“Информатика челтәре буенча сәяхәт”

(10 сыйныф өчен сыйныфтан тыш чара)

Максатлар:

• иҗади активлыкны һәм танып белүгә кызыксынуны үстерү;

• предмет ара элемтә урнаштыру;

• укучыларда үз фикерләрен әйтеп бирү осталыгын һәм ситуацияне модельләштерүне тәрбияләү;

• гадәти булмаган шартларда утелгән теманы кабатлау һәм ныгыту;

• дөрес бәхәс алып бара белү, түземлек, тапкырлыкны (командада), күмәк эшли белүне, көндәшкә игьтибарлы булуны тәрбияләү.

Методик тәкъдимнәр:

Залны бизәү өчен файдаланырга мөмкин:

• галимнәр сүзләре язылган плакатлар;

• ЭХМ барлыкка килүдә зур өлеш керткән галимнәр портретлары;

• кроссвордлар, ребуслар һәм игътибарлыкны, зирәклекне сораган, телдән чишеп була торган биремнәр язылган плакатлар.

Әзерлек эшләре:

1. Командаларга өй эше: командага исем уйлап килергә, програмистны(əйдәп баручы) сайларга, музыкаль конкурс әзерләү.

2. Командаларга ярдәм күрсәтүчеләргә(болельщикларга) өй эше: залны бизәү, ярышка әзерләнү, информатика фәненә кагылышлы стена газетасы чыгару.

3. Жюри сайлау: информатика укытучылары, укучылар.

4. Үткәреләсе уеннарга укучыларны әзерләү.

Уен барышы

Ике яктан алып баручылар чыга.

1А.б. Хөрмәтле кунаклар, исәнмесез! “Информатика челтәре буенча сәяхәт” дип исемләнгән мавыктыргыч уенда катнашырга килгән барыгызны да сәламлибез.

2А.б. Бугенге уенның максаты: информатика дәресләрендә алган белемнәрне төрле өлкәләрдә куллану.

1А.б. Бик борынгы заманнардан

Бер зур шәһәр калыкты.

Исеме “КОМПЬЮТРОН” аның

Бик тырыш аның халкы.

Йомшак куңелле бу халык

Кайгы хәсрәт курмичә,

Яшәгән гомер - гомергә

Алны – ялны белмичә.

2А.б. Бу шәһәр халкы төрле программалар төзу белән шөгыльләнгән. Ләкин шәһәрдә бу программаларга зарар салучы вирус оялаган һәм урчи башлаган.

1А.б. Безнең бугенге бурыч “Компьютрон” шәһәренә барып аны вируслардан азат итәргә кирәк. Без мондый теләк белдеручеләрне таптык. Алар уз теләкләре белән бу шәһәргә барырга һәм аның халкын явыз вируслардан азат итәргә әзер.

2А.б. Шулай итеп, бу кызыклы сәяхәткә китуче командалар:

1 нче команда “________________”

2 нче команда “________________”

1 А.б. Безнең уенның кагыйдәләре бик гади. Һәр командага “Компьютрон” иленә сәяхәткә киту өчен маршрут битләре бирелә. Анда сезнең сәяхәтнең алгоритмы төшерелгән. Шул курсәткечләр буенча сез шәһәргә барып җитәргә тиешсез. Узенең юлындагы барлык сынауларны да уңышлы узган команда җиңуче булып санала.

2А.б. Сез уткән һәрбер биеклек безнең булышчылар тарафыннан бәяләнәчәк һәм нәтиҗәләр сезнең маршрут битләренә төшереләчәк. Кемнең уткән юлы төгәлрәк кемнең кузе уткенрәк һәм кемнең акылы зирәгрәк түбәндәге составта булган сумматор соңгы нәтиҗәне билгелиячәк.

1.___________

2.___________

3.___________

4.___________

2А.б. Уенның шартлары сезгә аңлашылдымы? Маршрут битләре алырга һәр команданың программистын чакырабыз. Хәерле юл сезгә!

Баскычлар буенча биремнәр:

Беренче баскыч: Информатика һәм геометрия

1 нче команда өчен бирем:

Бу рəсемне ясарга һəм АВД1 нокталары аша утуче яссылык ясаган кисемне төзергə, бу кисемне буярга.

[pic]

[pic]

Бирелгəн рəсемне яса һəм МNK нокталары аша утуче яссылык төзегəн кисемне буя.

.

.

2 нче команда өчен бирем:

Бу рəсемне ясарга һəм BC1D1 нокталары аша утуче яссылык ясаган кисемне төзергə, бу кисемне буярга.

[pic]

Бирелгəн рəсемне яса һəм МNK нокталары аша утуче яссылык төзегəн кисемне буя.

D

[pic] [pic] [pic]

M

.

N

B

[pic] [pic]

А

A

C

[pic] 

K

Икенче баскыч: Информатика һәм рус теле.

Бирелгəн текстны җыярга һəм төшеп калган хəрефлəрне куярга. Ничə дөрес суз булса, маршрут битенə, шулкадəр очко куела.

1 нче команда өчен бирем:

А(К,КК)ОМП…НИАТОР

(КАК)БУДТО

(ВО)(ЧТО)(БЫ)(ТО)(НИ)(СТАЛО)

ЯНВАР…СКИЙ

Ц…ЛИНДРИЧЕСКИЙ

ТРУЖЕ(Н,НН)ИК

ТРЕХБА(Л,ЛЛ)ЬНЫЙ

СТЕКОЛ…ЩИК

СТЕ(Л,ЛЛ)АЖ

СЕРЕБРЯ(Н,НН)ЫЙ

ПРИК…СНОВЕНИЕ

ПОТОМУ(ЧТО)

ПЕРЕБЕ…ЧИК

ПЕН…ЩИЙСЯ

П…ТРИОТ

П…Л…САДНИК

О(П,ПП)ОНЕНТ

НАСЛ…ЖДЕНИЕ

КУМАЧ…ВЫЙ

КОС…НОЯЗЫЧНЫЙ

КАМЕН…ЩИК

К…РИДОР

ИСКУС…НЫЙ

ДЕШ…ВЫЙ

ГОСТИ(Н,НН)АЯ

ГА(Л,ЛЛ)ЕРЕЯ

ВЕТРЕ(Н,НН)ЫЙ

БОР…ЩИЙСЯ

БЫЗЫ(С,СС)КУ(С,СС)ТВЕННЫЙ

Б…(Л,ЛЛ)ЕТРИСТИКА

2 нче команда өчен бирем:

СЕРЕБРЯ(Н,НН)ЫЙ

ПРИК…СНОВЕНИЕ

ПОТОМУ(ЧТО)

П

7

П…ТРИОТ

П…Л…САДНИК

О(П,ПП)ОНЕНТ

НАСЛ…ЖДЕНИЕ

КУМАЧ…ВЫЙ

КОС…НОЯЗЫЧНЫЙ

КАМЕН…ЩИК

К…РИДОР

ИСКУС…НЫЙ

ДЕШ…ВЫЙ

ГОСТИ(Н,НН)АЯ

ГА(Л,ЛЛ)ЕРЕЯ

ВЕТРЕ(Н,НН)ЫЙ

БОР…ЩИЙСЯ

БЫЗЫ(С,СС)КУ(С,СС)ТВЕННЫЙ

Б…(Л,ЛЛ)ЕТРИСТИКА

А(К,КК)ОМП…НИАТОР

(КАК)БУДТО

(ВО)(ЧТО)(БЫ)(ТО)(НИ)(СТАЛО)

ЯНВАР…СКИЙ

Ц…ЛИНДРИЧЕСКИЙ

ТРУЖЕ(Н,НН)ИК

ТРЕХБА(Л,ЛЛ)ЬНЫЙ

СТЕКОЛ…ЩИК

СТЕ(Л,ЛЛ)АЖ

К…РИДОР

ОТВЕТЫ

БОРЮЩИЙСЯ

БЫЗЫСКУССТВЕННЫЙ

БЕЛЛЕТРИСТИКА

АККОМПОНИАТОР

КАК БУДТО

ВО ЧТО БЫ ТО НИ СТАЛО

СТЕЛЛАЖ

СЕРЕБРЯНЫЙ

ПРИКОСНОВЕНИЕ

ПОТОМУ ЧТО

ПЕРЕБЕЖЧИК

ПЕНЯЩИЙСЯ

ПАТРИОТ

ПАТРИОТ

ПАЛИСАДНИК

ОППОНЕНТ

НАСЛАЖДЕНИЕ

КУМАЧОВЫЙ

КОСНОЯЗЫЧНЫЙ

КАМЕНЩИК

КОРИДОР

ИСКУСНЫЙ

ДЕШЕВЫЙ

ГОСТИНАЯ

ГАЛЕРЕЯ

ВЕТРЕНЫЙ

ЯНВАРСКИЙ

ЦИЛИНДРИЧЕСКИЙ

ТРУЖЕНИК

ТРЕХБАЛЛЬНЫЙ

СТЕКОЛЬЩИК

3 нче баскыч: Информатика һəм алгебра

1) Саннар рəтенең суммасын табарга

[pic] [pic]

10 тапкыр

2) Саннар рəтенең суммасын табарга

[pic] [pic]

1

9

1) Саннар рəтенең суммасын табарга

3 [pic] ) [pic]

10 тапкыр

2) Саннар рəтенең суммасын табарга

4. [pic] [pic]

10 тапкыр

ҖАВАПЛАР:

1. 440

2. 8,535516

3. 17,07103

4. 0,8904102

Дүртенче баскыч: Информатика һәм əдəбият

Ярдәмче: Сезгә хәзер әкият укылачак. Сезнең бурыч, әкиятне игътибар белән тыңлап, информатика фәне күзлегеннән караганда ясалган хаталарны табып, язып алырга.

Монитор, тузанлы экран артыннан, күрер - күрмәс кузләре белән карап алды, ике тапкыр чиертте, сүрәтен күрсәтеп алды һәм җиңелчә төтенләде. Җомга һәм 13 нче число булса да бернинди күңелсезлек тә булмас кебек иде.

-Монитор эштән чыкты- дип уйлап куйды Шәвәли.

-

10

атнада гына тавыш картасын урнаштырган идем, хәзер уйнап та булмаячак. У- у - у әшәке бөҗәкләр...

Шәвәли гарьлегеннән елап җибәрә язды:

-Кич әрәм булды... дәресләрне әзерләргә туры килә. Цикллар буенча иртәгә контроль эш... кадалып киткере...

Шәвәли уткән атнада тотып аткан дәфтәрен бер почмактан табып алды да укырга кереште. Дәрестә язган лекциясен сканердан чыгарды да дәфтәрен икенче почмакка тотып атты:

• Мин болай да барын да беләм. Исем китте IF… , ENDIF…, аннан башка да эш куп. Бу укытучылар минем белән теләсә нинди стрелялка уйнауда ярышып карасыннар иде. Бөтенесе берьюлы беруземә каршы уйнасалар да мине җиңә алмаячаклар. Шәвәли курсәтер иде узенең кем икәнлеген. Бу сезгә блок схемалар гына сызу тугел, монда шәп реакция кирәк һәм салкынканлылык. Менә бу – стратегия! Аларның кабинетында нәрсә уйнарга була дисәң...Шул тэтрислары бар инде, әле аларга да операция хәтере җитмәс. Шәвәли узенең соңгы дошманын гранатометтан атканын куз алдыннан кичерде дә бераз тынычланып куйды. Шулай да уз – узеңне ышандыру бөек нәрсә.

Бишенче баскыч: информатика һәм физкультура

Ярдәмче: Алдагы конкурсны утәр өчен командага бер “болельщик” ярдәме кирәк.

Катнашучылар старт сызыгына басалар.Чират буенча команданың һәр катнашучысы мөмкин кадәр тизрәк судья өстәле янына килергә, биремне утәргә һәм сәхнәгә менеп басарга тиеш. Судья команда биргәч кенә икенче катнашучы стартны башлый.

Ә бирем мондый: беренче 5 катнашучы чират буенча ASCII кодлары таблицасы ярдәмендә судья курсәткән юлга кодларны таблицага яза, ә соңгы катнашучы бу шифрны ачарга тиеш. Һәрбер хатага 10 секунд штраф бирелә.

Һәр катнашучы үзенең этабын тәмамлап сәхнәгә менеп баскач судьяның ярдәмчесе катнашучының аркасына BASIK телендәге командалар белән табличка беркетә. Соңгы катнашучының аркасына табличканы судья өстәле янында судья беркетә. Аннан бу катнашучы башкалар янына барып баса. Команда уенчылары соңгы катнашучы килеп җиткәч, табличкаларны салмыйча гына, берсе икенчесенекен карап кына, ярдәмче сүзләренең мәгънәләре буенча парлап басалар, команданың һәр катнашучысы парлашып залга артлары белән дөрес итеп баскач һәм дөрес сузләр тезелмәсе килеп чыккач кына, бу команда эстафетасын тәмамлый. Финишны судья билгели.

Судьяның ике ярдәмчесе бар: берсе стартны тикшереп тора, икенчесе-сәхнәдә табличкалар беркетә. Баш судья өстәл янында биремнәр тапшыра һәм эшләгән биремнәрне тикшерә.

Алтынчы баскыч: Информатика һәм музыка.

1. А.б. Сумматор нәтиҗәне чыгарган арада командалар өй эшләрен күрсәтәләр. Эш шунда бу тукталыш - “ Информатика һәм музыка” дип исемләнгән шуңа күрә өй эше музыкаль була.

Командалар чиратлап өй эшен күрсәтә.

Болельщиклар өчен конкурслар.

1. Җавап бирергә.

   1. Компиляторсыз программа текстының бер өлеше.(Комментарий)

   2. Ru суффикасы булган дәүләт(Россия)

   3. Цифрлы сигналны телефон сигналына ә телефон сигналын цифрлы сигналга үзгәртүче җайланма(Модем).

   4. Жесткий диск(винчестер)

   5. Информация алу өчен кнопкалы манипулятор белән идарә иту(мышь)

   6. исәпләргә: 46 mod 8 (6)

1. 7. 1 Кбайт байтларда купме?(1024)

   8. мәгълуматның иң кечкенә улчәу берәмлеге?(бит)

   9. физик бәрелуләрдән тыш дискетаны тагын нәрсәдән сакларга кирәк?(магнит кырыннан)

   10. монитор улчәмен нинди улчәу берәмлеге белән курсәтәләр? (дюйм)

   11. блок схемада нинди элементларның почмаклары юк?(башы, ахыры)

   12. кучмә компьютер?(ноутбук)

   13. иң тиз хәтер ничек атала?(оператив)

2. “Принтер”, “Компьютер завис” төшенчәләрен узегездә курсәтергә.

2 А.б. Ә хәзер безгә сумматор нәтиҗәләрне әйтеп утәр һәм җиңуче команда билгеле булыр.

« _________» командасының маршрут бите

Исеме

Утәу урыны

Нәтиҗә

Подпись

Level 1

Информатика һәм геометрия

Информатика кабинеты

Level 2

Информатика һәм рус теле

Информатика кабинеты

Level 3

Информатика һәм физкультура

Коридор

Level 4

Информатика һәм әдәбият

Коридор

Level 5

Информатика һәм алгебра

Информатика кабинеты

Level 6

Информатика и музыка

Коридор