Шойын мен болат 9 класс

Сабақ жоспары

Күні

Сабақтың тақырыбы: Шойын және болат өндірісі

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Сабақта шойын мен болат өндірісіндегі технологиялық үрдістердің ғылыми негіздерін толық ашу. Оқушылардың темір құймалырына дейінгі аралықтарды еске түсіре отырып,темір металына мәлімет беріп кету;

Тәрбиелік: Оқушылардың іздемпаздылығын іскерлігін және маман иесі ретінде жауап беру қабілеттерін бағалай отырып,қоршаған ортаны қорғауға тәрбиелеу

Сабақтың түрі : Аралас

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, баяндау, түсінік айту, сипаттау және ізденіс жұмыстары тірек-сызба жүргізіледі.

Сабақта қолданылатын технология элементтері: СКТ технологиясы және деңгейлеп оқыту

Сабаққа қажетті құралдар: Интерактивті тақтаны слайд көрсету барысында және плакаттар, сызбалар, бейне баяндамалар, тақта, таратпа көрсетілімдер.

Сабақтың барысы: І Ұйымдастыру кезеңі: (3 минут)

1 кезең: сәлемдесу

2 кезең: оқушыларды журнал бойынша түгендеу

3 кезең: сабаққа дайындығын тексеру және сабаққа дайындау

4 кезең : оқушылар көңілін аударту

ІІ Үй тапсырмасы ( 10 минут)

Үй тапсырмасында сұрақ-жауап және проблемалық-сетуациялық сұрақтар туындата отырып, оқушыларды жауапқа тарту

Сұрақтарды қарастыру.Сатылай Кешенді Талдау әдісі арқылы жүргізіледі.

МЕТАЛДАРҒА ЖАЛПЫ СИПАТТАМА БЕРУ Физикалық қасиеті,

металдарға тән қасиеттер

ТЕМІР периодтық атом құрылысы табиғатта Физикалық

жүйедегі орны таралуы қасиеті

ҚҰЙМА анықтама түрлеріне сипаттама

ШОЙЫН ЖӘНЕ БОЛАТ темірді алу видиороликті талқылау формуламен,

процесі мәнін түсіндіру Венн диаграмма

Оқушы металдарға сипаттама беріп кетеді:

Металдарға тән сипаттауыш қасиет- олардың атомдарыныңсыртқы электрондарын оңай беріп, оң зарядты иондарға айналуы болып табылады. Қазіргі уақытта металдарға жататын 88 металл,оның ішінде І-ІІІ топтың негізгі топшаларында, сонымен бірге барлық қосымша топшаларда орналасқан элементтер s-элементтер, d-элементтер, p-элементтер болып табылады.металдардың сыртық деңгейінде 1-3 ке дейін электрон болады.

Екінші бір тән қасиет-олардың валенттік электрондарын жеңіл беруі. Металдар химиялық реакцияларда өзін тотықсыздандырғыштар ретінде көрсетеді.

Электр және жылуды жақсы өткізеді

Металдық жылтыр. Барлық металдар жылтырайды. Мөлдір емес, көбінесе сұр түсті болады,өйткені олардың кристалдарының ішіндегі кеңістікте «Электрон газы бар. Электрондар жарық сіңіргенде тербеле бастайды және адамның көзіне көрінетін өзінің сәуле толқындарын шығарады.

Иілгіштік

Балқу температурасы 1000⁰ с жоғ қиын балқитын төм-оңай балқитын

Тығыздығы 5 г/см³ көп болса ауыр металл. аз болса жеңіл металл.

Қаттылық

Құймалар

Еікінші оқушы -Металдардың ішіндегі үштік қатарды қарастырып тұрған металдардың бірі- ТЕМІР металына периодтық жүйедегі орнына атом құрылысына, табиғатта таралуына және физикалық қасиетіне сипаттама беріп, тоқталып өтеді

ПЕРИОДТЫҚ ЖҮЙЕДЕГІ ОРНЫ

АТОМ ҚҰРЫЛЫСЫ

ТАБИҒАТТА ТАРАЛУЫ (КАРТА ПАЙДАЛАНУ)

ФИЗИКАЛЫҚ ҚАСИЕТІ

ҚОЛДАНЫЛУЫ

Табиғатта таралуы

Темір – табиғатта таралуы бойынша екінші металл. Оның жер қыртысындағы үлесі 5,1%. Көптеген метеориттердің құрамында темір бар, сондықтан оны ертеде “аспан” және “жұлдыз” тасы деп атаған. Жер қыртысында темір көптеген минералдар түзеді. Темірдің маңызды өнеркәсіптік кендері: қызыл теміртас (Fe2O3), магниттік теміртас (Fe3O4), пирит (FeS2). Елімізде темір кендерінің үлкен қоры Рудный темір кені бассейінінде және Орталық Қазақстанда бар. Қазіргі уақытта елімізде бірнеше жүздеген кен орындары мен кен ошақтары белгілі. Көптеген кен орындарында кендердің аз тереңдікте орналасуы оларды арзан ашық әдіспен өндіруге мүмкіндік береді.

Темір минералды сулардың құрамына сульфат (FeSO4) және гидрокарбонат Fe(HCO3)2 түрінде кіреді.

Темір тұздары теңіз суларында бар, мұхит түбінде темірге бай табиғи шөгінділер кездеседі.

Физикалық қасиеттері:

Темір – жылтыр, күміс түстес ақ металл, оның тығыздығы – 7,87 г/см³. Балқу температурасы жоғары – 1539⁰С. Темір иілімді, магниттелетін және оны жоғалтатын қасиеті бар, осыған орай техникада кеңінен қолданылады. Темірді электрмотор, электрмагнит трансформаторларының өзекшесін және микрофон мембранасын жасауға

Химиялық формуласы

(негізгі құрам бөлігі)

Маңызды кен орындары

Анықтама

FeO

Қара түсті ұнтақ,суда ерімейді. Негіздік қасиет көрсетеді.

Магнетит

Fe3O4, (Fe2O3 ∙ FeO) (72 процентке дейін Fe болады).

Оңтүстік Орал (Магнитогорск), Курск магнит аномалиясы

Гематит

Fe2O3 (65 процентке дейін Fe болады)

Кривойрог аймағы

Күрең,қоңыр ұнтақ,суда ерімейді.суда ерімейді.

Лимонит

Fe2O3 ∙ nH2O (60 процентке дейін Fe болады)

Қырым (Керч кен орны)

Пирит

FeS2 (47 процентке дейін Fe болады)

Урал

ҚҰЙМАЛАР

Құйма– металды, [link] ”) Болат қорытатын екі мартен пеші (әрқайсысының сыйымд. 650 т), ал 1970 ж. әрқайсысының сыйымд. 300 т (іс жүзінде 350 т) үш оттекті конвертерлер іске қосылды. Конвертер цехтарының жылдық өнімд. 5,7 млн. т. Онда ауыр жүк көтеретін автомобильдердің рамаларына керекті аса берік лонжеронды Болат балқыту, Болаттың оттегісі аз және оттегісі төмен маркаларынан ақ қаңылтырлы және сортты прокат алу, сондай-ақ, электр тех. Болат алу, т.б. технологиялар игерілген.