ЖАҢА ИНФОРМАТИКАЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯНЫ
ХИМИЯ ПӘНІНДЕ ҚОЛДАНУ
Қазіргі уақытта қоғамды информатикаландыру мемлекеттік саясаттың негізгі элементтерінің біріне айналып отыр. Қоғамды информатикаландырудың негізгі іргетасы білім беруді информатикаландырудан басталады. Бұл үшін алдымен компьютерді мектептегі оқу – тәрбие үрдісіне пайдаланудың ғылыми негіздерін, дәлірек айтсақ, оқытудың жаңа информатикалық технологиясын жасаудың педагогикалық, психологиялық негіздерін айқындап зерттеу кезек күттірмейтін іске айналуы тиіс.
Қазіргі есептегіш машиналардың мынадай үлкен мүмкіндігі бар.
1. Есептеу.
2. Диалог құру.
3. Сурет салу және оларды қозғалысқа келтіру.
Компьютердің осы мүмкіндіктері мен комбинацияларын оқыту ісінде тиімді пайдалана білу маңызды мәселе. Компьютердің бұл мүмкіндігімен көзге байқалмайтын кейбір үрдістерді, мысалы,биологиядағы жасушаның бөлінуін, өсімдіктің өсуін, химиядан атомдар қозғалысын, химиялық реакцияның жүру барысын көрсетуге болады. Бұл құбылыстарды сынып тақтасында көрсету өте қиын. Мұндағы мақсат – компьютерді тек информатика, математика сабақтарында ғана емес, басқа кез келген пәнді оқытуда тиімді екендігін көрсету.
Осы орайда химия пәнінен «Ерітінділер» тақырыбына берілген есептерді компьютер көмегімен шығару жолдары ұсынылды.
1. Ерітіндінің массалық үлесі белгілі болғанда еріткіш пен еріген заттың массасын есептеу.
Массасы 120 г. 20% ерітіндісін дайындау үшін пен судан қанша алу керек?
Берілгені: m(ер-ді)=120 г Шешуі:
m=
Табу керек: m - ? Жауабы: 24г
96г )
БАҒДАРЛАМА
10 PRINT «Ерітінді массасын 60 PRINT «МВ =»; МВ
еңгізініз» (Введите массу раствора). 70 GOSUB 110
20 INPUT MP 80 MN = MP - MB
30 PRINT «Ерітіндінің массалық 90 PRINT «МN =»; МN
үлесін еңгізіңіз» (Введите массовую 100 END
долю). 110 REM ПП
40 INPUT W 120 RETURN
50 MB = W MP/100 run (ВК)
Ерітінді массасын еңгізіңіз (Введите массу раствора)
?120
«Ерітіндінің массалық үлесін еңгізіңіз» (Введите массовую долю).
?120
MB = 24
MN = 96
2. Ерітіндінің массалық үлесі белгілі болғандағы
еріген заттың массасын есептеу
Тығыздығы 1,1 г/мл, 200 мл 16% - дық ерітінді дайындау үшін қанша калий хлориді керек?
Берілгені: =1,1 г/мл Шешуі:
= 200 мл =
Осыдан
Табу керек: m - ? = 35,2 г
Жауабы: m = 35,2 г
БАҒДАРЛАМА
10 PRINT «Тығыздығын еңгізініз» (Введите плотность).
20 INPUT P
30 PRINT «Массалық үлесін еңгізіңіз» (Введите массовую долю).
40 INPUT W
50 PRINT «Ерітіндінің көлемін еңгізініз» (Введите объем раствора)
60 INPUT VP
70 MB = W VP P / 100
80 PRINT «Таза заттың массасы» (Масса чистого вещества); MB
90 END
run (ВК)
Тығыздығын еңгізіңіз (Введите плотность)
? 1,1
Массалық үлесін еңгізіңіз (Введите массовую долю)
? 16
Ерітіндінің көлемін еңгізініз (Введите объем раствора)
? 200
Таза заттың массасы (Масса чистого вещества)
35,2
3. Ерітіндінің молярлық концентрациясын есептеу
Массасы 200 г суда, массасы 11,2 г калий гидроксиді еріді. Алынған ерітіндінің тығыздығы 1,04 г/мл-ге тең. Осы ерітіндінің молярлық концентрациясын есептеу.
Берілгені: = 200 г Шешуі: Ерітіндінің массасын табамыз.
= 11,2 г 1. m =
=1,04 г/мл m = (200+11,2) = 211,2 г ерітінді
Осы ерітіндінің көлемі
Табу керек: C - ? 2. ; V = = 20,3 мл = 0,203 л
KOH мөлшері:
3. n(KOH) = ; n(KOH) = = 0,2 моль
KOH ерітіндісінің молярлық концентрациясы:
4. C(KOH) = ; C(KOH) = = 0,985 моль/л
БАҒДАРЛАМА
10 REM «Ерітіндінің молярлық концентрациясын есептеңіз (Вычислить молярную концентрацию)
20 MN = 200
30 MB = 11.2
40 MP = MN + MB
50 M = 56
60 P = 1.04
70 V = MP/ P
80 PRINT «MP = »; MP
90 PRINT «V =»; V
100 GOSUB 140
110 MC = NV/V
120 PRINT «MC = »; MC
130 END
140 REM ПП
150 MB = 11.2
160 NV = MB/M
170 PRINT «NV = »; NV
180 GOTO 110
run (BK)
MP = 211.2
V = 0.2030769
NV = 0.2
MC = 0.9848484
Оқытудың жаңа информатикалық технологиясын химия сабақтарында тиімді пайдалану күн талабына орай оқушыларды компьютердің қажетті бағдарламаларын меңгеруге әрі есептер мен жаттығуларды қызыға орындауға мүмкіндік береді.
