Қолданбалы курс Физика10 сынып №1 Тақырыбы:Кинематика есептерін шығару әдістемесі.
Сабақтың мақсаты: Кинематика негіздері тарауын қайталау арқылы, оқушылардың алған білімдерін ерекшелеу.
1. Есептің шартын оқып танысу керек.
2. Берілгенін, нені табу керектігін анықтап жазу керек.
3. Санақ денесін, санақ жүйесін таңдап алу керек, координаттың оң бағытын таңдап алу керек.
4. Қозғалыстың түрін анықтау керек (бірқалыпты ма, бірқалыпсыз ба, теңайнымалы ма).
5. Қажет болса суретін салу немесе сызбасын сызу керек.
6. Әр осьтің бойымен қозғалыстың түріне байланысты қозғалыс теңдеулерін жазу керек.
7. Есеп шартында бірнеше белгісіз болса, белгісіз шамаларды белгілілері арқылы өрнектеп алу керек.
8. Құрылған теңдеуді немесе теңдеулер жүйесін шешу керек
9. Есеп шартын қанағаттандыратын жауаптарын жазу керек.
10. Өлшем бірліктерін қорытып шығару керек.
Тестік тапсырма
1. Жылдамдықтың өзгеру шапшаңдығын сипаттайтын физикалық шама қалай аталады? ж/бы: В
А) Жылдамдық; В) Үдеу; С) қысым; Д) масса;
2. Нүктенің шеңбер бойымен бір айналым жасауға кеткен уақыты қалай аталады? ж/бы: В
А) айналу жиілігі; В) айналу периоды; С) айналу саны; Д) масса;
3. Үдеудің халықаралық бірліктер жүйесіндегі өлшем бірлігі:
А) м/с2; В) м/с; С) м2/с2; Д) км/с2; ж/бы: А
4. Еркін түсу үдеуі нешеге тең? ж/бы: В
А) 9,8 м/с; в) 9,8 м/с2; С) 9,8 м/с-2; Д) 9,8 м2/с2;
5. Тең үдемелі қозғалыстың формуласы
А) ; В) ; С) ; Д) ; ж/бы: А.
6. Бастапқы жылдамдығы нөлге тең болған кездегі қозғалыстың формуласы
А) ; в) ; С) ; Д) ; ж/бы: А.
7. Айналу периодының формуласы
А) ; В) ; С) ; Д) ; ж/бы: А
8. Дененің қисық сызықты қозғалысы қалай аталады? ж/бы: С.
А) түзу сызықты қозғалыс; В) айнымалы қозғалыс;
С) қисықсызықты қозғалыс; Д) бірқалыпты қисықсызықты қозғалыс:
9. Дененің бұрылу бұрышының осы бұрылуға кеткен уақытқа қатынасын қалай атайды? ж/бы: С.
А) жылдамдық; В) сызықтық жылдамдық;
С) бұрыштық жылдамдық; Д) бұрылу бұрышы.
10. Сызықтық жылдамдықтың өлшем бірлігі ж/бы: В.
А) рад/с; В) м/с; С) км/с; Д) км/с2;
Кинематика негіздері тарауына есептер шығарту.
І-н,№21. Автобус доңғалақтарының жолмен сырғанау үйкеліс коэффицентті 0,25 , жылдамдығы 36 км/сағ болса, горизонталь жолдан бұрылу доғасының ең кіші радиусы (g=9,8 м/с2)
А) 50м; В) 40м: С) 60м; Д) 20м; Е) 30м
Бер:
т/к: r-?
F=ma ( 1 )
Fүйк= ( 2 )
Ғ=Fүйк ( 3 )
( 4 )
( 5 )
( 6 )
( 7 )
( 8 ) Жауабы: В.
ІІ-н, №10. Екі автомобиль бір жерден бір бағытта жолға шығады. Екінші автомобиль бірінші автомобилден 20 с кеш шығады. Екі автомобиль де бірдей a=0,4 м/с2 үдеумен үдемелі қозғалады. Бірінші автомобильдің қозғалысы басталғаннан кейін олардың ара қашықтығы 240м болғандағы уақыты
А) 45с; В) 40с: С) 55с; Д) 50с; Е) 30с
Бер: a=0,4 м/с2
t=20c
S1=240м
Т-к: t-?
m.ү ( 1 )
( 2 )
( 3 )
( 4 )
Жауабы: В.
ІІІ-н, №1. Велосипедші төмен қарай 0,5 м/с2 үдеумен түсіп келеді. Егер бастапқы жылдамдығы 6 м/с болса, оның 30с-тан кейінгі жылдамдығы
А) 17 м/с; В) 13 м/с; С) 15 м/с; Д) 21 м/с: Е) 10 м/с
Бер: 6м/с
0,5м/с2
30с
Т-к: -?
т.ү. ;
6м/с+0,5м/с2 *30с=21м/с Жауабы: Д.
VІІ-н, №21. Еркін түскен дене соңғы 2 секундта 60 м жол жүрсе, оның барлық жолдағы уақыты
А) 10с; В) 1с; С) 4с: Д) 8с; Е) 5с
Бер: t1=2c
S=60м
Т-к: t-?
т.ү. ( 1 )
( 2 )
( 3 )
( 4 )
( 5 ) жауабы: С.
Х-н, №10. Бастапқы жылдамдығы 10 м/с дене тұрақты үдеумен түзу сызықты қозғала отырып, 5с ішінде 30 м/с жылдамдыққа ие болды. Осы уақытта дененің жүрген жолы
А) 125м; В) 100м: С) 25м; Д) 75м; Е) 50м
Бер: 10м/с
30м/с
5с
Т-к: -?
т.ү. ; (1)
(2)
(3)
жауабы: В.
№1. карточка
№1. Тыныштық қалпынан 0,6 м/с2 үдеумен қозғала бастаған автомобиль, қанша уақыт ішінде 30 м жол жүреді?
№2. Векторлар дегеніміз не?
№3. Бұрыштық жылдамдықтың формуласын ата.
№1.
Бер: a=0,6 м/с2
υ0 =0
S=30м
Т-к: t-?
m.ү ( 1 )
( 2 )
( 3 )
Ж/бы: t=10с
№
№2. карточка
№1.Шеңбер бойымен бір қалыпты қозғалған дененің сызықтық жылдамдығын 2 есе кемітіп және шеңбер радиусын 4 есе арттырса,оның центрге тартқыш ұдеуі
А. 16 есе кемиді; В. 2 есе кемиди;
С. 8 есе артады; Д. 8 есе кемиди; ( 9н,№10 )
№2. үдеу дегеніміз не?
№3. Тең үдемелі жылдамдықтың формуласын ата.
№1
Бер:
Т-к: а-?
т.ү. ( 1 ) Шешуі: :
ж/бы: 16 есе кемиді
№3. карточка
№1 .Жер бетінен қандай да бір биіктіктен вертикаль төмен құлаған дененің бастапқы жылдамдығы 5 м/с. Дене жылдамдығының уақытқа тәуелділік теңдеуі (g=9,8 м/с2)
А) υ=5t2; В) υ=5t+10; С) υ=10t; Д) υ=5t; Е)υ=5+10t:
(3-н. №10)
№2. Скаляр шама дегеніміз не?
№3. Тең кемімелі қозғалыстың формуласын ата.
№1.
Бер: м/с
м/с2
Т-к: -?
Шешуі: м/с+10м/с2t
Тапсырма. 2013 жылғы тест кітапшасынан кинематика негіздеріне қатысты есептер алып келу.
ХІ-н,№10. суретте уақыттың бір мезетінде жылдамдығын өзгерткен дененің қозғалыс графигі көрсетілген. Жолдың бірінші және екінші бөліктеріндегі дененің υ1 және υ2 жылдамдықтары
Бер: м
м
Т-к: -? -?
т.ү. ; ( 1 ) ( 2 )
Жауабы: В.
ХІ-н, №20. 2м/с2 тұрақты үдеумен қозғалған автомобильдің сол мезеттегі жылдамдығы 10 м/с. Осыған дейінгі 4с-та жүрген жолы мен жылдамдықтың өзгерісі
Бер: м/с2
м/с
Т-к: ? ?
(1)
(2)
Жауабы: А.
№1. карточка
№1. Тыныштық қалпынан 0,6 м/с2 үдеумен қозғала бастаған автомобиль, қанша уақыт ішінде 30 м жол жүреді?
№2. Векторлар дегеніміз не?
№3. Бұрыштық жылдамдықтың формуласын ата.
№2. карточка
№1.Шеңбер бойымен бір қалыпты қозғалған дененің сызықтық жылдамдығын 2 есе кемітіп және шеңбер радиусын 4 есе арттырса,оның центрге тартқыш ұдеуі
А. 16 есе кемиді; В. 2 есе кемиди;
С. 8 есе артады; Д. 8 есе кемиди; ( 9н,№10 )
№2. үдеу дегеніміз не?
№3. Тең үдемелі жылдамдықтың формуласын ата.
№3. карточка
№1 .Жер бетінен қандай да бір биіктіктен вертикаль төмен құлаған дененің бастапқы жылдамдығы 5 м/с. Дене жылдамдығының уақытқа тәуелділік теңдеуі (g=9,8 м/с2)
А) υ=5t2; В) υ=5t+10; С) υ=10t; Д) υ=5t; Е)υ=5+10t:
(3-н. №10)
№2. дегеніміз не?
№3. Тең кемімелі қозғалыстың формуласын ата.
