Күні: 05.10. 2016
Пән: Қазақ тілі
Сынып: 8 -сынып
Сабақтың тақырыбы: Сөйлем құрамы. Сөйлем мүшелері. Тұрлаулы, тұрлаусыз мүшелер.
Мақсаты:
- Сөйлем мүшелері туралы түсінік бере отырып,оқушылардың ойлау қабілетін сабаққа деген қызығушылығын және негізгі мәселелерге аса көңіл бөлуге үйрету;.
- Түрлі әдістерді пайдалана отырып балаларды тапқырлық,жылдамдық,есте сақтау қабілеттерін арттыру,сөйлеу тілін жетілдіріп,шешендік өнерге баулу;
- Сабақ барысында оқушыларды сауаттылыққа баулу;
Уақыт
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушылардың іс-әрекеті
Ұйымдастыру кезеңі
1 мин
Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын тексеру, сәттілік тілеу
Бір-біріне жақсы тілек айтады.
Үй тапсырмасы
8мин
1. Сөйлемдер айтылу мақсатына қарай нешеге бөлінеді?
2. Хабарлы сөйлем дегеніміз не?
3. Сұраулы сөйлем дегеніміз не?
4. Лепті сөйлем дегеніміз не?
Дәлелдейді
Білім
8мин
Сөйлем мүшелері дегеніміз –сөйлем құрауға қатысқан толық мағыналы сөздер.
Сөйлем мүшелері құрамына қарай үшке бөлінеді.
Толық мағыналы бір сөзден болған мүшені дара мүше Күрделі сөзден, тұрақты тіркестен,шылаулы тіркестен болған мүшені күрделі мүше Кемінде екі не одан көп сөзден құралып,бастауыштық-баяндауыштық қатынастан тұратын,бір сөйлем мүшесінің қызметін атқаратын сөздер тобы үйірлі мүше болады.
Ойларын жинақтап, қысқаша ойларын білдіреді.
Түсіну
10мин
34-жаттығу. Қарамен жазылған сөздерді көшіріп, тұлғасына қарай түрлерін және сөйлемдегі қызетіне қарай талдаңыздар.
Жазбаша орындайды
1*30мин
3мин
Не істедік? Не білдік?
Не білдік?сауалға жауап береді
Сергіту сәті
1 мин
Қолдану
5мин
Ардагер ана бүлдіршіндерге аса бір ыстық сезіммен қарады.
Бүгін сол енлдің бәрі де жылы үйлеріне қауырт кіріп жатқан.
Бұлар әуежайдың шетіне еліп тоқтады.
Ұшақ аспаннан алақанға салғандай болып көрінді.
Орталап қалған ай батысқа қарай сызылып барады.
Дыбыссыз қадамды реттеу, топтық жұмыстың ережесін сақтап орындау.
Талдау
15мин
Сөйлемдерді талда.
1.Құрмаш бұл сөзге көнбеді.
2.Екеуі қайтадан Қараадырға бет қойды.
3. Бүгін бұлар Қарашоқыдағы Күңкенің ауылына жетпек.
4.Оқыған білімді болады.
5.Тарс-тұрс еткендер жақындағандай болды.
Өз ойларыңды нақтылап көрсетіңдер
Жинақтау
7мин
1. Сөйлем мүшелерін тіл білімінің қай саласы қарастырады?
2. Сөйлем мүшелерін нешеге бөлеміз?
3. Сөйлем мүшелері құрамына қарай нешеге бөлінеді?
4. Сөйлем мүшесінің белгілері қандай?
Ойларын жинақтап, қысқаша ойларын білдіреді.
2*30
3мин
Пысықтау
25мин
1. Сөйлемнің айтылу мақсатына қарай бөлінетін түрін көрсет.
А) Жақты сөйлем Ә) Толымды сөйлем Б) Құрмалас сөйлем В) Сұраулы сөйлем
2. Сұраулы сөйлемді тап.
А) Немене, бізді оқымайды деп пе едіңіз? Ә) Сен менен аулақ жүр.
Б) Білімдіден шыққан сөз... В) Япыр-ау, қайда сол күндер!
3. Қазақ тілінде жай сөйлем айтылу мақсатына қарай нешеге бөлінеді?
А) 1 Ә) 2 Б) 3 В) 4
4. Хабарлы сөйлем дегеніміз не?
А) Сұрай айтылған сөйлем Ә) Хабарлау, баяндау, суреттеу мақсатында айтылған сөйлем
Б) Қуану, ренжу мақсатында айтылған сөйлем В) Армандау мақсатында айтылған сөйлем
5. Бұйрықты сөйлемді тап.
А) Сен болған шығарсың? Ә) Ауа райы суық. Б) Тіліңді тарт! В) Қандай тамаша көл!
6. Сұраулық шылау арқылы жасалған сұраулы сөйлемді тап.
А) Ол кісі қайда тұрады? Ә) Неге үндемейсіз? Б) Әже, барамыз ба? В) Сен қашан дайын боласың?
7. Хабарлы сөйлемді тап.
А) Ал, сосын Ә) Қайдағы жау? Б) Қане, отыр. В) Жел соғып тұр.
8. Сөйлеушінің тұрлі көңіл-күйін білдіретін жай сөйлемнің түрін ... дейміз.
А) Хабарлы Ә) Лепті Б) Сұраулы В) Бұйрықты
9. Жай сөйлемді ажыратыңыз.
А) Ауыл іші. Ә) Еліміздің рәміздерін құрметтеңдер! Б) Төбе шашы тік тұрды. В) Ел арасы
10. Лепті сөйлемнің жасалу жолдарын тап.
А) Бұйрық рай арқылы Ә) Шартты райға –шы, -ші жұрнағы жалғану арқылы
Б) Шығар, болар шылаулары арқылы В) Етістік формалары арқылы
Ойларын жинақтап, қысқаша ойларын білдіреді.
Рефлексия
3 мин
Бағыт-бағдар береді.
Ұсынылған стикерді толтырады
Үйге
2мин
50бет ереже, мысал келтіру
1. Сөйлемнің айтылу мақсатына қарай бөлінетін түрін көрсет.
А) Жақты сөйлем Ә) Толымды сөйлем Б) Құрмалас сөйлем В) Сұраулы сөйлем
2. Сұраулы сөйлемді тап.
А) Немене, бізді оқымайды деп пе едіңіз? Ә) Сен менен аулақ жүр.
Б) Білімдіден шыққан сөз... В) Япыр-ау, қайда сол күндер!
3. Қазақ тілінде жай сөйлем айтылу мақсатына қарай нешеге бөлінеді?
А) 1 Ә) 2 Б) 3 В) 4
4. Хабарлы сөйлем дегеніміз не?
А) Сұрай айтылған сөйлем
Ә) Хабарлау, баяндау, суреттеу мақсатында айтылған сөйлем
Б) Қуану, ренжу мақсатында айтылған сөйлем
В) Армандау мақсатында айтылған сөйлем
5. Бұйрықты сөйлемді тап.
А) Сен болған шығарсың? Ә) Ауа райы суық.
Б) Тіліңді тарт! В) Қандай тамаша көл!
6. Сұраулық шылау арқылы жасалған сұраулы сөйлемді тап.
А) Ол кісі қайда тұрады? Ә) Неге үндемейсіз?
Б) Әже, барамыз ба? В) Сен қашан дайын боласың?
7. Хабарлы сөйлемді тап.
А) Ал, сосын Ә) Қайдағы жау? Б) Қане, отыр. В) Жел соғып тұр.
8. Сөйлеушінің тұрлі көңіл-күйін білдіретін жай сөйлемнің түрін ... дейміз.
А) Хабарлы Ә) Лепті Б) Сұраулы В) Бұйрықты
9. Жай сөйлемді ажыратыңыз.
А) Ауыл іші. Ә) Еліміздің рәміздерін құрметтеңдер!
Б) Төбе шашы тік тұрды. В) Ел арасы
10. Лепті сөйлемнің жасалу жолдарын тап.
А) Бұйрық рай арқылы
Ә) Шартты райға –шы, -ші жұрнағы жалғану арқылы
Б) Шығар, болар шылаулары арқылы В) Етістік формалары арқылы
1. Сөйлемнің айтылу мақсатына қарай бөлінетін түрін көрсет.
А) Жақты сөйлем Ә) Толымды сөйлем
Б) Құрмалас сөйлем В) Сұраулы сөйлем
2. Сұраулы сөйлемді тап.
А) Немене, бізді оқымайды деп пе едіңіз? Ә) Сен менен аулақ жүр.
Б) Білімдіден шыққан сөз... В) Япыр-ау, қайда сол күндер!
3. Қазақ тілінде жай сөйлем айтылу мақсатына қарай нешеге бөлінеді?
А) 1 Ә) 2 Б) 3 В) 4
4. Хабарлы сөйлем дегеніміз не?
А) Сұрай айтылған сөйлем
Ә) Хабарлау, баяндау, суреттеу мақсатында айтылған сөйлем
Б) Қуану, ренжу мақсатында айтылған сөйлем
В) Армандау мақсатында айтылған сөйлем
5. Бұйрықты сөйлемді тап.
А) Сен болған шығарсың? Ә) Ауа райы суық.
Б) Тіліңді тарт! В) Қандай тамаша көл!
6. Сұраулық шылау арқылы жасалған сұраулы сөйлемді тап.
А) Ол кісі қайда тұрады? Ә) Неге үндемейсіз?
Б) Әже, барамыз ба? В) Сен қашан дайын боласың?
7. Хабарлы сөйлемді тап.
А) Ал, сосын Ә) Қайдағы жау? Б) Қане, отыр. В) Жел соғып тұр.
8. Сөйлеушінің тұрлі көңіл-күйін білдіретін жай сөйлемнің түрін ... дейміз.
А) Хабарлы Ә) Лепті Б) Сұраулы В) Бұйрықты
9. Жай сөйлемді ажыратыңыз.
А) Ауыл іші. Ә) Еліміздің рәміздерін құрметтеңдер!
Б) Төбе шашы тік тұрды. В) Ел арасы
10. Лепті сөйлемнің жасалу жолдарын тап.
А) Бұйрық рай арқылы
Ә) Шартты райға –шы, -ші жұрнағы жалғану арқылы
Б) Шығар, болар шылаулары арқылы В) Етістік формалары арқылы
