Атом құрылысы. Атом ядросының құрамы.
Сынып 8 Күні: 3.11.14. сабақ №19 пәні: химия
Сабақтың тақырыбы:
Атом құрылысы. Атом ядросының құрамы.
Сабақтың мақсаты
Периодтық жүйедегі химиялық элементтердің ядросының құрамы мен құрылысын сипаттап, периодтық жүйе туралы мағлұмат беру.
Күтілетін нәтижелер
Периодтық жүйедегі химиялық элементтердің ядросының құрамы мен құрылысын сипаттай алады;
периодтық жүйе туралы мағлұмат пайда болады.
Сабақтың түрі
Аралас сабақ
Қолданатын әдістер:
Блум таксономиясына сәйкес деңгейлі тапсырмалар беру, диалогтық оқыту: сұрақ қою техникалары, жоғары санатты сұрақтар қою. «Айналмалы бекет» әдісі арқылы элементтерге сипаттама беру.
құрал-жабдықтар:
Электронды оқулық
Сабақ кезеңдері
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушының іс-әрекеті
Ұйымдастыру
Сергіту
Оқушылармен амандасып, сабаққа дайындығын тексеру.
Дене мүшелерін (бас, иық, тізе) 1-ден 5-ке дейін әріптен тұратын жазу.
Сабаққа дайын отырады.
Үй тапсырмасын тексеру
Сұрақтар бойынша жауап ұйымдастыру:
Қандай жағдайда ион алмасу реакциялары толық жүреді?
Өзіндік жұмыс ұйымдастыру.
/тапсырмалары екі нұсқа бойынша жеке беріледі/
Сұрақтарға жауап береді, тапсырма орындайды.
Өзіндік жұмыс жасайды.
Жаңа сабақты оқып-үйрену
Жоспар бойынша әңгімелесу әдісімен түсіндіру:
Сутек атомында 1 протон
Гелий атомында 2 протон
Литий атомында 3 протон
Ar – элементтің салыстырмалы атомдық массасы.
Z – оның реттік нөмірі.
N – нейтрондар саны.
Ядроларында протон саны бірдей бірақ массалары әр түрлі, белгілі бір элементті құрайтын атомдар – изотоптар деп атайды. (Изотоп грекше «Бір орынға орналасушы» деген мағынаны білдіреді).
Мысалы табиғатта кездесетін хлордың 75, 53% - і изотопта және 24, 47% - і изотоптан тұрады. Олай болса хлордың орташа атомдық массасы:35,5
Сұрақтарға жауап береді, тындайды.
Білімді қорытындылап, бекіту
№1 есеп.
Мынадай элемент атомдарының ядро зарядын анықтаңдар:
№2 есеп.
Реттік нөмірлері мынадай элементтердің
атомдарындағы электрон, протон, нейтрон сандарын
анықтаңдар:
а) Z=5, бор B
ә) Z=9, фтор F
б) Z=13, алюминий Al
в) Z=16, күкірт S.
№3 есеп.
Табиғатта және
изотоптар қоспасы түрінде кездесетін көміртек атомының орташа салыстырмалы атомдық
массасын есептеп шығар.
№4 есеп.
Оттек атомы изотоптарының құрамын анықта
Сұрақтарға жауап береді, әр қатар өздеріне берілген элементтерге период бойынша сипаттама береді, жауап беріп, дәптерге жазады.
Рефлексия
Нені білдім?
Нені үйрендім?
Өздеріңді қалай бағалайсыңдар?
Қорытынды жасайды, бағалайды.
Үйге тапсырма
§53, §54, §55 – оқу. 145-150 беттер.
146 беттегі № 2,3 есеп.
148 беттегі № 3,4 есеп
Күнделіктеріне жазады
Периодтық заң
Элементтерді жүйелеуге әркімдер - ақ еңбек еткен,
Ойлағаны орындалмай, еңбектері босқа кеткен.
Заманында бар элементті топқа бөліп,
Заңдылықты ашуға Менделеевтің қолы жеткен.
Жүрмейсің мұны білсең қате басып,
Атомдар жұмбақтарын тұрады ашып.
Бар элемент таңбасы осында тұр,
Сап құрап массаға сай қатарласып.
Әрбір тор өз алдына бір - бір дастан,
Ғылымның дамуына үлес қосқан.
Алпыс үш элементтің сырын біліп,
Кейбірін Менделеев болжап ашқан.
Табылып сан элемент тізбекте өсті,
Бұл күнде бар элемент жүзден асты.
Барлық зат осылардан жаралады,
Ғалымдар мұның - дағы сырын ашты.
Кестеден түрлі түстер көрінеді,
Бәрі де деңгейге сай өріледі.
Заң ортақ, период ортақ, топ та ұқсас
Заңдылық зарядтармен бөлінеді.
Период басталады жеңілдіктен,
Заңдылық қайталанады сегіздіктен.
Бұл - дағы период заңы, квант сыры,
Көрмейсің бір белгіні бөлек тұрған.
(Ж. Жұмаханов)
