Астана қаласы
№76 мектеп-лицейінің
тарих және география пәні мұғалімі
Жаппарова Гулниса Сериковна
География.
Сынып : ___10______ Күні_________
Сабақтың тақырыбы: Атмосфералық циркуляция. Атмосфералық жауын-шашын.
Сабақтың білімділік мақсаты: Білімгерлерге ауа массалары, басым желдер, жауын-шашынның таралуы, заңдылықтары жөнінде түсіндіру.
Сабақтың дамытушылық мақсаты: Өз бетінше ізденіспен шығармашылық тұрғыда жұмыс істеуге дағдыландыру. Өз ойларын еркін де сауатты, нақты жеткізу қабілеттерін арттыру.
Сабақтың тәрбиелік мақсаты: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.
Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы. Сабақтың түрі: Аралас.
Сабақтың әдісі: Сұрақ-жауап, тірек-сызбамен жұмыс, әңгіме-дәріс, кестемен жұмыс, Б.Ү.Ү. кестесі, топтастыру. .
Құрал- жабдықтар: Климаттық белдеулер, жауын-шашын картасы, атлас, суреттер, кесте.
Пән аралық байланыс: әдебиет,сурет, математика пәндері.
Сабақ барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі. А). Білімгерлермен амандасу, түгендеу, құрал -жабдықтарын тексеру. Ә). Білімгерлерді психологиялық дайындау.
Үй тапсырмасын тексеру: Сұрақ-жауап.1. Атмосфераның құрамы?
2. Атмосфера құрылысы?3. Атмосфераның жылынуы?4. Атмосферадағы ылғал?5. Атмосфераның маңызы?Қорытындылау.
Жаңа сабақ. Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.
Кесте арқылы желдердің түрлерін түсіндіру.
Топтастыру арқылы жауын-шашынның әркелкі түсуінің қалай әсер ететінін түсіндіру. [pic] [pic]
[pic] [pic] [pic]
[pic] [pic] [pic] [pic]
Тірек-сызба арқылы ауа массаларын түсіндіру.
Ауа массалары
[pic] [pic] [pic] [pic] [pic] [pic]
Экваторлық
Тропиктік
Қоңыржай
Полярлық
Қорытындылау.
1 м³ - ауа салмағы 1 кг 30г шамасында, 259,2 м³ • 1,30 = 336,96 кг. Бөлменің көлемі 259,2 м³ ондағы ауаның салмағы 336,96 кг.
1 м3 ауада түрлі температурада болатын су буының мөлшері:
[pic]
t = - 5º. Б.-0,5г.
0,5г жеткіліксіз.
Абсолют ылғалдық – 1 м3 ауадағы су буының нақты мөлшері, ол граммен есептелінеді (г/м3).
Салыстырма ылғалдық – 1 м3 ауадағы су буының нақты мөлшерінің сол температурадағы ауаны қанықтыратын су буы мөлшеріне қатынасы; пайызбен (%) есептелінеді.
ρ 17
[pic] [pic] φ = · 100% = · 100% = 77,27 %.
ρ ۪ 22
Егер φ=30% - дан аспайтын болса , құрғақ ауа.
Бөлме ішіндегі су буы
1.Анықтама: Температура, литр, су буы.
2. Жалпы фор/ы: ρ =S • t .
3. Таңбалардың анықтамасы:
3.1. S- Бөлме көлемі. 3.2. t- бөлме температурасы. 3.3. ρ –су буы.
4. Белгісізді анықтау: S=?
Берілгені: Сынып бөлмесінің көлемі 400 куб метр. Ауасы +20˚С.
5. Шешуі: ρ =S • t =400·17=6800г=6,8л. (+20˚ температурада әрбір куб метрде ауа қанығуына 17г су буы қажет.)
6. Жауабы: ρ =6,8л.
Ылғалдылықты анықтау.
К =1 тең. (100%) ,К >1 аз.(10% н/е 10% кем),К <1 көп. (100%- артық)
К- ылғалдану коэффиценті,r-жауын-шашын жиынтығы,Ем- буланушылық.
[pic]
Ылғал t= 15°, құрғақ t= 20°. ∆t = t1 - t2 = 20°-15° = 5°. φ=59%
Құрғақ термометр көрсеткіші, С°
Құрғақ және ылғал термометрлер көрсетулерінің айырмасы, С°
0
1
2
3
4
5
Салыстырмалы ылғалдылық, %
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
90
90
90
91
91
91
91
92
92
92
92
92
92
93
93
93
80
81
81
82
82
83
83
83
84
84
84
85
85
85
86
86
71
71
72
73
74
74
75
76
77
77
77
78
78
78
79
79
61
62
64
65
65
65
67
68
69
69
70
71
71
72
72
73
52
54
55
56
58
59
60
61
61
62
63
64
65
65
66
67
Жаңа сабақты бекіту.
Б.Ү.Ү. кестесі.
Қорытындылау, бағалау. Үйге тапсырма беру. Үйге: Атмосфералық циркуляция. Атмосфералық жауын-шашын.
