Қазіргіқоғамдағыақпараттық-коммуникативтік
технологиялардыңрөлі.
ЕлбасыНұрсұлтан Назарбаев: «Болашақтаеңбекетіп, өмірсүретіндер - бүгінгімектепоқушылары, мұғалімолардықалайтәрбиелесеҚазақстансолдеңгейдеболады. Сондықтанұстазғажүктелетінміндетауыр» дегенболатын. Қазіргізаманмұғалімінен тек өзпәнініңтереңбілгірі болу емес, тарихитанымдық, педагогикалық-психологиялықсауаттылық, саяси-экономикалықбілімділікжәнеақпараттықсауаттылықталапетілуде. Олзаманталабынасайбілімберудежаңалыққажанықұмар, шығармашылықпенжұмысістеп, оқу мен тәрбиеісінееніп, оқытүдыңжаңатехнологиясыншебермеңгергенжанболғандағанабілігі мен біліміжоғарыжетекшітұлғаретіндеұлағаттысаналады.
Ақпараттандырудыңөсіп - өркендеуініңнәтижесіндебіз оны басқағылымсалаларымен де біртұтасбайланыстыраалатынболдық. Атапайтқанда экология және информатика, физика, математика т. б.
Дамуғасәйкескелетінкомпьютерлікмоделдіжасап, сандықпараметрлердіөзгертуарқылы даму болашағынанықтауғаболады. Алайдаолболашақтыңісі. Қазіргікездегінегізгіміндет - ақпараттыққоғамдаөмірсүретінқоғаммүшелеріндаярлау. Осығанбайланыстыинформатиканыоқытудыңмақсатыолардыңақпараттықмәдениетінқалыптастыру, ақпараттытехнологиялардыоқыту мен білімберудібасқарудапайдаланутуралыбілімдіқалыптастыру, ақпараттыққоғамдаөмірсүру мен еңбекетугедайындауболыптабылады.
Оқушының информатика мен есептеуіш техника әлемінеенуініңүшдеңгейінатауғаболады: ЭЕМ - мен бастапқытанысу, компьютерліксауаттылықжәнеақпараттықмәдениет. Ақпараттықмәдениет – еңалдыменақпараттыөңдеупроцестерініңмәнінтүсіну, сауаттыадамеркінжазыпжәне оны оқиалатындығысияқтыәрқандайесептердідербескомпьютердежеңіләріжылдамшешеалатындеңгейдетүсіну. Ақпараттыөңдеупроцесініңмәнінтүсінуүшінәрқандайақпараттыдұрысқабылдаубіліктілігі, ақпараттыформалдаудыңәрқандайтүрлерінпайдалану, түрліобьектілер мен құбылыстардызерттеуүшінматематикалықжәнеақпараттымоделдеудікеңіненпайдалану, тиімдіалгоритмдердіжасау, олардыдербескомпьютердеорындау, алынғаннәтижелердіталдау, құрастырылғанмоделдіңдұрыстығынтексеруүшінесептеутәжірибелерінжүргізуқажет.
Ақпараттықмәдениетмазмұныныңмаңыздыбірбөлігіэлектронды техника мен телекоммуникация жүйелеріненегізделгенавтоматтандырылғанақпараттықжүйелердіпайдаланубіліктілігі. Олардыңдамуы мен жетілдіруіөндірістің,ғылымизерттеулердің, білімберудіңсипатынақаттыәсеретеді. Ақпараттықмәдениеттіңтағыбірмаңыздықұрамдасбөлігіалгоритмдеунегіздерінмеңгеруболыптабылады. Атапайтқандаалгоритмдіқұрастырупринциптері, негізгіалгоритмдікқұрылымдар. Болашақкәсібиқызметтеқажетболатынбағдарламалаудеңгейі де осы қатардағымәселе.
Бүгінгікүніақпараттық технология кеңкөлемдеоқыту мен педагокикалықұйымдастыруқызметіндебарлықреспубликалықжоғарыоқуорындарындақолданылады. Электрондықоқулық, көмекшіқұралдар, компьютерліктапсырмалар, лабораториялықжұмыстар, педагогикалықпрограммалықшараларбұлардыоқытушыларөздеріқұрадыжәнепайдаланады. Қазіргікездебілімберудіақпараттандырупроцесініңжүргізілуінебайланысты осы процестіжүзегеасырудағыөзектімәселелердіңбіріэлектрондыоқулықтардайындауболыпотыр. Ал олардыоқытупроцесіндеқолданусапалыбілімберудіңбірденбірқұралыболыптабылады. Себебі тек мұғалімніңайтқандарыннемесеоқулықтыпайдалануқазіргізаманталабынқанағаттандырмайды. Осығанбайланысты, оқытудыңбұрынғыжүйесінсүйемелдеубағытындаеңтиімдітехнологияларғамыналардыжатқызуғаболады.
Презентациялартехнологиясы. Бұл технология,жаңаматериалдыжаңатүрдекөрсетуқұралыболса, екіншіжағынанмұғалімдерге осы матералдыдайындаудыжәнеқолданудыжеңілдетеді. Алдын ала жүргізілгентәжірибелерпрезентациялартехнологиясынпайдаланубалалардыңоқуғадегенынталылығынарттырып, сабақтыңқызықтыөтуінқамтамассызетіп,оғандайындалумерзімінқысқартады, еңбастысы- мұғалімдердіжаңаақпараттық технологиялардыпайдалануғадағдыландырады. Осыларғақосаоқу мекемесініңжергіліктікомпьютерлікжелісіболуыжәнебұлжелінің интернет жүйесінеқосылуымұғалімдержұмысынбіріктіреотырып,сабақбереотырып,жаңатехнологияларынигеруісіноқытушыардыңөздеріне де өтеқызықтыетіпкөрсетеалады.
Үлгерімдітексеружәнеоқушыларбілімінжетілдірукомпьютерліктехнологияларды осы мақсаттапайдаланубіріншіден, оқытушыныңжұмысөнімділігінарттырып, оқунәтижелерінтексеругекөбірекуақытбөлугекөмектеседі; екіншіден, объективтітүрдеқадағалайотырып, балалардыңалғанбілімінбағалаудыжүзегеасырады, үшіншіденбақылаутехнологиясынағылымитехнологиялардыенгізіп, оны кейіннен де пайдалануғаболатындайетіпбіліммекемелеріненалынатынбілімдістандарттаутехнологияларыжайлыайтуғанегіз бола алады.
Бұлпроцестіңнегізімынада – мұғалімтексерунәтижесіжайлытолықақпарат ала отырып, балалардыңәрқайсысынаолардыңқатесінебайланыстықағазғажазылғанқосымшатапсырмабереді. Олардыорындаунәтижесінтағы да компьютерлік тест немесемұғалімніңөзітексеріпшығады. Мұндағыбірайтакететінжайт, сонғыбақылаубағақоюмақсатындаемес, оқушыныңқайтақырыптықалайменгергеніжайлымәліметберетіндидактикалық тест алумақсатындажүргізіледі. Осындай технология өзініңтиімділігінәріқызықтылығынкөрсетті. Мұндағынегізгімәселеобъективтілік, сенімділікжәнедұрыстылықталаптарынасайкелетін, ғылымитұрғыданнегізделгенкомпьютерліктесттержасаукерекекендігібелгілі.
Компьютерлікмоделдерменжұмысістеу.Модельдерменжұмысістеубіржағынанбалаларғатаңдауеркіндігінберіп, өзжаңалығынашужағдайынмодельдеугемүмкіндікберетіноқуісініңзерттеукомпонентіболады. Екіншіжағынаноқушыларғаөзтеориялықбілімдерінпрактикадақолдануғамүмкіндікбереді. Модельдіпайдаланудағыорындауғатиісеңбастышарт - олқұралдыңоқытуесептерінесәйкескелуі.
Қашықтаноқыту – ақпараттықкоммуникациялықтехнологиялыққұралдаржәнеғылыминегізделгентәсілдерарқылыбілімалуформасы. Бүгінгітаңда осы технология өтекеңтараған, олсырттайоқужүйесінебалама, нақтырақайтқанда, қосымша роль атқарыпкеледі.
Қашықтаноқытужүйесіндегінегізгіформаларғамыналаренеді:
- бекітілгендәрістер, консультациялар;
- телеконференциялар;
- түрлідеректерқорындағыбілімдеректеріментыңдаушылардыңжұмысжасайтынақпараттықсеанстары;
- имитациялықмодельдерформасындағыпрактикалықсабақтар, іскерлікойындар, жобалар мен рефераттардықорғаунақтылықтыңвиртуалдықмоделіменбілімдердеректерінжасақтау, пікірталастар.
Аталғанформаларжекетұлғаныңөзіндікбілімалуынжүзегеасырады.
Жоғарыдағыаталғанұйымдастыруформаларымамандардыңөзiндiкбiлiмалуынқамтамасызететіндаралық, оқытупринципiнiңжоғарғыдеңгейiнұсынады.
Қашықтаноқытудыңартықшылықтары:
- компьютерліктелекоммуникациялароқуматериалдарынтыңдаушыларғажылдамжеткізеді;
- телеконференцияларарқылынақтыуақытрежиміндестуденттердіңмұғалімменсұқбаттасуынұйымдастыраалатынвиртуальды класс жасаумүмкіндігітуды;
- ақпараттықкоммуникациялықтехнологиялардыңбарлыққуатыноқытуға да, әріоқушыларменкерібайланысжасауға да пайдалануғаболады.
Бұлтехнологияныңбіздіңеліміздекеңтаралуыжайлыайтуәзірертерек, өйткенітолыққандықашықтаноқытутуралыайтуүшіноқуорындарындажәнеоқушыныңүйінде де жақсытехникалықжәнепрограммалыққұралдарболуытиіс. Технологияныжүзегеасырушыларбілімсапасынабайланыстыоныңкөптегенпроблемалары бар екендігінайтуда.
Компьютерліккластыбасқапәндердіоқытуғапайдаланатынкездер де болыпжатады. Ондайдасолпәндіоқытуғакомпьютердіқалайпайдалануғаболатынынжәнесоғанкеректітехнологияныіздейтінсәттертуындайды. Көбінесемұндаймәселебылайшешіледі: осы пәнгелайықпрограммаларізделеді де, оныңбірен-сараны оқушыларғаұсынылады.
Қазіргікезденегізгіміндет – ақпараттыңжәнеэкологиялыққоғамдаөмірсүретінқоғаммүшелеріндаярлау.
Қорыта айтқанда, жоғары да айтылған ойлар информатика ғылымының ілгері ұғымдарымен экологиялық информатикадағы оларға сәйкес ұғымдар өзара сабақтастықта болатындығын дәлелдейді.
[pic]