Сыныбы: 7а
Тақырыбы: Аустралияның табиғат зоналары.
Мақсаты:
Білімділік: Оқушыларға Аустралияның табиғат зоналары, таралу ерекшеліктері, өсімдіктері, жануарлары, биіктік белдеулері жөнінде түсіндіру.
Дамытушылық: Өз бетінше ізденіспен шығармашылық тұрғыда жұмыс істеуге дағдыландыру. Өз ойларын еркін де сауатты, нақты жеткізу қабілеттерін арттыру.
Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.
Сабақтың түрі: Аралас, дәстүрлі сабақ
Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, бейнекөрініс, баяндау, географиялық диктант.
Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, Аустралияның табиғат зоналар картасы,интерактивті тақта. 7сыныпқа арналған атлас
Сабақтың жоспары:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
1.Сәлемдесу
2.Түгендеу
3. Оқушылардың назарын сабаққа аудару.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.
Ой қозғау
1. Климат дегеніміз не?
2. Аустралия климаты қандай?
3. Аустралия кесіп өтетін қай климаттық белдеу?
4. Аустралияда қандай өзендер бар?
5. Аустралия өзендері қандай алаптарға жатады?
6. Криктер дегеніміз не?
7. Ең ірі өзені?
8. Аустралия көлдері қазаншұңқырларына байланысты қалай аталады?
9. Ең ірі көлі?
10. Аустралияда жер асты суы барма?
Семантикалық карта
Өзендері/ алап
Үнді мұхит алабы
Тынық мұхит алабы
Ішкі тұйық алап
Муррей
Дарлинг
Куперс-Крик
Кларенс
Ландер
Хейл
Жаңа сабақ
Ребус шешу
[pic]
2
4 [pic] 3 [pic] [pic]
[pic]
[pic] [pic] [pic]
[pic]
[pic]
«Табиғат зоналары»
Тропиактік шөл, шөлейт
Материктің басым көпшілігін алып жатыр.
Саванналар мен сирек ормандар
Солтүстікке және шығысқа қарай ылғал мөлшерінің артуына байланысты таралады.
Ылғалды тропиктік ормандар
Күлгінденген қызыл топырақтағы 200 о.е. дейінгі бөлікте тараған.
Ылғалды субтропиктік ормандар
Бұл ормандар оңтүстікке қарай қызыл-сары ферралитті топырақта тараған.
Материкте басқа ешбір жерде табиғи жағдайда кездеспейтін эндемик өсімдіктер мен жануарлар тіршілік етеді. Материктегі өсімдіктердің 75%-ы, ал жануарлардың 90%-дайы тек Аустралияға тән. Шөлейт зонасының
1 тапсырма
Табиғат зоналарының бірін-бірі ауыстырып отыру себебі
2 тапсырма
Табиғат зонасы
Топырағы
Өсімдігі
Жануары
3 тапсырма
Географиялық диктант
1. Материктің ішкі аудандарында өсетін тікенекті акация мен аласа эвкалипттерден құралған қалың ну бұталар мәңгі жасыл.................деп аталады.
2. ………………..деп аталатын Эйр көлінің айналасында жылдық жауын-шашын мөлшері 100мм-ге дейін төмендейді.
3. ……………………деп аталатын шаңды дауылдар мен құйындар жиі болып тұрады.
4. Аустралия Одағының мемлекттік елтаңбасында………….мен……………….бейнеленген.
5. Биіктігі 1,8м-ге жететін, ұшпайтын ....................мекендейді.
6. 1841 жылы саяхатшы Джон Эйр оңтүстік жағалаудағы шөлді ................. деп атаған.
7. ……… «көгілдір бұталар» деп аталатын құрғақшылыққа төзімді, бойына ылғал жинайтын………………..өсімдіктер өседі.
8. Материктегі өсімдіктердің …%-ы, ал жануарлардың … %-дайы тек қана Аустралияға тән.
Жауаптары:
1. Скрэб
2. Аустралияның өлі жүрегі
3. Вилли –вилли
4. Эму түйеқұсы мен кенгуру
5. Казуар құсы
6. Налларбор
7. Налларбор, суккулентті
8.75%, 90%.
4 тапсырма
Бейне тапсырма
[pic] [pic] [pic] [pic] [pic] [pic]
5 тапсырма
Сөзжұмбақ
[pic]
Аустралия көлдері қазаншұңқырларына байланысты қалай аталады?(қалдық)
Ориноко саваннасы қалай аталады?(льянос)
Солтүстік Американың шалғынды даласын қалай атаймыз?(прерий)
Дала зонасының жануарларының бірі?(қасқыр)
Солтүстік Американың дала зонасының қасқыры қалай аталады? (койот)
Ауданы 180млн км² ең терең мұхит? (Тынық)
Африка материгінің оңтүстік батысындағы жағалық шөл қалай аталады? (Намиб)
Аустралия материгіндегі ең үлкен өзен жүйесінің саласы? (Дарлинг)
Аустралия материгінің қысқы айларының бірі? (тамыз)
Аустралияның экологиясы
Аустралияға еуропалықтардың қоныс аударуымен байланысты көптеген өсімдіктер мен жануар түрлері сырттан әкелінді. Оларға астық дақылдары мен арамшөптер, жеміс ағаштары,емен, терек сияқты жалпақ жапырақты ағаштар, үй жануарлары, қоян, ит, түлкі, егеуқұйрық және т.б жатады. Жыртқыштардың болмауына байланысты көбейіп кеткен үй қояндары адамның бақылауынан шығып, жайылымдарды, егістіктерді, ормандарды күннен күнге отап тоздыруда. Ал иттердің тез өскені сонша, жабайыланып, қой шаруашылығын шығынға ұшырататын жыртқыш дингоға айналған. Аустралияға сырттан әкелінген жануарлардың шамадан тыс көбеюі материктегі экологиялық тепе теңдікті бұзды.
Үйге тапсырма:
§ 55.Табиғат зоналарын оқу. Аустралияның бір табиғат зонасына жоспар бойынша сипаттама жазу.
