Сабақтың тақырыбы: «Геометрия әлеміне саяхат» математикалық жарысы(алғашқы геометриялық мағлұматтар тарауын пысықтау) (Дәстүрлі емес сабақ)
Сабақтың түрі: жарыс сабағы.
Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап
Сабақтың көрнекілігі: Геометриялық фигуралар, мақал-мәтел, жұмбақтар.
Пәнаралық байланыстар:физика
Сабақтың барысы:
I.Сабақтың ұйымдастырылуы: Оқушылар 3-топқа бөлінеді, топ басшысы тағайындалады.
II.Бүгінгі сабақтың өту барысы:
1.Күй ойналып тұрады.
Мұғалім: Сабақтың тақырыбын, мақсатын хабарлайды. Бүгінгі сабақ жарыс түрінде өтіледі.
Мұғалім:Бүгінгі сабақ 5 бөлімнен құралады:
1.Топтық таныстыру.
2. «Атадан қалған асыл сөз»
3.Тапқырлық сайысы, сөз жұмбақ құрастыру.
4.Полиглот
5.Сиқырлы фигуралар
1.топтық таныстыру.
Сіздер 3 топқа бөлініп отырсыңдар.
Үшбұрыштар тобы деп атауыңыздың себебі не?
Төртбұрыштар деп атауыңыздың себебі не?
Пирамида деп атауыңыздың себебі не?
Оқушылар жауап береді:
2. «Атадан қалған асыл сөз»
Олай болса, ақылың болса ақылға ер, ақылың болмаса нақылға ер демекші «Атадан қалған асыл сөз» кезеңін бастаймыз.
Шарты: Әр топ кезектесіп нақыл сөз айтады, келесі топ мағынасын түсіндіреді.
Қаныш ата Білімдіге дүние жарық,
Білімсіздің күні кәріп.
Абай ата: Ақылдассаң шешерсің,
Ақылдаспасаң кем кесерсің!
Қасым ата: Мектеп кеме,
Білім теңіз.
3.Тапқырлық сайысы, сөз жұмбақ құрастыру.
«Білімділермен дос болсаң, тарыққанда ақыл береді.
Білгіштермен дос болсаң адамшылығыңды біледі!» дегендей келесі «Тапқырлық сайысына кезек береміз»
Шарты: Әр топ «ауызша тест» сұрақтарына жауап береді.
Үшбұрыштар:
1)1800-қа тең бұрыш қалай аталады. (жазыңқы)
2)Бұрышты тең екі бөлікке бөлетін сәуле? (биссектриса)
3)Жазықтықтағы қандай түзу ешқашан қиылыспайды? (параллель)
4)Тәуліктің ¼ бөлігі? (6 сағат)
5)Дәлелденбейтін ұйғарым қалай аталады? (аксиома)
6)Кесіндінің бойынан 1 нүкте ал сонда қанша кесінді болады? (3)
Төртбұрыштар:
1)Бір нүктеден таралған, 2 сәуледен құралған фигура (бұрыш)
2)Төртбұрыштың бір бұрышын кесіп алсаң, неше бұрыш қалады?(бес)
3)Екі нүктеден шектелген түзудің бөлігі? (кесінді)
4)Барлық қабырғалары тең тең тіктөртбұрыш (шаршы)
5) «Бастамалар» деп аталатын еңбегі бар ғалым? (Евклид)
6)Дәлелдеуді қажет ететін математикалық сөйлем? (теорема)
Пирамида:
1)Геометрияның жазықтағы фигураны зерттейтін бөлімі (планиметрия)
2)Бір нүктеден шыққан түзу (сәуле)
3)Төртбұрыштың ішкі бұрыштарының қосындысы (3600)
4)Перпендикуляр түзулер неше градус бұрыш жасап қиылысады? (тоқсан)
5)Сағат үшті көрсеткенде, оның сағаттың және минуттың тілдері қандай бұрыш жасайды? (тік бұрыш)
6)Бұрышты өлшейтін құрал (транспортир)
4.Полиглот
Ана тілің арың бұл
Ұяттың боп тұр бетте
Өзге тілдің бәрін біл
Өз ьіліңді құрметте!- дегендей келесі жарысымыз.
«Полиглот»
Шартты: Әр топқа 1 жұмбақтан айтылады, қарсылас топтар шешуін тауып үш тілде айтады (қазақша, орысша,ағылшынша)
Үшбұрыштар тобына:«Жоқ өзінде бас та, қас та, мойында, ұзындығы жазулы тұр бойында.»
(сызғыш, линейка, чилеч)
Төртбұрыштар тобы: Алпыс кісі аяқтасты, ерте тұрып таяқтасты.
(кірпік, ресница)
Пирамида тобы: Қабат-қабат қаттама, ақылың болса аттама.
(кітап, книга, бук)
4.Мәңгі-бақи есте қалар
Есте қалар жиын болсын
Білімдірек шәкірт озар
Сұрақтары қиын болсын- дей отырып келесі кезекте
«Сиқырлы фигуралар».
Шарты: Бізге 12 сиқырлы үшбұрыш берілген. Осы сиқырлы үшбұрыштардың сырын ашу керек. Ол үшін мына үшбұрыштарға жасырылған сұрақтарға жауап беру керек. Сұрақтарды топтар кезекпен таңдайды.
1.Сыбайлас бұрыштардың қосындысы (1800)
2.Жарты түзу дегеніміз не? (сәуле)
3.Сыбайлас бұрыштың бір бұрышы 45 градус, екінші бұрышын тап. (5см)
4.Вертикаль бұрыштар өзара қандай?
5.Сыбайлас екі бұрыштың екеуі де тікң және доғал болуы мүмкін бе?
6. 450 пен 600 бұрыштармен сыбайлас бұрыштарды табыңдар.
7. Екі түзу қиылысқанда пайда болатын бұрыштардың біреуі екіншісінен 650-қа үлкен . Осы бұрыштарды табыңдар.
8.Бұрыштың биссиктрисасы мен қабырғасының арасындағы бұрыш 750-қа тең болса, бұрыштың өзін табыңдар.
9.Сыбайлас екі бұрыштың екеуі де сүйір және тік болуы мүмкін бе?
10.300 пен 650 бұрыштармен сыбайлас бұрыштарды табыңдар.
11. Екі түзу қиылысқанда пайда болатын бұрыштардың біреуі екіншісінен 4 есе үлкен . Осы бұрыштарды табыңдар.
12.Бұрыштың биссиктрисасы мен қабырғасының арасындағы бұрыш 600-қа тең болса, бұрыштың өзін табыңдар.
Мұғалім: Сиқырлы фигуралардың сырын ашьық.
VII.Қорытындылау:
«Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйіні бар» дегендей келесі кезек жеңімпаздарды марапаттаймыз.
Жарыстарда білімдерімен ерекше көзге түскен оқушыларға сыйлықтар беріледі.
