Солтүстік Қазақстан облысы
Тайынша ауданы
«№1 Чкалов орта мектебі» КММ
Дидактикалық ойындар
Қазақ тілі мен әдебиет пәнінің мұғалімі:
Магзеева Гульнария Балгамбековна
2016 жыл
Қазіргі таңда Қазақ тілі ең ардақты тіл, сол себепті мен осыдан үш жыл бұрын қазақ тілі мен әдебиет мамандығы дипломын қолыма алып, №1 Чкалов орта мектебінде бастауыш сыныптарда қазақ тілі пәнінің мұғалімі болып жұмыс істеп келемін. Оқушылардың тілге деген, пәнге деген сүйіспеншіліктерін арттыру үшін мен сабақтарымды қызықты, көрнекті етіп өткізуге тырысамын. Сабақ барысында неше түрлі сергіту сәттерін, қызықты жаттығулар, ойында, өткіземін. Осы ойындарды, жаттығуларды өткізгенде мен келесі дидактикалық материалдарды қолданамын және де осы дидактикалық материалдар қазақ тілі пәні мұғалімдерінің қажетіне жарайды деп ойлаймын.
Ғажайыптар алаңы (Поле чудес)
Бұл ойын өте қызықты. Қазақ тіліне тән әріптерді бағдар таяқшасының айналасына орналастырады. Кез келген оқушы бағдар таяқшасын айналдырады, бағдар қай әріпті көрсетсе, сол әріпке сөз, сөйлем құрастыру қажет.
Мысалы: Қ – Қоян, қасқыр ,қуыршақ т.б.
[pic]
Домино.
Бұл ойынды да балалар қызықтап ойнайды. Балалар сөзін оқып, суретін тауып, доминоны дұрыс құрастыру қажет.
Мысалы: (бірінші сурет бойынша) Нан-гүл-көз-кітап-қуыршақ-доп-нан
[pic] [pic]
[pic]
Сиқырлы есептер (волшебные задачи)
Оқушыларды қызықтыру үшін неше түрлі есептер шығарамыз. Солардың бірі сиқырлы есептер. Оқушылар тек қана «Қосу», «Айыру», «Тең» деген сөздерді ғана емес, сонымен қатар суретте бейнеленген сөздерді қолдана отырып есеп шығарады.
Мысалы: Үш бұрыш қосу екі бұрыш тең бес бұрыш.
[pic]
Нағыз қожайын. (настоящий хозяин.)
Балалар үй жануарларының дұрыс атауын тауып, оларды қораға кіргізу қажет. Кім ең бірінші жануарлардың атын тауып және көбірек кіргізсе сол «Нағыз қожайын» деген аттаққа ие болады.
[pic]
Қара қорап.(черный ящик.)
Қара қорапқа жасырын зат тығылып салынады. Оқушыларға сол затты сиппаттап айтып береді
Мысалы: қорапта өте әдемі, нәзік, қыздарға және аналарға, әжелерге арналған өсімдік.(гүл). Оқушылар сол заттың атын табу қажет.
[pic] [pic]
[pic] [pic]
«Кемпірқосақ» ханшайымы. (принцесса «Радуги».)
Оқушыларға әр түрлі түстегі карточкалар таратылады. Карточкаларда әр түрлі суреттер бейнеленген. Бейнеленген суретті карточканың түсімен байланыстырып сөз тіркестерін құрастырып, ханшайымның айналасына карточкаларды жайғастырады. Осы әрекеттерімен балалар ханшайымды «Бұлт» патшалығынан құтқарады.
Мысалы: Көк көйлек, қызыл алма, сары балапан т.б.
[pic]
Он саусақ. (десять пальцев.)
Әр саусақтың бас әріпіне суреттердің арасынан қажетін таңдап, жайғастыру қажет. Мысалы: Бір дегенім – бота. Бота бейнелен кескінді бірінші саусақтың тұсына жайғастырады. Екі дегенім – ешкі. Үш дегенім – үстел, т.б.
[pic] [pic] [pic]
Автокөлік ұтып ал! (выиграй автомобиль!)
Оқушылар үш топқа бөлініп үш сапқа түзеледі. Әр саптан бір-бір оқушыдан шығып, мұғалімнің көрсеткен әріпіне бір-бір сөзден кезекпен он сөз табады. Сөз таппаған бала орнында тұрады, тапқандары бір қадамнан алға жылжиды. Осылай барлық топ мүшелері автокөлікке жету қажет. Бірінші болып жеткен топ бірінші орынға, екінші топ екінші орынға, үшінші топ үшінші орынға ие болады. Осылайша барлық топтар автокөлік иелері атанады.
[pic]
Осылайша дидактикалық ойындар, жаттығулардың көмегімен оқушылардың қазақ тілі сабағына деген ынтасы артып, қызығушылықтары және тілге деген сүйіспеншіліктері оянады, әсіресе бастауыш сыныптың балалары. Әр сабақ сайын оқушылар қазақ тілін асыға күтіп отырады. Алған бағаларына сәйкес , ата-аналарына әр түрлі түстегі жұлдызшаларды үйлріне алып барады. Осылайша ата-атлармен де қарым қатынас үзілмейді.
