Алгебра 7 сынып
Сабақтың тақырыбы: Рационал бөлшектерді көбейту және бөлу
Сабақтың мақсаты: Оқушыларға жаңа материалды ұғынуда жүйелеу, топтастыру әрекеттеріне үйрету. Бөлшек өрнектерді көбейту, бөлу ережелерін тұжырымдау.
Білімділік: Бөлшек өрнектерді көбейту және бөлу ережелерін тұжырымдау, есептер шығару дағдыларын қалыптастыру.
Дамытушылық: өзара кері өрнектер ұғымымен танысып, рационал бөлшектерді көбейту мен бөлу амалдарын орындау барысында оларды қысқарта білу білімділігін дамыту, теориялық білімін практикада қолдана білу дағдысын дамыту;
Тәрбиелік: Оқушыларды ұқыптылыққа, тиянақтылыққа, ұйымшылдыққа баулу.
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Әдісі: деңгейлеп саралап оқыту
Сабақ типі: жаңа білімді меңгерту
Пәнаралық байланыс: қазақ тілі, логика.
Сабақ барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі
Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқу құралдары мен жабдықтарын дайындату.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.
№263 1) 3а – [pic] ; мұндағы а = - 0,8; b = 16
Жауабы: 1,2
2) [pic] ; мұндағы m=12, n=-3
Жауабы: [pic]
3) [pic] ; мұндағы у = -3,5; x=14
Жауабы: -2,1
4) [pic] ; мұндағы m=2; n=-4
Жауабы: -6
ІІІ. Өткен тақырыпты пысықтау (математикалық диктант)
[pic] ; 6) [pic]
[pic] ; 7) [pic] ;
[pic] 8) [pic]
[pic] 9) [pic]
[pic]
IV. Ауызша сұрақтарға жауап беру.
Бөлімдері бірдей рационал бөлшектерді қосу.
Бөлімдері бірдей рационал бөлшектерді азайту.
Бөлімдері әр түрлі рационал бөлшектерді қосу ( азайту).
Рационал бөлшектерді қысқарту.
V. Ой шақыру. Оқушыларды салыстыра білу, саралай білу, қорытынды жасай білуге үйрету.
1 [pic] )
[pic] [pic] [pic]
[pic] [pic] [pic]
2) үлестірмелі карточкамен жұмыс.
№1. а2 + 7а + 12 = (а+3) (а+4)
№2. а3 – а2 + а – 1 = (а-1) (а2 +1)
№3. а4 – 1 = (а2)2 – 1 = (а2 +1)(а + 1)(а – 1)
№4. 2а2 +6 а =2а (а+3)
№5. а2 - 4b2 = (а-2b) (а +2b)
№2. а2 – ab = a(а-b)
№2. а2 + 2аb = a(а+2b)
VI. Жаңа сабақ
Рационал бөлшектердің көбейтіндісін табайық.
[pic] Жауабы: [pic]
Рационал бөлшектерді көбейту үшін мына алгоритмді қолданамыз:
бөлшектердің алымдарын жеке және бөлімдерін жеке көбейтеміз;
алымдарының көбейтіндісін алымына, бөлімдерінің көбейтіндісін бөліміне жазамыз;
мүмкін болған жағдайда қысқартуды орындаймыз.
[pic]
[pic]
Жауабы: [pic]
Ө
[pic]
зара кері сандар.
a ^ [pic] [pic]
Рационал бөлшектерді бөлу.
[pic] [pic] Алгебралық бөлшекті алгебралық бөлшекке бөлу үшін:
бөлінгіш өрнекті бөлгішке кері өрнекке көбейту керек.
* Рационал бөлшектің алымы мен бөлімі көпмүше болса, онда есептеуге қолайлы болу үшін көпмүшелерді көбейткіштерге жіктеу керек.
Қосымша мәлімет
«Рационал» деген термин латынша ratio деген сөзден шыққан, қазақ тіліне аударғанда «қатынас» (бөлінді) дегенді білдіреді.
Рационал бөлшектің мағынасы болатындай айнымалының мүмкін мәндері жиынын анықтау
[pic]
[pic]
[pic]
[pic]
[pic]
VII. Жаңа тақырыпқа жаттығу есептері. А, В, С деңгейлі есептері орындалады.
1) [pic]
2) [pic]
3) [pic]
4) [pic] ;
5) [pic] ;
6) [pic]
7) [pic] ;
8) [pic]
9) [pic]
10) [pic]
11) [pic] мұндағы х = -0,5
[pic]
12) [pic]
VIII. Үйге тапсырма беру. Рационал бөлшектерді көбейту және бөлу есептері
ІХ. Сабақты бекіту. Схема түрінде берілген формула бойынша
[pic]
[pic]
[pic]
X. Оқушы білімін бағалау.
