5-нджи сыныф ичюн къырымтатар эдебияты
дерснинъ конспекти
Азырлагъан:
Сеитягьяева Наджие Хикметовна
Симферополь, 2016
ДЕРС КОНСПЕКТИ
5 сыныф
Экинджи дерс
Дерснинъ шекли: Масал мевзусынынъ девамы
Дерснинъ мевзусы: "Алтын башнен Хыяр баш" масалы
Дерснинъ макъсады: 1) талебелернен къырымтатар масалларнен танышувыны девам ээирмек; 2) "Алтын башнен Хыяр баш" масалны бакъып чыкъмакъ; 3) къырымтатар эдебиятына севги ашламакъ.
Дерс теминаты: дерслик, джедвель.
Дерснинъ кетишаты
I. Тешкилий дакъкъа.
Селям алейкум, талебелер! Бугунь биз сизлернен къырымтатар халкъ масалларнен танышувыны девам этеджекмиз.
II. Эв вазифени тешкерюв.
1. "Акъыллы кирпинен айнеджи тильки" масалнынъ баш къараманы ким?
2. Насыл масалгъа бу масал охшай?
3. Баш къараманлар тюшюнип чыкъарылгъанлар я да дюньяда яшайлар?
4. Не акъкъында масал?
III. Бильгилернинъ актуаллизациясы
1. Масалларда баш къараманлар ким ола биле, насыл тюшюнесиз? (айванлар, адамлар, осюмликлер).
2. Насыл айванлар? (хораз, копеек, тильки, кирпи, тавукъ, къозу, эчки, балыкъ, къуш ве иляхри).
3. Масал – бу насыл бир икяедир?
IV. Талебелерге янъы мевзуны анълатув
Бугунь биз сизлернен къырымтатар халкъ масалларнен танышмагъа девам этемиз. Невбеттеки масал "Алтын башнен Хыяр баш".
Суаллер
1. Масалда баш къараманы ким? (къыз)
2. Къызнынъ ады насыл?
3. Насыл айванлар мында раст келе?
4. Къач дане къараман бу масалда, сайып айтынъыз.
5. Насыл даа башкъа масалларына бу масал охшай?
Вазифе 1.
Бу масалны окъуп, гъайрыдан икяе этинъиз. Неден башлана масал? Къызчыкънынъ анасы баласынъа не къалдыра? Не ичюн бир къыз Алтын баш, башкъасы исе Хыяр баш адларыны алдылар?
Алтын баш – назик, дюльбер, акъыллы, ишкир ве намуслы къыз эди.
Хыяр баш – тенбель, анкъав, ачкозь къыз эди.
Вазифе 2.
Метинден парчаларны динълеп, айтынъыз, насыл къарамангъа о келише.
1. Ай десенъ айдан, кунь десенъ, куньден дюльбер экен (Алтын баш).
2. О озь къызыны севе, сая, кийиндире. Огей къызыны исе, эр кунь котеклей (Огей анна).
3. Меним башымдан акъ сув, ешиль сув акъар, бу вакъыт мени уянтма (битайчик).
4. Бир даа бакъса, не корьсин, къызнынъ башында эярлар осип башлай. Хыярлар даа зияде оселер (Къыяр баш).
5. Къызчыкъны келининъ янъына оурталар (Алтын баш).
6. Эвлене, бир къызы олгъан ярамаз бир къарыны ала (Бабасы).
V. Нетиджелер.
Бугунь бир сизлернен "Алтын башнен Хыяр баш" масалнен таныш олдыкъ. Бу масалны бегендинъиз ми? Насыл къараманларны бегендинъиз? Алтын я да хыяр баш дюньяда олур ми?
VI. Эвге вазифе.
Масалгъа ресим чезмек.
