8 сынып қазақ әдебиеті 25.04.2016 ж. Сабақтың тақырыбы: Олжас Сүлейменов
«Арғымақ» өлеңі
Сабақтың мақсаты:
Оқушыларды мемлекетіміздің белгілі қоғам қайраткері Олжас Сүлейменовтың өмірі мен шығармашылығымен таныстыру. «Арғымақ» өлеңінің негізгі идеясы мен мазмұнын ашу.
Оқушылардың сыни ойлау, баяндау, мәлімет мазмұнындағы ең негізгі белгіні анықтау дағдыларын дамыту;
Қазақ әдебиетіне, ақын шығармашылығына деген сүйіспеншілік, мақтаныш сезімдерін оқушылар бойына сіңіруге ықпал ету.
Сабақтың түрі: жаңа сабақ.
Сабақтың әдіс-тәсілдер: мәнерлеп оқу, баяндау, сұрақ-жауап, көрнекілік.
Сабақтың көрнекілігі: ақын портреті, тірек сызбалар, қосымша материалдар,
Пәнаралық байланыс: тарих.
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі.
Үй тапсырмасын тексеру кезеңі.
Сабақтың мақсат-міндеттерін түсіндіру.
Жаңа сабақ:
О.Сүлейменовтің өмірі мен шығармашылығына арналған оқулық мәтінімен оқушылар өз бетімен танысады. Жұптық жұмыс ұйымдастырылады:
Бірінші топ: мәтінге сұрақтар құрастыру;
Екінші топ: мәтін мазмұны бойынша тірек сызба жасайды;
Үшінші топ: мәтінге жоспар құрады;
Төртінші топ: мәтін мазмұнына арқау болатын тірек сөздерді теріп жазады;
Бесінші топ: сөздік жұмысы.
Сөздік жұмысы:
Қопарып шығу – перелистать, переворошить
Қоғамдық дағдарыс – общественный кризис
Өнеге – пример
Табыну – поклониться, преклониться
Қозғалыс жетекшісі – руководитель движения
Өкіл әке – названный отец, здесь: отчим
«көзіңді құртасың» - «испортишь зрение»
Қайран қалу – удивляться
Дәстүрлерінен нәр алу – впитывая традиции
Иегер – обладатель
«Арғымақ» өлеңімен жұмыс:
А) өлеңді мәнерлеп оқу.
Ә) өлеңдегі түсініксіз сөздермен жұмыс:
Арғымақ – породистая лошадь
Белшесінен бату – завязывать по пояс
Желдің өтінде – на ветру
Құрыш-болат – 1) стальной, 2) крепкий, сильный, мощный
Пергілеу – бить
Өрекпу – горячиться
Тұяқ – копыта
Мүшкіл хал – трудное, критическое положение
Асау – необъезженный, дикий, неприрученный (о коне)
Құйғыту – стремительно нестись
Нөсер – ливень
Тасқын – потоп, наводнение, паводок
Шабуылдау – атаковать
Таралғы – путлище (ремень для прикрепления стремени к седлу)
Алау – пламя, огонь
Тізгін – поводья, вожжи
Жал – грива
Тулау – дичиться, брыкаться, вставать на дыбы
Безбүйрек жаға – перен.: равнодушный берег
Жырақта – вдали
Сабақты бекіту:
Арғымақ – дене бітімі сұлу, асыл тұқымды, алысқа шабатын, күй талғаиайтын, төзімді, сымбатты жылқы.
Жер жүзіндегі екі жүз елуге тарта жылқы тұқымының елудейін өсіретін қазақ халқы – біздің ата-бабаларымыз – жүйрік атты бар асылына, арман-аңсарының асқар шыңына теңеп, бауырындағы баласындай өбектеп, алдындағы ағасындай ұлық тұтқан.
Сабақты қорытындылау:
О.Сулейменов кім?
Ақын өзі туралы не дейді?
Ақын туындысының «Арғымақ» деп аталуының мәні неде?
Ақын өлеңінде арғымақ қандай?
Үй тапсырмасы:
