Сынып: 6 «ә»
Тақырыбы; Пропорцияның негізгі қасиеті
Мақсаты: Берілген қатынастардан пропорция құрып, пропорцияның негізгі қасиетін пайдалана отырып пропорцияның белгісіз мүшесін таба білу.
Міндеті:
Білімділік: Пропрцияның негізгі қасиетін есептер шығаруда қолдана білуді үйрету.
Дамытушылық: Оқушылардың ойлау қабілетін, логикалық даму жағынан шыңдай білу
Тәрбиелік: Оқушыларды шапшаңдыққа, ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: жаңа сабақ
Сабақтың әдісі: теориялық, практикалық
Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңі. Оқушыларды түгендеу. Оқушылардың назарын сабаққа аудару.Үй тапсырмасын тексеру Сабақтың мақсатымен таныстыру.
Өткенді қайталап еске түсіру: 1) процент дегеніміз не?
2)проценті бойынша санды қалай табамыз?
3) берілген саннның процентін қалай табамыз?
4)Қатынас дегеніміз не?
4) тең қатынас дегеніміз не?
5) берілген қатынасқа кері қатынас дегеніміз не?
6)Екі санның проценттік қатынасын қалай табамыз?
7) санды берілген қатынаста бөлу үшін не істеуіміз керек?
8) пропорция дегеніміз не?
Берілген пропорцияның шеткі мүшелерін және ортаңғы мүшелерін атап көрсет?
Жаңа тақырыпқа қысқаша тоқталып кету:
Мысалы , берілген пропорцияның ортаңғы мүшелері мен шеткі мүшелерін табайық, 0.3:1.2=0.6:2.4.
0.3*2.4=0.72 және 1.2*0.6=0.72. Онда 0.3*204=1.2*0.6.
Осыдан шығатын қорытынды:
Пропорцияның шеткі мүшелерінің көбейтіндісі ортаңғы мүшелерінің көбейтіндісіне тең.
a*d=b*c
Бұл пропорцияның негізгі қасиеті.
Пропорцияның негізгі қасиеті орындалатын теңдік қана пропорция болады, пропорцияның бұл қасиеті орындалмайтын теңдік пропорция бола алады.
Мысалы ,= теңдігі пропорция. Себебі берілген пропорцияның ортаңғы мүшелерінің көбейтіндісі мен шеткі мүшелерінің көбейтіндісі тең.
Пропорцияның негізгі қасиетін пайдаланып, оның белгісіз мүшелерін табуға болады.
Мысалы, пропорцияның белгісіз ортаңғы мүшесін табайық.
Шешуі: пропорцияның негізгі қасиетін пайдаланып шешеміз.
3.2x=5*12.8
x=
x=20.
Пропорцияның белгісіз ортаңғы мүшесі оның шеткі мүшелерінің көбейтіндісін белгілі ортанғы мүшесіне бөлгенге тең.
Мысалы, пропорцияныңбелгісіз шеткі мүшесін табайық.
Шешуі: пропорцияның негізгі қасиетін пайдаланып шешеміз.
8x=4*5.6
x=
x=2.8
пропорцияның белгісіз шеткі мүшесі оның ортаңғы мүшелерінің көбейтіндісін белгілі шеткі мүшесіне бөлгенге тең.
Есеп. Тұсқағаздың 3 орамының ұзындығы 45м. Осындай тұсқағаздың 6 орамының ұзындығы неше метр?
Шешуі: 3 орам-------------------45м
6 орам-------------------хм
3x=6*45
x=; x=90
Дамыту, бекіту кезеңі: есептер шығару №
Бағалау, қорытындылау.
Үйге тапсырма:№
Сау болыңдар!
