ТҮСІНІК ХАТ
Ұсынылған бағдарлама 3 сыныптарының қазақ тілі оқулықтарына сай құралған.
4 сынып оқулығы «Атамұра» баспасында 2014 жылы А. Қайырбекованың авторлығымен шығарылған. Оқу орыс тілінде жүретін мектептерде егеменді еліміздің мемлекеттік тілі – қазақ тілін оқыту өмірлік зор маңызға ие болып отыр. Сондықтан қазақ тілін оқытудың негізгі міндеті мен мақсаты:
Оқушыларға сөйлем әрекетінің түрлерін күнделікті қарым-қатынас деңгейінде меңгерту;
Оқушылардың тілдік дағдысы мен білігін дамыту;
Ойын жағдайаттарында қазақ тілін қолдану арқылы оқушыларды жаңа әлеуметтік тәжірибеге қатыстыру;
Оқушыларды қазақ халқының балаларға арналған әндермен, тақпақтармен және ертегілермен, ойындармен таныстыру;
Оқушыларды қазақ тіліне қызығушылығын дамыту, қазақ еліне, мемлекеттік тілге деген құрмет сезімін тәрбиелеу.
Бағдарламаның мақсатын іске асыру жолдары:
Дыбыс, буын, сөз, сөйлем туралы ұғымдарды біртіндеп меңгерту.
Сөз құрап тұрған дыбыстарды, дауысты, дауыссыз, жуан, жіңішке, ашық, қысаң болып бөлінетінін тиісті көрнекілік, ойын-жаттығуларын орындату арқылы меңгерту.
Үлестірмелі карточкаларды қолданып сөйлем, сөз, буын құрату.
Оқушыларды әдептілікке, адамгершілікке тәрбиелеу, туған еліне, Отанға деген сүйіспеншілікке баулу.
Бағдарлама 4 сыныпта аптасына 4 сағаттан бөлінген. Барлығы 136 сағат.
Оқу жылы барысында 11 диктант өткізіледі. (1-4 тоқсандарда)
«Қазақ тілі» пәнінің мазмұндық желісі 3 аяға бөлініп ұсынылды:
1.Әлеуметтік-тұрмыстық ая – 52 сағат.
2.Әлеуметтік-мәдени ая – 52 сағат.
3.Оқу- еңбек аясы – 32 сағат.
Әрбір аяда қамтылған тақырыптар мектептің негізі және бағдарлы сатыларында бірізділікті сақтай отырып, бірте-бірте күрделенеді. Қазақ тілінің функционалдық-грамматикалық минимумдары осы лексикалық тақырыптарды меңгерудің құралы ретінде ұсынылады.
Күнтізбелік-тақырыптық жоспар
«Қазақ тілі»
4 сынып
Сынып сағат ты
Мерзімі
Тілдік бөлім
Қатысымдық
сөйлесімдік
бөлім
Мәдениетаралық қарым-қатынас бөлімі
Әлеуметтік-тұрмыстық ая – 50 сағат
1 тоқсан (33 сағат)
«Демалыс қалай өтті?» - 5 сағат
1.
Жазғы демалыс.
1
2.09
Жіктік жалғауы
Тақырып бойынша өз ойы.Демалыс қалай өткендігі туралы 3-4 сөйлемнен тұратын сипаттама. Мұғалімнің ,сыныптастарының сөздеріндегі және үнтаспадан тыңдаған шағын диалогтегі ақпараттар. Жазғы демалыс туралы шағын мәтін. Берілген тірек сөздер бойынша сөйлем құрау.Сұрақтарға жауап жазу.Ұсынылған тақырып бойынша сөйлесу.Сұрақтарға жауап қайтару. Өзінінң демалысты қалай өткізгені туралы достарымен пікірлесім.
Қазақ балалар әдебиетінің қарапайым үлгілері: санамақтар, тақпақтар, әндер, жұмбақтар, жаңылтпаштар, ертегілер (тақырып көлемінде)
2.
Кім қайда болды?
1
5.09
Не істеді?Қайда?
Қашан?Қандай?
сұрақтары
3.
Мен лагерьде демаламын.
1
7.09
4.
Мен ауылда демаламын.
1
8.09
5.
Мен Бурабайда демаламын.
1
9.09
6
Сөздік диктант № 1
1
14.09
«Жеміс-жидек дүкенінде» - 5сағат
7
Жеміс-жидек дүкенінде.
1
14.09
Жіктік жалғауы
Тақырып бойынша өз ойы.Жеміс-жидек дүкенінде болу туралы 3-4 сөйлемнен тұратын сипаттама.Мұғалімнің ,сыныптастарының сөздеріндегі және үнтаспадан тыңдаған жеміс-жидек дүкені туралы шағын диалогтегі ақпараттар.Жеміс-жидек дүкені туралы шағын мәтін.Берілген тірек сөздер бойынша сөйлем құрау.Сұрақтарға жауап жазу.Ұсынылған тақырып бойынша сөйлесу.Сұрақтарға жауап қайтару. Қарапайым этикеттік орамдарды пайдаланып,пікірлесім жасау.
8
Сүйікті жемісім - алма.
1
15.09
Қанша тұрады?
9
Сүйікті тағамым - борщ.
1
16.09
10
Жидектер.
1
19.09
11
Базарда.
1
21.09
12
Диктант № 1
КӨКӨНІС ДҮКЕНІ (33 бет)
1
22.09
«Саябаққа барамыз» - 5сағат
13.
Алтын күз.
1
23.09
Сұраулы сөйлем
Тақырып бойынша өз ойы. Саябаққа 3-4 сөйлемнен тұратын сипаттама.Саябақ туралы шағын мәтін.
Қазақ балалар әдебиетінің қарапайым үлгілері: санамақтар, тақпақтар, әндер, жұмбақтар, жаңылтпаштар, ертегілер (тақырып көлемінде).
14
Күзде.
1
26.09
15
Күзгі демалыс.
1
28.09
16
Саябақта.
1
29.09
17
Күзгі ауа райы.
1
30.09
«Сен қайда тұрасың?» - 5сағат
18
Біздің қала.
1
3.10
Жіктік,тәуелдік
жалғауы
Тақырып бойынша өз ойы. Мекенжайына 3-4 сөйлемнен тұратын сипаттама. Мекенжайы туралы шағын мәтін.
19
Қалада.
1
5.10
20
Мен Астанада тұрамын.
1
6.10
Сұраулы сөйлем
21
Үлкен қалада.
1
7.10
22
Ауылда.
1
10.10
23
Диктант № 2
ҚАЛА (46 бет)
1
12.10
«Отбасы мүшелерінің сүйікті істері» - 5сағат
24
Менің отбасым.
1
13.10
Сұраулы сөйлем
Тақырып бойынша өз ойы. Отбасы мүшелерінінң сүйікті істері туралы 3-4 сөйлемнен тұратын сипаттама. Отбасы туралы шағын мәтін.
Қазақ балалар әдебиетінің қарапайым үлгілері: санамақтар, тақпақтар, әндер, жұмбақтар, жаңылтпаштар, ертегілер).
25
Отбасы мүшелерінің сүйікті істері.
1
14.10
26
Әкемнің сүйікті ісі.
1
17.10
27
Анамның сүйікті ісі.
1
19.10
28
Атамның сүйікті ісі.
1
20.10
29
Сөздік диктант № 2
1
21.10
«Үйде не істеймін?» - 5 сағат
[link]
Мен анама көмектесемін.
1
27.10
33
Мен әжеме көмектесемін.
1
28.10
2 тоқсан (31 сағат)
1
Мен атама көмектесемін.
1
7.11
2.
Мен ойнаймын және демаламын.
1
9.11
«Кім не істейді?» - 5сағат
3.
Мұғалім.
1
10.11
Көпше түрдегі
Тақырып бойынша өз ойы. Кімнің не істейтіні туралы 3-4 сөйлемнен тұратын мәтін. Кімнің не істейтіні туралы шағын мәтін.
4.
Құрылысшы.
1
11.11
жіктеу есімдігі
5
Наубайшы.
1
14.11
Қазақ балалар әдебиетінің қарапайым үлгілері: санамақтар, тақпақтар, әндер, жұмбақтар, жаңылтпаштар, ертегілер (тақырып көлемінде).
6
Аспаз.
1
16.11
7
Дәрігер.
1
17.11
«Менің сүйікті тағамым» - 5 сағат
8
Тағам түрлері.
1
18.11
Жіктік жалғауы
Тақырып бойынша өз ойы. Өзінің сүйікті тағамы туралы 3-4 сөйлемнен тұратын мәтін. Диалог. Өзінің сүйікті тағамы туралы шағын мәтін.
9
Сүйікті тағамым-қазақша ет.
1
21.11
10
Сүйікті тағамым- палау.
1
23.11
11
Сүйікті тағамым- сүт кеспе.
1
24.11
12
Сүйікті тағамым- ботқа.
1
25.11
13
Сөздік диктант № 3
1
28.11
«Қандай дәмді!» -5 сағат
14
Қандай дәмді!
1
30.11
Жіктік жалғауы
Тақырып бойынша өз ойы. Өзінің не істейтіні туралы 3-4 сөйлемнен тұратын мәтін. Өзі қандай тағам дайындайтыны туралы шағын мәтін.
15
Дәрумендер.
1
30.11
16
Бауырсақ.
1
2.12
17
Бауырсақтың әні.
1
5.12
18
Нанның түрлері.
1
5.12
19
Диктант № 4
«НАНДЫ ҚАДІРЛЕЙІК» (60 бет)
1
7.12
«Жануарлар бұрышы» – 5 сағат
20
Алматы зоопаркінде.
1
8.12
Сын есім.
Тақырып бойынша өз ойын айту. Диалог. Монолог: өзі ұнататын аң туралы 3- 4 сөйлемнен тұратын мәтін айту.
21
Жолбарыс.
1
9.12
Етістіктер.
22
Арыстан. Аю.
1
12.12
23
Тасбақа. Керік.
1
14.12
24
Піл. Түйе.
1
15.12
Оқу-еңбек аясы -20 сағат
«Менің мектебім» - 5 сағат
25
Менің мектебім.
1
19.12
Күрделі зат
Диалог.Тақырып бойынша өз ойын айту. Монолог: өзінің мектебі туралы 3-4 сөйлемнен тұратын мәтін. Өзінің мектебі туралы шағын мәтін. Мектеп өмірі туралы пікірлесу.
Қазақ балалар әдебиетінің қарапайым үлгілері: санамақтар, тақпақтар, әндер, жұмбақтар, жаңылтпаштар, ертегілер (тақырып көлемінде).
26
Қазақ тілі сабағында.
1
21.12
Есімдер.
27
Орыс тілі сабағында.
1
22.12
Ауыспалы
28
Математика сабағында.
1
23.12
Осы шақ.
29
Мектеп ауласында.
1
26.12
30
Диктант № 5
«МЕКТЕП» (51бет)
1
28.12
«Менің күнделігім» - 5 сағат
31.
Менің оқу құралдарым.
1
29.12
Қос сөздер.
Диалог. Тақырып бойынша өз ойын айту. Монолог: Өзінің күнделігі туралы 3-4 сөйлемнен тұратын мәтін айта алу. Мұғалімнің, сыныптастарының сөздеріндегі күнделік туралы ақпараттар.
3 токсан (41 сағат)
1
Менің күнделігім.
1
2
Менің сабақ кестем.
1
3
Сөздік диктант № 4
1
Күрделі
4
Менің оқулықтарым.
1
5
Менің бағаларым.
1
«Ертегі оқиық!» - 5 сағат
6
Кітапханада.
1
Қос сөздер.
Диалог. Тақырып бойынша өз ойын айту. Монолог: Жыл мезгілдеріне байланысты ертегілер туралы 3-4 сөйлемнен тұратын мәтін айту. Жыл мезгілдері туралы шағын мәтін.
Қазақ балалар әдебиетінің қарапайым үлгілері: санамақтар, тақпақтар, әндер, жұмбақтар, жаңылтпаштар, ертегілер (тақырып көлемінде).
7
Менің сүйікті ертегім.
1
Күрделі
8
Менің сүйікті кейіпкерім.
1
етістіктер
9
Ертегі түрлері. Жыл мезгілдері туралы.
1
10
Ертегілер әлемі.
1
«Менің сүйікті спортшым» - 5 сағат
11.
Спорт түрлері.
1
Жіктік жалғауы
Диалог. Тақырып бойынша өз ойын айту. Монолог: Өзі ұнататын спортшы туралы 3-4 сөйлемнен тұратын мәтін айту. Спорт, өзінің сүйікті спортшысы туралы шағын мәтін.
12.
Біздің спортшыларымыз.
1
Күрделі
13.
Сүйікті спортшыларым - Серік Сәпиев, Жақсылық Үшкемпіров.
1
етістіктер.
14.
Сүйікті спортшыларым - Илья Ильин, Ольга Шишигина.
1
Біріккен сөздер.
15.
Сүйікті спортшыларым - Бекзат Саттарханов, Бақтияр Артаев
1
16.
Диктант № 6
СПОРТ (33 бет)
1
Әлеуметтік-мәдени ая - 50 сағат
«Менің елім - Қазақстан» - 5 сағат
17.
Менің Отаным - Қазақстан.
1
Көптік, септік
Диалог. Тақырып бойынша өз ойын айту. Қазақстан, мемлекеттік рәміздер туралы туралы 3-4 сөйлемнен тұратын мәтін. Қазақстан мемлекеттік рәміздері туралы шағын мәтін. Өзінің елі- Қазақстан, мемелкеттік рәміздер туралы пікірлесу.
Қазақ балалар әдебиетінің қарапайым үлгілері: санамақтар, тақпақтар, әндер, жұмбақтар, жаңылтпаштар, ертегілер (тақырып көлемінде).
18
Қазақстан халқы.
1
жалғаулары
19
Біздің Президент.
1
Біріккен сөздер
20
Қазақстанның табиғат байлығы.
1
21
Қазақстанның астанасы.
1
«Менің сүйікті қалам» - 5 сағат
22
Қарағанды қаласы.
1
Сын есім.
Диалог. Тақырып бойынша өз ойын айту. Сүйікті қалалары туралы 3-4 сөйлемнен тұратын мәтін. Сүйікті қалалары туралы туралы шағын мәтін.
23
Шымкент қаласы.
1
Жіктік жалғау.
24
Қызылорда қаласы.
1
Барыс септігі.
25
Ақтау қаласы.
1
26
Көкшетау қаласы.
1
27
Диктант № 7
БІЗДІҢ ҚАЛА (33 БЕТ)
1
«Астана - таза қала» - 5 сағат
28
Астана - көрікті қала.
1
Жіктік
Диалог. Тақырып бойынша өз ойын айту. Астананың қандай қала екендігі туралы 3-4 сөйлемнен тұратын мәтін. Астананың демалыс орталықтары туралы шағын мәтін.
29
Астана көркі - «Ханшатыр».
1
жалғауының
30
Астананың Оқушылар сарайы.
1
көпше түрі
31
Астана циркі.
1
32
«Қазақстан спорт кешені»
1
«Алматы метросында» - 5 сағат
33
Алматы қаласы.
1
Жалқы есім
Диалог. Тақырып бойынша өз ойын айту. Алматы қаласындағы метро туралы 3-4 сөйлемнен тұратын мәтін. Алматы қаласындағы метро туралы шағын мәтін.
Қазақ балалар әдебиетінің қарапайым үлгілері: санамақтар, тақпақтар, әндер, жұмбақтар, жаңылтпаштар, ертегілер (тақырып көлемінде).
34
Алматы метросы.
1
Етістіктің
жіктелуі.
35
Метро аялдамалары.
1
36
Метрода.
1
Тәуелдік
жалғауы
37
Метрода саяхат
1
38
Диктант № 8
АЛМАТЫ ҚАЛАСЫ (33 БЕТ)
1
«Абайла, бағдаршам» - 5 сағат
39
Менің көшем.
1
Болымсыз етістік
Диалог. Тақырып бойынша өз ойын айту. Бағдаршам туралы 3-4 сөйлемнен тұратын мәтін. Бағдаршам туралы шағын мәтін.
40
Көшеде.
1
Ауыспалы
осы шақ
41
Бағдаршам
1
4 тоқсан-31 сағат
1
Сөздік диктант № 5
1
2
Қай көшеде тұрасың?
1
3
Көше ережесі
1
«Қуыршақ театрында» - 5 сағат
4
Театрда.
1
Жіктік жалғауы
Диалог. Тақырып бойынша өз ойын айту. Қуыршақ театры туралы 3-4 сөйлемнен тұратын мәтін. Қуыршақ театры туралы шағын мәтін.
Қазақ балалар әдебиетінің қарапайым үлгілері: санамақтар, тақпақтар, әндер, жұмбақтар, жаңылтпаштар, ертегілер (тақырып көлемінде).
5
Қуыршақ театры.
1
Тәуелдік жалғауы
6
Қуыршақ театрының қойылымдары
1
Бұйрық рай
7
Менің сүйікті қойылымым
1
8
Менің сүйікті кейіпкерім
1
9
Диктант № 9
ТЕАТРДА (36 БЕТ)
1
«Мереке құтты болсын!» - 5 сағат
10
Біздің мерекелер.
1
Лепті сөйлем
Диалог. Тақырып бойынша өз ойын айту. Монолог: өзі ұнатататын мереке туралы 3-4 сөйлемнен тұратын мәтін. Мерекелер туралы туралы шағын мәтін.
11
Тәуелсіздік күні.
1
Өткен шақ
12
Тұңғыш Президент күні.
1
Жіктік
13
Наурыз мейрамы.
1
жалғауының
14
Астана күні.
1
көпше түрі
«Маған ұнайтын мереке» - 5 сағат
15
Жаңа жыл.
1
Табыс
Диалог. Тақырып бойынша өз ойын айту. Монолог: өзі ұнатататын мереке туралы 3-4 сөйлемнен тұратын мәтін. Мерекелер туралы туралы шағын мәтін.
Қазақ балалар әдебиетінің қарапайым үлгілері: санамақтар, тақпақтар, әндер, жұмбақтар, жаңылтпаштар, ертегілер (тақырып көлемінде).
16
8 наурыз мейрамы.
1
Көмектес
17
1 мамыр мерекесі.
1
Септіктері
18
9 мамыр - Жеңіс күні.
1
Жалпы есімдер
19
Білім күні.
1
20
Диктант № 10
« СЕГІЗІНШІ НАУРЫЗ» (56 БЕТ)
1
«Мерекелік дастарқан» - 5 сағат
21
Той дастарқаны.
1
Табыс септігі
Диалог. Тақырып бойынша өз ойын айту. Монолог: мерекелік дастарқан туралы 3-4 сөйлемнен тұратын мәтін. Мерекелік дастарқан туралы туралы шағын мәтін.
22
Үстелдің үстінде.
1
Етістіктің
23
Дастарқан байлығы.
1
жіктелуі
24
Дастарқанға бата беру.
1
25
Берекелі дастарқан.
1
«Оқу аяқталды» - 5 сағат
26
Соңғы қоңырау.
1
27
Жазғы демалыс басталды
1
28
Сен қайда демаласың?
1
29
Диктант № 11
« ЖАЗҒЫ ДЕМАЛЫС» (47 БЕТ)
1
30
Жазғы лагерьде
1
31
Кім қайда барады?
1
9
