МКОУ «Гимназия №9» г.Черкесска
Урок-игра
в 3 классах
на тему
«Кто хочет стать миллионером?»
(проведен в рамках недели учителей родных языков)
Учитель черкесского языка и литературы
Шевхужева М.Х.
2015 - 2016 уч.год
Урок-зэпеуэ 3классхэм «Хэт мелуанырыбжэ хъуну хуей?»
Мурадхэр: адыгэбзэмк1э ящ1эм хэгъэхъуэн,я бзэм зегъэужьын, лъэпкъ щэнхабзэм теухуауэ ящ1эр егъэбыдыл1эн, гупу зэдэлажьэу егъэсэн.
Къэгъэсэбэпыпхъэхэр: тхылъымп1э зэмыфэгъухэр, лэныстэ, къэрэндащ зэмыфэгъухэр.
Нэрылъагъухэр: эмблемэхэр, газетхэр.
Зэпеуэм и ек1уэк1ык1эр:
Егъ: Хэт мелуанырыбжэ хъуну хуей? Дауи, псори! Ауэ абы щхьэк1э фи анэдэлъхубзэр ф1ыуэ фщ1эн хуейщ. Ди зэпеуэм и щэдзап1эу феда1уэ «Си адыгэбзэ» усэм, зытхар Абыт1эХъызыр.
Едж: Мэз щхъуант1э дахэм
Къуалэбзу усэр
Макъзэщымыщхэр зэрыщы1эф1у,
Си псэм ф1э1эф1хэщ…
Егъ: Гупхэм зыкъэдывгъэц1ыхуамэ ди гуапэт.
Япэ гупыр. Дыгъэм и бынхэр (эмблемэр къагъэлъпгъуэ, дыгъэм теухуа усэ жа1э)
Ет1уанэ гупыр. Лэгъупыкъу (эмблемэр къагъэлъпгъуэ, лэгъупыкъум теухуа усэ жа1э)
Егъ: Адэк1э ди щ1эныгъэр къэтпщытэнущ псалъэрыджэгук1э. гуп къэс я пащхьэ илъщ «1уащхьэмахуэ и дыгъэ» псалъэ зэпхар. Дакъикъитхум и к1уэц1к1э псалъэ нэхъыбэ къыхэзыщ1ык1ым балл нэхъыбэ къихьынущ. Балл къэс мелуан и уасэщ.
Егъ: Апхуэдиз псалъэ щыфщ1эк1э, къуажэхьхэри ф1ы дыдэу къэфщ1энущ. Къуажэхьым сыкъоджэри, япэ къэзыщ1эм къехь. Феда1уэ:
Вагъэр хужьщ, жылэр ф1ыц1эщ. (тхылъ)
Дэнэ ук1уэми, пк1эрымык1. (ныбжь)
Ди гуэн ц1ык1у лы изщ. (1эхъуалъэ)
Зи к1эр зылъэф, зи фэр зи бий. (бажэ)
Къан хъыджэбзит1 зэлъэпагъщ. (набдзит1)
К1уэ пэтми бжьиз зымык1у. (гущэ)
Маф1эм имыс, псым имытхьэлэ. (мыл)
Мэл хужь псы йофэ. (дзэ)
Нат1эрыдз, лъэрыдзын, уеуэ пэтми, мыуз. (топ)
Хадэм соплъэри къэб ныкъуэ солъагъу. (мазэ)
11)Жэщи махуи мак1уэ,бжьиз щыз хуэмык1у (сыхьэт)
Егъ.: Къык1элъык1уэ зэпеуэр епхащ дэрбзэр 1эщ1агъэм. Тхылъымп1э зэмыфэгъухэм фащэ къыхэфщ1ык1ынущ.
Егъ.:- Къык1элъык1уэ зэпеуэр « Хэт нэхъыбэ псалъэжь иц1ыху»
- Куэд еджэм, куэд ец1ыху;
- Щ1эныгъэр – къарущ;
- Узыщалъхуа Хэкур псом нэхърэ нэхъ лъап1эщ;
- Уи Хэкур лъэщмэ- урогушхуэ;
- Хэти езым и Хэкур ф1ыуэ елъагъуж;
-Уи Хэкур жэнэтщи,хамэщ1ыр жыхьэнэмэщ
-Хамэ Хэку сыщытхъэ нэхърэ си Хэкужь сыщ1ыл1э;
- Дыщэ унэ нэхърэ си унэжь;
-Ф1ы зыщ1эр ф1ы хуозэж;
- Природэр зыхъумэм и лъахэр ф1ыуэ елъагъу;
-Лъэпкъыр псэущ- бзэр и1эху;
-Улажьэу ушхэным нэхъыф1 щы1экъым;
-Щ1акхъуэр дыщэм нэхърэ нэхъ лъап1эщ
Егъ. –Къык1элъык1уэ зэпеуэр « Ребус къэщ1эн»
Егъ:- Къык1элъык1уэ зэпеуэр теухуащ «Къэщ1эрей и 1ыхьэ» (кросворд къэщ1эн)
Егъ.: Къык1элъык1уэ зэпеуэр «Хэт нэхъ псынщ1эу псынщ1эрыпсалъэ жызы1э»
- Дыгъэ къепсым сыкъригъэпсри
Си нэпсыр тк1уэпсу къыщ1игъэлъэлъащ;
- Псыпс, псыпс, псей дэк1ей
Зэпэпсыпсу дахэк1ей;
- Бжьэр бжьэматэм дэзщ,бжьэматэр бжьэпэм тезщ;
-Уашхэр шхэну къыщыт1ысым ,
Уашхэм уэшхыр къытешхащ;
Гуагуэ хугу гухъук1э егу;
Фи бзэр ф1ыуэ флъагъу, вгъэбзэрабзэ. Нобэрей зэпеуэм жыджэру фыхэтащ. Ар и к1эм нэсащ.
