ХХІ ҒАСЫР КӨШБАСШЫСЫ
(ЗИЯТКЕРЛІК САЙЫС)
Цели: 1) логикалық ой-өрісін, зейінін, жадында
сақтау қабілетін дамыту;
2) оқушылардың оқуға деген қызығушылығын, шығармашылығын дамыту;
3) жеңіске ұмтылуға және қарсыластарын құрметтеуге тәрбилеу;
1) развивать логическое мышление, память, внимание учащихся;
2) воспитывать любознательность, интерес к учебе, творчество учащихся;
3) воспитывать стремление к победе и уважение к соперникам;.
Оборудования: Интербелсенді тақта, сценарий, бағалау парақтары, сыйлықтар, мадақтамалар мен сертификаттар, есеп
шығаруға арналған парақтар.
Интерактивная доска, сценарий, оценочный листы, призы, грамоты и сертификаты, листы бумаг для решений задач.
План игры: 1-тур «Жорға»
Ойыншыларға 4 сұрақтан тұратын, жауаптар нұсқалары берілмеген 6 тақырып ұсынылады. Әр сұрақтың күрделіленуіне қарай өсу ретімен орналасқан ұпайлары болады (20, 30, 40, 50-ұпайлары). Сұрақты 1 турда бірінші орында
келе жатқан ойыншы тандайды. Егер ол сұраққа жауап бере алмаса, оған қарсылас ойыншылар жауап бере алады. Тур қорытындысында жартылай финалға 3 ойыншы өтеді.
1-тур «Жорга»
Участникам предлагается 6 тем по 4 вопроса без вариантов ответа, каждый вопрос приносит баллы, в зависимости от сложности по возрастанию (20, 30, 40, 50-баллов). Первым выбирает тему победитель первого тура, затем – участник, занявший второе место и т.д. Если участник игры не может ответить на поставленный вопрос, то на него могут ответить соперники. По итогам тура в игре остается 3 человека, которые выходят в полуфинал.
2) 2-тур «Полиглот»
Жұмбақтардың шешімін тауып, оны орыс және ағылшын тілдеріне аудару керек. Әр сөз 10 ұпаймен бағаланады. Келесі турға 5 ойыншы өтеді. Бірінші орында келе жатқан ойыншы бірінші таңдайды.
2) 2-тур «Полиглот»
Нужно угадать загадку с переводом клю-чевых слов на казахский и английский язык. Оценка конкурса – 10 балл за 1 пе-реведенное слово.на следующиур переходят 5 участников. Игру начинает, тот у кого наибольшее колличество баллов по итогам теста.
3-тур «Бәйге»
Ойыншыларға 16 сұрақ ұсынылады.
Сұрақтарға екінші турдың жеңімпазы жауап береді, содан кейін екінші орындағы ойыншы, соңында – үшінші. Әр дұрыс жауапқа 5 ұпай беріледі. Оларға 1 минут уақыт беріледі. Сол уақытта олар мейлінше көп сұраққа жауап беріп үлгерулері керек. Ойын соңында 1 жеңімпаз анықталады.
3-тур «Бәйге»
Игрокам предлагается 16 вопросов. Первым отвечает победитель второго тура, затем – участник, занявший второе место, а потом третий. Вопросы оцениваются в 5 баллов. Дается 1 минута времени. За это время они должны успеть ответить на наибольшее количество вопросов. В итоге определяется 1 победитель.
Ексерту: егер екі немесе үш ойыншы бірдей ұпай жинаса, оларға қосымша тапсырмалар беріледі.
5) Қосымша тур «Чемпион»
Әр ойыншыға бір парақ қағаз бен қаламсап беріледі. 1 минут уақыт беріледі. Содан кейін ойыншылар өз жұмыстарын қазыларға тапсырады.
5) Дополнительный тур «Чемпион»
Каждому из участников выдается лист бумаги и ручка. По истечению 1 минуты они сдают свои работы жюри.
«ХХІ ҒАСЫР КӨШБАСШЫСЫ» зияткерлік сайысының сценарийі
Сценарий интеллектуальной игры «Лидер 21 века»
Жүргізуші:
Армысыңдар, құрметті қонақтар
Ағайын мен халайық
Көпшіл болған ер дана
Достары көп ер бала
Өнерліден үлгі алып,
Салдырар сәнді мол қамал
Өнерлімен дос болсаң,
Қиялыңды қорғайды - демекші, бүгінгі ХХІ ғасыр көшбасшысы атты интелектуалдық ойынымызды бастаймыз! «ХХІ ғасыр көшбасшысы» интеллектуалды ойынына қош келдіңіздер!
Ведущий: Здравствуйте, дорогие ребята и гости! Мы рады приветствовать всех присутствующих на интеллектуальной игре “Лидер ХХI века». Представляем участников игры.
Жүргізуші: Қазылар алқасымен таныстыруға рұқсат етіңіздер. Олар:
Жүргізуші: Құрметті оқушылар және ұстаздар қазір өзін-өзі пәніннің мұғалімі Калиева Айсауле Александровна сіздермен бірге психологиялық тренинг өткізеді. Зейін қойып тыңдағандарыңызды сұраймыз.
Жүргізуші: Қазір сахнаға мектепалды даярлық тобының оқушыларын шақырамыз.
Ведущий: Сейчас мы хотим пригласить на сцену учеников дошкольной группы.
Жүргізуші: Көп-көп рахмет!
Жүргізуші: Ойынымыз балдық жүйеде бағаланады.
Ведущий: Оценивание производится в балльной системе.
Жүргізуші:
Мәңгі бақи есте қалар
Ғажайып бір сайыс болсын
Білімдірек шәкірт озар
Қиынырақ сұрақ болсын – деп бүгінгі сайысты бастайық.
Көңіл қойып, қатысыңыздар.
Ведущий: Всех участников просим быть внимательными, мы начинаем нашу игру.
Жүргізуші:
Жоғары, жоғары, жорғала
Шапшаңдыққа таң қал ма.
Ойын деге нарталас,
Жеңілемін деп ойлама!
Бірінші тур «Жорға». Мониторда 4 жауабы бар 8 сұрақ беріледі. Әр сұраққа 10 ұпай беріледі.
Ведущий: Первый тур называется «Жорға». На мониторе будут выходить вопросы, всего их 10 с четырьмя вариантами ответов.
Жүргізуші: Сіздердің назарларыңызға 4 сұрақтан тұратын информатика, логика, Қазақстан тарихы, мақал-мәтелдер, биология және география салаларына қатысты әртүрлі тапсырмалар беріледі. Әр ойыншы кез келген саланы таңдай алады. Әркімге екі рет таңдауға рұқсат беріледі.
Ведущий: Вам предлагается ответить на 4 вопросов из 5 областей знаний. Это: информатика, логика, история казахстана, пословицы и поговорки, биология и географии. Каждый игрок может вабрать вопрос из любого предложенной области.
(1-тур «ЖОРҒА»)
ИНФОРМАТИКА:
20 ұпай;
«Еңгізу» командасын орындайтын перне (Enter)
Клавиша потверждающая команду «Ввод» (Enter)
30 ұпай;
1 кбайтта қанша байт бар? (1024 байт)
1 кбайт равен … (1024 байт)
40 ұпай;
Windows – ол … (операциялық жүйе)
Windows это – … (операционная система)
50 ұпай;
Ғ1-Ғ12 батырмалары … деп аталады (функционалдық)
Клавиши Ғ1-Ғ12 называаются … (функциональными)
ЛОГИКА:
20 ұпай;
Екі қарғаның біреуі оңтүстікке, екіншісі солтүстікке қарап отыр. Олар біріне бірі «Достым, мен сені көріп отырмын» дейді. Олар бірін-бірі қалай көріп отыр? (қарама-қарсы отыр)
30 ұпай;
Бес метрлік бөренені бір метрден өлшеп кесу керек. Неше рет кесу керек? (4 рет)
40 ұпай;
Үш тауық үш күнде үш жұмыртқа салады. 12 тауық 12 күнде қанша жұмыртқа салады?
50 ұпай;
Дариға шығарған есебін бес оқушыға берді. Ал олардың әр қайсысы бес оқушыға берді. Барлығы неше оқушы болды? (31 оқушы)
ҚАЗАҚСТАН ТАРИХЫ:
20 ұпай;
Қазақ хандығының тұңғыш хандары (Жәнібек пен Керей)
Основатели казахского ханства (Джанибек и Керей)
30 ұпай;
Екібастұз өңірінде ең алғаш көмір тапқан адам? (Қ.Пшембаев)
Кто первым обнавружил уголь на территории Экибиастуза? (К.Пшембаев)
40 ұпай;
Конституция нешінші жылы жарияланды? (30 тамыз 1995 жыл)
В каком году была принята Конституция РК? (30 август 1995 года)
50 ұпай;
Қазақстан Республикасының территориясының ауданы (1,6 млн км шаршы)
Площадь территории Республики Казахстана (1,6 млн. км.кв.)
МАҚАЛ-МӘТЕЛДЕР:
20 ұпай;
Жеті рет өлше – … (бір рет кес)
Семь раз отмерь – … (один раз отрежь)
30 ұпай;
Бір адам құдық қазса – … (мың адам су ішеді)
Не имей сто рублей – … (а имей сто друзей)
40 ұпай;
Отыз тістен шыққан сөз … (отыз рулы елге жетеді)
Терпение и труд … (все перетрут)
50 ұпай;
Үш күнде сынаған досынды … (үш жылда сына)
Век живи … (век учись)
БИОЛОГИЯ:
20 ұпай;
Жануарлар арасындағы ұзындыққа секіру чемпионы кім? (кенгуру)
Чемпион среди животных по прыжкам в длину? (кенгуру)
30 ұпай;
Қандай астық дән суда өседі? (күріш)
Какой хлебный злак растѐт в воде? (рис)
40 ұпай;
Интеллектісі жоғары болатын теңіз жануарын ата (дельфин)
Какое морское животное имеет наибольший интеллект? (дельфин)
50 ұпай;
Жер бетіндегі ең биік ағаш (эвкалипт)
Самое высокое дерево на Земле. (эвкалипт)
ГЕОГРАФИЯ
20 ұпай;
Қазақстан аумағы бойынша дүние жүзінде нешінші орын алады? (9)
Какое место в мире занимает Казахстан по площади (9)
30 ұпай;
Жер бедерін зерттейтін ғылым? (геология)
Наука изучающая строение земли (геология)
40 ұпай;
Жер бетіндегі дүниежүзілік мұхиттағы ең терең шұңғыма? (Мариан шұңғымасы)
Самая глубокая впадина в мировом океане (Марианский желоб)
50 ұпай;
Мұхиттың орташа тұздылығы немен өлшенеді? (проммили)
В чем измеряется соленность океана (проммили)
Жүргізуші: Міне бірінші тур да аяқталды. Сөз кезегін қазыларға берейік.
Ведущий: Кто из игроков покидают игру. Мы напоминаем что таких должно быть двое игроков.
Жүргізуші:
Мықты болсаң - алдағыны басып оз,
Мықты болсаң - арттағыны жеткізбе!
Мықты болсаң - тайғанама көк мұзда!
Мықты болсаң - бөгеттерді бұзып өт – деп сайысымыз «ПОЛИГЛОТ» сайысына кезек береміз.
Ведущий: Мы переходим к следующему туру, который называется «ПОЛИГЛОТ».
Жүргізуші: Осы турда жұмбақты шешіп, оның жауабын үш тілде айтып шығу керек (қазақша-орысша-ағылшынша). Әр дұрыс жауап үшін 5 ұпай беріледі (5+5+5).
Ведущий: В этом туре вы должны назвать слово-ответ на русском, казахском и английском языках. Каждый правильный ответ оценивается в 5 баллов. (5+5+5)
(2-тур «ПОЛИГЛОТ»)
Шай тәтті болуы үшін не қосады? Сахар – қант – sugar
Что добавляют в чашку чая, чтобы он стал сладким?
Сахар – қант – sugar
30-20
Он – десять – ten
30-20
Оң – десять – ten
Жаздан кейінгі жыл мезгілі
Осень – күз – autumn
Время года после лета
Осень – күз – autumn
Парағы бар– ағаш емес
Тігілген – көйлек емес
Баяндайды – адам емес
Кітап – книга – book
Не куст, а с листочками
Не рубашка, а сшита
Не человек, а рассказывает
Кітап – книга – book
Өзі домалақ, өзі қызыл
Бұтақта өседі
Үлкенде, кішіде
Оны сүйеді
Алма – яблоко – apple
Круглое, румяное
Я расту на ветке
Любят меня взрослые
И маленькие дети
Алма – яблоко – apple
Баланын бір ағасы бар. Ағасының бір інісі бар. Жанұяда неше бала бар?
Екі – два – two
Жили у бабуси … веселых гуся
Екі – два – two
Ұшымен қазық
Тор көздi жазық.
Үстiне өттiм,
Асыл сөз жазып.
Тетрадь – дәптер – notebook
То я в клетку, то я в линейку
Написать на мне сумейка
Можешь и нарисовать
Что такое я?
Тетрадь – дәптер – notebook
Ірімшік, айран, қаймақ неден істелінеді?
Молоко – сүт – milk
Назовите продукт, из котрого получают сыр, кефир, сметану
Молоко – сүт – milk
Өзі кішкене дөп-дөңгелек,
Тапшы, қане біле алсаң.
Өзіңнен де биікке асады,
Мықтап жерге ұра алсаң.
Мячик – доп – ball
Наша Таня громко плачет
Уронила в речку …
Мячик – доп – ball
Ведущий: Жюри, просим вас огласить результаты, и назвать тех, кто покидает игру!
Жүргізуші: Біз екі ойыншымен қоштасамыз, оларға ойынымызға белсенді қатысқаны үшін алғысымызды білдіреміз.
Көрермендермен ойын
"Ойымды аңғар"
Қатысушылардың алдындағы карточкада заттың атауы жазылған, енді өздерінің жұптарына соны сөзбен астарлап, немесе ыммен жеткізуі керек.
"Ойландырар бес сұрақ"
Ойыншы саны аздау болғаны қажет, себебі нақты жауап табу қиын. Сұрақтардың түрлері өзгеше болуы қажет, мысалға:
Аспан мен жердің арасында не бар? (мен сөзі)
Жылан неге жылайды? (жыламайды)
Пілден аумайды, бойы 1 метр, түсі сұр, ол не? (пілдің баласы)
Аңшы ағашта отырған 7 құсты көріп оның 2-еуін атып алды, бұтақта қанша торғай қалды? (қалмады)
Су астында сіріңке жағуға бола ма? (сүңгуір қайықта ғана)
Қандай құстар бір бірінің көзін шұқымайды? (қарғалар)
Ойын толық жатқандай асып, тасып,
Біреу мығым, біреулер шалыс басып.
Бұл ойыннан өтеді ғұлама ойлар,
Жеңсең де жеңілсең де қал ма жасып.
Ведущий: А мы переходим к следующему туру – «Бәйге». Каждый правильный дает 5 баллов
Жүргізуші: Әр ойыншы 1 минутта сұрақтарға жылдам жауап беру керек. Әр дұрыс жауап үшін 5 ұпай беріледі. Қазылардың мұқият болуын сұраймыз.
(3-тур «Бәйге»)
1-ОЙЫНШЫ:
Күздің алғашқы айы? (қыркүйек?)
Адам ауырғанда дене қызуын немен өлшейді? (градусник)
Қазақстан туының түсі? (көк)
8 + 12 (20)
Адамның қалыпты температурасы (36,6)
Барлық қабырғасы тең тіктөртбұрыш (квадрат)
Қай материкте барлық меридиан қиылысады? (антарктида)
Ғарышқа тұңғыш ұшқан адам (Гагарин)
Қазақ тілінде неше әріп бар? (42)
Ақмола Астана деп қай жылы аталды? (6 мамыр 1998 жыл)
Қазақстанның ең ірі қаласы (Алматы)
Тұңғыш Президенттің күні (1 желтоқсан)
Ғылым патшасы (математика)
Ақпараттық процесстерді зерттейтін ғылым (информатика)
Ең ірі жәндік (кит)
«Кел балалар оқылық» авторы (Ы.Алтынсарин)
2-ОЙЫНШЫ:
Қай жылы Қазақстан тәуелсіздігін алды? (1991)
Қазақстанда неше облыс бар? (14)
Ең қарапайым геометриялық фигураларды ата (нүкте мен түзу)
9-ға кері сан ( 1/9 )
Тепе-тең қатынас қалай аталады? (пропорция)
Қыстың соңғы айы? (ақпан)
Бүкіл меридиан қиылысатын мұхит бар ма? (Солтүстік мұздық мұхит)
Тұңғыш Қазақстан ғарышкері (Т.Аубакиров)
1 байтта неше бит? (8 бит)
10-ның квадраты (100)
Араб цифрларының отаны (Үнді)
Ғылымдар атасы (тарих)
Ең кіші құс (колибри)
Пингвиндер мекені (антарктида)
Ай нені айналады? (Жерді)
Футболда немен ойнайды? (доп)
3-ОЙЫНШЫ:
Кері сандардың көбейтіндісі неге тең? (1)
Жердің серігі (Ай)
1 жылда неше күн бар? (365)
Қарама-қарсы сандардың қосындысы (0)
Шығыс күнтізбесінде биыл қай жыл? (жылаң)
Аты бар байттар тізбегі (файл)
Астанадағы өзен (Есіл)
Ең ірі материк (Еуразия)
Қай материкте өзең жоқ? (Антарктида)
Манипулятор типті басқару құрылғысы (тышқан)
Неше жүз бар? (3)
Ең ірі мұхит (Тыңық)
«Медеу» мұзайдыны бар қала (Алматы)
ҚР Президент неше жылға сайланады? (7)
«гео»-жер, ал «метрео» … (өлшеу)
Экранның басқаша атауы (монитор, дисплей)
1-ИГРОК:
Первый месяц осени (сентябрь)
Чем иеряют температуру человека? (градусник)
Цвет флага Казахстана (синий)
8 + 12 (20)
Нормальная температура человека (36,6)
Прямоугольник у которого все стороны равны (квадрат)
На каком материке пересекаются все меридианы? (антарктида)
Первый космонавт в мире (Ю.Гагарин)
Сколько букв в казахском алфавите? (42)
В каком году Акмолу переименовали в Астану? (6 мая 1998 год)
Самый крупный город Казахстана (Алматы)
День первого Президента (1 декабря)
Царица наук (математика)
Наука изучающая информационные процессы (информатика)
Самое крупное животное на земле (кит)
Автор стихов «Кел балалар оқылық» (Ы.Алтынсарин)
2-ИГРОК:
В каком Казахстан получил независимость? (1991)
Сколько областей в Казахстане? (14)
Простейшие геометрические фигуры (точка и прямая)
Обратное число 9-ти (1/9 )
Как называется равные друг-другу отношения (пропорция)
Последний месяц зимы (февраль)
В каком океане пересекаются все меридианы? (Северный ледовитый океан)
Первый космонавт Казахстана? (Т.Аубакиров)
Сколько битов в одном байте? (8)
Квадрат 10-и (100)
Родина арабских цифр (Индия)
Отец наук (история)
Самая маленькая птица (колибри)
Среда обитания пингвинов (антарктида)
Вокруг какой планеты вращается Луна? (Земли)
Чем играют на футболе? (мяч)
3-ИГРОК:
Чему равна произведение взаимообратных чисел? (1)
Спутник Земли (луна)
Чему равна сумма взаимообратных чисел? (0)
Сколько суток в году? (365)
Какой ныне год по восточному календарю? (змея)
Река в Астане (Ишим)
Самый большой материк (Евразия)
В каком материке не рек? (Антарктида)
Сколько жузов у казахов? (3)
Самый большой океан (Тихий)
Город где находится «Медео» (Алматы)
На сколь лет избирает Президент РК? (7)
«гео» – земля, а «метрео» … (измерять)
Как по другому экран? (монитор, дисплей)
Ведущий: Мы благодарим участников за отличную игру. Слово предоставляется нашему уважаемому жюри, огласить победителей дл вручения дипломов 1,2,3-степенй и главного приза нашей игры «Лидер 21 века»
(Нұсқау: егер ойыншылардың ұпайлары тең болса, онда қосымша тур өткізу)
(Примечание: в случае если у игроков будут одинаковые балы, то провести дополнительный тур)
Жүргізуші: Ойыншылардың ұпайлары тең түскендіктен, «ЧЕМПИОН» турын бастаймыз.
Ведущий: Мы переходим на дополнительный тур, который мы назвали «ЧЕМПИОН».
Қосымша тур «ЧЕМПИОН». Дополнительный тур «ЧЕМПИОН»
Жүргізуші: Әр ойыншыға бір парақ қағаз бен қаламсап беріледі. 1 минут уақыт беріледі. Содан кейін ойыншылар өз жұмыстарын қазыларға тапсырады.
1. Бір парақ қағазды бөлшектерге көп болатындай етіп үш түзумен қиюға болады. Әр бөлік 5 ұпай береді.
№1. Как разделить лист бумаги на наибольшее количество кусков тремя прями линиями.
Каждый кусок дает 5 баллов
№2. 13 + 3 = 4. Ол қалай болғаны?
10 ұпай
№2. 13 + 3 = 4. Как такое возможно?
10 ұпай
Жүргізуші: Қазылар алқасы ұпай санын санағанша біз әндетіп жіберейік!
Қосылып айтыңыздар!
Шын жүйрік шабысынан танылады,
Қатты білім, терең ой саналады.
Баға берер әділқазы ортамызда
Сізге құрметпен қол соғылады.
(Марапаттау. Вручение дипломов 1, 2, 3-й степеней и главного приза)
Жүргізуші: Жеңімпаздарды құтықтаймыз!
Әсемпаз болма әрнеге,
Өнерпаз болсаң арқалан.
Сен де бір кірпіш дүниеге,
Кетігін тап та бар қалан.
деген Абай атамыздың сөзін қайталай келе біз ойынымызды аяқтаймыз!
Көріскенше қош сау болыңыздар!
