Мазмұны
І. Кіріспе
Қазақстанның табиғат байлығы, оларды ұтымды пайдалану.........3
Табиғат орта және өндіргіш күштердің дамуындағы оның рөлі.5
ІІ. Негізгі бөлім
Уран өндірісінің орналасқан жері. Ашылу тарихы…...............6
№6 кен басқармасының өндіретін өнімі және өндіру тәсілі.........7
Әлеумет тану саласына түсініктеме……………………...........….8
Қазіргі кездегі адамның өмір сүру ортасы…………………….......9
Жұмысышылардың саяси әлеуметтік және экономикалық жағдайы........10
Өндірістегі қауіпсіздік ережелеерінің сақталуы ..........................11
ІІІ. Қорытынды.
Өндірістегі жұмысшылардың тұрмыс деңгейі, әл-ауқаты...........13
Аннотация
Н.Назарбаев: ”Міндетіміз әлеуметтік саланы әсіресе ауыл жағдайын жақсарты” – деді республикалық кеңейтілген мәжілісінде сөйлеген сөзінде. Әлеуметтік мәселелер мемлекет үшін басымдықтар қатарында болып келді және болып қала бермек. Әлеуметтік саланы дамыту – біздің қоғамымыздың ізгілену мен кемелдену дәрижесінің көресеткіші. Әлеуметтік сала мен одан ресурстарын дамыту Қазақстан үшін шешуші ұзақ мерзімді міндеттер болып табылады . Адам дамуының басым міндеттері мен жолдарын шешудің маңызы зор. Жыл сайын біз кедейшілікпен күресті жоқтатпауымыз керек. Мемлекет әлеуметтік жәрдемақыларды едәуір көбейту қажет. Мүгедектерге және асыраушысынан айырылған отбасыларына берілетін мемлекеттіктен жәрдемақылардың мөлшерін көбейту керек. Қоғамның әлеуметтік өмірінің барлық жағы экономикамен тығыз байланысты. Қазақстанның табиғат байланыстары мол әрі сан алуан . Бұл байлықты ұтымды пайдалану керек. №6 кен басқармасы – ауданымыздағы іргелі де қарқынды жұмыс жасап жатқан өнеркәсіп орыны. Уран өндіру – жаңа техногологиялар мен автоматтандырылған қондырылғылармен жүзеге асырылады . Осы өндірістің бірқалыпты жұмыс жасауының арқасында ауданымыздың ең өзекті мәселелерін шешуге, халықтың тұрмыс тіршілігін, ауқатын арттыруға, денсаулығын жақсартуға болады. Өндірістегі жұмыс жасайтын халықтардың тұрмысы басқа елді мекендерде, ауданда тұратын халықтың жағдайларынан едәуір жақсы. Мәлеметтер аудандағы салық комитеті мекемелерінен , мәдениет үйінен, №6 кен басқармасынан алынды. Әлеуметтік мәселелер мемлекет үшін ауқымды да маңызды болып қала бермек. Халықтың жағдайы жақсарса мемлекеттің де жағдайы жақсарып, өркениетті елдердің қатарында бола бермекпіз.
Кіріспе
Қазақстанның табиғат байлықтары мол әрі сан алуан. Бұл байлықты ұтымды пайдалану керек. Шынында да, өнеркәсіп дамыған сайын пайдалы қазбаларды өндіру көлемін шексіз ұлғайта беруге бола ма? Әрине, болмайды. Өнеркәсіпте де, ауыл шаруашылығында да шикізатты ысырапсыз, барынша тиімді әрі ұтымды, қалдықсыз пайдалану қажет. Шаруашылық пен табиғаттың ара қатынасын дұрыс құрмаудың салаларынан су мен ауа ластанады, топырақ құнарсызданады, жануарлар мен өсімдіктер дүниесінің жекелеген түрлері құрып кетеді. Мұндай экологиялық өзгерістер, сайып келгенде, адамның тұрмыс тіршілігіне, денсаулығына зиянды әсерін тигізеді. Сонымен қатар, жыл өткен сайын азық-түлік, киім-кешек, тұрғын үй, техникаға деген қажеттіліктің өсуіне байланысты адамның табиғаттан алары да арта түсуде. Болашаққа ойлы көзбен қарайтын болсақ , онда ғылым мен техниканың дамуын есепке алмау мүмкін емес. Өндіріс процестерін кеңінен механикаландыру, кооперативтендіру, автоматтандыру, робаттандыру, жаңа технологиялар енгізу, жұмыс үшін жанармай және шикізатты үнемдеп, барынша аз күш-жігер жұмсай отырып, өнімді тез, сапалы және көбірек көлемде шығаруға мүмкіндік береді. Мұндай аса күрделі техника мен жаңа технологияны басқару үшін көп білу керек. Халықтың, оның ішінде жастардың экономикалық білімінің жеткіліксіздігі, кейде тіпті сауатсыздығы елді экономикалық жағынан қайта құру ісіне елеулі тежеу болып отыр. Қалай болғанда да, қоғамының әлеуметтік өмірінің барлық жағы экономикамен байланысты.
-Қазақстан Республикасы алдындағы басты экономикалық міндеттер және оларды шешу жолдары, елімізде қазір жүріп жатқан аса маңызды өзгерістер .
-Республика шаруашылығының құрылымы және өндірісті ұйымдастырудың нысандыры.
-Табиғат және еңбек қорларының ерекшеліктері, оларды тиімді пайдалану жолдары.
-Шаруашылық жүйесі элементтерінің өзара байланыстары( өндіріс-табиғат, өндіріс-халық)
-өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы, көлік салаларын орналастырудың принциптері мен озық нысандары.
-ірі экономикалық аудандар, олардың шаруашылығының ерекшеліктері мен даму болашағы .
-өз облысы , ауданындағы табиғат және еңбек қорларының , шаруашылықтың негізгі салаларының құрылымы мен орнласуының ерекшеліктері . Кеңес өкіметі жолдарында Қазақстанның экономикалық-географиялық жағдайы түбегейлі өзгерген. Магистральді темір жолдардың салынуы , әуе және басқа көлік түрлерінің дамуы республиканың орталық жағдайын сыртқы және ішкі экономикалық байланыстарда пайдалануға мүмкіндік берді.
Қазақстанның жер қойнауын барлау және қазба байлықтарын игеру көптеген шикізатты сыртқа шығаруға жол ашты . Жүк тасқынында көмір, мұңай, темір кені, түсті металдар, құрылыс материалдары, астық, жүн басты орын алады. Ал республикаға машина, құрал-жабдық, киім-кешек, аспаптар және т.б дайын өнімдер түрінде жүк жатады. Қазақстан Ресейдің батыс және шығыс арасындағы жүк алмасуда үлкен рөл атқарады. Қазақстан аумағы арқылы жүздеген млн тонна ағаш, кен, көмір,мұңай өнімдері , машина, құрал-жабдық, жеңіл және тамақ өнеркәсібі өнімдері сияқты жүк тасылады.Қазақстанның экономикалық-географиялық жағдайы ауданаралық ,транзистік және ауданішілік экономикалық байланыстардың дамуына жол ашты. Осы кезге дейін созылып келе жатқан аса ауыр экономикалық дағдарыс жағдайында Қазақстан Республикасы өз экономикасын өздігінен құра бастады. Халықаралық рынокта дүниежүзілік стандарттарға сай келетін сапалы өнім алу үшін ескі өндіріс құрал-жабдықтарын жаңамен ауыстыру, өндіріске мүлде жаңа техниканы, ең жаңа технологияны өндіру қажет. Ал мұны құлдырап-қаусаған экономика жағындағы аса көп мөлшерде капитал жұмсау арқылы ғана іске асыруға болады. Бұрын дүниежүзілік рынокта КСРО ғана танымал еді де , ал Қазақстанды ешкім білмейтін . Тәуелсіз Қазақстан Республикасы құрылғаннан бастап оның бірінші Президенті Н.Ә.Назарбаев дүниежүзінінің ,соның ішінде Еуропа мен Азияның, көптеген елдеріде болып, олармен байланыс орнатып, кең ауқымды ынтымақтастықты нығайтып, ұлғайта түсті. Қазіргі кезде Қазақстан Республикасы нарықтық экономиканың базасын аса белсенді түрде қалыптастыруда. Еліміз экономика құлдарауының төменгі нүктесінен өтіп, қаржылық тұрақтандыру тетіктерін меңгерді . Республикада Қазақстан Республикасының Конституциясы негізінде қызмет атқаратын үш тармақты мемлекеттік өкімет құрылды. Реформа саласында әжептәуір зандық база жасалды. Тәуелсіз Қазақстан Республикасы берік мемлекеттік құрылым түзіп, енді өзінің табиғи байлықтары мен қаржысына өзі иелік етеді, шаруашылық кешенін өз мүддесіне орай құра бастады.Қазіргі кезде Ресейден кейін екінші орын алады. Шетелдік инвесторлардың көптеп келуі үшін Қазақстанда барлық алғы шарттар бар. Қазақстан әр ұлттан құралған миллиондаған халқы бейбіт және келісіммен өмір сүріп жатқан тұрақты мемлекет.Қазақстан –барлық пайдалы қазбалардың қоймасы, мұңай, газ, көмір, түсті және сирек металдарға аса бай ел. Қазақстанның табиғат жағдайлары әр алуан. Оны сырттан келген адам бірден байқайды. Онда гүлденген жазиралы, шетсіз-шексіз дала да, құнарлы жер мен тамаша жайылымдар да, шөл мен сортаң жасыл шалғынды тау бөктерлері, бедерсіз қу тақыр да кездеседі. Республиканың түрлі аймақтарының жағдайлары мен табиғат ресурстары, халықының құрамы мен орналасуы, шаруашылығының өндірістік бағыты жағынан алғанда бір-бірінен өзгешеілігі үлкен болып келеді.
Негізгі бөлім
2. 1 Табиғи орта және өндіргіш күштердің дамуындағы оның рөлі.
Табиғи орта – бұл табиғат жағдайлары мен табиғат байлығының жиынтығы. Табиғат жағдайлары дегеніміз – күн жылуы , климат, жер бедері, ал табиғат байлығы – минералдар, пайдалы қазбалар, су, өсімдік , жануар, және жер қорлары. Табиғи орта адамзат пен жер бетіндегі барлық тіршілік иелері үшін аса маңызды үш түрлі қызмет атқарады: ол тіршілік үшін қажетті жағдай , орын және құрал болып табылады. Адам-табиғаттың бөлігі. Ол табиғаттың биологиялық және физикалық заңдарына бағынады. Адам өзіне қажет нәрсенің барлығын( тамақ,киім,т.б) табиғи ортадан алады орта-адам қоғамы өмірінің негізі. Табиғи ортаның әрбір элементі өндірістің дамуына, адамдардың өмір сүру жағдайлары мен шаруашылық әрекетіне өзінің әсерін тигізеді.
Ғылыми жобаның толық нұсқасын talshin.ukoz.net сайты арқылы ала аласыз!
7
