Килешенгән» МБ җитәкчесе
_________ Шәйхиева Н.С.
Беркетмә № __
« » ___________ 2015 ел
«Килешенгән»
5нче мәктәпнең УТЭ буенча директор урынбасары
______ Гыйниятуллина Р.К.
«__» ____________ 2015 ел
«Раслыйм»
5нче мәктәп директоры
________ Нәбиуллина Г.Н.
Боерык №___
« » ____________2015 ел
Татарстан Республикасы Түбән Кама шәһәре
муниципаль бюджет гомуми белем бирү учреждениесе
“Аерым фәннәрне тирәнтен өйрәнүче
урта гомуми белем бирүче 5 нче мәктәп”
7А,7Б сыйныфларының татар төркемендә әдәбият буенча
2015 – 2016 нче уку елына эш программасы
(база дәрәҗәсе)
Педагогик киңәшмә Төзүче: югары квалификацияле
утырышында каралган татар теле һәм әдәбияты
Беркетмә № укытучысы Габдрахманова
“ ” август 2014 ел Зәйтүнә Габделәхәт кызы
Түбән Кама
Аңлатма язуы
Әлеге эш программасы түбәндәге документларга нигезләнеп төзелде:
1. Россия Федерациясенең һәм Татарстан Республикасының “Мәгариф турында” Законнары;
2. “Белем бирүнең вакытлы дәүләт стандартларын раслау турында” ТР Фән һәм мәгариф министрлыгының 2009 нчы елның 4 нче мартыннан 499/09 номерлы боерыгы.
3. “Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында” ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының 2013 нче елның 7 нче августыннан 12138/13 санлы хаты.
4. “Федераль дәүләт белем стандартлары нигезендә мәктәпләрдә татар телен һәм әдәбиятын укыту турында” ТР Мәгариф һәм фән министрлыгының 2013 нче елның 7 нче августыннан 12138/13 санлы хатына әдәбият фәнен укыту буенча аңлатма.
5. Түбән Кама муниципаль районы муниципаль гомуми белем бирү учреждениесе “Аерым фәннәрне тирәнтен өйрәнүче 5 нче урта гомуми белем бирү мәктәбе”нең 2015 – 2016 нчы уку елы өчен укыту планы.
6. Түбән Кама муниципаль районы муниципаль гомуми белем бирү учреждениесе “Аерым фәннәрне тирәнтен өйрәнүче 5 нче урта гомуми белем бирү мәктәбе”нең эш программасы турында нигезләмәсе.
7. «Рус телендә гомуми төп һәм урта белем бирү мәктәпләренең татар сыйныфлары (V—IX сыйныфлар) өчен татар әдәбиятыннан үрнәк программа» (Ф. X. Җәүһәрова, К. С. Фәтхуллова. Казан, 2013) һәм «Рус телендә гомуми төп һәм урта белем бирү оешмаларының татар сыйныфлары өчен татар әдәбиятыннан программа» (Төзүче-авторлар: Ф. Ф. Хәсәнова, Г. М. Сафиуллина, Ә. Н. Сафиуллина),
8. 7 нче сыйныф өчен Ф. Ф. Хәсәнова, Г. М. Сафиуллина, М. Я. Гарифуллина, Ә. Н. Сафиуллиналар эшләгән Казан: Мәгариф — Вакыт, 2014.
[link] 3,4 нче бүлекләрне сәнгатьле
уку, укылган өлешләрнең
сюжетын кыскача бәян итү.
Әсәр белән танышу. Шагыйрь балачагының бирелеше
5
Исемдә калганнар
III-IV бүлекләр
1
Дәрес-әңгәмә
Әсәрне өйрәнүне дәвам итү. Габдулланың Кырлайдагы тормышы
6
“Шүрәле” поэмасы
1
Сәнгатьле уку дәресе
Поэма белән танышу. Әсәрдә туган якка мәхәббәтнең чагылы -шы, табигатьнең сурәтләнүе
7
“Туган авылым” шигыре
1
Сәнгатьле уку дәресе
Шигырь белән танышу. Туган җир төшенчәсенең бирелеше
8
“Кичке азан.”, “Татар яшьләре” шигырьләре
1
Сәнгатьле уку дәресе
Шигырь белән танышу. Милләтне берләшергә чакыру мәсьәләләре
9
Г. Тукай темасын йомгаклау
1
Йомгаклау дәресе
Укучыларның белемнәрен тикшерү
10
Байназар Әлменов
“Исемдә калганнар “ иллюстрациясе
1
Бсү
әңгәмә
Рәссам иҗаты турында белешмә. Әсәрләре хакында фикер алышу
2
Татар халык авыз иҗаты. Риваять. «Болгар каласының корылуы турында»
Фольклор төрләрен искә төшерү, мисаллар китерү. Риваять жанры, аның үзенчәлеге, төрләре турында төшенчә бирү. «Болгар каласының корылуы турында» риваятенең эчтәлеге белән танышу. 9 нчы биттәге 2, 4, 5 нче сорауларга җавап бирү.
Матур әдәбиятны сәнгатьнең бер
төре буларак кабул итә белү.
Фольклор һәм аның жанрлары
турында мәгълүматка ия булу.
ӘТ: Халык авыз иҗаты турында
төшенчә. Риваять турында төшенчә
05.09
3
«Сихерче кыз» риваяте
Э. Турнереллиның Казан шәһәре тарихын сурәтләгән картиналарын карау, фикер алышу. Дәреснең темасын билгеләү. «Сихерче кыз» риваятенең эчтәлеге белән танышу, жанр үзенчәлекләрен билгеләү.
11.09
4
Казан шәһәренең килеп чыгышы турында риваятьләр
Рәссам Э. Турнереллиның картиналары турында сөйләү. Казан шәһәре белән бәйле булган, укып килгән риваятьләрне сөйләү. Укыган һәм сөйләгәннәрдән чыгып, риваятьләрнең төрләрен билгеләү.
Сурәтләү чараларын таба белү.
12.09
5
Легендалар. «Ярканат ничек итеп дөньяны саклап калган?»
Табышмакның җавабын табу, фикер алышу, дәреснең темасын әйтү. Халык авыз иҗаты төрләре турында диалог төзеп сөйләшү. Легенданы уку, бергәләп анализлау. «Ярканат ни өчен төнлә генә оча?» темасына хикәя төзү. Шигырьдәге һәм легендадагы ярканат образларын чагыштыру.
Матур әдәбиятны сәнгатьнең бер төре буларак кабул итә белү.
Фольклор һәм аның жанрлары
турында мәгълүматка ия булу.
ӘТ:. Легенда турында төшенчә
15.09
6
«Зөһрә йолдыз» легендасы
Легенданы уку. 12—13 нче биттәге сорауларга җавап бирү. Зөһрә образына характеристика бирү. Геройның үзләренә ошаган сыйфатларын ачыклау.
Матур әдәбиятны сәнгатьнең бер төре буларак кабул итә белү.
Фольклор һәм аның жанрлары
турында мәгълүматка ия булу.
ӘТ:. Легенда турында төшенчә
18.09
7
Казан ханлыгы чорына караган тарихи җырлар
Җыр, аның төрләре турында сөйләшү.
«Сөембикә турындагы җыр кайсы төргә керер?» соравына җавап алу. Казан ханлыгы чорына караган җыр үрнәкләре белән танышу. Сөембикәнең күңел кичерешләре турында дәлилләп сөйләү.
Матур әдәбиятны сәнгатьнең бер төре буларак кабул итә белү.
Фольклор һәм аның жанрлары
турында мәгълүматка ия булу.
ӘТ:. Җыр турында төшенчә
22.09
8
Сыйныфтан тыш уку дәресе (СТУ). «Тоткын Сөембикә җыруы»
Җырны аерым өлешләргә бүлеп уку, эчтәлеген сөйләтү, өзекләрне укып күрсәтү. Әдәби әсәрне башта — өлешчә, аннан тулысынча анализлау. Халыкның Сөембикәгә карашын ачыклау.
Матур әдәбиятны сәнгатьнең бер төре буларак кабул итә белү.
Фольклор һәм аның жанрлары
турында мәгълүматка ия булу.
ӘТ:. Җыр турында төшенчә
25.09
9
Эпос-дастаннар. «Җик Мәргән»
Эпос-дастаннар белән танышу. Дастанның төрен, характер үзенчәлеген билгеләү. «Җик Мәргән» дастанының сюжетын ачыклау, төрен билгеләү.
Эчтәлекне кыскача һәм тулы итеп сөйләү. Дастандагы героик характерны күрсәтүче дәлилләрне табу.
Матур әдәбиятны сәнгатьнең бер төре буларак кабул итә белү.
Фольклор һәм аның жанрлары
турында мәгълүматка ия булу.
ӘТ:. Дастан турында төшенчә
29.09
10
Мәкальләр һәм әйтемнәр
Табышмак җавабын табу, фикер алышу. Мәкальләрнең Н. Исәнбәт билгеләгән функцияләре турында сөйләү. Биш төркемгә аерып бирелгән мәкальләрне укып, темаларын билгеләү.
Матур әдәбиятны сәнгатьнең бер төре буларак кабул итә белү.
Фольклор һәм аның жанрлары
турында мәгълүматка ия булу.
ӘТ:. Мәкальләр һәм әйтемнәр турында төшенчә
02.10
11
«Күп укыган — күп белер» темасына сочинение язу
Тема буенча фикер алышу.
План төзү. Текст төзү өстендә эшләү.
Караламаны тикшерү, тулыландыру, төзәтү.
Сочинениене дәфтәргә күчереп язу.
Әдәби телнең нормаларына
нигезләнеп, кирәкле темага телдән
һәм язмача бәйләнешле текст төзү
күнекмәсенә ия булу.
06.10
12
Дөнья халыклары мәкальләре
Төрле халыкларның бер үк темага караган мәкальләрен чагыштырып анализлау, охшаш һәм аермалы якларын табу. Мәкальләрдән чагыштыруларны,
сынландыруларны табу.
Тугандаш халыклар мәкальләреннән үрнәкләр белән
таныш булу. Өстәмә чыганаклардан
дөрес файдаланырга өйрәнү. Фәнни
фикерләү сәләтен камилләштерү.
09.10
Борынгы әдәбият
13
Сәйф Сарайның «Сөһәйл вә Гөлдерсен» әсәре
Борынгы әдәбият үрнәкләре турында төшенчә бирү.
Сәйф Сарайның тормышы һәм иҗаты турында кереш әңгәмә үткәрү. «Сөһәйл вә Гөлдерсен» әсәренең кыскача сюжеты белән таныштыру. 25—26 нчы битләрдәге материалны уку, бер-берләренә сораулар бирү. Өзектән чагыштыруларны табу.
Шагыйрьнең тормышы турында
мәгълүматлар. Иҗат эшчәнлеге.
13.10
14
Сәйф Сарайның «Сөһәйл вә Гөлдерсен» әсәре
Әсәрдән өзекләр уку, анализлау. Гөлдерсен турында сүзле картина төзү. Егет белән кыз арасындагы мөнәсәбәтне ачыклау.
16.10
XVIII йөз әдәбияты
15
Хикәят жанры. «Мәҗмугыл-хикәят».
Хикәят төшенчәсен үзләштерү. Әсәрнең төп мәгънәсен ачыклау. «Хикәятләрдән нинди сабак алырга мөмкин? » соравына төркемнәрдә җавап хәзерләү. Әсәрне рольләргә бүлеп уку.
20.10
XIX йөз әдәбияты
16-17
Закир Һадиның «Мәгъсум» хикәясе
XIX гасыр әдәбияты турында кереш әңгәмә үткәрү.
Закир Һадиның тормыш юлы турында белешмә бирү. «Мәгъсум» хикәясен уку, әсәрнең төп мәгънәсен ачыклау. Кыскача эчтәлеген сөйләү.
23.10
27.10
18
Белем алу — энә белән кое казу
Ф. Яруллинның тормышы һәм иҗаты турында кереш әңгәмә. Шигырьнең эчтәлеге, авторның әйтергә теләгән фикере турында сөйләшү. Фәнис Яруллин шигыре белән Закир Һади хикәясе арасындагы уртаклыкны табу.
30.10
XX йөз әдәбияты
19
Габдулла Тукайның тормышы һәм иҗаты.
Тукайның тормыш юлы белән танышу. 39 нчы биттәге сораулар һәм биремнәрне үтәү. «Кырлай Тукай тормышында нинди урын алып тора?» темасына дискуссия.
20
Г. Тукайның «Милли моңнар» шигыре.
«Милли моңнар» шигырен укып анализлау.
Сорауларга җавап бирү рәвешендә шигырьгә анализ ясау. Лирик геройны тасвирлап сөйләү.
21
Мәхмүт Хөсәеннең «Тукай — шигъри кыябыз» шигыре
Фронтовик шагыйрь Мәхмут Хөсәен турында белешмә бирү. «Тукай — шигъри кыябыз» шигырен актёр укуында тыңлату. Тукайны характерлый торган эпитетларны, чагыштыруларны сайлап алып язу.
22
БСҮ. X. Казаковның «Бәләкәй Апуш» картинасы. Г. Тукайның Казандагы музеена сәяхәт.
Картина буенча хикәя төзү. Дәреслек буенча Г.Тукайның Казандагы музеена сәяхәт ясау.
23
Габдулла Тукайның «Шагыйрь» шигыре
«Тукай шагыйрь күңеле нинди булырга тиеш дип саный?» Текстка бәйләп аңлату. Берберләренең җавапларын тулыландыру. Актёрга охшатып уку. И. Әхмәдиевнең «Тукай турында сюита» картинасыннан Тукайның таныш булган әсәрләрен табу.
24
«Күңел кылларын тибрәтүче шагыйрь» темасына сочинение язу
Тема буенча фикер алышу.
План төзү.
Текст төзү өстендә эшләү.
Караламаны тикшерү, тулыландыру, төзәтү.
Сочинениене дәфтәргә күчереп язу.
25-28
Әхмәт Фәйзинең «Җаек» («Тукай» романыннан өзек) әсәрен өйрәнү
Шигырьне тыңлап, дәреснең темасын билгеләү. Әхмәт Фәйзи турында белешмә бирү. «Җаек» әсәрен өйрәнгәндә укуның төрле формаларын файдалану. Төркемнәрдә эшләп, әсәрдәге геройларның характерлы сыйфатларын билгеләү. Әсәрдән дуслык, мәрхәмәтлелек, теләктәшлеккә мисаллар табу.
29
Дәрдемәнднең «Видаг», «Бәллү» шигырьләре
Дәрдемәнд турында ниләр белүләре турында сөйләшү. Дәрдемәнднең «Видаг», «Бәллү» шигырьләрен уку. Дәреслектәге сорауларга җавап бирү. «Бәллү»дә кулланылган иркәләү сүзләрен язып алу. Шигырьләрне актёр укуына охшатып, сәнгатьле итеп уку.
30
Нур Әхмәдиевнең «Дәрдмәнд» поэмасы
Тыңланган әсәрләр буенча дәреснең темасын билгеләү. Поэмада Дәрдемәндкә бирелгән бәя турында сөйләү. Төрле фикерләрне исәпкә алу һәм үз позицияңне нигезләү.
31-33
Галимҗан Ибраһимовның «Табигать балалары» хикәясе
Галимҗан Ибраһимов турында әңгәмә оештыру, өйрәнгән әсәрләрне искә төшерү. «Табигать балалары» әсәреннән өзекләр уку. Әсәрнең эчтәлегенә караган сорауларга җавап бирү. Картиналарны карау, әсәрнең эчтәлеге белән бәйләү. «Әсәр ни өчен «Табигать балалары» дип атала?» Фикерне дәлилләү. Әсәр һәм картинаны чагыштырып, уртак һәм аермалы якларны табу.
34
Пейзаж.
Пейзажның әдәби деталь буларак вазифасын билгеләтү. Г. Ибраһимов әсәрендә пейзажның вазифасын ачыклау. 66 нчы биттәге сораулар һәм биремнәр ярдәмендә ике әсәрне чагыштыру
1920—1930 нчы еллар әдәбияты
35
Поэма жанры. Һади Такташның «Алсу» поэмасы.
Һади Такташның тормыш юлын, иҗатын, өйрәнгән әсәрләрен искә төшерү. Поэма жанры турында әңгәмә үткәрү. Поэманы уку. «Алсу усалмы? » Аның характерындагы капма-каршылыкны табу.
Сугыш чоры әдәбияты
36
Фатих Кәримнең «Бездә — яздыр...» шигыре.
Шагыйрьнең тормыш юлы һәм иҗаты турында мәгълүмат бирү. «Бездә — яздыр...» шигырен уку. Әсәрнең исеменә салынган мәгънәне ачыклау. Фашизмга биргән бәяне табу.
37
Фатих Кәримнең «Кыңгыраулы яшел гармун» поэмасы.
Гармун турында укучыларның чыгышларын тыңлау. «Кыңгыраулы яшел гармун» әсәрен укып анализлау.
Әсәрдә юмор хисләренең бирелешен, халык авыз иҗаты булган җырлар белән аваздашлыгын күзәтү.
Поэма жанрына хас билгеләрне табу.
38
Фатих Кәрим турында сөйләшү
И. Юзеевның «Васыятен эзлим Кәримнең» шигыренең эчтәлеге буенча әңгәмә. Шагыйрьнең тормышы белән бәйле шигырьләрен махсус әзерләнеп килгән укучыларның сәнгатьле итеп укуы. Шәхес культы еллары, Ф. Кәримнең нахакка гаепләнеп, төрмәдә утыруы турында аңлату. X. Әюпнең «Кайту», Р. Харисның «Өченче ядрә» шигырьләрен уку, анализлау, төркемнәрдә эшләп, тел-сурәтләү чараларын табу.
Сугыш чоры әдәбияты
39
Гадел Кутуйның «Рәссам» хикәясе
Гадел Кутуй турында кыскача мәгълүмат бирү.
«Рәссам» хикәясен укыту, әсәр буенча сораулар бирдерү. Макс Латисның «Гитлерга мең нәләт» картинасының эчтәлеген сөйләү.
Сугыштан соңгы чор әдәбияты
40
Габдрахман Әпсәләмовның тормышы һәм иҗаты
Эшне төркемнәрдә оештыру:
- Г. Әпсәләмовның тормыш юлы белән таныштыру;
- Г. Әпсәләмовның иҗаты белән таныштыру;
- Габдрахман Әпсәләмов иҗатына хас үзенчәлекләрне билгеләү;
- язучының оныгы Альбина Әпсәләмова белән таныштыру. Оныгының бабасы эшен дәвам итүе. Аның истәлеген саклау буенча эшчәнлеге турында сөйләү.
Тест эшләү.
41
Габдрахман Әпсәләмовның «Миңа унтугыз яшь иде» повесте
Р. Әхмәтҗановның «Солдатлар» шигыреннән өзек уку, әңгәмә, дәреснең темасын билгеләтү. Повестьны чылбыр буенча уку. Малик образы турында сөйләү. Сугыштагы кешенең сагыну хисләре күрсәтелгән өлешләрне табу. Җырның көче турында сөйләү.
42
Сибгат Хәкимнең тормышы һәм иҗаты
Сибгат Хәкимнең тормыш юлы һәм иҗаты турында мәгълүмат бирү, хронологик таблица төзү.
Сибгат Хәкимнең иҗатына хас булган үзенчәлекләрне билгеләү. С. Хәкимнең халык көйләренә җырлана торган «Фазыл чишмәсе», «Таң атканда» әсәрләрен тыңлау.
43-44
Сибгат Хәкимнең «Бакчачылар» поэмасы
Тыңланган әсәрләр буенча дәрес темасын әйтү. Поэманы чылбыр буенча уку. «Бакчачылар» поэмасында сугыш һәм хезмәт темасының бирелешен күрсәткән урыннарны сайлап уку. 86—87 нче битләрдәге сораулар буенча эшләү.
45
Гомәр Бәшировның «Менә сиңа мә!» хикәясе
«Ачу алдан йөри, акыл — арттан» дигән мәкальнең мәгънәсен ачыклау. Сабырлык турында сөйләшү. Язучының портреты буенча дәрес темасын әйтү. Хикәяне чылбыр буенча уку. Сюжет эзлеклелеген саклап, эчтәлек сөйләргә өйрәнү. Әсәрнең эчтәлеге буенча фикер алышу.
46
Әмирхан Еникинең тормыш юлы һәм иҗаты
Әмирхан Еники турында алдагы сыйныфларда үткәннәрне искә төшерү, китапларыннан күргәзмә карау. Ә. Еникинең тормышы юлы турында уку. Әмирхан Еникинең тормышы һәм иҗаты буенча сораулар әзерләтү. «Ә. Еники иҗатына хас нинди үзенчәлекләр бар?» соравына җавап эзләү.
47
Әмирхан Еникинең «Кем җырлады?» хикәясе
Җыр турында әңгәмә, мәкальләр әйтү. «Кем җырлады?» хикәясен уку. 101 нче биттәге 1—8 нче сораулар буенча фикер алышу. Әсәргә ясалган иллюстрация буенча эшләү.
48
БСҮ. «Кем җырлады?» хикәясе буенча сочинение язу
Тема буенча фикер алышу.
План төзү. Текст төзү өстендә эшләү.
Караламаны тикшерү, тулыландыру, төзәтү.
Сочинениене дәфтәргә күчереп язу.
49
СТУ. Әмирхан Еникинең «Мәк чәчәге» нәсере. Нәсер жанры
Төшеп калган чәчәк исемен табу. Фикер алышу, дәреснең темасын әйтү. Нәсер жанры турында искә төшерү. «Мәк чәчәге» нәсерен уку. 76 нчы биттәге сорау буенча әңгәмә. 76 нчы биттәге сорау буенча әңгәмә. Мәк чәчәгенең тормышны яратуын тексттан өзекләр китереп, дәлилләргә тәкъдим итү.
50
Ибраһим Газиның «Йолдызлы малай» хикәясе
Ибраһим Гази турында әңгәмәдә катнашу. Пионер оешмасы хакында мәгълүмат бирү. Хикәяне уку, анализлау. Сорауларга җавап бирү. Сорауларга җавап бирү.
51
Рашат Низаминың «Блокада хатирәсе» әсәре
Р. Низаминың әсәрләреннән күргәзмә белән танышу. Герой шәһәрләр турында әңгәмә. Ленинград блокадасы турында мәгълүмат бирү. Сүзлекләр, энциклопедияләр белән эшләү. Әсәрне уку. 87 нче биттәге сорауларга җавап бирү.
52
СТУ. Бер язучының повесте буенча
53-56
Мөхәммәт Мәһдиевнең «Без — кырык беренче ел балалары» повестеннан өзек. Троп. Метонимия. Автобиографик әсәрләр
«М. Мәһдиев йолдызлыгы» китабы турында сөйләү. Сугыш чоры балалары турында әңгәмәдә катнашу. Сугыш чорында тылдагы хезмәт һәм тормыш турында мәгълүмат бирү. Повестьтан өзекләр уку. Сүзлек белән эшләү. Сорауларга җавап бирү. Әсәр буенча план төзү. Метонимия турында өйрәнү. Әсәрдән сурәтләү чараларын табу. Әсәрдәге геройларны
чагыштырып сөйләү.
1960—1980 нче еллар әдәбияты
57
М. Мәһдиев турында фикерләр.
М. Мәһдиевнең Гөберчәктәге музеена сәяхәт.
Аяз Гыйләҗев сүзләрен тыңлау, фикер алышу. Биографияләрне уку, үзбәя, иптәшләре эшен бәяләү. Дәреслек ярдәмендә, музей һәм аның экспонатлары белән танышу. «М.Мәһдиев каләмдәшләре тарафыннан ничек бәяләнә?» соравына җавап эзләү. Дәвам итегез: «Мөхәммәт Мәһдиев — ул ...».
58-59
Туфан Миңнуллинның «Монда тудык, монда үстек» драмасы. Драма жанры.
Рафис Корбанның «Могикан» шигырен уку. Фикер алышу, дәреснең темасын әйтү. Караган спектакльләре турында сөйләү. Драма жанры турында искә төшерү.
Әсәрне рольләргә бүлеп уку. 101 нче биттәге биремнәрне үтәү. Төрле буын кешеләренең эшкә, җиргә мөнәсәбәтләре турында фикер алышу.
Хәзерге әдәбият
60-61
Марсель Галиевнең «Нигез» повестеннан өзек. 1нче бүлек.
Марсель Галиев, аның иҗаты турында әңгәмә. Мифология турында сөйләшү. «Нигез» повестен уку. Һәр бүлектән соң бирелгән сораулар буенча әңгәмә оештыру. Мөстәкыйль эш: «Әсәрдәге кайсы образлар истә кала? Кайсы яклары белән?»
62-63
СТУ. Марсель Галиевнең «Нигез» повесте.
«Нигез» әсәренең икенче бүлеген уку, дәреслектә бирелгән план буенча эчтәлеген сөйләү. Ф. Урманченың «Нигез» повесте турындагы мәкаләсен уку. Ике бүлекне чагыштыру. Өянкенең халык тормышы белән яшәвенә мисаллар китерү.
64
БСҮ. «Мин туган нигез» темасына иҗади эш
Тема буенча фикер алышу.
Укучыларның ирекле сөйләүләре.
Дәфтәрдә эш.
Тәрҗемә әсәрләр
65
Александр Пушкинның «Кышкы кич» һәм «Мин яраттым Сезне!» шигырьләре.
«Шигъре Лермонтов вә Пушкин — олуг саф диңгез ул...» юллары турында фикер алышу. А.С.Пушкин, аның иҗаты турында әңгәмә. Шигырьләрен уку, анализлау. Шигырьләрнең оригиналларын уку. Әдәби әсәрләрне чагыштыру. Автор әйтергә теләгән фикерләрне табу.
66
Михаил Лермонтовның «Болытлар» шигыре.
М. Лермонтовның «Болытлар» шигырен укып анализлау. Тәрҗемәне оригиналы белән чагыштыру. Тәрҗемәче хезмәтенә бәя бирү. Сәнгатьле уку өстендә эшләү. Лирик геройны күз алдына китереп сөйләү.
Фантастика
67
Адлер Тимергалинның «Сәер планетада» әсәре. Фантастика.
А. Тимергалинның «Сәер планетада» әсәрен укып анализлау. Фантастик әсәрләр, аларның үзенчәлекләре турында әңгәмә Әсәрдә фантастика һәм чынбарлыкның бирелеше.
68
Радик Фәизовның «Бер күбәләк» хикәясе
Р.Фәизов иҗаты турында белешмә бирү. «Бер күбәләк» хикәясен уку. Сүзлектән «сакчыл» сүзенең мәгънәсен ачыклау. Инсафиянең сүзле портретын төзү.
Балалар әдәбияты
69
Галимҗан Гыйльмановның «Ике дус һәм Ак бабай хакында кыйсса»сын уку
Балалар язучылары белән таныштыру. «Балалар әдәбияты» турында төшенчә булдыру. Дуслык турында әңгәмә оештыру: балалар дуслыгы, өлкәннәр дуслыгы, халыклар дуслыгы, кеше һәм хайваннар дуслыгы.
Г. Гыйльмановның «Ике дус һәм Ак бабай хакында кыйсса»сын уку, анализлау. «Сыерчык өчен нәрсә кадерле: матурлыкмы, уңайлылыкмы?» соравы буенча дискуссия.
70
Ел буе үткәннәрне йомгаклау. Р. Фәйзуллипның “Бердәнбер”, Г. Афзалның “Акыл, намус, белем” шигырьләре.
Ел буе өйрәнелгән материалны искә төшерү. Язучылар, аларның әсәрләре. Әсәрләргә ясалган иллюстрацияләр. Тема буенча өйрәнелгән картиналар һ. б.
Тест эшләү. Р. Фәйзуллинның «Бердәнбер»,
Г. Афзалның «Акыл, намус, белем» шигырьләрен уку, эчтәлекләре турында әңгәмәдә катнашу.
