10А сынып. Физика. 29.10.2014ж.
Идеал газ. МКТ-ның негізгі теңдеуі. Сілтеме:
Физика 10 сынып. авт. Б.Кронгарт, В.Кем, Н.Қойшыбаев Алматы, «Мектеп» 2014 ж.
Физика есептер жинағы 10 сынып. авт.С.Тұяқбаев, Ш.Тынтаева, Ж.Бақынов, Алматы, «Мектеп» 2014 ж.
Сабақта қолданылатын материалдар:
А-3, түсті қағаз, маркерлер, дидактикалық таратпа материалдар, желім, қайшы,магниттер.
Сабақтың мақсаты,міндеті:
Оқыту мер оқудағы жаңа тәсілдерді қолдана отырып, газ күйін сипаттайтын термодинамикалық параметрлер (p, V, T) арасындағы өзара байланысты қорытып шығару, МКТ-ның негізгі теңдеуінің физикалық мағынасын түсініп, есеп шығара білуге дағдылану
Оқыту нәтижелері:
Жаңа тақырып бойынша түсінік қалыптасады;
Формулаларды қолданып,математикалық есептеу және логикалық ойлау қабілеті дамиды;
Топпен,жұппен жұмыс жасау белсенділігі артады;
Өз ойын еркін түрде, сыни тұрғыдан ойлай отырып, жеткізе алады;
Өзін-өзі және сыныптастарын бағалауға үйренеді;
Жаттығулар:
№2.29; 2.30; 2.32. Физика есептер жинағы 10 сынып.
Оқыту әдістері:
1. Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер
2. Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету
3. Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау 4. Оқыту мен оқудағы ақпараттық–коммуникациялық
технологияларды пайдалану
5.Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес оқыту
6.Оқытуды басқару және көшбасшылық
Тапсырмалар:
§ 4.5 9-жаттығу 9,10.
Мұғалімнің іс-әрекеті: Оқушының іс-әрекеті:
Оқушыларды топқа бөлу:
Оқушыларды топқа санау
арқылы бөледі
Топтарға бөлінеді
Білу
Теориялық білімдерін тексеру.
Әр топқа тапсырмалар бере отырып, үй тапсырмасының дайындығын тексеру.
1-топ.
Термодинамикалық параметрлер
Температураның физикалық мағынасын түсіндір.
2-топ.
Термометрлік дене нені айтады?
Температуралық шкалалар ата.
3-топ.
Термометрдің түрлерін, жұмыс істеу принципін ата.
Неліктен температураны молекулалар қозғалысының орташа кинетикалық энергиясы деп аталады?
Түсіну
Жаңа тақырып бойынша түсінік қалыптастыру үшін топтастыру әдісін қолданады.
1-топ.
Идеал газдың анықтамасы.
Идеал газдың ыдыс қабырғасына түсіретін қысымы.
2-топ.
МКТ-ның негізгі теңдеуі. Энергетикалық температура
3-топ.
Газ молекулаларының хаосты қозғалысының орташа кинетикалық энергиясы абсолют температураға тәуелділігі.
Авогадро заңы.
Қолдану
Теорияны тәжірибеде үйлестіру үшін тақырыпқа тиісті есептер береді
1-топ.№2.29. Физика есептер жинағы 10 сынып.
2-топ. №2.30. Физика есептер жинағы 10 сынып.
3-топ. №2.32. Физика есептер жинағы 10 сынып
Теорияны есеп шығаруда үйлестіре алады.
Талдау
Тақырыпта берілген есептерді талдауға үйретеді
Талдау жасау арқылы есептердің мағынасын түсінеді
Салыстырады, сараптайды
Жинақтау
Жаңа тақырып бойынша алған білімдерін жинақтап, түйіндеу үшін сәйкестен- діру тест тапсырмаларын береді.
Берілген тапсырманы орындайды,білімдерін жинақтайды, сараптайды
Бағалау
Критерийлер бойынша бағалайды
Өзін-өзі және бірін-бірі бағалайды
Үйге тапсырма
Үй тапсырмасын береді.
§4.5. дайындық сұрақтары.
8-жаттығу 11-15
Үй тапсырмасын дәптерге, күнделікке жазып алады.
Рефлексия
Сабақтан алған әсерлерін сұрайды.
Нені үйрендің?
Не қиын болды?
Енді нені үйренгің келеді?
Сабақтан алған әсерлерін берілген сұрақтарға жауап беру арқылы білдіреді.
1. Идеал газ дегеніміз- молекулалары шексіз аз көлем алатын серпімді шариктер болып табылатын және өзара әрекеттесуі тек олардың бір-бірімен тікелей немесе ыдыстың қабырғасымен соқтығысуы кезінде ғана білінетін газ болып табылады.
2. Идеал газдың ыдыс қабырғасына түсіретін қысымы: немесе - Бұл теңдеу МКТ-ның негізгі теңдеуі деп аталады.
Себебі:1) Ол макро және микродүниелерді байланыстырып тұр;
2) тәжірибе арқылы алынған барлық газ заңдарын теориялық жолмен алуға мүмкіндік береді;
3) ол микроәлемде өтіп жатқан процестер жайлы ақпарат береді.
Мұндағы молекуланың орташа кинетикалық энергиясы:
= . Олай болса: .
3. МКТ-ның негізгі теңдеулерінің тағы бір түрін тәжірибе арқылы қарастыру керек.
Молекулалар шоғыры: n=, осыдан: .
Мұндағы молекулалар саны мен көлемінің өзгеруіне қарай барлық газдар үшін тұрақты температурада бірдей болатынынан тәжірибе көрсетеді.
00С-да , ал 1000С-та
, θ-энергетикалық температура; өлшем бірлігі Джоуль.
θ−θₒ=k(Т₂−Т₁)
k=
k= коэффициенті Больцман тұрақтысы деп аталады.
Больцман тұрақтысы энергетикалық температураны Кельвинмен өлшенетін абсолют температурамен байланыстырады.
, ,болса
- газ молекулаларының хаосты қозғалысының орташа кинетикалық энергиясы абсолют температураға пропорционал
=n=nkТ
р=n= kТ -бірдей температура мен қысым кезінде газдың тең көлемдеріндегі молекулалар саны бірдей болады. Бұл Авогадро заңы.
Физика лық
шама
Белгі
ленуі
Өлшем бірлігі
№1 есеп
№2 есеп.
№3 есеп.
Формуласы
1
Қысым
2
Көлем
3
Абс.
темп.-а
4
Молекула
лар саны
5
Кинетик.
энер.-я
6
Орт.кв.
жылд.
7
Мольдік
массасы
8
Авогадро
тұрақтысы
9
Молекула
массасы
10
Больцман тұрақтысы
Жауаптар: 1
МКТ-ның негізгі теңдеуі
А
2
Авогадро заңы
Ә
3
Энергетикалық температура
Б
4
Молекуланың орташа кинетикалық энергиясы
В
5
Газ молекулаларының хаосты қозғалысының орташа кинетикалық энергиясы абсолют температураға тәуелділігі
Г
р=n= kТ
Жауабы:1.Ә; 2.Г; 3.А; 4.Б; 5.В.
1 Ә
2
Г
3
А
4
Б
5
В
1-топ.
Термодинамикалық параметрлер
Температураның физикалық мағынасын түсіндір.
2-топ.
Термометрлік дене нені айтады?
Температуралық шкалалар ата.
3-топ.
Термометрдің түрлерін, жұмыс істеу принципін ата.
Неліктен температураны молекулалар қозғалысының орташа кинетикалық энергиясы деп аталады?
1-топ.
Идеал газдың анықтамасы.
Идеал газдың ыдыс қабырғасына түсіретін қысымы.
2-топ.
МКТ-ның негізгі теңдеуі.
Энергетикалық температура
3-топ.
Газ молекулаларының хаосты қозғалысының орташа кинетикалық энергиясы абсолют температураға тәуелділігі.
Авогадро заңы.
1-топ.№2.29. Физика есептер жинағы 10 сынып.
2-топ. №2.30. Физика есептер жинағы 10 сынып.
3-топ. №2.32. Физика есептер жинағы 10 сынып
Оқушы ның
аты-жөні
Үй тапсырмасы
Жаңа
тақырып
сұрақтары
Есеп шығару
Кесте толтыру
Тест
Жалпы
ұпай саны
Бағасы
