Бекітемін: _____________
Сыныптан тыс
Тақырыбы: «Үздік географ»
Мұғалім: Тоқтамұрат А.М.
Сыныбы: 9 «Б»
Қызылорда 2016 жыл
Сабақтың тақырыбы: Үздік географ
Сыныбы: 9 «Б»
Сабақтың мақсаты: Оқушылардың география пәніне деген қызығушылығы мен белсенділігін, білімділігін арттырып, жылдам ойлау қабілетін дамыту, тапқырлыққа, шешендікке, танымдылыққа баулу, жеке тұлға ретінде дамуына мүмкіндік жасау арқылы тәрбиелеу.
Көрнекілігі: Әлемнің саяси картасы, жарты шарлардың физикалық картасы, Қазақстанның физикалық және саяси - әкімшілік карталары, компьютер, интерактивті тақта.
Сайыстың жүру барысында 9 сынып оқушылары 2 топқа бөлінді.
Сайыстың жоспары:
І кезең Жұмбақтар.
ІІ кезең Сұрақ- жауап
ІІІ кезең Кім шапшаң?
ІV кезең Лото - Ең, ең...
V кезең Қазақстан географиясы.
VІ кезең Әлем ғажайыптары.
І кезең. Жұмбақтар (әр жауапқа 2 ұпай).
1 – топқа:
1. Қанатсыз құс маңып барады,
Көзінен жас тамып барады.
(Бұлт)
2. Күні - түні жүйткиді,
Кең далада бір тарлан.
(Жел)
3. Әуеден күбі түсті,
Күбінің түбі түсті.
(Күн күркіреуі)
2 – топқа:
1. Аузы көпіріп құтырды,
Кез келгенді ұшырды.
(Құйын)
2. Аумаған қар, жаумаған қар,
Таңертең бар, сәскеде жоқ.
(Қырау)
3. Мөлдір моншақ
Өзі жұмсақ.
(Шық)
ІІ кезең. Сәйкестендіру (әр жауапқа 1 ұпай).
1 – топқа:
1. Темір мен никельден тұратын, жердің ең орталық өзегі.
(Ядро)
2. Жер бетіндегі таулардың орташа қалыңдығы.
(70 - 80км)
3. Жер асты жер сілкінуінен, жанартаудың атқылауынан пайда болатын толқын. (Цунами)
4. Дүние жүзінің «түсті» теңіздерін ата. (Ақ, Қара, Қызыл, Сары)
5. Ауаның горизонталь бағытта бір жерден екінші жерге ауысуын не дейміз? (Жел)
6. Әрбір 1000 м сайын температура қанша градусқа төмендейді? (6ºС)
7. Аустралияның эндемик өсімдіктері? (Эквалипт, казуарина)
8. Канаданың туында не бейнеленген? (Үйеңкі жапырағы
9.Жер шарындағы ең ылғалды материк - Оңтүстік Америка
10.Анды тауындағы ірі көл - Титикака
11.Дүние жүзіндегі ең терең көл - Байкал
12.Дүние жүзіндегі ең үлкен тау шыңы - Джомолунгма
2 – топқа:
1. Қазақстанның ең биік тау жүйесі (Тянь - Шань)
2. Жер сілкінісі жиі болатын аймақты қалай атайды? (Сейсмикалық аймақ)
3. Ең биік сарқырама. (Анхель, 1054м)
4. Дүние жүзіндегі ең қуатты жылы ағыс. (Гольфстрим)
5. Екі жарты шардың қоңыржай белдеулері бойымен соғатын желдер қалай аталады? (Батыс желдері)
6. Барометр, флюгер. (Ауа қысымын өлшеу, желдің бағытын анықтау)
7. Мұхит гиганты, сүтқоректі. (Көк кит)
8.Солт. Америкадағы ең үлкен тау - Кордильер
9.Оңт.Америкадағы ең суы мол өзен - Амазонка
10.Ежелгі иктер қандай тауды мысты таулар деп атаған - Анды
11.Дүние жүзіндегі ең үлкен көл - Каспий
12.Африкадағы ең ұзын өзен - Ніл өзені
ІІІ кезең. Кім шапшаң? (сайыс қорытындысы бойынша 5-10 ұпай аралығында).
Еуразия - Ресей, Қытай, Үндістан, Қазақстан, Тәжікстан, Түркіменстан, Жапония.
Оңтүстік Америка - Бразилия, Аргентина, Перу, Уругвай, Эквадор, Колумбия
ІV кезең. Лото - Ең, ең... (әр жауапқа 5 ұпай).
1 - топқа:
1. Ең кіші мұхит - (Солтүстік Мұзды мұхит)
2. Ең үлкен арал - (Гренландия аралы)
3.Ең үлкен дүние бөлігі - ( Азия )
4.Алемдегі ең үлкен жылан - (Анаконда)
5.Африканың ең терең көлі - (Танганика)
2 - топқа:
1. Ең тұзды теңіз - (Қызыл теңіз)
2. Ең терең шұңғыма - (Мариан, 11022м)
3. Ең кішкентай құс - (Колибри)
4.Әлемдегі ең үлкен шөл - (Сахара)
5.Оңтүстік Америкадағы ең үлкен мемлекет - (Бразилия)
V кезең. Қазақстан географиясы (әр жауапқа 1 ұпай).
1 - топқа:
1. Қазақстанның тәуелсіздік алған жылы. (1991ж.)
2. ҚР - ның жер көлемі. (2, 7 млн шаршы км)
3. Қазақстандағы ең биік нүкте. (Хан Тәңірі, 6995м)
4. Қазақстанның ең көп шекарасы қай елмен шектеседі? (Ресеймен)
5. Республикадағы ең ұзын өзен. (Ертіс өзені)
6. Қазақстандағы ең төмен нүкте. (Қарақия ойысы)
7. Еліміз нешінші сағаттық белдеулерде орналасқан? (4 - ші, 5 - ші)
8. Қазақтың тұңғыш географ - ғалымы. (Ш. Ш. Уәлиханов)
2 - топқа:
1. Қ Р - сы жер көлемі жөнінен дүние жүзінде нешінші орында? (9 орын)
2. Республикадағы ерекше көл. (Балқаш)
3. Ең көне қала. (Тараз)
4. Республикадағы ең үлкен көл. (Каспий теңізі)
5. Қазақстан қандай климаттық белдеуде жатыр? (Қоңыржай)
6. Қанша геологиялық эра бар? (5 эра)
7. Мал шаруашылығының басты саласы. (Қой)
8. Қазақстаннан шыққан тұңғыш геолог – ғалым. (Қ. И. Сәтбаев)
VІ кезең. Әлем ғажайыптары. (әрқайсысы 5-10 ұпай аралығында).
Интерактивті тақтада берілген нысандардың аттарын тауып, оларға толық сипаттама беру.
1. Эйфель мұнарасы.
2. Египет пирамидалары.
3. Бостандық мүсіні.
4. Бурж Халифа
Қорытынды.
Сайыс соңында әділ қазылар алқасының шешімі бойынша «Үздік географ» жеңімпазы анықталды.
