Пән мұғалімі: Баймуратова З.М. №35 18.01.16
Сыныбы
9
Пәні
Химия
Тақырыбы
Судың кермектігі және оны жою жолдары
Түйінді идеялар
Судың кермектігін және оны жою жолдарын біледі.
Мақсаты
Судың кермектігі туралы білу.
Оның жою жолдарымен танысу.
Кермек судың зияндылығын біле отырып,өмірдегі судың маңыздылығын бағалау.
Тапсырмалар
Мұғалім іс-әрекеті:
Ынтымақтастық атмосферасын құру
Топтарға бөлу
Мәтінмен жұмыс: тапсырма үлестіреді, бақылайды, бағыт береді
Бағалау түрін анықтайды
Тапсырма үлестіреді, бағыт береді
Жалпы сабақтың барысын бақылауда ұстайды
Оқушының іс-әрекеті:
Топқа бөлінеді, топ басшысын анықтайды
Топтық жұмыс жасап, постерлер қорғайды
Жұптық жұмыс, өзара бағалау
Зерттеу жұмыс, жеке жұмыс
Рефлексия.
Бағалау.Критериалды парақ бойынша бағалау, өз-өзін бағалау,қортынды бағалау.
Үйге тапсырма. Эссе жазу.
Күтілетін нәтиже
Оқушылар өз ойларын жүйелеп жеткізеді, бір-бірін мұқият тыңдап, толықтырып, өзара сыйластық, ынтымақтастық ахуалды қалыптастырады, өзара бағалай алады, қатемен жұмыс жасайды, ортақ қорытынды шығарады.
Әдіс-тәсілдер
Топтық жұмыс, жұптық жұмыс, зерттеу жұмыс,өзара бағалау.
Сабақ барысы
Ұйымдастыру кезеңі
7 мин
Ынтымақтастық атмосферасын құру(шеңбер құру арқылы «мен сізбен танысқым келеді» сезімін сыйлау)
Топтарға бөлу(түрлі түсті стикер жүрекшелермен жылу,көңіл күй, сәттілік тілеу арқылы)
Қайталау оқу анасы: (үш түрлі тапсырма)сұрақтарға жауап, аяқталмаған тезис,кестемен жұмыс.
Сұрақтарға жауап беру:
І топ
Периодтық жүйедегі орны
1.Химиялық таңбасы – Са
2.Реттік нөмірі – 20
3.Ar(Са) – 40
4.Период нөмірі- ІV(үлкен),топ нөмірі-ІІ (негізгі)
5. Кальцийдің электрондық формуласы 1s22s2 2p6 3s23p64s2,
6. Валенттілігі ІІ
7.Энергетикалық деңгей саны -4 )2)8)8)2)
ІІ топ.Аяқталмаған тезис
1.Жай заттармен
2Са + О2= 2СаО
Са + С = CaС
Ca + CI2= CaCI2
3Ca + N2= Ca3N2
Са + H2= CaH2
күрделі заттармен
Ca + 2H2 O = Ca(OH)2+ H2↑
Ca + 2HCl = CaCI2+ H2↑
ІІІ топ.Кестемен жұмыс
1.доломит-CaCO3*МgCO3
2.ғаныш-СаSO4*2Н2О
3.флюорит-СаF2
4.фосфарит-Са3(РО4)2
5.әктас – СаСО3
6.сөндірілген әк – Са(ОН)2
7.сөндірілмеген әк -СаО
Критериалды парақ бойынша бағалау
Тақырыпты ашу
3мин
124 бетті ашыңыздар,§37. 3 минут оқу
Өздеріңе тақырыптан алған жаңа мәліметтерді қара карандашпен бояп қойыңыздар.
Енді соған байланысты сұрақтарды белгілейік.
Жаңа сабақты меңгерту(топтық жұмыс)
15мин
Тақырыпты меңгеру үшін әр топқа сұрақтар беріледі,мәтінмен жұмыс жасайды, постерлер қорғау, топтар бір-бірін екі жұлдыз,бір ұсыныс арқылы бағалайды.
І топқа. Кермек су қалай пайда болады,оның зиянылығы.
ІІ топқа. Судың кермектілігінің түрлері, оны жою жолдары.
ІІІ топқа. Уақытша,тұрақты кермектіктің құрамында қандай тұздар болады,оларды жұмсарту.
Екі жұлдыз,бір ұсыныс.
Кеспе карточка (жұптық жұмыс)
5мин
Мұғалім жұп карточкалар дайындайды, біреуінде-сұрақтар, екіншісінде жауаптарға арналған тірек кестелер.Оқушылар кез келген карточканы таңдайды.
Содан кейін оның түсі бойынша өзінің серігін іздеп,бірге отырып жұмыс жасайды.
1 жұп. Кермек суды жұмсарту үшін, мына заттардың қайсысын қолданады.
2 жұп. Уақытша кермектік судың құрамында қандай тұздар болады,оны жою жолдарына мысал келтір.
3 жұп. Тұрақты кермектік судың құрамында қандай тұздар болады, оны жою жолдарына мысал келтір
4 жұп. Мына айнымалыны орында. СаСО3 А Са(ОН)2
5 жұп.Төмендегі айнымалыны орында Са(NO3)2Б СаСI2
6 жұп.Төменде берілген иондар ішінен кермек суда болатын иондар мен суды жұмсарту үшін қолданатын иондарды теріп жаз.
Өзара бағалау
Зерттеу жұмысы
5мин
Рефлекция
5мин
1тапсырма
А5, В6 заттардың атын атаңдар.
А5, В6, молекулалық массасын есептеңдер
2 тапсырма
А5 пен B6, айырылғанда жүретін реакция теңдеуін жаз
3 тапсырма
8г Б1 мен Д3 әрекеттескенде түзілетін тұздың массасы қанша
Не білдік? Не үйрендік?
Өмірде алған біліміңді қалай пайдаланар едің?
Бағалау
5мин
Көшбасшылардың бағалауын тыңдау,өз - өзін бағалау,қортынды бағалау
Үйге тапсырма
Судың кермектігі және оны жою жолдары. Карбонаттық қақты жою жолдарына эссе жазып келу.
Бағалау парағы. І топ
Үш түрлі тапсырма (үй тапсырмасы)
Топтық жұмыс
(постер жасау,қорғау)
Жұптық жұмыс
(кеспе карточкалармен жұмыс)
Зертеу жұмысы
(жеке жұмыс)
Көшбасшы бағасы
Өзін өзі
бағалау
Қорт.
баға
Критериалды парақ бойынша бағалау.
«5»-7дұрыс сұрақ
«4»-5-6дұрыс сұрақ
«3»- 3-4дұрыс сұрақ
«2»-1-2дұрыс сұрақ
І топқа. Кермек су қалай пайда болады,оның зияндылығы.
ІІ топқа. Судың кермектілігі, түрлері, оны жою жолдары.
ІІІ топқа. Уақытша,тұрақты кермектік судың құрамындағы тұздар,оларды жұмсарту.
І топ.Периодтық жүйедегі орны
1.Химиялық таңбасы –
2.Реттік нөмірі –
3.Ar(Са) –
4.Период нөмірі- ,топ нөмірі-
5. Кальцийдің электрондық формуласы-
6. Валенттілігі -
7.Энергетикалық деңгей саны -4 )2)8)8)2)
ІІ топ. Аяқталмаған тезис
1.Жай заттармен
Са + О2= ..........
Са + ........... = CaС
Ca + CI2= ................
3Ca + .......... = Ca3 N2
............. + H2= CaH2
күрделі заттармен
Ca + 2H2 O = .......... + H2↑
Ca + ........ = CaCI2+ .............
ІІІ топ. Кестемен жұмыс
Кестеде берілген заттардың формулаларын жазыңдар
Қосылыстардың аттары
Формулалары
доломит-
ғаныш-
флюорит-
фосфарит-
әктас –
сөндірілген әк –
сөндірілмеген әк
Дұрыс жауаптар
1 жұп.CaCI2,CaSO4,Mg(HCO3)2,Ca(HCO3)2,
2 жұп. Ca(HCO3)2карбонатты тұздар.
Оны жою жолдары қайнату, сода қосу арқылы.
Ca(HCO3)2 СаСО3 + СО2 + Н2О
Ca(HCO3)2 + Са(ОН)2 = СаСО3 + Н2О
3 жұп. CaCI2 ,CaSO4бейкарбонатты тұздар.Оны химиялық әдіс тәсілдер арқылы жояды.
СаSO4+ Na2CO3 = CaCO3 + Na2SO4
4 жұп.СаСО3=CaO + CO2
CaO + H2O =Са(ОН)2
5 жұп.Са(NO3)2+ NaOH =Ca(OH)2 +NaNO3
Ca(OH)2 + HCI = СаСI2 + H2O
6 жұп.K+, Ca2+,Na+,Mg2+,H+,
Зерттеу жұмысы
А5, В6 заттардың атын атаңдар.
А5, В6, молекулалық массасын есептеңдер
А5 пен B6, айырылғанда жүретін реакция теңдеуін жаз
8г Б1 мен Д3 әрекеттескенде түзілетін тұздың массасы қанша
А Б
В
Г
Д
Е
Ж
1
НСІ
СаО
Мд
NаОН
СиО
СиSО4
HNO2
2
Na2O
Fe(OH)2
Al2O3
H2O
Na
C
P2O5
3
Fe
AgNO2
Cu(OH)2
P
CО2
H2SiO3
Cl2
4
CuCl2
Ca
NaCl
CaCO3
H2
ZnO
Cu
5
Са(НСО3)2
K2S
S
Zn
Na2SO4
O2
Al(OH)3
6
N
H3PO4
Мg(HCO3)2
FeO
H2CO3
Na3PO4
Na2CO3
7
Mg(NO3)2
MgO
H2S
H3SO4
BaCl2
KOH
Fe2O3
8
Zn(OH2)
Si
Ca(OH)2
Mg(OH)2
S
NaAlO2
H2SO3
Дұрыс жауаптары
І топ. Периодтық жүйедегі орны
1.Химиялық таңбасы – Са
2.Реттік нөмірі – 20
3.Ar(Са) – 40
4.Период нөмірі- ІV (үлкен). Топ нөмірі-ІІ (негізгі)
5. Кальцийдің электрондық формуласы 1s22s2 2p6 3s23p64s2,
6. Валенттілігі ІІ
7.Энергетикалық деңгей саны -4 )2)8)8)2)
ІІ топ. Аяқталмаған тезис
2Са + О2= 2СаО
Са + С = CaС
Ca + CI2= CaCI2
3Ca + N2= Ca3 N2
Са + H2= CaH2
Ca + 2H2 O = Ca(OH)2+ H2↑
Ca + 2HCl = CaCI2+ H2↑
ІІІ топ. Кестемен жұмыс
1.доломит-CaCO3*МgCO3
2.ғаныш-СаSO4*2Н2О
3.флюорит-СаF2
4.фосфарит-Са3(РО4)2
5.әктас – СаСО3
6.сөндірілген әк – Са(ОН)2
7.сөндірілмеген әк -СаО
Бағалау парағы. І топ
Периодтық жүйедегі орны (үй тапсырмасы)
Топтық жұмыс
(постер жасау,қорғау)
Жұптық жұмыс
(кеспе карточкалармен жұмыс)
Жеке жұмыс
(деңгейлік тапсырма)
Көшбасшы бағасы
Қортын.
баға
Критериалды парақ бойынша бағалау.
«5»-7дұрыс сұрақ
«4»-5-6дұрыс сұрақ
«3»- 3-4дұрыс сұрақ
«2»-1-2дұрыс сұрақ
Бағалау парағы. ІІ топ
Аяқталмаған тезис (үй тапсырмасы)
Топтық жұмыс
(постер жасау,қорғау)
Жұптық жұмыс
(кеспе карточкалармен жұмыс)
Жеке жұмыс
(деңгейлік тапсырма)
Көшбасшы бағасы
Қортын.
баға
Критериалды парақ бойынша бағалау.
«5»-7дұрыс сұрақ
«4»-5-6дұрыс сұрақ
«3»- 3-4дұрыс сұрақ
«2»-1-2дұрыс сұрақ
Бағалау парағы. ІІІ топ
Кесте толтыру (үй тапсырмасы)
Топтық жұмыс
(постер жасау,қорғау)
Жұптық жұмыс
(кеспе карточкалар
мен жұмыс)
Жеке жұмыс
(деңгейлік тапсырма)
Көшбасшы бағасы
Қортын.
баға
Критериалды парақ бойынша бағалау.
«5»-7дұрыс сұрақ
«4»-5-6дұрыс сұрақ
«3»- 3-4дұрыс сұрақ
«2»-1-2дұрыс сұрақ