ГАОУ ДПО «Институт развития образования Республики Татарстан»
Проектная работа
Тема «Дәреснең технологик картасы һәм аны гамәлгә кертү »
Выполнил(и): Шайхутдинова М.Р.
Шагиева Н.М.
Закирова Э.Н.
слушатель(и) программы ДПО повышения квалификации
по проблеме
«Организация деятельности методической службы по нациоальному
образованию в условиях ФГОС ОО»
методисты
(должность)
МКУ “Управление образования Агрызского муниципального района Республики Татарстан”
МКУ “Отдел образования” исполнительного комитета Мензелинского муниципального района Республики Татарстан
МКУ “Управление образования Лаишевского муниципального района Республики Татарстан “
«Проектная работа допущена к защите»
Руководитель проектной работы
__________________________ ________________
(подпись) (инициалы, Ф)
«____» ___________ 2014 г.
Казань – 2014
Эчтәлек
Кереш. Проблеманың куелышы. 3-5 бит
Төп өлеш. 6-7 бит
Проблеманың максаты, бурычлары.
Проблеманың максатчан группасы,
тормышка ашыру вакыты, урыны, этаплары.
Проблеманы тормышка ашыру чаралары.
Йомгаклау. 8 бит
Проектны тормышка ашыруның көтелгән
нәтиҗәләре.
Чыганаклар. 9 бит
Кушымта 10-15 бит
1. 5нче сыйныфның рус төркемендә
“Татарча да яхшы бел” УМКсы белән эшләгәндә
“Тезмә фигыльләр” темасына дәреснең технологик картасы.
2. Контроль үлчәү материаллары.
3. Проектның презентациясе.
Кереш
Проблеманың куелышы
ФДБС гамәлгә кертү төп гомуми белем бирү программасының үзләштерелүенә юнәлтелгән. Бүгенге укытучы һәр дәрескә әзерләнгәндә үз алдына яңа бурыч куя, ягъни планлаштырылган нәтиҗәләргә ирешү өчен ул тиешле шартлар тудыра. ФДБС да планлаштырылган нәтиҗәләр өч төрле бирелә: шәхескә кагылышлы, метапредмет һәм предмет нәтиҗәләре. Бөтен уку эшчәнлеге системалы-эшчәнлекле методка корылырга тиеш. Бу ФДБС таләбе. Укучы шәхесенең үсешендә универсаль уку гамәлләренең үзләштерелүе нигез итеп алына. Укучы уку материалын пассив кабул иткәндә үсә алмый. Укучының шәхси эшчәнлеге - киләчәктә аның мөстәкыйльлеге формалашуның нигезе. Димәк, белем бирүнең бурычы булып баланы эшчәнлеккә җәлеп итәрлек шартлар оештыру тора.
ФДБС яңа төшенчә кертә – ул уку ситуациясе. Яңа таләпләр буенча укытучы алдына түбәндәге бурыч куела:уку эшчәнлегенең структур берәмлекләре буларак, уку ситуацияләрен тудырырга өйрәнү, уку бурычларын уку ситуацияләренә күчерә белү.
Уку ситуациясен тудыру өчен түбәндәге алымнар кулланылырга мөмкин:
каршылыклы фактлар, теоретик белемнәрне укучы алдына кую; яшәеш турында күзаллауны ачып салу һәм фәнни фактларны кую; “якты тап”, “актуальлек” алымнарын куллану. Уку ситуациясе булып таблицалар, укылган текстның эчтәлеге буенча диаграмма яки графиклар, билгеле кагыйдәләр буенча алгоритм төзү; төрле биремнәр үтәү; практик эшләр тора.
Заманча дәрес структурасы хәрәкәтчән булырга, анда максатчан эшчәнлеккә берләштерелгән төрле эш төрләре тупланырга тиеш. Мөһим момент – укытучы укучының кирәкле юнәлештәге инициативасын хуплый һәм укучының үз эшчәнлеген оештыруына өстенлек бирә.
Белем бирүнең нәтиҗәлелегенә ирешүдә төп чара - продуктив биремнәр. Әгәр дә укучы башлангыч мәктәптә ФДБС на салынган сыйфатларга ия булса, урта звенода үз эшчәнлеген мөстәкыйль анализлый һәм аңа төзәтмәләр кертә ала.
Укытучы дәрескә үзанализ ясаганда, дәреснең барышын сөйләп чыга. Эчтәлекне сайлаганда нәрсәгә нигезләнүе, нинди методлар куллануы, белем бирүнең нинди формада оештырылуы турында сөйләгәндә кыенлык кичерә. Традицион планда, нигездә, дәреснең эчтәлеге языла, һәм ул системалы педагогик анализ ясарга булышмый. Дәрес барышын технологик карта формасында язу әле дәресне әзерләгәндә үк һәр этапта уку эшчәнлегенең төрләре, чаралары, методлары, эчтәлегенең ни дәрәҗәдә дөрес һәм төгәл сайланганлыгын бәяләргә мөмкинлек бирә. Алдагы адым – дәреснең һәр этабын бәяләү, эчтәлекне дөрес сайлауны, кулланылган метод һәм формаларның төгәллеген бәяли. [ 1. 72 бит]
Технологик карта – технологик документ формасы. Анда әйберне эшләп чыгаруның тулы процессы, операцияләр һәм аларның состав өлешләре, материаллары, производство җиһазлары һәм технологик режим, әйберне эшләп чыгару өчен кирәкле вакыт, эшчеләрнең квалификациясе һәм башкалар языла. (Зур энциклопедик сүзлек)
Технология - ул билгеле бер вакыт аралыгында, ничек, нишләргә кирәк дигән сорауга төгәл җавап. Дәреснең технологик картасы – дәрес сценариясенең гомумиләштерелгән-график чагылышы, аны проектлаштыруның нигезе, индивидуаль эш методларын чагылдыру чарасы. [ 1. 74 бит]
Дәресне планлаштыруның бер формасы буларак, дәреснең технологик картасы таблица рәвешендә төзелә. Дәрес этаплары вертикаль буенча языла.
Оештыру.
Актив танып-белү эшчәнлегенә әзерлек.
Уку мәсьәләсен кую.
Яңа белемне үзләштерү.
Үзләштерүне беренчел тикшерү.
Белемнәрне ныгыту.
Үз-үзеңне тикшерү элементы белән мөстәкыйль эшләү.
Йомгаклау.
Өй эше.
Горизонталь буенча һәр этапның бурычлары, методлар, формалар,укучы һәм укытучы эшчәнлеге, формалаштырылырга тиешле универсаль уку гамәлләре языла. Технологик картаның төзелешенә бердәм таләпләр юк. Укытучы үзенә җайлы форманы сайлап ала.
Укытучы, аның укыту процессына мөнәсәбәте, аның иҗадилыгы һәм профессиональлеге, аның һәр баланың сәләтен ачарга теләге – бу төп чыганак. Мәктәптә укыту-тәрбия процессын оештыруга ФДБС ның яңа таләпләре аннан, ягъни укытучыдан башка яши алмый. Күп нәрсә укытучының характерыннан, аның профессиональ әзерлегеннән тора. Әгәр дә кеше яңалык өчен ачык, үзгәрешләрдән курыкмый икән, аз вакыт эчендә дә яңа шартларда беренче ышанычлы адымнарын ясый башлый.
Технологик картаның төзелешен өйрәнү, төрле вариантлары белән танышканнан соң, берсен сайлап алып гамәлдә эшләп карау бүгенге көндә актуаль санала.
Проектның максаты
Проблеманы теоретик яктан өйрәнеп, 5нче сыйныфның рус төркемендә татар теле фәне буенча “Тезмә фигыльләр” темасына дәреснең технологик картасын төзү һәм гамәлгә кертү.
Проектның бурычлары
1. Тема буенча фәнни-методик әдәбиятны уку, анализлау, кирәкле өлешләрне сайлап алу.
2. 5нче сыйныфның рус төркемендә “Татарча да яхшы бел” УМК ы белән эшләү өчен “Тезмә фигыльләр”( “Нишли белә? грамматик конструкциясе) темасына дәреснең технологик картасын төзү һәм гамәлгә кертүгә әзерләү.
3. Курсларда алган белемнәрне гомумиләштерү, тема буенча ФДБС таләп иткән планлаштырылган нәтиҗәләр, укучы һәм укытучы эшчәнлеген технологик картада күрсәтү.
Проектның максатчан группасы
Шәйхетдинова Миләүшә Рәшит кызы, Әгерҗе мәгариф идарәсе методисты,
Шаһиева Нәсимә Миргарифҗан кызы, Минзәлә мәгариф бүлеге методисты,
Закирова Эльвира Наил кызы, Лаеш мәгариф идарәсе методисты
Проектны гамәлгә кертү вакыты
10.11.2014 – 15.06.2014
Проектны гамәлгә кертү урыны
Татарстан Республикасы Әгерҗе, Минзәлә, Лаеш муниципаль районнары белем бирү оешмалары
Проектны гамәлгә кертү этаплары
1. Әзерлек этабы 10-28.11. 2014
2. Төп этап 2014-2015нче уку елы
3. Йомгаклау этабы 01-13.06. 2015
Проектның төп эчтәлеге
Проектны тормышка ашыру чаралары
10 -17.11. 2014
Шәйхетдинова М.Р.
Шаһиева Н.М.
Закирова Э.Н.
2
Технологик карталарның төрле вариантлары белән танышу.
10-21.11
Шәйхетдинова М.Р.
Шаһиева Н.М.
Закирова Э.Н.
3
Татар теле дәресе өчен җайлы вариантны сайлап алу, проектның моделен эшләү.
17-18.11
Шәйхетдинова М.Р.
Шаһиева Н.М.
Закирова Э.Н.
4
Теехнологик картаны язу.
18-20.11
Шәйхетдинова М.Р.
Шаһиева Н.М.
Закирова Э.Н.
5
Проектны гамәлгә ашыру чаралары планын төзү.
18.11
Шәйхетдинова М.Р.
Шаһиева Н.М.
Закирова Э.Н.
6
Проектны яклау.
Курсларда
28.11
Шәйхетдинова М.Р.
Шаһиева Н.М.
Закирова Э.Н.
7
Технологик картаны сынап карау.
Мәктәп
Февраль,
2015
Шәйхетдинова М.Р.
Шаһиева Н.М.
Закирова Э.Н.
8
Вакытлы матбугатта яктырту.
“Мәгариф”, “Ачык дәрес”
Март-май, 2015
Шәйхетдинова М.Р.
Шаһиева Н.М.
Закирова Э.Н.
9
Район семинарында, МБ утырышларында тема буенча эшлекле уен, чыгыш ясау, мастер- класс
Белем бирү учреждениесе
Март, 2015
Шәйхетдинова М.Р.
Шаһиева Н.М.
Закирова Э.Н.
10
Проект төзү буенча белемнәрне гомумиләштерү.
Мәктәп
Июнь,
2015
Шәйхетдинова М.Р.
Шаһиева Н.М.
Закирова Э.Н.
11
Нәтиҗәләргә бәя бирү, проект эшен анализлау.
Мәктәп
Июнь,
2015
Шәйхетдинова М.Р.
Шаһиева Н.М.
Закирова Э.Н.
12
Алдагы проектлар төзү эшчәнлегенә максат кую.
Мәктәп
Июнь,
2015
Шәйхетдинова М.Р.
Шаһиева Н.М.
Закирова Э.Н.
Проектны гамәлгә ашыруның көтелгән нәтиҗәләр:
Технологик картаны язу.
Гамәлгә кертү өчен әзерләү.
Сынап карау.
Мөстәкыйль рәвештә технологик карталар язу күнекмәсе булдыру.
Чыганаклар
Казачкова, С.П. Начальная школа. Требования стандартов второго поколения к урокам и внеурочной деятельности. М., “Планета”, 2014.
2.Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы “Рус телендә
урта(тулы) Гомуми белем бирү мәктәпләре өчен татар теле һәм әдәбиятыннан үрнәк программалар” 1-11 сыйныфлар,Татарстан китап нәшрияты, Казан, 2011.
3.Ә.Н.Хуҗиәхмәтов “Педагогик технологияләр”,”Мәгариф” нәшрияты, Казан, 2008.
4.Р.Р.Нигъмәтуллина “Татарча да яхшы бел” 5 сыйныф дәреслек Татарстан китап нәшрияты, Казан, 2011.
5. .Р.Р.Нигъмәтуллина Контроль тестлар һәм текстлар. 5 сыйныф Татарстан китап нәшрияты, Казан, 2012.
6. 4.Р.Р.Нигъмәтуллина “Татарча да яхшы бел” УМК Татарстан
китап нәшрияты, Казан, 2011.
Дәреснең технологик картасы үрнәге
1.Укытучының фамилиясе, исеме, әтисенең исеме____________________
2. Сыйныф: 5нче сыйныфның рус төркемендә “Татарча да яхшы бел” УМКсы
3. Үткәрү вакыты:________________________
4. Фән: татар теле
5. Расписание буенча дәрес саны: _______________________
6. Дәреснең темасы: “Тезмә фигыльләр” ( “Нишли белә?” грамматик конструкциясе).
7. Дәреснең өйрәнелә торган тема эчендәге урыны: “Ничә телдә сөйләшәсең?” темасы буенча беренче дәрес.
8. Дәреснең максаты (белем бирү, үстерү, тәрбияви):
1) “нишли белә?” грамматик конструкциясен өйрәнү;
2) тезмә фигыльләрне төзү осталыгына ирешү;
3) укучыларның коммуникатив осталыкларын үстерү.
9. Дәреснең тибы: яңа материалны өйрәнү
10. Планлаштырылган нәтиҗәләр:
- предмет буенча: тезмә фигыльләрне табып, аера алуларына ирешү, төзелешен аңлау;
- Танып – белү УУГ: тезмә фигыльләрне кулланып,ситуацияләрне чишү
- Коммуникатив УУГ: башкаларның сөйләмен ишетү һәм тыңлый белү, фикерне дөрес төзү;
- Регулятив УУГ: проблемалы сорауларга җавап табу, дөрестән дөрес түгелне аеру.
11. Предметара бәйләнеш: уку, әйләнә -тирә белән таныштыру.
Дәрес этапла
ры
Уку материалларының эчтәлеге
Метод-лар һәм алым-
нар
УЭОФ
Укытучы эшчәнлеге
Укучы эшчәнле-
ге
Универсаль укыту гамәлләре
Оешты
ру
(1-2 мин)
-
-
-
Укучылар белән исәнләшә. Дәрескә яхшы кәеф бирә.
Укытучы белән, бер-берсе белән исәнләшәләр, үзләре-
нен дәрескә әзерлекләрен тикшерә-ләр. Кизү укучы рапорты.
Дәрескә әзерлеккә үзбәя бирә белү (Ш). Үз уңышларыңның һәм уңышсызлыкларыңның сәбәбен билгеләү (Ш).
Дәрес-
нен тема-сын
макса
тын билге-ләү.
(5 мин)
Дәреслектә
ге рәсем.
-Бу малай ничә тел белә?
-Ул нинди телләрне белә?
-Ул нишли белә?
Сүзлек
Күзәтү, проблемалы ситуа
ция, дәрес планы буенча эшләү
Ф,П
Укучылар белән әңгәмә оештыра. Әңгәмәне өйрәнелгән материал белән параллель алып бара. Дәреснең кайбер бурычларын формалаштыра. Укучылар белән бергәләп дәрес планын төзи.
Фикерлә
рен парларда әйтәләр. Укытучы соравына җавап бирәләр. Дәреснең темасын, бурычын билгели
ләр.
Төрле рәвештә бирелгән мәгълүматны кабул итү һәм аңлау. (Тб)
Анализлау, чагыштыру, гомумиләштерү, нәтиҗә ясау (Тб).
Уку мәсьәлә-сен кую
(3 мин)
-Авырлык кайчан һәм кайда туды? Әйтеп күрсәт.
Дәлил-
ләү
Ф
Укучылар-
ның куелган максатларны аңлавын тәгаенли. проблеманы өскә чыгара. дәреснең төп максаты Нишли белә? соравына җавап бирә белү икәнлеген искәртә.
Авыр сорауны сайлап алалар. Ни өчен шул сорау икәнен чиратла-
шып дәлилли-
ләр.
Күзәтүләр нигезендә нәтиҗәләр ясау (Р)
Планлаштыру (Р)
Яңа белем үзләштерү
(8 мин)
Дәреслектә
ге 5 нче күнегү.
Күзә
тү,таб-
лица белән эшләү
Ф,П
Күзәтү объ-
ектын күрсәтә.
Тезмә фигыль-
ләрне җөмлә эчендә укыйлар,тәрҗемә-
ләре бе-
лән таны-
шалар.
Нишли белә? грамма-
тик структурасына мисаллар китерәләр.
.Парлар-
да эшлиләр.
Тезмә фигыльләрне мөстәкыйль таба белү, тәрҗемә итә белү (Тб)
Үз фикереңә ышандыра белү (К)
Аңлау
ны бе-
ренчел
тикшерү
(6мин).
Аудиодиск-та дәреслектә-ге
7 нче күнегү.
-Малай нишли белә?
-Бу сүзләрне
92 нче биттә-
ге малай әй-
тәме?
-Ни өчен шу-
лай уйлый-
сыз?
Ауди-
рова-
ние,
текст
белән
эш-
ләү,
таныш-
тыру.
Дәлил
ләү.
Т
П
Аудиодиск
тыңлауны
оештыра.
Төркемнәрдә
эшне,төркем
нәрнең чыгы
шын,фикер алышуны
оештыра.
Дәлилләү үр-
нәген бирә
Шигырь
не
тыңлыйлар Һәм тезмә фи
гыльләр
не табалар.
Укытучы сораулар-ын төркем-
нәрдә
тикшерә
ләр.
Үз җавапла
рын төркем
нәрдә,
парларда әйтәләр.
Төркем
нән бер
укучы такта
янында җавап бирә.
Рәсемдә
ге малай һәм шигырь
дәге
малайны чагыштыралар,җа
вапларын дәлилли
ләр
Төркемнәрдә һәм парларда эшләү (К)
Башкалар фикерен исәпкә алу (К)
Бәяләү, төзәтмәләр кертү (Р)
Фикереңне дәлилли белү (Ш)
Белем-
нәрне ныгыту.
(8 мин)
Дәреслектә-
ге 4 нче кү
негү.(татар
ча җөмлә тө
зеп әйтү)
Сүзләр:
татар телен
дә-татарча
рус телендә-
русча
алман телен
дә-алманча
инглиз телен
дә-инглизчә
Синга
пур
струк
тура
сы
“Рэл-
ли
раунд
робин”
Хор
белән
уку.
Т
Т
Төркемнәр
дән бер укучы чыгы-
шын оешты-
ра.
Тактада яки
экранда сүз-
ләрне күрсә-
тә.
Төркем
нәрдә
бирелгән(алман,тө-
рек
француз,
инглиз сүз
ләрен кулланып,җавап
уйлыйлар
бер-берсенә әйтәләр.
Сүзләрне
хор белән
укыйлар.
Сүзлек бе
лән эшли
ләр,аңла
маган
сүзләрне
табалар.
Башкаларга аңлаешлы сөйләм төзү (К) Бәяләү, төзәтмә кертү (Р)
Үз-үзеңне
тикше-
рү.
Укучылар-
ның өстәллә-
рендәге конт
роль үлчәү
берәмлеклә-
ре.
Үз-
үзең-
не тикше
рү,үз-
бәя.
И
Биремнәр
тарата.
Эшләү өчен
юнәлеш би-
рә.
Бәяләү крите
рийлары би-
рә.
Дөрес җавап-
лар белән ча
гыштыруны
оештыра.
Сүзләрне
язалар,
такта-
дагы сүзләр
белән чагыш
тыралар.
Җөмләдә төшеп калган
сүзне өстәп язалар.
Ситуацияләрне индивиду
аль чишәләр.
Дәрестә алган белем
нәрне үзләш
терүне бәяли
ләр.
Үз-
үзең-
не тикше
рү,үз-
бәя. (Ш)
Йомгак-
лау
(4 мин)
Дәреслектә-
ге 8 нче күнегү.
-Малай ничә
телдә сөйләшә бе-
лә?
-Синеңчә
нинди тел-
ләрдә?
-Ә син ничә
телдә сөй-
ләшә белә-
сең?Нинди
телләрдә?
Нәрсәгә өй-
рәндек?
Нинди ысул-
лар белән
өйрәндек?
Белемнәрне
кайларда кул
ландык?
Кемне мак-
тый алабыз?
Сыйныф-
ның
(синең)эш нәтиҗәң нинди?
Конт-
роль
Реф-
лик-
сия
әңгәмә
Ф
Ф
Дәрес башын
да куелган
бурычлардан
чыгып сорау
лар бирә.
Алдагы дә-
рескә кайсы
сорау калу-
ын ачыкларга булыша.
Дәрес мак-
сатын
ирешелгән нәтиҗәләр
белән бәйләп
әңгәмә оеш-
тыра.
Дәрестә уку-
чыларның
кызыксыну дәрәҗәләрен
билгели.
Дәрес планы
буенча яңа
белемнәрне
кабатлап
әйтәләр.
Дәрестә алган тәэсирлә
ре белән уртакла
шалар.
Алдагы дәрестә нәрсә белергә теләүлә
рен
әйтәләр.
Үз фикерлә-
рен әйтәләр.
Дәрестә үз
эшчәнлекләренең нәти-
җәләрен күрсәтә
ләр.
Бер-берләре-
нә бәя бирәләр.
Үз фикереңне әйтә белү (Ш)
Башкаларның фикерен тыңлау һәм аңлау (К)
Өй эше
бирү.
(3 мин)
Дәреслектә
ге5 нче күнегү.
Таблицада
гы материалны
I зат(мин) исеменнән
сөйләү өчен
әзерләргә.
Күрсә-
тү, аң-
лату.
П
Укытучы сорауны
әйтеп күрсәтә.
Мин нишли
беләм?
Укучы
лар
тыңлый
лар.
Парларда әйтәләр.
Көндәлеккә
өй эше язалар.
Башкаларның фикерен тыңлау һәм аңлау (К)
УЭОФ-укучы эшчәнлеген оештыру формалары (Ф-фронталь, И-индивидуаль,
П-парларда, Т-төркемнәрдә)
Контроль үлчәү материаллары
1.Сүзгә тиешле кушымчаны ялгагыз.
татар..., рус..., алман..., инглиз... .
Кушымчалар:-ча /-чә, -чы /-че.
2.Җөмләнең тәрҗемәсен укып,төшеп калган
сүзне языгыз.
Ул... сөйләшә белә. Он умеет разговоривать
по-английски.
3.Бирелән ситуация буенча җөмлә төзеп языгыз.
а) Скажи о том, что ты знаешь татарский язык.
б) Скажи о том, что ты умеешь разговоривать
по-татарский.
в) Спроси у друга, умеет ли он разговоривать
по-татарский?
