап, каядыр еракка – офык артындагы мохиткә китә. Бата. Югала. Менә шуның өчен,ахрысы, кояш офыкка якынлашкан саен, аерылышу минутлары җитә барган саен, сүрәнләнә, моңаеп кызара башлый.
(И.Салаховтан)
Бирем.Алмашлыкларның төркемчәләрен күрсәтергә.
(Н.В.Максимов, С.М.Трофимова,М.З.Хәмидуллина “Татар теленнән диктантлар һәм изложениеләр җыентыгы. 5-11 нче сыйныфлар өчен.Казан. Мәгариф .44 нче бит)
Контроль диктант
Аккош.
Аккош –иң зур һәм көчле кошларның берсе. Ул бик борынгы заманнардан бирле матурлык һәм мәхәббәт , сафлык һәм нәфислек үрнәге булып тора. Аның матурлыгы турында җырлар җырлыйлар, хикәятләр сөйлиләр.
Апрель аеның зәңгәр күгендә зур акккошлар күренү –онытылмаслык матур күренеш.Ләкин тын урмандагы аулак күлдә йөзгән аккош тагын да матуррак тоела. Ул суда җиңел һәм тавышсыз йөзә, аккош узган урында су ялтырап, яктырып кала.Аккошның һәр хәрәкәте кабатланмаслык нәфис.
Аккошлар кеше керә алмаслык аулак күлләрдәге куе камышлар арасына оя ясый. Алар –искиткеч сизгер һәм сак кошлар. Балаларын ана кош белән ата кош бергәләп тәрбияли.
Ак төстәге аккош кулга тиз ияләшә. Бу матур, мәһабәт, горур кошлар бакча һәм урмандагы сулыкларга ямь биреп торалар.
Аккош – табигатьтә иң гүзәл зат, ләкин ул аз калган,шуңа күрә аны аулау тыела.
(Кем ул? Нәрсә ул? китабыннан)
Бирем.
Тексттан мөстәкыйль, модаль һәм бәйләгеч сүз төркемнәренә икешәр мисал табып язарга;
З.Н.Хәбибуллина,Г.Ш.Нәбиуллина.5-11нчесыйныфлар.Диктантлар җыентыгы.”Мәгариф”93 нче бит)
Контроль изложение
Чын дус.
Кара көз иде. Кар ятмаган.Мәктәптән кайтканда карасак, боз туңган. Яр читләре пыяла шикелле. Баскан саен,шытырдап сыгыла.
Төштән соң тимераякларны алдык та киттек тегермән буасына! Буа киң. Уртасында зур бер утравы да бар. Камышлы, таллы утрау. Уртага кергән саен,бозы ныграк кебек. Ул шундый тигез, шома! Көзге шикелле ялтырап ята.
Тимераяклар чың –чың килә. Шатланып кычкырышабыз.Көн аяз, салкынча.Йөгерешәсе,узышасы килеп кенә тора.
Әмир исемле бер малайны куабыз.Мин аны тоттым.Инде мине куалар.Мин иркенгә – утрау ягына элдерәм.Алга карасам, ни күзем белән күрим,бәләкәйрәк күл хәтле елу.Суы караңгы,төбе күренми.
Андый җирдә су тиз генә туңмый икән ул. Читкә борылып өлгермәдем,елуга чумдым. Өстә – якалы пальто, аякта – тимераяк. Әле ярый,агымсу түгел. Үзем йөзә дә белә идем.Калкып чыктым.Аяк, куллар белән суны ишәм,бозга ябышып чыгарга тырышам.
Әмир белән Сәгыйть ярдан чабып китеп бара.Боз өстендә бер Хәйдәр генә. Ул миңа таба килде дәтизрәк бозга капланып ятты. Шуышып,минем янга таба килә башлады.”Бир кулыңны!”- ди.Кулдан ттып алды да җай белән генә тарта. Үзе,су тартып алмасын дип,тимераяк очын бозга бәреп кадаган.
Ул мине,менә шулай бозлы судан тартып алып, үлемнән коткарды. Шунда кыю дустым Хәйдәр булмаса,мөгаен, чыга алмас идем. Бозлы суда туңар, батар идем.
(М.Рәфыйковтан)
(Р.Г.Хәсәншина .Татар теле дәресләре.Казан.Мәгариф,172 нче бит)
Фигыль темасы буенча тест
1. Укырга, язарга, сөйләргә фигыльләренең төркемчәсен күрсәтегез.
а) хәл фигыль;
ә) исем фигыль;
б) инфинитив;
в) хикәя фигыль.
2. Җөмләдә аерып бирелгән фигыльләрнең төркемчәсен дөрес билгеләгез.
Иң элек уйла, аннан соң эшлә.
а) боерык фигыль;
ә) шарт фигыль;
б) фигыль;
в) хәл фигыль.
3. Затланышлы фигыльләр - ...
а) хәл, боерык, сыйфат фигыльләр;
ә) хикәя, боерык, шарт фигыльләр;
б) исем, хикәя, хәл фигыльләр;
в) инфинитив, сыйфат, шарт фигыльләр.
4. Татар телендә ничә фигыль юнәлеше бар?
а) 4;
ә) 5;
б) 6;
в) 3.
5. Шарт фигыль - ...
а) боеру яисә эш кушуны,өндәүне белдерә;
ә) төп фигыльдән аңлашылган эш яки хәлгә өстәмә эшне белдерә;
б) икенче бер фигыльдән аңлашылган эш яки хәлнең үтәлү – үтәлмәвенә шарт булган эш, хәлне белдерә ;
в) эш, хәл, хәрәкәтнең булу – булмавын хикәяләү, хәбәр итү рәвешендә белдерә.
6. Аерып бирелгән фигыльнең төркемчәсен билгеләгез.
Туган телен яратмаган кеше
Башкаларның телен яратмый.
а) исем фигыль;
ә) сыйфат фигыль;
б) хикәя фигыль;
в) шарт фигыль.
7. Ясалма фигыльләрне билгеләгез.
а) сана, уйла, шатлан;
ә) язган, яса, сөйлә;
б) менгән, саубуллаш, эшлә;
в) кочакларга, килгән, укы.
8. Фигыль ясагыч кушымчаларны күрсәтегез.
а) –чы/-че; -лык/-лек; -даш/-дәш;
ә) –ла/-лә; -лан/-лән; -ар/-әр; -а/ -ә;
б) –лы/-ле; -сыз/-сез; -гы/-ге;
в) –ча/-чә; -дай/-дәй.
9. Фигыльнең заманын һәм төркемчәсен ачыклагыз.
Яхшылык ташны да эретә.
а) хәзерге заман хикәя фигыль;
ә) киләчәк заман хикәя фигыль;
б) үткән заман сыйфат фигыль;
в) үткән заман хикәя фигыль.
10. Фигыльгә туры килгән билгеләмәне күрсәт:
а) предметны белдерә;
ә) предметның эшен, хәрәкәтен белдерә;
б) предметның билгесен белдерә;
в) эшнең, хәрәкәтнең билгесен белдерә.
11. Баруы, эшләмәве, килүе исем фигыльләре нәрсә белән төрләнгән?
а) зат – сан белән;
ә) килеш белән;
б) тартым белән;
в) төрләнмәгән.
12. Мәгънәле кисәкләргә дөрес бүленгән фигыльләрне күрсәтегез.
а) кар-лан-ган, баш-ла-н-ды, күр-сә-т-егез;
ә) бар-ды-к, яз-арга, и-шет-мәсен-нәр;
б) шат-ла-н-ган-нар, кил-сен-нәр, бил-ге-лә-гез;
в) сан-а-гыз, яз-ыл-ачак, кадак-ла-мас-ка.
13. Фигыльләр нәрсәләр белән төрләнә?
а) заман белән;
ә) килеш белән;
б) барлык-юклык белән;
в) барлык-юклык, заман, зат-сан, юнәлеш белән.
14. Аерып бирелгән фигыль нинди җөмлә кисәге булып килгән?
Тырышса, ул теләсә нинди мәсьәләне дә чишә.
а) тәмамлык;
ә) шарт хәле;
б) максат хәле;
в) хәбәр.
15. Төшем юнәлеше кушымчаларын билгеләгез.
а) –н, -ын/-ен;
ә) –ыл/-ел, -л;
б) –ш, -ыш/-еш;
в) –дер/-дыр, -тыр/-тер; -т; -ер/-ыр; -р; -кыр/-кер.
16. Ярдәмче фигыльләрне күрсәтегез.
а) кил, бит, инде, барса;
ә) иде, икән, имеш, бул, кыл;
б) бар, юк, мөмкин, ярый, тиеш;
в) тиккә, укый, язып, җибәрү.
17. Хәл фигыльнең I төре боерык фигыль кушымчаларын билгеләгез.
а) –гач/-гәч; -кач/-кәч;
ә) –п; -ып/-еп;
б) –ганчы/-гәнче; -канчы/-кәнче;
в) –а, -ә, -ый;
18. Аерып бирелгән фигыль нинди җөмлә кисәге?
Тәрбияле бала үзенә әзерләгән чәйне әдәпле генә утырып эчәр, икмәкне дә кадерләп кенә ашар.
а) хәбәр;
ә) аергыч;
б) тәмамлык;
в) хәл.
19. Нинди фигыль –ырга/-ергә; -рга/-ргә; -арга/-әргә кушымчалары ярдәмендә ясала?
а) инфинитив;
ә) исем фигыль;
б) сыйфат фигыль;
в) шарт фигыль.
20. Исемләшкән сыйфат фигыльне билгеләгез.
Тырышкан табар, ташка кадак кагар.
а) тырышкан;
ә) табар;
б) кагар.
Тест
1 нче вариант
А 1.Морфология нәрсәне өйрәнә?
1)җөмлә кисәкләрен;
2)авазлар һәм хәрефләрне
3)сүз төркемнәрен
4)телнең диалектларын
А 2.Басым сүз ахырында булмаган очракны табыгыз.
1)балакайлар;
2) барсалар;
3)бармыйлар;
4)бардыгыз
А3.Маэмай, тәэсир, тәэмин сүзләрендәге өченче аваз ничек атала?
1)сузык аваз;
2) тел арты тартыгы;
3) тел алды тартыгы;
4) һәмзә тартыгы
А4.Исем нәрсә ул?
Ярдәмлек сүз төркеме;
җөмлә кисәге;
модаль сүз;
мөстәкыйль сүз төркеме
А5. Ялгызлык исемен күрсәтегез
Мәдәният;
Бөгелмә;
депутатлар;
автобус
А 6.Алынма сүзне табыгыз
Кояш;
абый;
яшелчә;
салам
А 7. Сабантуй сүзен ничек таркатып була?
Ике тамырга;
өч тамырга;
таркатып булмый;
тамыр+төрләндергеч кушымча
А8.Кайсы килештәге исем җөмләдә туры тәмамлык була?
1)баш;
2)иялек;
3)юнәлеш;
4) төшем.
Контроль эш
В. Текстны укыгыз.Биремнәрне үтәгез.
Ташлар һәм сәламәтлек.
Кешеләр борын –борыннан ук ташларга әһәмият биргәннәр. Аларның игътибарын ташларның нурланып уйнавы, сихри матурлыгы җәлеп иткән.Асылташлар аның хуҗасына тылсымлы көч бирә, дип фараз ителгән.
Асылташларның сәламәтлеккә уңай тәэсире турында бик борынгы язмалардан да мәгълүмат табарга мөмкин.
Ташларның нинди төстә булуы да әһәмиятле.Мәсәлән,кызыл төстәгеләре физик эшкә сәләтне арттыра: ә сары, кызгылт төслеләре кәефне күтәрә дип уйланыла. Яшел төсле ташлар кешене тынычландыра,фикерне тупларга ярдәм итә дип саныйлар.Куе зәңгәр төстәге ташлар баш авыртуын баса,тәнгә иркенлек бирә. (с.Шәрипова)
В 1.Иялек килешендәге исемнәрне язып алыгыз.
В.2.Сыйфатларны язып алыгыз,дәрәҗәләрен билгеләгез.
Лист учета выполнения содержания КТП
Реквизиты протокола педсовета (дата, №) Реквизиты приказа
(дата, №)
Изменения и (или) дополнения