5 сыныф
Мевзу: Исимлер
Дерснинъ чешити:: дерс – сеяат, янъ мевзуны огренюв.
Дерснинъ макъсады: талебелернинъ бильги севиесини юксельтмек,; лугъатны зенгилештирмек;, нутукъларыны инкишаф эттирмек,;кечкен мевзуны пекитмек,;ана тилинде сербест фикирэтип,къонушувны огренмек
Тербиевий максат:ана тилине севги,урьмет ашламакъ.
Корьгезме: китап,тахта .
Дерснинъ кетишаты
I.Тешкелий момент:а) селямлашув; б) оджа озюни такъдим эте, беш дакъкъалыкъ субет..
II. Янъы мевзуны анълатув:
Оджанынъ сезю:
Бугунь дерсте бизлер масалгъа мусафирликке бараджакъмыз.
Кезинтиге озюмизнен къалем,дефтер,китап алмакъ керекмиз.Ёлгъа чыкъмаздан эвель, дефтерлеримизге сайыны,кезентининъ мевзусыны язынъыз .Сизлер азыр олсанъыз, ёлгъа чыкъамыз.
Шимди учакънен я да машинанен кезинтиге кетелер.Эвельде ат я да деве устюнде кой – койден юре эдилер.Шунынъ ичюн, бизде деве устюнде масалгъа мусафирликке кетеджекмиз.
«Бир заманларда бир кичкене падишалыкъ бар эди.Падишалыкънынъ ады «ИСИМ» эди.
а) Исим нении бильдире ве насыл суаллерге джевап бере?
Сынъырнынъ янында бир койчик ерлешкен.Койнинъ ортасындан озен акъа.Озеннинъ бир ялысында «БИЗ» деп,бизни урьмет этинъиз,,буюк арифнен язынъыз, деген адамлар яшай. Экинджи тарафында исе, адий, ишкир адамлар яшай. «БИЗ» деген Хас исимлер озьлерни адлайлар, адий адамлар исе, озюне «джыныс» дейлер.
ХАС, ДЖЫНЫС
Багъчасарай мектеп
Мустафа масал
Башкъа койге ёл аламыз. Бу койде фукъаре ве бай адамлары яшай.Фукъарелерде тек бир шейлер бар.Байларда исе эр шейлери чокъ. Олар эр бир сезде –лар, -лер къоша эдилер.
ТЕКЛИК ЧОКЪЛУКЪ
ЭВ ЭВЛЕР
АЗБАР АЗБАРЛАР
Девеге отурып ,башкъа койге ёл алдыкъ.Бу койде учь къатлы эвлер тура.Эр бир эвде «МЕН» ве «МЕНИМ»исимлер яшайлар.Эр бир эвнинъ къапусында мулькиет я да хаберлик язылгъан.Олар текликте, эм де чокълукъта олалар.
МУЛЬКИЕТ ХАБЕРЛИК
Текликте Чокълукъта
I Антерим Оджа Антеримиз Оджамыз
II Антеринъ Оджасынъ Антеринъиз Оджасыз
III Антери Оджадыр Антерлери Оджалардыр
Оларнен таныш олмакъ ичюн, китапларны ачамыз ве 78саифеде, 172-ишни язамыз.
Китапнен чалышув.
Башкъа койге ёл аламыз:. койнинъ ады -«КЕЛИШЛЕР». Бу къоранталарда алтышар адам яшай.Эр бирининъ озь адлары,озь суаллери,озь аффикслери бар.
Сезлерни келишлернен тюрлендирмеге керек.
Дост Пенджере
Адет Сыныф
Падиша озь халкъына эр бирине айыры вазифе берген. Онынъ ичюн эписи исимлер джумледе озь ишини беджерелер.Олар джумледе:муптеда, хабер,тамамлайыджы,айырыджы, ал олалар.
«Къышта балалар чананен байырдан таялар.»
Берильген джумлени талиль этинъиз.
ГРУППАЛАРДА ЧАЛЫШУВ:
Ёлда тылсымлы къапугъа расткельдик. Къапу ачылып, бизлерни 3 группагъа больди.
1гр. Къырмызы
2.гр. Сары
3гр. Ешиль
Джедвельни догъру толдурсанъыз, эвге къайтмакъ мумкюн олыр. Догъру олмаса, падишалыкъта къалырмыз.
Талебелер группаларда чалышалар. Эр бир группагъа конвертлер таркъатыла.
III. Пекитюв:
Къапу ачылды ве кунешни корьдик.Тек кунешнинъ не нурлары бар,не агъызы.Кунешнинъ нурларыны тапмакъ керек.
Стикерлернен чалышув;
Догъру япсакъ,кунешнинъ бети куледжек, янълыш япсакъ, агълайджакъ.
Оджа суаль бере.
Исимлер акъкъында нени яхшы билесиз?
Стикерлерге сезлер язып, кунешнинъ нурларыны япамыз.
Кунешимиз куле ве биз эвге ёл алдыкъ.
Ёл бою бир тюркю йырлап,,къайтамыз.
«ИСИМ» тюркюси
Талебелернен тюркю йырлана.
IV.Эвге вазифе : тюркюде исимлернинъ келишлерни тапмакъ, джумлелерни талиль этюв
V. Баалав..
