М.Әбдіхалықов атындағы мектеп-гиназиясы
Географиялық кеш 8 сыныптар
[pic]
Өткізген : География пәні мұғалімі
Тұрсынғалиқызы Н
Бекітемін: ________________ ______
Мектептің оқу ісінің меңгерушісі Күні
Сыныптан тыс шара тақырыбы : «Ата жұрт»
Сыныбы : 8 сыныптар
Сабақ түрі : сайыс сабақ
Мақсаты: Оқушылардың география пәнінедегенқызығушылықтарыноятаотырып, оқушылардүниетанымынкеңейту; әрқұрлықтың, әр елдің, сондай – ақ өздерінің туған атамекенінің қызықты да күрделі географиясын қалай меңгергендіктерін бақылау, жаңаны білуге қызықтыру, тез ойлана білуге үйрету, географиядан алған білімдерін ортаға салуға үйрету, дағдыландыру; қсаты: Оқушыларға табиғат біздің алтын ұямыз, қоршаған ортамыз, тіршілік көзіміз екенін, оларды қорғау, аялау ардақтау біздің міндетіміз екенін түсіндіру. Табиғат байлығы адамзат өмірінің баға жетпес асыл қазынасы, өмірлік қоры, болашақ ұрпаққа да осы қалпында, таза күйінде жеткізер мұрасы екенін ұғындыру. Оқушылардың табиғатқа деген сүйіспеншілігін, аяушылығын ояту. Қазақстан географиясы бойынша алған білімдерін сарапқа салып талдауға,өз елін,жерін қорғай білуге,табиғи байлықтарды көздің қарашығындай сақтауға және топтық жұмыс жасау барысында ұйымшылдыққа,еркіндікке,ізденімпаздыққа баулуға тәрбиелеу.
Міндеті: - Табиғат туралы экологиялық білім және тәрбие беру.
- Туған өлкенің табиғатын аялауға баулу.
- Туған жердің сырын терең түсіне білуге үйрету
- Табиғат туралы ой - өрістерін дамыту
Көрнекіліктер: Слайдтар, карточкалар, суреттер,;
І.Ұйымдастыру бөлімі
Барысы :
Оқысаң ғылым қорын, білім асар,
Көңілдің кіршік басқан көзін ашар.
Бар ізгілік тек білімменен алынар.
Білім ал,ол өмірдің жолын ашар. ( Ш.С.Өтеев)
Сайыстың кезеңдері:
ІІ.Кіріспе бөлім
1кезең.Таныстыру.
2кезең. «Самғау» білімділер сайысы.(әрбір топқа 10сұрақтан беріледі)
3 кезең. «Қара жәшік»
4кезең. «Ой-зерек» ұяшықтар бөлімі
5кезең. «Ең,ең,ең» деп аталатын «Интеллектуалды жекпе-жек» топ басшылар сайысы
ІV.Қорытынды бөлім.
Білімнің тұңғиығын бойлайтын
Оқысаң жалықтыра қоймайтын
Ғылымдар патшасы боп дараланып
География пәні қызық қой тоймайтын-демекші бүгінгі сайысқа түскелі тұрған 8ә сыныбынан құралған «Атамекен» тобы және 8 б сыныбынан құрылған «Маңғыстау» топтарының арасында өткелі отырған сайысымызды бастаймыз.Топтарын өздерін таныстырады.
Екі топ ұрандарымен өздерін таныстырады. «Маңғыстау» және «Атамекен»
(жоғарғы ұпай-10ұпай)
ІІІ.Негізгі бөлім.
«Маңғыстау» тобына арналған сұрақтар
1.Таулар биіктігіне қарай нешеге бөлінеді? (3 )
2.Қазақстан тәуелсіздігін алған жыл? (1991)
3.Қазақстанда қанша облыс бар? (14)
4.Қазақстанда қанша табиғат зонасы бар? (4)
5.Қазақстанмен ең ұзын шектесіп жатқан мемлекет? (Ресей)
6.Экватордың ұзындығы? (40мың км)
7.Қазақстанның шығысындағы тау (Алтай)
8.Қазақстандағы ең ірі су қоймасы (Бұқтырма)
9.Маңғыстау облысында неше аудан бар? (5 аудан)
10.Қазақстандағы суы ең лай өзен? (Сырдария)
«Атамекен» тобына арналған сұрақтар:
1.Қазақстандағы көлемі жөнінен үшінші орын алатын көл (Балқаш көлі)
2.Ең саны көп халық?(Қытай)
3.Жердің кішірейтілген үлгісі? (Глобус)
4.Батыс Сібір жазығы Қазақстанның қай бөлігін алып жатыр?(Солтүстік)
5.Екі жарты шарды бөліп тұрған сызық?(Экватор)
6.Атмосфералық қысымды өлшейтін құрал? (Барометр)
7.Қазақтың тұңғыш географ-ғалымы (Ш.Уәлиханов)
8.Жердің су қабығы қалай аталады? (Гидросфера)
9.Ылғалды өлшейтін құрал? (Шаш гигрометрі)
10.Қазақстанда ірілі-ұсақты неше мың өзендер бар? (85 мың)
[pic]
«Қара жәшік»
Жәшік ішіне жасырылған заттың оқушыларға сипаттамасы беріледі,сол арқылы оның ішінде не бар екенін табу керек.3көмек болды,әрбір көмек алған сайын 1 ұпай шегеріліп отырады. 10ұпай дұрыс жауап.
«Маңғыстау» тобына жасырлылған тапсырма:
Бұл өсімдікті орта ғасырларда ежелгі гректер жыланның шаққан жеріне бірден бір ем ретінде қолданған.Сондықтан оны «жылан өсімдігі» деп атаған.Ал ежелгі Мысырда оны пирамида құрылысы кезінде мыңдаған құлдарға күн сайын беріп тұрған.Бұл қандай өсімдік?
І көмек-бұл өсімдіктің отаны-Орта Азия
ІІкөмек-Францияда шілдеден қаңтарға дейін әр бейсінбіде бұл өсімдіктің ғажайып жәрмеңкесі өткізіліп тұрады.
ІІІкөмек-Исі өткір,ащы,тамаққа пайдаланамыз.
Жауабы : Сарымсақ немесе пияз
«Атамекен» тобына жасырылатын тапсырма :
Ең алғаш бұл сусын 18 ғасырда голландықтар дастарханында пайда болған.Ресейге бұл сусын тосыннан келген.1638 жылы Москвадан моңғол ханына сыйлық келеді.Риза болған хан жауап ретінде өз сыйын жібереді.Орыс елшілері бұл сыйды көріп,жарамсыз зат ретінде қабылдап,өз елдерін төмендету деп есептейді.Дегенмен сыйлық ресейге жетеді, патша оны ұнатады.Басында оны дәрі ретінде пайдаланады,ал 19 ғасырдан бастап оны өте көп мөлшерде пайдалана бастады.
Ікөмек- Отаны Қытай
ІІкөмек-Қытайдан басқа Үндістанда,Шри-Ланкада,Грузияда,Таиландта,Бирмада өсіріледі.
ІІІкөмек-бұл сусынды ішпесе,қазақтардың басы аурады.
Жауабы : Шай
4кезең. «Ой-зерек» ұяшықтар бөлімі
Материктер
20ұпай Анхель сарқырамасы қай материкте? (Оңтүстік Америка)
30ұпай Еуропа мен Азия бөліктеріне бөліп тұрған тау? (Орал таулары)
40 ұпай Оңтүстік жартышарда қалыптасқан ежелгі материк? (Гондвана)
50ұпай Беринг бұғазы қай материктерді бөледі? (Еуразия мен Солтүстік Америка)
Қазақстан
20ұпай Қазақстанның ең төмен орналасқан нүктесі (Қарақия,132 м)
30ұпай Қазақстанда алғаш құрылған қорық (1926ж Ақсу-Жабағылы қорығы)
40ұпай Қазақстандағы толық циклді қара металлургия комбинаты(Қарағанды)
50ұпай Қазақстан 2010 ж төрағалық ететін халықаралық ұйым
( Еуропадағы ынтымақтастық пен қауіпсіздік ұйымы)
5кезең. «Ең,ең,ең» деп аталатын «Интеллектуалды жекпе-жек» топ басшылар сайысы
«Маңғыстау» топ басшысына сұрақтар:
1.Қазақстандағы кеме жүзетін өзен (Ертіс)
2.Ең көп жүк тасымалдайтын мұхит (Атлант мұхиты)
3.Кемпірқосақта неше түс бар? (жеті түс)
4.Күнге Жердің ең жақын келетін уақыты? (3 қаңтар)
5.Мұнай үстінде «қалқып тұрған ел» (Сауд Арабиясы)
«Атамекен» топ басшысына сұрақтар:
1.Батысы тұщы,шығысы ащы көл ? (Балқаш көлі)
2.Жердің ең құнарлы жоғарғы қабаты? (топырақ)
3.Ең арзан энергия беретін табиғат ресурсы (су ресурсы)
4.Дүниежүзіндегі ең терең шұңғыма ? (Мариан шұңғымасы-11022м)
5.Тянь-Шань тауының бөктерінде өсетін өсімдік немесе «Қазақфильм» түсірген киноның аты? (Долана )
ІV.Қорытынды бөлім.Жеңіске жеткен топты марапаттау.
