Қарттарым-асыл қазынам
Мен өзімнің әжеммен сұхбат жүргіздім. Ұл-қыздарын, немерелерін ана тілін де тәрбиелеп, қазақи болмыс рухында жетілдіре білген сұңғыла, көреген тәрбиеші. Ақырын жүріп-ақ өмірден өз орнын, бағасын, жалғасын тапқан асыл әже дегім келеді. Адамға тән, адамға жарасымды биік парасатымен әрбір балаларын өнегелі тәрбие берген әже.
Осы сұхбатында әжем балалық шағынан бастап 75 жасқа дейінгі өмірін айтып берді.Менің ойымша сұхбатыыз қызықты болған сияқты.Сіздер тыңдап көріңіздер.
-Әже сіздің балалық шағыңыз есіңіздеме және әңімелеп беріңізші.
-Есімде балам.Менің балалық шағым қызықты өтпеген,өйткені мен 12 жасқа дейін таудың басында өмір сүргенбіз, яғни, қорада.Біздің әулиетіміздің бәрі қойшы болған.Мен атама көмектесіп қойын қайтарысып жүрер едім.
-Таудың басында қыстан шығу қиын болған шығар отын мәселесі қалай болды ?
-Біз жазда бидайдан қалған қабықты және жантақ жинайтын едік.Сонымен қыстан шығып алатын едік.Баяғыда апамдар қойдың терісін алып оның бетіне ашыған айран жағып, оны жоғарыға асып қойып, 2 күн тұрғызатын еді.Сосын оны алып тегіс затпен тазаласа үлпілдек жүн болатын, оны көрпеше немесе киім істеп алуға болады.
-Менің естүім бойынша КСРО кезінде жасөспірімдер мектепке бармаған, сіз мектепке бардыңыз ба?
-Жоқ, менде бармағанмын жоғарыда айтып кеткендей 12 жасқа дейін таудың басында тұрғанбыз.Мектеп осы жерден Қазығұртқа дейін келетін еді.Мектепке бару қиын болды.
-Отбасыңыз турлы айтып беріңізші.
-Мен 8 жасымда анаммен інімнен ажырап қалғанмын.Анамның аты Седеп болған.Әкемнің есімі Тәжібай болған.Салыбек деген ағам болған.Қынабек деген інім болған.
-Анаңызбен ініңіздің қайтыс болуына не себеп болды?
[pic]
-
Біз таудың басынан ауылдың ішіне көшіп барғанбыз.Ауыл мектеп жақта еді бізден алыс.Сол ауылда жұқпалы ауру болған екен, сол ауруды бірінші анам жұқтырып алған, біз оны білмегенбіз ал інім 8 айлық болған әлі емшектен шықпаған ол анамның сүтін еміп Қынабеккеде жұққан.Бірінші анам екінші күні інім қайтыс болды.
-Ия ауыр болған екен.Бұл жағдай сізге ауыр соққан сізге қиын болған шығар ,әрине, үй шаруасы дегендей.
-Ия ауыр соқты.Әжем көмектесіп тұрған.Кейін өзім бойжеткеннен кейін үй шаруасыменн өзім айналыстым.
-Қашан тұрмысқа шықтыңыз?
19 жасымда тұрмысқа шықтым.
-Сіз 8 баланың анасысыз 8 баланы асырау қиындық туғызбады ма?
[pic]
-Ия онша қиындық туғызбады,біз мақта шауып жатқан кезде балаларды көршімнің балаларына тастап кететін едім.Ол кездерде мақта шауғандарға гектарына 13 мың сомнан немесе ұн берген.
Сол кездерде Хрумок деген патша болған екен ол халыққа ұн бермеген,кейіннен Маринкоп деген кісі таққа отырып халықтың халін ойлаған кісі болған.Адамдар Малинкоп туралы мынадай сөз айтқан:
«Үстіме кидім кабрикоп,жасасын енді Малинкоп»
-Кабрикоп деген не ол?
-Ол қәзіргі тілмен айтқан да шуба (күліп)
[pic]
О, жасаған!
Тоба, шүкір заманға!
Болсын тыныш барлық әлем әмәнда.
Біздің көрген бейнетіміз ақталып,
Тыныштықты сақтап жүрсін адамдар!
Ұрпақтарым соғыс жайлы білмесін,
Дүлей дауыл артқа қайтып келмесін!
Сол жылдардың ұмытылмас күйігін,
Құлындарым, бастарыңа бермесін!»
-Армансыз адам болмайды ғой сіздің арманыңыз барма?
-Ия менің арманым әлі бар осы немерелерімнің оқуы жақсы болса,оқуға түсіп кетсе,ауру немерем ауруынан айығып кетсе тағысын-тағы армандарым бар,осы күнге де шүкір.
-Қазіргі заман туралы не айтар едіңіз?
-Бүгінгі қоғам жаһандану заманы болса, сол заманмен бірге данагөй қарияларымыз жұтылып бара жатқандай. Себебі, қазақ қоғамында қашанда данагөй, көнекөз қарт-қарияларымыз көп болатын. Қазір олардың қатары тіптен сиреп кетті. Оның орнын жүзінде иман, тілінде кәлимасы жоқ, қыз-қырқынға қырындаған қу шалдар ғана қалды. Балалары мен немерелеріне ақыл айтатын қайран қарияларымыз ай...
Елуді еңсерсе де есі кірмеген ер азаматтар көбейіп кетті. Есіл дерті жас қызда, ішімдік пен темекі де... Ертеңгі күнін емес, бүгінгі шағын ойлап әлек... Әттең... Қайда барамыз?! Тілден жұрдай болып отырғанда, енді "қазақылығымыздан" ада қалмасақ екен... Жан айқайды естір жан жоқ...
-Оның себебі не де деп ойлайсыз?
-Оның себебі, мысалы:менің немерем телефон жоқ кезде балдарым бір-бірімен ойнайтын еді.Жақында әкесі телефон алып келді сол телефонда ойындар бар екен енді сол телефонға балдар таласып ұрысып жатады.Міне заманның өзгеруі.Балдар оқуға ынтасы жоқ миына білім алғыс келмейді,ойын ойының бәрі бұлай жалғасып кете берсе қазақтардан қандай жазушы,ақылшы шығады.
-Әже сұхбатыңыз үшін үлкен алғыс! Алланың рахымында, пайғамбарымыздың шапағатында немерелеріңіздің қызығын денсаулығыңыздың мұқалмауын тілеймін!
-Жақсы балам саған оқуыңа сәттілік тілеймін.
[pic]
СҰХБАТ БАРЫСЫНДАҒЫ СУРЕТТЕР
[pic]
[pic]
Я взял интервью у моей бабушки .Соя бабушка с детства в интервью .Я думаю, что жизнь до 75 лет возрастной часов .Вы слушать интервью.
-Бабушка Запомнить свое детство и скажите пожалуста
-Да,я запомню свою детство.Моя детства не интересно было, потому что гор и до 12 лет, которые не жили в начале коробке, все наши покаление было чабан .я помогу деда помог пастух овец.
Мои подростки во время слушания СССР не посещают школу, вы пошли в школу?
Нет, я не пошел к упомянутой выше стоимости.Школа здесь в начале горы в возрасте до 12 лет, до было Казыгурт.
Пожалуйста, сообщите нам, если в семье.
Я был отделен от моей матери, когда мне было 8, мой брат имя qalğanmın.Anamnıñ, имя старшего брата Седер bolğan.Äkemniñ Tazhibai bolğan.Salıbek в, младший брат bolğan.Qınabek.
-Mxm Anañızben iniñizdiñ что стало причиной смерти?
Мы переехали в начале горной деревне barğanbız.Awıl alıs.Sol нас в школе в деревне заражены этой болезнью является инфекционным заболеванием, что сначала Мать мы bilmegenbiz, и мой брат, 1-летний еще не отвык от молока матери сосет Qınabekkede мой juqqan.Birinşi второй INM день он умер.
Для одного eken.Bul сильной боли, которая может быть трудно для вас, конечно, вокруг дома.
Для одного тяжелого soqtı.Äjem turğan.Keyin помочь мне, что я занимался сам şarwasımenn.
-Qaşan Женат?
Я вышла замуж в возрасте 19 лет.
Вы кормите ее 8 детей 8 не беда?
Для одного не беда достаточно, когда мы сократить хлопка körşimniñ дети оставляя своих детей, когда edim.Ol хлопок şawğandarğa 13 тысяч рублей за гектар или муки.
В то время, он был королем Xrwmok не муки с людьми, которые видели бы население, а затем коронации человеком по имени Marinko bolğan.Adamdar Malïnkoptwralı следующие слова:
"Я положил на всем аренды kabrïkop Malïnkop"
-Kabrïkop Что это?
Он сказал, что настоящее язык пальто (смеется)
О!
Спасибо Тоба день!
Пусть весь мир всегда тихо.
Наши страдания, он увидел,
Пусть люди сохранить мир!
Потомки не знаю о войне,
Природные шторм назад и не вернулся!
Статус тех незабываемых лет,
Жеребята, возглавляет отвлечение!
I interviewed my grandmother's jürgizdim.Osı childhood in an interview berdi.Meniñ think life up to 75 years of age hours . interesting to listen to the interview.
- Remember your childhood and give ????.
-Esimde Balam.Meniñ childhood interesting because of the mountains and up to 12 years old, who lived at the beginning of the box, all of our äwlïetimiz will depend on the value of bolğan.Men grandfather helped shepherd.
My teenagers during the hearing of the USSR are not in school, you went to school?
No, I did not go to the above twrğanbız.Mektep here at the beginning of the mountain under the age of 12 years, until Qazığurqa edi.Mektepke you want to go easily.
Please let us know if in the family.
I was separated from my mother when I was 8, my brother name qalğanmın.Anamnıñ, the name of the older brother Seder bolğan.Äkemniñ Tazhibai bolğan.Salıbek in, the younger brother bolğan.Qınabek.
-Mxm Anañızben iniñizdiñ that caused the death?
We moved to the beginning of the mountain village barğanbız.Awıl alıs.Sol our school in the village are infected with the disease is an infectious disease that first mother we bilmegenbiz, and my brother, 1-year-old has not yet weaned from mother's milk sucks Qınabekkede my second juqqan.Birinşi INM day he died.
For one eken.Bul severe pain, which may be difficult for you, of course, around the house.
For one heavy soqtı. Keyin help me that I was doing myself
-Qaşan Married?
I got married at the age of 19 years.
You feed her 8 children 8 does not matter?
For one, it does not matter enough when we cut cotton körşimniñ children leaving their children when edim.Ol cotton şawğandarğa 13 thousand rubles per hectare or flour.
At the time, he was not the king Xrwmok meal with people who would see the population, followed by the coronation of a man named Marinko bolğan.Adamdar Malïnkoptwralı the following words:
"I put on all rentals kabrïkop Malïnkop"
-Kabrïkop What is it?
He said that the present language of the coat (laughs)
ABOUT!
Thank Toba day!
Let the whole world is always quiet.
Our suffering he saw,
Let people save the world!
Descendants did not know about the war,
Natural storm back and did not come back!
The status of those unforgettable years,
Foals, headed distraction!
