9-сынып қазақ әдебиетінен қысқа мерзімді жоспар
Қазақ әдебиеті 45 минут
9-сынып
Сабақ тақырыбы:
1980 жылдардан бергі ақындар айтысы
Жалпы мақсат:
Айтыстың әдебиет тарихынан алатын орны мен маңызын түсіндіру. Айтыс өнерін мәдениетіміздің баға жетпес асыл мұрасы ретінде оқушыларға жан-жақты жеткізу.
Сілтеме:
Қазақ әдебиеті оқулығы, хрестоматия , айтыс кітаптары.
Оқушылар үшін оқу нәтижелері:
АКТ пайдалана біледі. Топпен жұмыс жасай біледі. Өз бетімен жұмыс жасауға машықтанады. Әр түсінікке өз көзқарасын білдіреді. Оқушылар айтыстың мағынасын аша алады. Шешен сөйлеу мәдениеті қалыптасып, сөздік қоры дамиды.
Негізгі идеялар:
Оқушыны өз бетімен ізденуге бағыттау. Сыни тұрғыдан ойлау қабілеттерін арттыру.
Сабақта қолданылатын материалдар:
Айтыскер ақындар кітабы, суреттер, демонстрациялық материал, сызбалар, бейне жазбалар, үнтаспа.
Оқыту әдістері:
Сын тұрғысынан ойлау, Топтық жұмыс, диалогтық оқыту
1.Жеке жұмыс
2.Топтық жұмыс
3.Жұптық жұмыс
Дерек көздері:
Ғаламтор, ақындар айтысынан үзінділер жинау
Түрткі (сұрақ, тапсырма, жағдаят)
Мұғалімнің
іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
Бағалау
Білу
Айтыстың әдебиет тарихынан алатын орны мен маңызын түсіндіру. Айтыс өнерін мәдениетіміздің баға жетпес асыл мұрасы ретінде оқушыларға жан-жақты жеткізу.
Айтыс өнерінің құндылығын ұғынып,әр тақырыпта жазылған айтыс өлең-жырлардың мәнін ашады
1.Ойға шабуыл: тренинг, топқа бөліну.
2. Айтысқа түсетін ақынға ең алдымен не керек? (кластер жазғызу)
Тренинг «Сөз шебері»
Білетін айтыскер ақындардың аттарын топтастыру
Оқушылардың ойымен бөлісу, өз ойларын тыңдау, оқуға талпындыру.
1.Суреттер арқылы топқа топтау.
Әрбір жасаған жұмысты бағалап отыру.Кестеге түсіру
Түсіну
Халықтың өмірде көрген білгендерінен жасаған ой түйінін ұғындыру, айтыстың тілін меңгерту.
Әдебет теориясыннан алған білімдерін кеңейтеді
Айтыстың түрлерін мағынасын ашады.
1. Айтыскер ақындар тілі
Айтыс өлеңдері арқылы әңгіме дебат құрғызу
Адамдар
бойындағы жақсы мен жаман
қасиеттерін өлең жолдары арқылы айтқызу
Айтқан қасиеттер арқылы бағалап отыру.
Қолдану
Шығармашылық
қабілетін арттыру
Шығармашылық тапсырмаларды орындау арқылы алған білімдерін өмірде қолдана алатынын ұғады.
а) Рөлдік ойын: айтыстың түрлеріне байланысты қызықты жайдарман құрғызу»
Әр топқа қызықты жайдарман құрғызу
1)оқушылар өз ойларын дамыта
отырып, рөлге кіріп, қызықты
етіп көрсетеді
Көрсеткен жайдармандарын бағалау
Талдау
Дәлел табуға нұсқау. Әр топ өздеріне берілген қалпақ бойынша нақты дәлел табуға талпынту;
Дәлелдеуге дағдыланады, демек, машықтанады.
Постер құру: «Ақындар айтысы»
6 қалпақ бойынша
Қалпақты бір топтан үш оқушы келіп, таңдайды. Әр топ өз қалпағының түсіне қарап, анықтаманы өздері айтыс түрлеріне байланысты табады
Берілген қалпақ бойынша өз
ойларын нақты, түсінікті қылып
жеткізеді
Әр қалпақты сөйлеген сөздеріне байланысты бағалау
Синтез /Жинақ-тау/
Ереже кестесін құрастыруда жинақылық таныту.
Қажеттілігін салыстыра отырып, жинақтайды.
а) Бүгінгі сабақта орындаған тапсырмаларды ой елегінен өткізіп, нақты ережеге сай кесте құру.
Әр топтан 1 оқушыдан алдымызға шығып, ыстық орындықта отырған оқушыға 6 қалпақ бойынша сұрақ қояды
Екі топ жарысады
Екі оқушыға қарсылас топ
өздеріндегі қалпақ бойынша
сұрақ қояды.
Сұраққа жауап берген оқушылар бал жинайды
Бағалау
Ойын жинақтау дағдысын қалыптастыру, ізденімпаздыққа бағыттау.
Ойланып шешім қабылдайды, ізденуге жол табады.
Мұғалім бір оқушыны таңдап алады және оның маңдайына негізгі сөз жазылған стикерді жапсырады – қатысушы сыныпқа 10 сұрақ қоя алады, оған жауап не ИӘ, не ЖОҚ деп беріледі
«Кім» жылдам» ойыны сұрақтар қоямын, оқушылар тез жауап беру керек.
Кім көп қысқарған сөздер құрастыра алады?
Қорытынды слайд бойынша
оқушылардың білімін бағалау
Қорытынды бағаларын журналға қою
