Күні 25.11.2015ж сыныбы 9 А
Сабақтыңтақырыбы: Тармақталу алгоритмдерін программалау.
Сабақтыңмақсаттары:
Білімділік:
Шарттыоператорлардыңжазылутәртібіментаныстыружәнетармақталғаналгоритмдердібағдарламалаужайлытүсіндіру. Теориялықбілімдерінесептершығараотырып, практика жүзіндекөрсетебілудағдыларынқалыптастыру.
Дамытушылық:
Бағдарламалаутіліндежұмысжасайбілудағдыларын, ойлауқабілеттерін, өзбілімдерінсауаттытүрдежеткізебілуді, пәнгедегенқызығушылықтыдамыту. Ой қорытып, нақтышешімқабылдауға, ұқыптылыққа, бірін -бірітыңдайбілугеүйрету.
Тәрбиелік: Қазақтыңұлттықойындарынойнатаотырып ұлттықбайлығынқадіртұтуға,
зеректікке, білгірліккетәрбиелеу.Оқушылардыңбелсенділігінарттыру, жұмыс
жасаумақсатындакомпьютерліксауаттылыққа, өзаракөмектесуге, өзін-өзі
бағалауғатәрбиелеу. Сабақтыңкөрнекілігі: интербелсендітақта, слайд
Сабақтыңтүрі: Аралассабақ
Сабақтыңбарысы:
І. Ұйымдастырукезеңі. (2 мин)
- Сәлеметсіздерме, оқушылар?
- Бүгінсабақтакімкезекші?
- Бүгінсабақтакімжоқ? (журнал бойыншатүгендеймін)
- Оқушыларға 2 түрліоютаратамын:
2. Үйтапсырмасынтексеру. Миғашабуыл (8мин)
Оқушықызығушылығынарттырумақсатында "Бәйге" ойыныарқылы (әр топ берілгенсұраққа белгішекөтеріп , тез жауап беру керек)
1.Алгоритм дегеніміз не? (Алгоритм дегеніміз - берілгенесептіңшығаружолынреттелгенамалдартізбегітүріне келтіру)
2) Экранғахабарлардыжәнебағдарламаныңнәтижелеріншығаруүшінқандайоператорларқолданылады? (Writeжәне Writeln жарлықтарынқолданады)
3) Алгоритмніңқасиеттерінатаңыз? (Алгоритмнің 4 қасиетібар.Олар:
- алгоритмніңайқын, дәлөрнектелуқасиеті;
- алгоритмніңүзіктілікқасиеті;
- алгоритмніңнәтижелікқасиеті;
- алгоритмніңжалпылылықнемесеортақтыққасиеті)
4) Алгоритмді компьютер түсінетіндейтілдежазуды не депатаймыз? (Программалаутілі)
5) Екібүтінсандықосып, қосындысынэкрандашығару. Екітоптың оқушыларыалгоритмдік тілін, блок схемасыншапшаңдәптергежазып, компьютергебағдарламалаутіліндеорындапжауабынкөрсетукерек.
[pic]
алг тіктөртбұрышауданынанықтау
нақты а,в;
нәтиже с;
басы
а,в енгізу;
с:=a+b;
с шығару
Соңы.
6) Сызықтынемесетізбекті алгоритм дегеніміз не? (Сызықты алгоритм тізбектелеорналасқан командалардан, ал блок-схемаларбірсызықбойынаорналасқан тізбектіблоктардантұрады.Әрекеттердіңтізбектейорындалуын сипаттайтын алгоритм -сызықтық алгоритм депаталады).
ІІІ. Жаңасабақты түсіну:
Тармақталу алгоритмдерін - Ветвление алгоритмы- branching algorithms
Тармақталған алгоритмдер – алгоритмде арифметикалық теңсіздік пен теңдік түрінде берілген логикалық шарт тексеріледі. Логикалықшарттексеріледі, егерорындалса, онда 1 – жолмен, ал егерорындалмаса, онда 2-ші жолменжүзегеасады да, соңындаекітармақбірігеді. Мұндайалгоритмдердішарттексеру, яғнитармақталуалгоритмдерідепатаймыз. Блок схемасындашарттексерублогы – ромб қолданылады.
Тармақталу операторы көрсетілгеншартқатәуелдіқұрамынакіретіноператорлардыңорындалуыннемесеорындалмауынқамтамасызетеді. Тармақталғаналгоритмдердібағдарланғанкездемынадайқызметшісөздерқолданылады: if(иф) - егер , then(зен) – онда , else(элс) - әйтпесе. Турбо Паскальдаекішартты оператор бар IF және CASE.
Толықоператордыңжазылутүрі:
{Егершартонда 1 оператор әйтпесе 2 оператор орындалады.}
IF <шарттыөрнек>
THEN <1 оператор>
ELSE <2 оператор>;
ІІ топ Егершарттыңмәні «ақиқат» болса, THEN сөзіненкейінгі оператор, ал мән «жалған» болса, ELSE сөзіненкейінгі оператор орындалады.
Қысқаоператордыңжазылутүрі:
IF <шарттыөрнек>
THEN <1 оператор> ;
IF шартты операторы: IF(егер) операторы программадағыіс-әрекеттердіңорындалуреттілігін өзгертетін мүмкіндіктіңеңкеңтараған тәсіліболыптабылады. Оның синтаксистікдиаграммасы:
[pic]
IF сөзіненсоң жазылатынөрнектүрінде берілгеншарталдын ала есептеледі, оныңнәтижесілогикалық (boolean- бульдік) типтеболады. Егеролшарттыңмәні TRUE ақиқатболса, онда THEN (онда) ELSE (әйтпесе) сөзіненкейінгі 2-оператор атқарылмайды. Екіншіжағдайдашартмәні FALSE(жалған) болса, онда ELSE сөзіненкейінгі 2- оператор орындалып, 1-оператор орындалмайды. IF операторы бірініңішінебірікіріп, қабаттасып та орындалабереді.
Шартөрнегінжазуүшінмынадайсалыстырубелгілерінпайдаланамыз:
[pic]
Жалпытүрдешартты к1 [pic] к2 түріндеқарастыруғаболады, мұнда [pic] -салыстырубелгілерініңбірі, к1,к2 тұрақтыайнымалынемесекез-келгенөрнекболуымүмкін. Бірмезгілдебірнешешарттынемесе , яғникүрделі құрамашарттыжазуүшінлогикалықамалдардыпайдалануғаболады. Логикалықамалдардашартты оператор оқу мен түсінужеңілболуыүшін оны сатылытүрдебылайжазуқалыптасқан: Шарттыоператордыңмжалпытүрдегітармақталуы
[pic]
Шарттыоператордақұрама оператор жиіпайдаланылады:
IF <логикалықөрнек>
THEN
BEGIN
1-оператор;
2-лператор;
................
n -1 оператор;
n- оператор;
END.
Паскаль бағдарламалау тілі:
Program tansu;
var aty1,aty2:string;
jil: integer;
begin
write('Сенің атың кім?');
readln(aty1');
writeln(aty1,'қай жылы туылғансың? ')
read(jas);
if jil>2008 then writeln(aty1,'сен
менен'. jas-2008. ' кішісің');
else writeln(aty2,'сенменен'. jas-2008,' улкенсің')
end.
[pic]
[pic]
Практикалықтапсырма:(Компьютерменжұмыс) "Алтын сақа"ойыныОйыншарты"Алтынсақамен" шеңбердетұрғанасыққадәлтигізіп, солтигізгенасықтыңсанынасәйкестапсырманыкомпьютерде орындайды. (12 минут)
5. Сергіту сәті . (5минут) " Мақал-сөздің мәйегі"
"Арқантарту" ойыны .Ойыншарты: Әртоптанбір-бірденекіоқушышығыпарқандыұстаптұрады. Арқанғаілінгентапсырмалардыорындаубарысында топ оқушыларыберілгенсөйлемгесай, ұқсасмақал-мәтелтабуыкерек. Әрмақалдыдұрысжауапбергенсайын өзтобынақарайтартыпотырады. Жіптіңкөпбөлігіқайтоптаболса, солжеңімпазатанады.
1. Жігіттікомпьютерінеқарап, бағала.
(Жігіттідосынақарап, бағала)
2. Байт биттенқұралады.
(Теңгетиыннанқұралады)
3. Вирустанқорыққан, Интернеткешықпас.
(Шегірткеденқорыққан, егінекпес)
4. Компьютердіңжұмысы, иесінемәлім.
(Атының сыры иесінемәлім)
5. Веб - дизайншыныңөзеркі, сайттықалайжасаса.
(Қазаншыныңөзеркі, қайданқұлақшығарса)
6. Білмесең, «анықтамадан» сұра.
(Білмесеңбілгенненсұра)
6. Бағалау
7. Үйгетапсырма
