+нлантару ёыр=в\
Ĕё программине хатĕрленĕ чух тĕпе хунă:
Тăван чĕлхепе литература вулавĕн тĕслĕх программисем: чăваш шкулĕн 1-4 класĕсем валли / М.К.Волков, Л.П.Сергеев, Т.В.Артемьева, О.И.Печников, А.Р.Кульева.- Шупашкар: Чăваш Республикин вĕренъ институчĕн издательство центрĕ, 2013. – 80 с.
Ёамрăк ăрăва ăс-тăн парса ъстерес ĕёре пуёламăш шкул пĕлтерĕшĕ калама ёук пысăк. Вĕрентъ ăс-тăн пару никĕсĕ, унан тĕп инструменчĕ -тăван чĕлхе. Тин ёеё кĕнеке тытнă ачана ăнăёлă вĕрентсе ăс - тăн парасси чи малтан вăл хăйĕн тăван чĕлхипе тухăёлă усă курма пултарнинчен килет. Тăван чĕлхе - ъсекен этеме ёут тĕнчене кĕмелли алăкăн ылтăн ёăраёёийĕпе перех. Ёак асамлă ёăраёёипе ача вĕренъре туллин усă курма пултартăр тесен унăн пуплевĕпе шухăшлавне пур енлĕн аталантармалла. Кĕске тапхăртах ăна ёăмăллăн вулама, тăнласа ăнкарма, шухăша пуплевре уёăмлăн палăртма, ёырма хăнăхтармалла: вĕренъ кĕнекине вăл хăй тĕллĕн вулайтăр, вĕрентъёĕ каласа панине лайăх ăнланма, асăмлама, асăнлама пултарайтăр, ёавăн пекех унăн калаёу хăнăхăвĕпе ёыру мехелĕ ёителĕклĕ пулччăр. Ёакна тума шăпах ĕнтĕ тавăн чĕлхене 1-4 классенче ятарлă программăпа туллин вĕрентни пулăшать
Тăван чĕлхе вĕрентесси виёĕ пайран тăрать: 1) вулама-ёырма вĕрентесси; 2) вулавпа ёыхăнуллăн пуплеве аталантарасси; 3) пуплеве пур енлĕн аталантарнă май чĕлхе пулăмĕсемпе ансат паллаштарасси, пуплеве тишкерме вĕрентесси. Ёак виёĕ пая пуплеве аталантарас тĕллев пĕрлештерсе тăрать.
Пуплеве пур енл\н 1–м\ш класра аталантарн= май ч\лхене ансат тишкерме, ч\лхе =сл=л=х\н термин\семпепе ус= курма в\ренесси.
Чёваш шкул.нчи 1-м.ш клас.нче хутла в.рентес .=.н задачисем :
Пу=ламёш шкулта: вёл шутра п.ррем.ш класра та: илн. хёнёхусем _ малашнехи в.рен\ре чи кирлисем? Вулама: =ырма: =ыхёнуллё кала=ма: итлеме: шутлама п.лмес.р малалла в.ренме питех те канс.р? Пу=ламёш шкулти в.рен\ _ п.л\ ник.с.?
П.л\л.х т.нчине к.ме вара тёван ч.лхе пулёшать? В.рен\ри п.л\ чылай информаци малтанласа тёван ч.лхепе =ыхённё? Ача тёван ч.лхе пулёшнипе =.н. ёнлавсене ёса хывать: шухёшлама: хёй.н шухёш.сене ёнлантарма : ыттисене итлеме-ёнланма в.ренет? Ачан ёс-тён \с.м.: =апла вара: пуплев аталанёв.пе п.рле кёна мар: ытларах пуплев пулёшнипе пулса пырать?
Тёван ч.лхене в.рентесси ви=. пайран тёрать тесе палёрта==.? Ку вёл вулама-=ырма в.рентесси: вулавпа =ыхёнуллё пуплеве аталантрасси* пуплеве пур енл.н аталантарнё май ч.лхе пулём.семпе ансат паллаштарасси: пуплеве тишкерме в.рентесси? Тёван ч.лхене в.рентни кирл.рен те кирл. ёслайсемпе хёнёхусене аталантарса =ир.плетессипе т\рем.нех =ыхёнмалла? +ав ёслайсемпе хёнёхусем шут.нче _ ёнланса вуласси тата тёнласси: =ыхёнуллё кала=асси: =ырасси? +апла: вулама-=ырма в.рентесси _ в.рен\ ник.с. пулса тёрать?
Хутла в.рентес предмет вара пу=ламёш шкулта т.п предмет шутланать? Вёл ачана ытти предметсене в.ренмелли: ёслайсене алла илмелли ник.с хывать?
Ачасене хутла в.рентн. май аталантару ыйтёв.сем те анлён пурнё=ланса пыра==.? Вулама-=ырма в.ренсе пынё май тин =е= шкула килн. ачасем ч.лхе ёслёлёх.пе литература п.л.в.н ансат ёнлав.семпе паллаша==.? П.рлех в.сен харпёр хёй.н тата тантёш.сен пуплевне сёнас: ч.лхене туйса ёна тарёнрах п.лес туртём та амаланать?
Вулама-=ырма в.рентн. май: ачан пуплев.н т.п .=.-х.л.сем (тёнлу: калав: вулав: =ыру) й.ркеленсе пыра==.? +авён пекех вёл в.рен\ т.п ёслай.сене те алла илсе пырать?
Хутла в.рентес .=.н сапёрлав задачисем те анлё? Предмет шалаш.нче ачасен туйём.сене вёйлатассипе: в.сенчен ырё кёмёллё: сёпайлё =ын \стерессипе =ыхённё ыйтусем те ёнё=лё пурнё=ланса пымалла?
Вулама в.ренсе ачасем илемл. сёмахлёхён .м.рсем хушшинче пухнё пуянлёх.пе паллаша==.? Таврари пурнё=: этемпе =ут =анталёк =инчен п.л\ пуха==.: хёйсем те =ав хутшёнусене илемл.: кёмёллё й.ркелеме хёнёхса пыра==.? Ачасен т.нчекурём.: т.нчейышёнёв. калёпланма пу=лать?
Тин =е= шкулта в.ренме пу=ланё ачасене хутла в.рентесси кёткёс .=? Сас паллисене ёса хывма: сыпёнтарса вулама: в.сене =ырма хёнёхтарма: =авёнтах вулама-=ырма в.рентесси 1-м.ш класра в.рен\ =ул. тёршш.пе пулса пырать?
Вулама-=ырма в.рентмелли уроксем эрнере 4 пулмалла? ,= ёнё=лёрах пултёр тесе меслет=.сем ёна тапхёрён й.ркелеме с.не==.% букварь ум.нхи тапхёр: букварь тата букварь хы==ёнхи тапхёрсем?
Программ=на пурн=ёламалли тапх=р – 2015-2016 в\ренъ ёул\.
В\ренъ программине пурн=ёа к\ртме ёак в\ренъпе методика комплектне м\нш\н суйласа илнине уёса (=нлантарса) пани:
Ёак в\ренъпе методика комплекч\ пир\н республик=ра п\р вариантл= анчах, ёав=нпа унпа к=на ус= курма тивет. В=л ачасене лай=храх в\ренме хавхалантарать, харп=р х=й т\лл\н \ёлеме х=н=хтарать. Традицие к\н\ в\рентъ мел\семпе тата ё\н\ в\рентъ технологий\семпе мелл\ ус= курни в\рентъ т\ллев\сене туллин пурн=ёлама май парать.
В\рентъ формисем: класпа \ёлени,
ушк=нпа \ёлени,
кашни ача п\ччен \ёлени.
В\рентъ технологий\сем: репродукцилл\ шырав-т\пчев, в=й=, ИКТ мел\пе \ёлени.
Программăри вĕренъ материалĕпе вĕрентъ меслечĕсем ачасене ёирĕп пĕлъсемпе ăслайсем, кирлĕ хăнăхусем паччăр тесен дидактикăн тĕп принципĕсене асра тытса вĕрену ăнланулăхĕпе кăсăклăхне, ёыхăнулăхĕпе тĕллевлĕхне ялан пурнăёласа пымалла.
Ачасен п\л\вне т\р\слесси
Программăн кашни пай.нче палăртнă материала м.нле в.ренсе пынине тăтăшах т.р.слесе хакласа тăмалла? Ачасен программăра палăртнă ăслай.сем: хăнăхăв.семпе п.л.в.сем ерипенех аталанса: =ир.пленсе пымалла? В.сене т.р.слесси: хакласси – нумай енл.н тумалли .=? В.ренекенсен аталану шайне аван п.лсе тăни в.рент\=е хăй.н .=не кирл. улшăнусем к.ртме май парать: ачасен п.л.в.пе ăслай.сене тив.=липе хаклани в.сене тăрăшарах в.ренме хистет: хавхалантарать?
П.л\семпе ăслайсене: хăнăхусене т.р.слен.-хакланă чух в.рент\=. сăмах в.==.н тумалли хăнăхтарусемпе: =ыру .=.семпе усă курать?
I класри т.п т.р.слев .=. _ =ырнă тата пичетлен. текста (12_15 сăмах) =ырса илесси? Ёна хакланă чух саспаллисене: в.сен =ырури .лкине тума п.лнине: =ыру тик.сл.х.пе тасалăхне тата унăн т.р.сл.хне (саспаллисене сиктерсе хăварман-и: в.сене урăххисемпе улăштарман-и: сăмахсене =ырса п.терн.-и т?ыт?те) шута илмелле?
Ёыру \ё\сене (таса та илемл\ ёырни) хакламалли виёесем
Ачасен п\л\в\сене, =слай\семпе х=н=х=в\сене кулленхи тата п\т\м\шле т\р\слев \ё\сем ирттерсе хакламалла.
1 класра ачасен п\л\в\сене, =слай\семпе х=н=х=в\сене х=н=хтарусем пурн=ёлаттарса куллен т\р\слесе т=малла. Букварь тапх=р\нчи ёыру \ё\сем ик\ т\рл\ пулаёё\. П\рисем – в\ренн\ п\ч\к тата пыс=к саспаллисене, сып=ксене, ансат, к\ске предложенисене ал ёыр=вне ев\рлесе п=хса ёырасси. Ку ёыру \ё\сем ытларах чухне «Ёыру тетрач\пе» \ёлессипе ёых=наёё\. Теприсем – пичетлен\ с=махсене, предложенисене, текстсене ал ёыр=вне куёарасси.
В\ренъ предмеч\н п\т\м\шле характеристики
1-м\ш класра ч=ваш ч\лхи урок\сенче в\ренъ ёул\ т=ршш\пех ачасем хутла в\ренеёё\. Хутла в\рентес предмет 1-м\ш класра т\п предмет шутланать. В=л ачана ытти предметсене в\ренмелли, =слайсене алла илмелли ник\с хывать.
Ачасене хутла в\рентн\ май аталантару ыйт=в\сем те анл=н пурн=ёланса пыраёё\. Вулама-ёырма в\ренсе пын= май ачасем ч\лхе =сл=п=х\пе литература п\л\в\н ансат =нлав\семпе паллашаёё\. П\рлех в\сен харп=р х=й\н тата тант=ш\сен пуплевне с=нас, ч\лхене туйса =на тар=нрах п\лес турт=м та амаланать.
Вулама-ёырма в\рентн\ май, ачан пуплев\н т\п \ё-х\л\сем (т=нлу, калав, вулав, ёыру) й\ркеленсе пыраёё\. Ёав=н пекех в=л в\ренъ т\п =слай\сене те алла илсе пырать.
Предмет шалаш\нче ачасен туй=м\сене в=йлатассипе, в\сенчен ыр= к=м=лл=, с=пайл= ёын ъстерессипе ёых=нн= ыйтусем те =н=ёл= пурн=ёланса пыраёё\.
Вулама в\ренсе ачасем илемл\ с=махл=х=н \м\р\сем хушшинче пух=нн= пуянл=х\пе палашаёё\. Таврари пурн=ё, этемпе ёут ёантал=к ёинчен п\лъ пухаёё\, х=йсем те ёав хутш=нусене илемл\, к=м=лл= й\ркелеме х=н=хса пыраёё\.
3.В\рентъ программинчи «Ч=ваш ч\лхи» предмет=н выр=н\
Ёир\плетн\ в\ренъ план\ 1-м\ш класра ч=ваш ч\лхи в\рентме 132 сехет, эрнере 4 сехет уй=рн=.
4.Пахал=х ориентир.сем
В.рент\ ăс-тăн пару ник.с.: унăн т.п инструменч. – тăван ч.лхе? Тёван ч.лхе урок.сенче туяннё п.л\семпе: ёслайсемпе ачасем класс тулаш.нчи вулав вёхёт.нче: ушкёнпа к.неке пёхнё чух усё курма хёнёха==.? В.рент\=. ертсе пынипе =ут =анталёк улшёнёв.сене: =улталёк вёхёч.сем ылмашнё=ем.н этем пурнё=.пе .=. епле улшённине сёна==.: =акён =инчен =ыхёнуллё каласа пама в.ренн. май литература ч.лхипе вырёнти кала=ёва уйёрас хёнёхусем иле==.?
5. Предмета в\рентн\ май планлакан результатсем
Вулама-=ырма в.рентес ум.нхи тапхёр в.=не =ак результатсене к.тме пулать?
Предметён пайрам результач.сем%
- литература пуплевне ёнланма: сасёсене: сёмахсене литература ч.лхинчи пек калама в.ренсе пыни: ачасен пуплев. пур енл.н аталанса пыни*
- ансат ёнлавсене у=ёмлани: терминсемпе (пуплев: текст: предложени: сёмах: сыпёк: пусём: у=ё сасё: хупё сасё) паллашни: в.семпе усё курма хёнёхса пыни*
- пуплеве ансат тишкерме п.лни*
- =ыру гигиена правилисемпе паллашнии: чёваш =ырёв.н хёй ев.рл.хне ёнкарни*
- капёшсене п.рл.хл. курма тата унён пай.сене палёртма хёнёхса пыни*
- т.рл. й.ре: капёша: эреше: сас паллисен пай.сене й.рлесе тата ев.рлесе =ырма п.лни*
- ачасен в.т. моторики аталанса пыни?
Харкамлёх результач.сем%
- ачасем шкул пурнё=не: й.ркисене: в.ренекен яваплёх.сене ёнланса ёша хывса пурнё=ласа пыма хёнёхни*
- ачасем пуплев .=-х.л.сене (калу: итлев) ёнё=лё в.ренсе пыни: алла илме (вулав: =ыру) хат.рленни*
- п.р-п.ринпе: аслисемпе кёмёллён хутшёнма в.ренсе пыни*
- хутшёну тата пуплев этикеч.пе паллашма пу=лани: в.сене тытса пыма хёнёхса пыни*
- таврари япаласемпе пулёмсене: в.сен хушшинчи =ыхёнусене сёнама хёнёхни*
- «=емье»: «йёх»: «ял-йыш» ёнлавсене у=ёмлани: ёса хуни?
Пур предметсене те в.рентн. май к.текен результатсем%
- в.рен\ .=-х.л.н уйрёмлёхне ёша хуни: задачисене алла илсе: пурнё=ласа пыма пу=лани*
- тантёш.сен тата харпёр хёй .=не сёнама: =итменл.хсемпе ёнё=усене палёртма хёнёхса пыни*
- пулёмсемпе япаласене: капёшсене тишкерме: танлаштарма: п.р пекл.хсемпе уйрёмлёхсене палёртма в.ренсе пыни?
Сас паллисем в.ренн. тапхёр в.=не =ак результатсене к.тме пулать?
Предметён пайрам результач.сем%
- чёваш ч.лхинчи т.п сасёсемпе: в.сен сас паллий.семпе паллашни: сыпёкён сыпёнтарса вулама в.ренни*
- сас паллисене т.р.с =ырма: =ыхёнтарма: ал =ырёвл.: пичетл. сёмахсене: предложенисене: ансат текстсене =ырса илме: каланё тёрёх =ырма в.ренни*
- =ыру тата вулав правилисемпе паллашни*
- вулав пахалёх.сем (т.р.сл.х: ёнланулёх: палёртулёх:такёнмасёр вулани) аталанни*
- пуплев хёнёхёв.сем аталанса пыни?
Пур предметсене в.рентн. май к.текен результатсем%
- ачасем в.рен\ .=-х.лне хёнёхса: в.рен\ задачисене ёнланма в.ренсе пыни*
- тишкер\ре схемёсемпе: ятарлё паллёсемпе: хат.рсемпе усё курма в.ренни*
- тимлесе итлеме: ёнланма: ыйтусене у=ёмлён хуравлама: шухёша т.рл.рен палёртма: пуплевре предложенин т.рл. т.с.пе усё курма хёнёхни?
Харкамлёх результач.сем%
- ачасем шкул ачи яваплёх.семпе малалла паллашса: в.сене пурнё=лама хёнёхни*
- аслисем ертсе пынипе ушкёнра .=леме в.ренни*
- харпёр хёй хётланёв.сене сёнама-асёрхама: в.семш.н яваплё пулма хёнёхтарса пыни*
- харпёр хёй сывлёхне сыхлама: =ир.плетме в.ренни*
- ачасен ёслав тата хайлав пултарулёх. амаланни*
- тантёш.сен хурав.сене: каласа панисене ырё кёмёлпа итлеме-тимлеме хёнёхса пыни?
П.т.м.шле илсен: букварь хы==ёнхи тапхёр в.=не =акён пек результатсем к.тме пулать%
Предметён пайрам результач.сем%
- вулав ёслай. =ир.пленни: вулав пахалёх.сем лайёхланни: =ыхёнулёх. тарёнланни*
- вулав мел.сене: т.с.сене в.ренсе пыни*
- текстпа .=леме: в.сене тишкерме в.ренни*
- каланё тёрёх =ырас пултарулёх. амаланни*
- вулани: \керч.к тёрёх ыйтусене =ырса хуравлама в.ренсе пыни*
- курни-илтни: \керч.к тёрёх: вуланё хайлавсен содержанине асёмласа каласа пама в.ренсе пыни*
- ёславлё каласа пама в.ренсе пыни?
Харкамлёх результач.сем%
- пуплев этикеч.н ансат ёслай.сене харпёрлани*
- хутшёну пуплев ёслай.сене (кала=у пу=лама: кала=ёва тытса пыма: в.=леме) мёшёрён тата ушкёнпа кала=ёва хутшёнма: пит-ку=: алё: к.летке хусканёв.сене т.р.с усё курма в.ренсе пыни*
- тёван =.ршыв: тёван халёх: тёван ч.лхе ёнлавсене у=ёмлани: хёйсем хёш халёх =ынни пулнине ёнланса пыни* тёван халёх историне: йёли-й.ркине тарёнрах п.лес туйём вёранни*
- тёван тавралёха: =ут =анталёка сёнама хёнёхни: ёна упрас: унпа киленес: хёйсем те ун т.преч.к. пулнине ёнланас туйём =урални*
- япаласемпе пулёмсене: =ынсем тата харпёр хёй хётланёв.сене сёнама: хак пама в.ренсе пыни?
Пур предметсене те в.рентн. май к.текен результатсем%
- итлев хёнёхёв.сем =ив.членни: т.ллевл. итлеме: илтнине хак пама: ас туса асёмлама в.ренни*
- т.рл. жанрлё хайлавсене лартнё задачёсене кура ёнланса вулама в.ренни*
- уйлас: сёлтавлас: п.т.млетес ёслайсене харпёрлама пу=лани*
- харпёр хёй шухёшсене =ыхёнуллё палёртма: сёлтавласа =ир.плетме в.ренсе пыни*
- ачасен ёслас: хайлас пултарулёх. амаланни?
6. Предмет=н шалаш\ (содержаний\)
Хутла в\ренес \ё виё\ тапх=ртан т=рать: вулама-ёырма в\рентес ум\нхи, вулама-ёырма в\рентмелли, вулама-ёырма в\рентн\ хыёё=нхи.
ВУЛАМА – ЁЫРМА В/РЕНТЕССИ ХАТ/РЛЕВ ТАПХ+Р/ (12 сех)
Хăнăхтарусем пурнă=ланă май терминсемпе (пуплев: текст: калав: предложени: сăмах: сыпăк: пусăм: у=ă сасă: хупă сасă) паллаштарасси: в.семпе в.рен\ре усă курма хăнăхтарасси?
Предложени тата сăмах? Пуплеври (текстри) предложенисене: предложенири сăмахсене уйăрса илесси: в.сене фишкăсемпе усă курса палăртасси? Предложени сăмахсенчен тăни? Предложенин пу=ламăш. тата в.=.? Чарăну паллисем (пăнчă: х\релл. пăнчă: ыйту палли: кăшкăру палли): в.сен яч.семпе паллаштарасси? Сăмах сасăсенчен тăни: унăн п.лтер.ш. пурри?
Сыпăк: пусăм? Сăмахсене сыпăкăн пайласси (сыпăкласси)? Сăмахсенче сыпăксен шутне: й.ркине палăртасси? Пусăмлă тата пусăмсăр сыпăксене асăрхасси: сăмаха т.р.с пусăмласа (пусăм \кекен сыпăка тăсарах: вăйлăрах) каласси?
Сасă? П.т.м.шле ăнлантарасси? Сăмахри сасăсене уйăрасси: фишкăсемпе усă курса в.сен хисепне: й.ркине палăртасси?
Каланă сасăллă сăмаха ыттисем хушшинче палласси: хат.р схемăна тив.=терекен: п.р-п.р сасăран е сыпăкран пу=ланакан сăмахсене аса илесси? У=ă тата хупă сасăсене илтесси: п.р-п.ринчен уйăрса илесси?
+ыру хăнăхтарăв.сем? +ырнă чух т.р.с ларма: тетраде кирл. пек хума: кăранташпа ручкăна мелл.н тытма: \керч.ксем тунă е =ырнă чух в.семпе т.р.с усă курма в.рентесси?
Пир.н =ырăвăн хăйев.рл.х.% эпир ытти чылай халăх пек сулахайран сылтăмалла й.ркен-й.ркен =\лтен аялалла =ыратпăр?
+ырулăхра усă куракан хăш-п.р капăшсен яч.семпе паллаштарасси% ви=к.тесл.х: т\рк.тесл.х: =аврашка: ункă: =урункă: п.к.: =ек.л: лапчăк ункă?
Капăша п.рл.хл. курма тата унăн пай.сене палăртма хăнăхтарасси? Пайсем тăрăх капăшне тав=ăрасси: пайсенчен капăш пу=тарасси: капăшри =итмен пайсене ăнкарасси?
Капăшсене ку= ви=ипе танлаштарасси: в.сем хăш пай.семпе п.р пеккине е п.р-п.ринчен уйрăлса тăнине асăрхама хăнăхтарасси? Лап выртакан (горизонтальная): чăнкă анакан (вертикальная) й.рсемпе паллаштарасси: в.сене тетрадьре тупасси? Хăш-п.р й.рсен яч.семпе паллаштарасси% чалăш й.р (косая линия): кукăр-макăр й.р (кривая линия) т?ыт?те?
Т.рл. й.ре: капăшсене: эрешсене: саспаллисен пай.сене сывлăшра ев.рлесси: й.рлесси? +ырса п.термен й.рсемпе капăшсене в.=лесси: сăрласси?
У=лăх ен.сем% сылтăм: сулахай: ум: хы=: аял: =\л: мал: кай: =ум? Япаласен: капăшсен у=лăхри вырăнне курма: сăмахпа палăртма п.лесси?
Итлев тата калу хăнăхăв.сем? Аслисем: тантăш.сем каланине: вуланине итлеме-илтме хăнăхтарасси% итлеме хат.рленесси: малтан пу=ласа в.=не =итиччен п\лмес.р: каланине ăш пилл.н йышăнса итлесси? Илтнине ăнланма: астуса юлма тăрăшасси?
+ыхăнуллă каласа пама: текст калăплама в.рентесси? Текст теми: сюжеч. _ .= м.нле пу=ланать: м.н хы==ăн м.н пулса иртет: м.нле в.=ленет? Сăмах кам е м.н =инчен пырать?
Итлеме: =ыхăнуллă каласа пама в.рентн. май ачасен сăмах йышне пуянлатасси: сăмахсен п.лтер.шне т.р.срех: тарăнрах чухлама: в.сен грамматика формисене тума: пуплевре в.семпе вырăнлă усă курма: т.рл. тытăмлă предложенисене к.ртсе в.сене п.р-п.ринпе =ыхăнтарма хăнăхтарасси?
Пуплев (калупа =ыру) =инчен п.т.м.шле ăнлав парасси? «Шкул», «Класра», «Теттесемпе в=й=сем», «Шкул ачин кун й\рки», «Т=ван ял. Т=ван кил-ёурт», «Ёемье», «Килти выль=х-ч\рл\х», «Улма-ёырла. Пахча ёим\ё», «Уй-хирти тыр-пул», «В=рманти ч\р чунсем», «Ът-пъ пай\сем», «Ёар=к (юмах)» тем=семпе п\р-п\ринпе калаёасси, ыйтусем парасси, хуравласси, п\ччен, е икшер\н, е ушк=нпа ёых=нулл= калав й\ркелесси.
САС ПАЛЛИСЕМ В/РЕНН/ ТАПХ+Р (90 сех)
Вулама-ёырма в\рентесси
Тăван ч.лхери т.п сасăсем: в.сене уйăрасси: =ырура палăртасси? К.некере тата ал =ырăв.нче усă куракан саспаллисем: в.сен п.лтер.ш.сем?
В.ренн. саспаллисене т.р.с =ырма: =ырура п.р-п.ринпе =ыхăнтарма: т.рл. йышши – у=ă: т\нтер: т\р. сыпăкра: сăмахра: предложенире вулама хăнăхтарасси?
Хытă у=ă тата хытă хупă сасăсем? Аа: Уу: Ёă: Нн: Лл: Мм: Тт: Пп: Шш: Рр: Ыы: Вв: Хх саспаллисем? В.сене =ырасси: хытă сыпăкра: сăмахра вуласси? Т\нтер тата т\р. сыпăксене вулас вăрттăнлăх?
+ем=е у=ă тата хупă сасăсем? Ии: Ее [э]: ,.: Сс: Кк: /\: +=: Чч саспаллисем: в.сене =ырасси? Позицилл. вулав? Хытă: =ем=е сыпăксем: сăмахсем? Хупă сасса палăртакан саспаллин п.лтер.ш. вăл м.нле сыпăкра тăнинчен килни? Хытăлăх/=ем=ел.х енчен мăшăрлă сыпăксене: сăмахсене танлаштарса вуласси: саспаллисенчен пухасси: пичетлесси?
+ем=ел.х палли (ь)? Хутăш сыпăксем: сăмахсем? +ем=е хупă сасăсене палăртмалли мелсене сăнасси?
Тăван ч.лхери [й] сасă: ăна уйăрасси: палăртасси? Йй саспаллисем? Юю: Яя: Ёё саспаллисем сыпăка та: п.р сасса та п.лтерни?
Вырăс ч.лхинчен к.н. сăмахсенче т.л пулакан сасăсем: в.сене уйăрасси: т.р.с каласси? Оо: Ёё: Бб: Гг: Дд: Зз: Жж: Фф: Цц: Щщ саспаллисем: уйăракан паллăсем (ь: ъ)?
Сăмахсене тăстарса: сыпăксене сыпăнтарса вулама в.рентесси?
Сасă тишкер.в. тунă сăмахсене хат.р саспаллисемпе сыпăксенчен пухасси: класс хăми =ине пичетлесси: вуласси: ев.рлесе =ырасси?
Уйрăм сăмахсене: ансат предложенисене тата пысăках мар текстсене т.р.с: ăнланса: п.р тик.с (йывăр сăмахсене сыпăкăн пайласа): т.р.с пусăмласа вуласси: вуланине ăнланасси: ыйтусене хуравласси? Вулав хăвăртлăх. – минутра 12_15 сăмах?
Вуланă чухне предложенисем тата предложенири п.р йышши членсем хушшинче чарăну тăвасси? Предложение: в.=.нчи чарăну паллине кура: тив.=л. интонаципе вуласси?
Ал =ырăв.нчен: пичетлен. текстран сăмахсем: предложенисем (малтан – в.сене сасă тата саспалли тишкер.в. тунă хы==ăн: кайран – харпăр хăй т.лл.н) =ырса илесси? +ырнине к.неке е класс хăми =инчи текстпа танлаштарса: сыпăкăн-сыпăкăн вуласа т.р.слесси?
Ансат сăмахсене: 2_3 сăмахран тăракан предложенисене каланă тăрăх =ырасси?
Предложени пу=ламăш.нчи сăмаха: =ын яч.пе хушаматне пысăкран пу=ласа =ырасси? Предложени в.=не чарăну палли лартасси?
+ыру гигиенин правилисене п.лесси?
Пуплеве аталантарасси
Пуплев.н сасă культури? Харпăр хăй.н тата урăх =ыннăн пуплевне тимлеме: итленине асăмлама хăнăхтарасси? Кала=у хăнăхăв.сене лайăхлатасси% васкамасăр: ир.кк.н (тытăнчăксăр: п\л.нсе тăмасăр): вăтам хăвăртлăхпа: сасă хăпартмасăр: у=ăмлăн кала=ма: кала=нă май т.р.с сывлăш =авăрма: интонацие кирл. пек улăштарма в.рентесси?
Пуплеври сасăсене илтес: калас пултарулăха лайăхлатасси% тăван ч.лхери т.п сасăсене уйăрма: в.сене уйрăмшарăн тата пуплевре т.р.с каламалли (орфоэпи) ви=есене пăхăнса калама хăнăхтарасси?
Пуплеври сасăсене т.р.с илтме: сăмахсене: в.сен майлашăв.семпе предложенисене =ăмăллăн ăнкарма: шухăша хăвăрт ăнланма хăнăхтарасси? Уйрăм ачасен пуплев кăлтăк.сене юсасси?
Сăмах? В.ренекенсем усă куракан сăмах йышне \стересси? Япаласемпе пулăмсен яч.сене: в.сен паллине: .=не п.лтерекен сăмахсене литература ч.лхинчи пек калама в.рентесси?
Япаласене в.сен т.п паллисем тăрăх ушкăнлама: п.р-п.ринчен уйăрса илме: япала ушкăнне п.р сăмахпа п.т.млетме (ят пама) хăнăхтарасси?
Сăмах п.лтер.шне т.пл.нрех ăнланасси? Сăмахсен пулăв =ыхăнăв.сене асăрхаса ăнкарасси?
Шухăша т.р.с у=са пама кирл. сăмаха хăвăрт тупма: ăна ытти сăмахсемпе т.р.с =ыхăнтарма: сăмахсен грамматика формисемпе вырăнлă усă курма: п.р шухăша т.рл. майпа палăртма в.рентесси?
Ансат т.сл.хсемпе усă курса сăмах нумай п.лтер.шл. пулма пултарнипе: омонимсемпе тата синонимсемпе (термин.сене асăнмасăр) паллаштарасси?
Вырăнти кала=упа литература ч.лхин уйрăмлăх.сене уяма хистесси?
Сăмахсен грамматика формисемпе усă курасси? Литература ч.лхинче йышăннă грамматика формисене ăнланма: в.семпе т.р.с усă курма в.рентесси? +ав шутра% япала яч.сен: местоименисен падеж тата хисеп формисем: глаголăн ытларах т.л пулакан (хальхи: п.рре иртн.: пулас) вăхăт формисем: в.сен хир.=лев: пултараслăх/пултараймаслăх аспекч.сем (терминсене асăнмасăр)?
Сăмах майлашăв.? Япалан камăнлăхне палăртасси? Тăванлăх термин.сен сăпат формисем? «Сăпат ылмаш. е тулли п.лтер.шл. япала яч. + пулăшу п.лтер.шл. япала яч.» калăплă сăмах майлашăв.сен тăтăшлă \к.м формисемпе (манăн патăмра: санăн патăнта т?ыт?те) пуплевре усă курасси?
Предложени? Тытăм.пе (хутсăр: хутлă) тата калас т.ллевне кура (калуллă: ыйтуллă: хистевл.) т.рл. предложени калăпласси? Пу=ланă предложенисене в.=леме: ансăррисене анлăлатма п.лесси? П.р шухăшах т.рл. предложенипе е в.сен =ыххипе палăртасси? Предложенири сăмахсен й.ркине сăнама: в.сене т.р.с =ыхăнтарма хăнăхтарасси?
+ыхăнуллă пуплев? Пуплев хăнăхăв.сене малалла аталантарасси% тимлесе итлеме: асăмлама: =ыхăнуллă каласа пама: в.рентекен ыйтăв.сене т.р.с: у=ăмлăн хуравлама: пуплевре предложенин т.рл. т.с.пе усă курма хăнăхтарасси? Итлен. е вуланă калавсем: юмахсем тăрăх хăйсен шухăшне каласа пама в.рентесси?
Тăван литература ч.лхине ăнланма: унăн фонетика системипе: сăмах пуянлăх.пе: морфологи тата синтаксис мел.семпе пуплевре т.р.с усă курма: курни-илтни =инчен =ыхăнуллă каласа пама в.рентесси? Юлташ.сен хурав.сене: каласа панине ырă кăмăлпа итлеме-тимлеме хăнăхтарасси?
Калавсемпе юмахсем: диалогсем: сăвăсем итлесси-тăнласси: асăмласси (учитель вуласа е каласа панине: магнитофон ленти =ине =ырса илнине: ача-пăча валли хат.рлен. теле- тата радиокăларăмсене)?
Пысăках мар юмахсемпе калавсене аса илесси: в.сене уйрăм пайсене пăтраштармасăр: сиктерсе хăвармасăр каласа парасси (хăйсем т.лл.н е в.рент\=.н ыйтăв.сем тăрăх)?
Вуланă предложенисем: текстсем тăрăх ыйтсан хуравлама: текста: унăн уйрăм пай.сене ят пама п.лесси?
Уйрăм темăпа =ыхăннă теми=е \керч.к тăрăх предложенисем: =ыхăнуллă п.ч.к калавсем тăвасси?
Пу=ланă калава в.=лесси: в.=не илтнипе калавăн пу=ламăшне шутласа тупасси? Пулни-иртни =инчен вуланипе п.р ев.рл.рех каласа парасси?
+ут =анталăкри улшăнусем =инчен: экскурсире: библиотекăра: ытти обществăлла вырăнта курни-илтни =инчен =ыхăнуллă калама хăнăхтарасси?
САСПАЛЛИСЕМ В/РЕНН/ ХЫЁЁ+НХИ ТАПХ+Р (30 сех)
Ачасем урокра м.н вуламаллине палăртасси в.рент\пе аталантару: сапăрлăх т.ллев.сене пурнă=лассипе: в.сен т.нчекурăмне: т.нче йышăнăвне й.ркелессипе =ыхăннă?
Вулав карти% вăхăт: кунпа =.р улшăнăв.: =улталăк вăхăч.сем: Тăван =.ршыв: тăван республика: тăван ял: Тăван =.ршывăн чыслă сумлă =ыннисем: ача тата унăн тус.сем: =ут=анталăк: =ут=анталăкри пулăмсем: чăваш халăх сăмăхлăх.: т.рл. халăх юмах.сем: И?Я?Яковлев: К?В?Иванов: Н?И?Шелепи хайлав.сем?
Пăхмасăр калама в.рентесси% в.ренн. 4_5 сăвва пăхмасăр каласси?
Вулав хăнăхăв.сем? В.рент\=. тата ытти ачасем каланине (вуланине) тимл.н итлес-тăнлас: ăнланса асăмлас хăнăхусене лайăхлатасси? Пысăк мар текста т.р.с: ăнланса: п.р тик.с: сыпăкăн тăсса вуласси? Вулав хăвăртлăх. (палламан текста вуласси) – п.р минутра 15_20 сăмах? Предложени в.=.нче: п.р йышши членсем хушшинче чарăну тăвасси?
Диалоглă текстсене сасса кирл. пек улăштарса вуласси? Вулавăн т.рл. т.с.сене (саспа: =урма саспа: шăппăн: пăшăлтатса) в.ренсе пырасси?
Текстпа .=лесси? +ыхăнуллă пуплеве аталантарасси? Вуланă текст тăрăх ыйтусене хуравласси* вуланă текстăн шалăшне (содержанине) \керч.ксем тăрăх аса илесси* ятсăр текста ят парасси: текстăн яч. м.нш.н =аплине ăнкарасси (в.рент\=. пулăшнипе)? Вуланине п.т.м.шле хак парасси? /керч.ксем тăрăх =ыхăнуллă калав й.ркелесси (=ырмасăр)?
Ёырасси тата пуплеве аталантарасси
Маларах в.реннине аса илсе п.т.млетесси? Сăмаха сыпăкласси: п.р й.ркерен теп.р й.ркене ку=арасси?
+ырас ăсталăха лайăхлатасси? Саспаллисен .лкине т.р.с тăвас: в.сене п.р-п.ринпе =ыхăнтарас хăнăхăва =ир.плетесси? Саспаллисене: сыпăксене: сăмахсене тата к.ске предложенисене п.р хăвăртлăхпа (харăс: шутласа) =ырасси? +ыру гигиенине =ир.п уяма хăнăхтарасси?
Сăмах м.нле сасăсенчен тăнине: в.сене =ырура хăш саспаллисемпе палăртмаллине чухлама: сиктерсе хăварнă саспаллисене тав=ăрма: пăтраштарнă сыпăксенчен сăмахсем: сăмахсенчен предложенисем й.ркелесе =ырма в.рентесси?
Пысăках мар текста к.неке е класс хăми =инчен пăхса =ырма: =ырнине т.р.слеме хăнăхтарасси?
Предложенисене: пысăках мар (2_3 к.ске предложенирен тăракан) текста итлесе е вуласа =ырасси?
Итлевпе калу х=н=х=в\сене малалла аталантарасси
П.р-п.р темăпа (т.сл.хрен: ашш.-амăш.: шкул: ачасен .=.-х.л. =инчен): \керч.ке сăнаса: \керч.ксен серий.сем тăрăх: пурнă=ра курни-илтнине аса илсе в.рентекен ыйтăв.семпе кăтартăв.сем =ине т.ревленсе пысăках мар калавсем тутарасси?
Вуланине е итленине аса илсе: в.рентекен пулăшса пынипе ыйтусене хуравласси: =ыхăнуллăн каласа парасси?
В\ренъпе тематика план\
Тема яче
Сехет шуч\
1
Вулама-ёырма в\рентес ум\нхи тапх=р
12 сех
2
Вулама-ёырма в\рентмелли тапх=р
90 сех
3
Вулама-ёырма в\рентн\ хыёё=нхи тапх=р
30 сех
Пур\:
132 сех
7. Чăваш чĕлхи урокĕсен тематика планĕ
Раздел? Урок теми? Сехет шуч.?
№
,= результач.
Ачасен .=.-х.л.
Хушма литература
Кёмёл-сипете аталантарасси
Универсаллё в.рен\ .=-х.л.сем
Предмет ёш.нчи п.л\: хёнёху
Ум.нхи тапхёрти уроксем
(12 сехет)
Шкула!
1?
Шкулта харпёр хёйне тытма: шкула юратма в.рентни
Учитель каланине итлеме хёнёхтарни /керч.кпе .=леме в.рентни
Ыйтусем =ине хуравлама хёнёхтарни
ЧБ к.некепе паллаша==.: ыйтусем =ине хуравла==.
Ю? Сементер «К.неке» сёвё
Ача-пёча вёййисем? Вылямаллисем? +ыхёнуллё пуплев
2?
+.н. в.рен\ материал.пе интересленме в.рентни
+ыхёнуллё пуплеве аталантарни* «сёмах» терминпа палаштарни
Предложенирен сёмах уйёрма хёнёхтарни
Фишкёсемпе .=леме в.рене==.* предложени схемине тёва==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
С? Асамат «Тетте» сёвё
Хутшёну? +ыхёнуллё пуплев
3?
+.н. в.рен\ материал.пе интересленме в.рентни
+ыхёнуллё пуплеве аталантарни* «сёмах» терминпа палаштарни
Предложенирен сёмах уйёрма хёнёхтарни
Фишкёсемпе .=леме в.рене==.* предложени схемине тёва==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
В.рен\ хат.р.сем? Калу? +ыру? +ыхёнуллё пуплев
4?
В.рен\ хат.-р.сене тирпейл. тытма в.рентни
Темёпа кил.ш\лл.н кала=ма хёнёхтарни*
к.некере: тетрадьре кирл. вырёна тупни
Сёвва пёхмасёр калама хёнёхтарни
Кун й.ркипе паллаша==.)* «Ванюк» сёвва в.рене==.
А?+ул.= «Ванюк» сёвё
Шкул ачин кун й.рки? +ыхёнуллё пуплев
5?
Сывё пурнё= й.ркине пёхёнма хёнёхтарни
+ыхёнуллё пуплеве аталантарни* учитель: юлташсем каланине итлеме хёнёхтарни
В.ренн. сёмахсемпе т.р.с усё курма хё-нёхтарни
/керч.к тёрёх ыйтусем =ине хуравла==. * =ырма в.рене==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
Ю?Петров «Урокра» сёвё
Тёван кил-йыш? Пуплев? Текст? +ыхёнуллё пуплев
6?
Атте-аннене юратма: хисеплеме в.рентни
Тунё йёнёшсене т\рлетме в.рентекен.н с.н.в.сене т.р.с йышённи
Кала=ёва хутшёнма хёнёхтарни: =ырма в.ренме хат.рлени
/керч.к тёрёх ыйтусем =ине хуравла==. ? Кил-йыш термин.сене аса иле==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
В?Сухом-линский «М.нш.н амёш. ёна мухтанё ;»
К.рхи садра? Улма-=ырпа? Предложени?
7?
+ут =анталёка юратма в.рентни
Ушкёнпа .=леме хёнёхтарни
Калавран предложени уйёрма хёнёхтарни
Ушкёнпа калав й.ркеле==.* улма-=ырла яч.семпе паллаша==.* =ырма в.рене==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
«+арёк» юмах? Пахча? Пахча =им.=? Сёмах? Сыпёк? Пусём
8?
+.н. в.рен\ материал.пе интересленме в.рентни
Кала=ёва т.р.с й.ркелеме в.рентни* .=-х.л юхёмне тата результатне пёхса пыни: хаклани
/керч.к тёрёх предложени тума хёнёхтарни* =ырма в.ренме хат.рлени
Калавран предложенисем уйёра==.* пахча-=им.= яч.семпе паллаша==.* сёмахсене сыпёкён уйёра==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
«+арёк» юмах?
Килти выльёх-ч.рл.х: кайёк-к.ш.к? Таврари сасёсем? Пуплеври сасёсем
9?
Выльёх-ч.рл.хе юратма в.рентесси
Юлташсен хурав.сене тимл. итлеме: йёнёшсене асёрхама хёнёхтарни
Сёмахри сасёсене уйёрса илме* у=ё (хупё) сасёсене уйёрма хёнёхтарни
Сёмахри сасёсене уйёра==.* сёмахсене фишкёпа палёрта==.* сёвё-юрё аса иле==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
П? Ялкир «Качака» сёвё
Вёрманти йывё=сем: тискер кайёксем? У=ё (хупё) сасёсем терминсем
10?
+ут =анталёка юратма: упрама в.рентни
Мёшёррён .=леме хёнёхтарасси?
У=ё(хупё) сасёсене уйёрма хёнёхтарни
Схемёсем тёрёх предлсем тёва==.* сёмахсене сыпёкён уйёра==.*
у=ё (хупё) сасёсене шутла==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
«Йёва» юмах? У=ё (хупё) сасёсем терминсем
11?
,=е шухёшласа тума калани
Шухёшлава й.ркелесе пыни: п.т.млетни*
Сёмаха сыпёксем =ине уйёрма хёнёхтарни
«Йёва» юмаха аса иле==.* фишкёсемпе .=ле==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
«Йёва» юмах?
Ялти .=сем? Тырё вырни? Утарта
12?
,=е юратма в.
рентесси
Кала=ёва т.р.с й.ркелеме в.рентни* .х-х.л юхёмне тата результатне пёхса пыни?
Предложени схемине тума
хёнёхтарасси
Схемёсем тёрёх предложенисем тёва==.* сёмахсене сыпёкён уйёра==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
М? Сениэль «Пыл хурч.
сем» сёвё
Сас палли тапхё-р.нчи уроксем
( 90 сех)
[а] сасё* А: а сас паллисем
ІІ
13-14?
Атте-аннене пулёшма хё-нёхтарасси
Сёмахсене танлаштарса уйрём сасса уйёрса ипме в.рентни* [а] сасё
ллё сёмахсене тупма хёнёхтарасси
Сёмахран кирл. сасса уйёрса ипме хёнёхтарни* [а] сасса т.р.с калама в.рентни
Сас палли кассипе .=ле==.* сёмах: предложени схе-мисемпе .=ле==.?
А: а =ырма в.рене==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
[у] сасё* У: у сас паллисем
15-16?
Вёрманта хёйсене т.р.с тытма в.рентни
Сёмахсене танлаштарса уйрём сасса уйёрса ипме в.рентни* ушкёнпа .=леме хёнёхтарни
Ушкёнпа =ыхёнуллё калав тума хёнёхтарни
[у] сассасхемёра палёрта==.* пред-ложени схемисене тёва==.? У: у =ырма в.рене==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
Н?Шелепи «Упа» сёвё
[а]: [у] сасёсем* А: а У: у сас паллисем
17?
Ачасене хёйсен .=не хаклама в.рентни
Сасёсене илтсе сёмахсене уйёрма хёнёхтарасси
+ыхёнуллё калав й.ркелеме хёнёхтарни
/керч.к тёрёх ыйтусем =ине хуравла==.* [а] : [у] сасёллё сёмахсене уйёра==.
[ё] сасё * Ё: ё сас паллисем
18-19?
Аслисене пу-лёшма хёнёх-тарасси* кёткё йёвисене тивме юраманнине палёртасси
Кала=ёва т.р.с й.ркелеме в.рентни* .=-х.л юхёмне тата результатне пёхса пыни: хаклани
Сёмаха анализласа кирл. сасса уйёрма: сю-жетлё \керч.кпе .=леме хёнёхтарасси
Сёмаха анализ-ла==.* схемёсем тёрёх сёмахсем тёва==.* Ё: ё =ырма в.рене==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
[н] сасё* Н: н сас паллисем
20-21?
Туслё выляма
хёнёхтарасси
Сасён уйрёмлёх.сене асёрхама хёнёхтарни* т\р.: т\нтер сыпёксемпе паллаштарни* вулав алгоритмне в.рентни
П.р-п.рине итлесе ушкёнпа вулама хёнёхтарни
Сыпёк кассипе .=ле==.* т\р.: т\нтер сыпёксене вула==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
[л] сасё* Л: л сас паллисем
22-23?
Килти ч.р чунсене юратма в.рентесси
Сыпёк таблиципе .=леме хёнёхтарасси* текстпа палаштарасси*
вулав алгоритмне
аталантарни
[л] сасса калас хёнёхёва лайёх
латасси: сыпёксене =ырма:сас паллисен =ыхёнёвне тума в.-рентесси
Сыпёксенчен сё-махсем тёва==.: схемисене \кере==.?» Схемёсене тултар» вёйё* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
[м] сасё* М: м сас паллисем
24-25?
Ч.р чунсене х.рхенме: в.-сене пулёшма в.рентесси
У=ё(хупё) сасёсене уйёрма хёнёхтарасси*
кала=ёва т.р.с й.ркелеме в.рентни
Суйлавлё вулама т\р.: т\нтер сыпёксене уйёрма хёнёхтарасси*
Текста суйлавлё вулама в.рене==.
т\р.: т\нтер сыпёксем пуха==.? «Кам тимл.рех;» вёйё* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
[т] сасё* Т: т сас паллисем
26-27?
К.=.ннисене пулёшма в.рентесси
Текстра кирл. вырёна тупма хёнёхтарни*
вулав алгоритмне
аталантарни
Сёмахсенче т.р.с пусём тума: фишка диктанч. =ырма хёнёхтарни
Сёмахсенче пу-сёмлё сыпёка уйёра==.* фишка диктанч. =ыра==.* ребуссем: кроссворд сем шутла==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
[п] сасё* П:п сас паллисем
28-29?
К.=.ннисене пулёшма: туслё пурёнма в.рентесси
Кирлине уйёрма: танлаштарма в.рентни* сёмахсне тёстарса вулама хёнёхтарни
Сёмаха анализласа кирл. сасса уйёрма: сыпёксенчен сёмахсем тума хёнёхтарни
Сёмахсне тёстарса вулама хёнёха==.* сёмах: схемисемпе .=ле==.* =ырас хёнёхусене аталантара==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
А? Смолин «Пулёра» сёвё
[ш] сасё* Ш: ш сас паллисем
30-31?
Учитель хак панине т.р.с йышёнма в.рентни*
Черетл. вулама хёнёхтарасси* текстра кирл. вырёна тупма хёнёхтарни
[ш] сасё* Ш: ш сас паллисемпе паллашни
Сёмаха анализласа [ш] сасса уйёра==.* сёмахсене доска =ине пичетле==.: =ырма в.рене==.*
=ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
[р] сасё* Р:р сас паллисем
32-33?
Туслё выляма
хёнёхтарасси
Хёйсен .=-х.лне й.ркелеме хёнёхтарасси*
учитель хак панине т.р.с йышёнма в.рентни*
Рольпе вулама хёнёхтарасси* ачасен тав=ёрулёхне ата-лантарасси
[р] сасёллё сёмахсем вула==.: пи-четле==.* фишка диктанч. =ыра==.*
«Кам тав=ёруллёрах;» вёйё* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
[ы] сасё* Ы: ы сас паллисем
34-35?
Ачасен тавра-курёмне ата-лантарасси
Хёйсен шухёшне каласа пама в.рентни*
вулав алгоритмне аталантарни
[ы] сасса уйёрма хёнёхтарни* Ы: ы сас паллисемпе паллаштарни
[ы] сасёллё сёмахсем вула==.: пичетле==.* текста суйлавлё вула==.*
ребуссем вула==.*
=ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
[в] сасё* В: в сас паллисем
36-37?
Атте-аннене: хисеплеме в.рентни
Ушкёнпа .=леме: п.р-п.рин хушшинче кала=са татёлма хёнёхтарни
[в] сасё* В: в сас паллисемпе: хир.=ле п.лтер.шл. сёмахсемпе паллаштарни
Сыпёк кассипе .=ле==.* хир.=ле п.лтер.шл. сё-махсем тупа==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
[х] сасё* Х: х сас паллисем
38-39?
+ут =анталёка юратма: упрама в.рентесси
Хёйсен .=-х.лне й.ркелеме хёнёхтарасси*
[х] сасё* Х: х сас паллисемпе паллаштарни:сёмахсне сыпёнтарса вулама хёнёхтарни* \керч.ке кирл. сёмахпа =ыхёнтарма хёнёхтарни
«Т.р.с =ыхёнтар» вёйё* в.ренн. СП-сене каланё тёрёх =ыра==.* предло-женисене пёхса =ыра==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
[и] сасё* И: и сас паллисем? Хытё (=ем=е) сасёсем: сыпёксем: сёмахсем? Хутёш сёмах
40-41?
Атте-аннене пулёшма: .=е юратма хё-нёхтарасси
Хытё(=ем=е) сасё терминсемпе палаштарасси* позицилле вулав вёрттёнлёхне у=са парасси
[и] сасё* И: и сас паллисемпе паллашни: хытё(=ем=е) сасёсене уйёрма
хёнёхтарасси*
сыпёксене танлаштарса вула
ни
Хытё(=ем=е) сы-пёксене танлаш-тарса вула==.* ушкёнран хытё: =ем=е: хутёш сё-
махсене уйёра==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
[э] сасё* е сас палли
42?
Туслё пурёнма хёнёхтарасси
Сасса ик. сас паллипе палёртнине ёнлантарасси
[э] сасё* е сас паллисемпе паллашни: =ыхёнуллё текс
та вулама хёнёхтарасси*
Хытё: =ем=е сы-пёксене танлаш-тарса вула==.* =ыхёнуллё текс-
та т.рл.рен ву-
ла==.* \керч.кпе .=ле==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
[э] сасё* Э: э сас палли
43?
Тав сёмах.-семпе паллаш
тарасси* в.-семпе усё курма хёнёхтарасси
П.р сассах т.рл. майлё палёртассине ёнлантарасси
[э] сасса =ырура т.р.с палёрт лёртма хёнёхтарасси*
[э] сассёллё сы-пёксем: сёмахсем вула==.* фишка диктанч. =ыра==.*
схемёсемпе .=ле=-
=.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
[.] сасё* ,: . сас паллисем
44-45?
Ч.р чунсене юратма: в.сене х\т.леме в.рентесси
Тултарман схемёсемпе .=леме в.рентесси
[.] сасё* ,: . сас паллисемпе паллашни: пичетлен. предложенисене
=ырса илме хё-нёхтарасси
Сасё анализ. тё-ва==.* предложени схемине тёва==.* =ырса иле==.* =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
Урок теми
Ĕ= результачĕ
Ачасен ĕ=ĕ-хĕлĕ
Кăмăл-сипете аталантарасси
Универсаллă ĕ=-хĕлсем
Предмет ăшĕнчи пĕлӳ хăнăху
46
[с] сасă* С с сас паллисем
Атте-аннене хисеплесси вĕсене кулленхи ĕ=сенче пулăшасси
Ачасене ушкăнпа ĕ=леме вĕрентесси: харпăр хăй ĕ= вырăнне йеркелеме вĕрентесси
[с] сасса уйăрасси: сасса калас хăнăхăва лайăхлатасси? С с сас паллисемпе паллашасси
Тупмалли юмахсен тупсăмĕсене тупа==ĕ: сыпăксен таблиципе ĕ=ле==ĕ: са-се: сă-сĕ юпари сăмахсене вула==ĕ? Сюжетлă ӳкерчĕк тăрăх кала=у ирттере==ĕ?«Сухара» калава вуласа паллаша==ĕ: ыйтусене хуравла==ĕ? Текста рольпе вула==ĕ? +ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
47
[с] сасă: С с сас паллисем
Ачасен пĕр-пĕринпе туслă пуласси: килĕштерсе ĕ=лесси
Ачасене кĕнекепе ĕ=леме вĕрентесси
[с] сасса уйăрасси: сыпăк кассипе ĕ=лесси: сăмахсене сыпăнтарса вуласси: илемлĕ =ырма хăнăхтарасси?
«Туссем» калавпа ĕ=ле==ĕ: ыйтусене хуравла==ĕ: сюжетлă ӳкерчĕк тăрăх кала=у ирттере==ĕ. +ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
48
[к] [к΄] сасăсем* К к сас паллисем
Килти чĕр чунсене кайăк-кĕшĕке юратасси
+ыхăнуллă пуплеве аталантаасси: ачасен тимлĕхне аталантарасси
[к] сасса уйăрасси
[к΄] сасса уйăрасси
К к сас паллисемпе паллашасси
«Автан» калавпа ĕ=ле==ĕ: ыйтусене хуравла==ĕ: сюжетлă ӳкерчĕк тăрăх кала=у ирттере==ĕ. +ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
49-50
[к] [к΄] сасăсем* К к сас паллисем
Кăмпа ячĕсене вĕренесси: кăмпапа шӳтлеме юрамасть: =име юрăхлă кăмпана кăна татма юрать
Юлташсен сĕнĕвĕсене тĕрĕс йышăнни
[к] сасса уйăрасси
[к΄] сасса уйăрасси
К к сас паллисемпе паллашасси
«Кăмпа» калавпа ĕ=ле==ĕ: ыйтусене хуравла==ĕ: сюжетлă ӳкерчĕк тăрăх кала=у ирттере==ĕ. +ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
51
[ӳ] сасă* Ӳ ӳ сас паллисем
Профессисемпе паллашасси: пур ĕ= те хисеплĕ: пур ĕ= те кирлĕ? Кашни ĕ=е юратса: тăрăшса тăвасси
Учитель вуланине юлташсем каланине итлеме хăнăхасси
[ӳ] сасса уйёрасси: сасса калас хăнăхăва лайăхлатасси? Ӳ ӳ сас паллисемпе паллашасси? Сыпăксене танлаштарса вуласси
Юпари сăмахсене вула==ĕ. «Ӳссен эсе кам пулатăн» калавпа ĕ=ле==ĕ, ыйтусене хуравла==ĕ, рольпе вула==ĕ, пĕчĕк сас паллине
=ыра==ĕ
52-53
Ӳ ӳ сас паллисем
Тăван тавралăхён илемне курма: ёна юратма вĕрентесси
Ушкăнпа ĕ=леме вĕренесси: ӳкерчĕк тăрăх калав тума хăнăхасси
У тата ӳ сас паллилле сăмахсене танлаштарса вуласси?
«Мĕнле сас палли пытаннă: у е ӳ ?» вăййа
вылясси: фишка диктанчĕ =ырасси
«Кӳлĕ» калавпа ĕ=ле==ĕ, ыйтусене хуравла==ĕ, хуравсене калавра шыра==ĕ, \керчĕк тăрăх калав тăва==ĕ. Пысăк Ӳ сас палли =ыра==ĕ
54
[+] сасă* + = сас паллисем
+ут =анталăка сăнама вĕренесси (=умăр умĕнхи улшăнусем)
Юлташсен сĕнĕвĕсене тĕрĕс йышăнни: ачасен тимлĕхне аталантарасси
+умăр сăмаха анализласси: [+] сасса уйрасси: сыпăксене танлаштарса вуласси: =а- =е: =ă- =ĕ, =ы- =и: =у- =ӳ
Сăмахсене сыпăнтарса вула==ĕ, «+уллахи =умăр» калавпа тата сюжетлă ӳкерчĕкпе ĕ=ле==ĕ: ыйтусене хуравла==ĕ. +ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
55-56
[+] сасă* + = сас паллисем
Ваттисене хисеплесси пулăшасси
Ушкăнпа ĕ=леме: пĕр-пĕрне ăнланса ĕ=леме хăнăхасси
Сыпăк кассипе ĕ=лесси: сăмахсене танлаштарса вуласси: сасă =ырăвĕ (доска =инче пичетлесси: =ырасси)
Сăмахсене сыпăнтарса вула==ĕ, «Ваттисемпе мăнуксем» калавпа ĕ=ле==ĕ, ыйтусене хуравла==ĕ, рольпе вула==ĕ. Пысăк + сас палли =ыра==ĕ
57
[Ч] сасă* Ч ч сас паллисем
Атте-аннене пулăшасси: =ăмăл ĕ=сене пурнă=ласси килти кайăк-кĕшĕке юратса =итĕнтересси
Ачасен тимлĕхне аталантарасси ĕ=-хĕл юхăмне тата результатне пăхса пыни: хак пама вĕренесси
+ĕнĕ сасса уйрасси: сыпăк кассипе ĕ=лесси?
Сыпăка тӳрех курма пĕр сывлăшпа калама тăрăшасси
Ч сас паллиллĕ сăмахсене вула==ĕ, ыйтусене хуравла==ĕ. +ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
58-59
Ч ч сас паллисем
Ĕ=е ачаранах хăнăхса пымалла? Ĕ=чен =ын вăхăта сая ямасть
+ыхăнуллă пуплеве аталантарни: ĕ=-хĕл юхăмне тата результатне пăхса пыни: хак пани: хак пама вĕренесси
Сыпăксенчен сăмахсем тăвасси: вĕсене пичетлесси: вуласси: сасă анализĕ тавасси
«Чăлха =ыхни» калавпа ĕ=ле==ĕ: чăлхантарса пĕлтерĕше ăнлана==ĕ: ыйтусене хуравла==ĕ? Ĕ=чен алă ĕ= тупать: тенине ăнлана==ĕ? +ыру ĕ=не пурнă=ла==ĕ
60
+ем=елĕх палли(ь)
Тырпула сăнама вĕренесси?
Мухтанма юратакан: анчах ĕ=не тăвайман =ынсем пуш пучах пекех
Кала=ăва тĕрĕс йĕркелеме вĕренесси: юлташа итлеме: хаклама вĕренесси
Кукăль сăмаха анализласси: (Ь) =ем=ел.х паллипе паллашасси: сăмахсен схемисемпе ĕ=лесси
«Тулă пуссинче» калавпа ĕ=ле==ĕ: ыйтусене хуравла==ĕ: ӳкерчĕкпе ĕ=ле==ĕ: рольпе вула==ĕ: ь палли =ыра==ĕ
61-62
+ем=елĕх палли (ь)
Ĕ=е ачаранах хăнăхса пымалла? Хăв тунă ĕ= чи хаклă: пĕ=ернĕ апат чи тутлă
Мăшăрăн ĕ=леме хăнăхасси: хăйсен тата пĕр-пĕрин йăнăш.сене асăрхаса хаклама вĕренесси
Текстра ь паллиллĕ сăмахсене тупасси: фишка диктанчĕ =ырасси: сăмахсене танлаштарса вуласси: хал-халь
Ь паллиллĕ сăмахсене вула==ĕ: «Чи тутли» калавпа ĕ=ле==ĕ: хирĕ=ле пĕлтерĕшлĕ сăмахсене =ыхăнтара==ĕ? +ыру ĕ=не пурнă=ла==ĕ
63
[Й] сасă* Й й сас паллисем
Кайăк йăвисене тĕкĕнме юрамасть:
тустарнă йăваран кайăк сивĕнет
Юлташсен хуравĕсене тимлĕ итлесе йăнăшсене тӳрлетме хăнăхасси
[Й] сасса уйёрса илесси: Й й сас паллисемпе паллашасси
[Й] сасăпа палаша==ĕ: ăна уйёрса илме вĕрене==ĕ: Й сас паллипе палаша==ĕ: сыпăксем вула==ĕ? «Кайăк йăви»
калавпа палаша==ĕ? Ыйтусемпе ĕ=ле==ĕ: пĕчĕк й сас паллипе сăмахсене =ыра==ĕ
64-65
[Й] сасă* Й й сас паллисем
«Упа =ури»сăвва илемлĕ вулама вĕренесси: чĕр чунсем те кӳренме пĕле==ĕ
+ыхăнуллă пуплеве аталантарасси
[Й] сасса уйёрса илесси: [й] хупă сасă пулнине =ирĕплетесси: сăмахсене анализласси: кроссвордсем шутласси:
=ывăх пĕлтерĕшлĕ сăмахсене =ыхăнтарасси
Й сас паллиллĕ сăмахсене анализла==ĕ: вула==ĕ? Фишка диктанчĕ =ыра==ĕ? «Упа =ури» сăвăпа ĕ=ле==ĕ? Пысăк Й сас палли =ыра==ĕ: сăмахсем =ыра==ĕ
66
[Йу] сыпăк* Ю ю сас паллисем
Пĕр-пĕринпе туслă пулмалла: йывăрлăхра: хăрушă самантра пĕр-пĕрне пулăшмалла
Ушкăнпа ĕ=леме хăнăхтарасси: ачасен тимлĕхне аталантарасси
[Йу] сыпăкпа пĕр ю сас паллипе палăртма вĕренесси: сăмахсене анализласси: схемисене тăвасси
Ю сас паллипе палаша==ĕ: сăмахсем вула==ĕ? «Икĕ юлташ» калавпа ĕ=ле==ĕ: ыйтусене ответле==ĕ: пĕчĕк ю сас палли =ыра==ĕ: ю сас паллиллĕ сăмахсене =ыра==ĕ
67
[Йу]сыпăк* Ю сас паллин иккĕмĕш пĕлтерĕшĕ
Хĕл кунĕсемпе савёнасси: сăвă каласси: юр кĕлетке ăсталасси
Учитель вуланине итлесе палăртуллă вулама вĕренесси
Ю сас палли икĕ сасса [йу] палăртнине пĕтĕмлетесси: хупă сас палли хы==ăн ю сас палли [у] пулса илтĕнет: хупă сасса =ем=е хупă сасă каласа вуламалла: ню: лю
Кассăпа ĕ=ле==ĕ: «Юр кĕлетке»
сăвва вула==ĕ: тупмалли юмах тупсăмне шыра==ĕ: =ыруллă текста: предложение: сăмахсене =ыра==ĕ
68
Ю ю сас паллисем
Хĕл кунĕсемпе савăнасси: у=ă сывлăшра тĕрлĕ вайăсем вылясси: йĕлтĕр-=унашкапа ярăнса сывлăха =ирĕплетесси
+ыхăнуллă пуплеве аталантарасси: ачасен тимлĕхне аталантарасси
Ю сас палли икĕ сасса [йу] палăртнине пĕтĕмлетесси: хупă сас палли хы==ăн ю сас палли [у] пулса илтĕнет: хупă сасса =ем=е хупă сасă каласа вуламалла: ню: лю
Сăмахсен схемисене тăва==ĕ: анализла==ĕ: сыпăксем: сăмахсем вула==ĕ? Ыйтусемпе ĕ=ле==ĕ: =ыру ĕ=не пурнă=ла==ĕ
69
[Йа] сыпăк* Я я сас паллисем
Тăван ялпа паллашасси: ун илемне курма вĕренесси: хакласси
Кĕнекере кирлĕ вырăнсене тупма вĕренесси
[Йа]сыпăка пĕр сас паллипе палăртасси: я сас паллипе паллашасси: сăмахсен сасă тытăм.пе =ырури капăшне танлаштарасси
Я сас паллипе палаша==ĕ: сыпăксем: сăмахсем вула==ĕ «Пирĕн ял» калавпа ĕ=ле==ĕ: ыйтусене хуравла==ĕ:пĕчĕк я сас палли =ырма вĕрене==ĕ
70
Я я сас паллисем
Хĕл кунĕсемпе савăнасси: у=ă сывлăшра тĕрлĕ вайăсем вылясси: йĕлтĕр-=унашкапа ярăнса сывлăха =ирĕплетесси
+ыхăнуллă пуплеве аталантарасси: шухăшлава иĕркелесси: пĕтĕмлетесси
Сыпăксенчен сăмахсем тăвасси: «Хĕллехи вăйă-кулă» кала=у тăвасси
«Йĕлтĕрпе» сăвăпа ĕ=ле==ĕ: палёртуллё вулама: пăхмасăр калама вĕрене==ĕ
71
Я сас паллин иккĕмĕш пĕлтерĕшĕ
Хĕл сиввисенчен асăрханасси
Ачасен тимлĕхне аталантарасси: пĕтĕмлетме вĕрентесси
Я сас палли икĕ сасса палăртнине пĕтĕмлетесси: унăн иккĕм.ш пĕлтерĕшĕпе паллашни
Сăмахсен схемисене тăва==ĕ: анализла==ĕ: сыпăксем: сăмахсем вула==ĕ «Кăвак сурăх» калавпа палаша==ĕ: ыйтусемпе ĕ=ле==ĕ? +ыру ĕ=не пурнă=ла==ĕ
72
Е е сас паллисем* [йэ] сыпăка пĕлтерни
М.н пĕчĕкрен ĕ=пе туслă пулма вĕренесси: ĕ=леме хăнăхса пырасси
Юлташсен сĕнĕвĕсене тĕрĕс йышăнни: ачасен тимлĕхне аталантарасси
Е сас палли икĕ сасса палăртнине вĕренесси: сăмах пу=ламăшĕнче э сасса э сас паллипе:хупă сасă хы==ăн е сас паллипе паллă тунине вĕренесси
Сăмахсен схемисене тăва==ĕ: анализла==ĕ:сыпăксем: сăмахсем вула==ĕ: «Пĕчĕк пахча=ă» калавпа палаша==ĕ: ыйтусемпе ĕ=ле==ĕ: =ыру ĕ=не пурнă=ла==ĕ
73
Е е: Э э сас паллисем
М.н пĕчĕкрен ĕ=пе туслă пулма вĕренесси: ĕ=леме хăнăхса пырасси
Юлташсен сĕнĕвĕсене тĕрĕс йышăнни: ачасен тимлĕхне аталантарасси
Е сас палли икĕ сасса палăртнине вĕренесси: сăмах пу=ламăшĕнче э сасса э сас паллипе: хупă сасă хы==ăн е сас паллипе паллă тунине вĕренесси
Сăмахсен схемисене тăва==ĕ: анализла==ĕ: сыпăксем: сăмахсем вула==ĕ
74
«Маринепе Энтип»
Пĕр тăвансен туслă пурăнмалла: пĕр- пĕрне хисеплемелле: пулăшмалла
Мăшăрăн ĕ=леме хăнăхасси тата пĕр-пĕрин йăнăшĕсене асăрхаса хаклама вĕренесси
Схемăсем тăрăх предложенисем йĕркелеме вĕренесси: [йэ] [э] сасăллă сăмахсене уйăрса илме хăнăхасси
«Маринепе Энтип» калавпа ĕ=ле==ĕ: ыйтусене хуравла==ĕ: ваттисен сăмахсене ăнлана==ĕ: калавра о сас паллиллĕ сăмахсене тупа==ĕ, =ыру тетрач.пе ĕ=ле==ĕ
75
«Анне» сăвă
Аннене юратни: ăна хисеплени: пулăшни
Ушкăнпа ĕ=леме хăнăхтарасси: ачасен тимлĕхне аталантарасси
Сăмахсен сасă анализсене тăвасси е э сас паллиллĕ сăмахсене танлаштарса вуласси
«Кам тимлĕрех » вăййа выля==ĕ? «Анне» сăвăпа палаша==ĕ: палартуллă вулама: пăхмасёр калама вĕрене==ĕ: =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
76
[о] сасă* О о сас паллисем
Килти чĕр чунсене юратасси: вĕсене апат парса =итĕнтересси: читлĕхсене тасатасси
+ыхăнуллă пуплеве аталантарасси:шухăшлава иĕркелесси: пĕтĕмлетесси
[о]сасăпа о сас паллипе паллашасси о сас паллиллĕ сăмахсем вырăс чĕлхинчен килнĕ: вĕсене вырăс чĕлхинчи пекех вуламалла: =ырмалла
о сас паллипе палаша==ĕ: сăмахсене вула==ĕ. «Чĕр чун кĕтесĕ» калавпа ĕ=ле==ĕ: ыйтусене хуравла==ĕ: калавра о сас паллиллĕ сăмахсене тупа==ĕ: =ыру тетрчепе ĕ=ле==ĕ
77
О о сас паллисем
Хĕл кунĕсемпе савăнасси: конькипе ярăннă чух асăрхануллă пуласси
Учитель вуланине итлесе палăртуллă вулама вĕренесси
Панă сыпăксем =умне тепĕр сыпăк е сас палли лартса сăмахсем тăвасси?Пысăк сас палли: точка: ыйту палли =инчен пĕлнине =ирĕплетесси
Саспалли тата сыпăк кассипе ĕ=ле==ĕ: сăмахсене вула==ĕ: сюжетлă ӳкерчĕкпе ĕ=ле==ĕ? «Конькипе» сăвăпа палаша==ĕ:палартуллă вулама: пăхмасар калама вĕрене==ĕ? +ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
78-79
Е (о) сас палли
Мир - вăр=ăсăр тăнă= пурнă=? +ынсен пĕр- пĕринпе туслă пурăнмалла
Кала=ăва тĕрĕс йĕркелеме вĕренесси: юлташа итлеме вĕренесси: хаклама вĕренесси
Е саспалли хупă сас палли хы=ĕнче о сасă пулса илтĕнет: хăйĕн умĕнчи хупă сасă =ем=елĕхне кăтартать?Ку сас палли вырăс чĕлхинчен кĕнĕ сăмахсенче кăна тĕл пулать
Е сас паллипе палаша==ĕ:
Сăмахсен схемисене тăва==ĕ: анализла==ĕ: сыпăксем: сăмахсем вула==ĕ?
«Мĕнле сăмах =ырнă;» калавпа ĕ=ле==ĕ: ыйтусене хуравла==ĕ: рольпе вула==ĕ: =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
80
Кун яч.сем
Эрнери кун яч.семпе паллашасси
Мăшăрăн ĕ=леме хăнăхасси тата пĕр-пĕрин йăнăшĕсене асăрхаса хаклама вĕренесси
Сыпёксене танлаштарса вуласси: сасёсен хисепне палёртасси: кун яч.сене в.ренесси: вулав хёнёх.в.сене =ир.плетесси
«Кун яч.сем» текстпа .=ле==. ыйтусене хуравла==ĕ: =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ* «Эрне» сёвва вула==.
81
[б] [б’] сасăсем* Б б сас паллисем
Библиотекён правилисемпе паллашасси* к.некене упрама в.рентесси
+ыхăнуллă пуплеве аталантарасси: шу-хăшлава иĕркелесси: пĕтĕмлетесси
[б] [б’] сасăсене сёмахра уйёрма хёнёхтарасси
Сăмахсен схемисене тăва==ĕ: анализла==ĕ: сыпăксем: сăмахсем вула==ĕ?
«Библиотекёра» » калавпа ĕ=ле==ĕ: ыйтусене хуравла==ĕ: =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
82-83
Б б сас паллисем
Театрта хёйсене тытас правилёсемпе паллашасси
Юлташсен сĕнĕвĕсене тĕрĕс йышăнни ачасен тимлĕхне аталантарасси
Б тата п сас паллилл. Сёмахсене вуласа танлаштарасси т.р.с =ырасси
«Шупашкар театр.» \керч.кпе .=ле==.:
«Театра каятпёр» » калавпа ĕ=ле==ĕ: ыйтусене хуравла==ĕ: рольпе вула==ĕ: =ыру тетрачĕпе ĕ=ле==ĕ
84
[г] [г’] сасăсем* Г г сас паллисем
Пĕрремĕш космонавтпа паллашасси
Мăшăрăн ĕ=леме хăнăхасси тата пĕр-пĕрин йăнăшĕсене асăрхаса хаклама вĕренесси
[г] [г’] сасăсене сёмахра уйёрма хёнёхтарасси
Сас палли тата сыпăк кассипе ĕ=ле==ĕ, сăмахсене вула==ĕ, сюжетлă ӳкерчĕкпе ĕ=ле==ĕ?
85-86
Г г сас паллисем
Ачасен кану вăхăтне йĕркелеме вĕрентесси
+ыхăнуллă пуплеве аталантарасси: шу-хăшлава иĕркелесси: пĕтĕмлетесси
Г тата к сас паллилл. сёмахсене вуласа танлаштарасси: т.р.с =ырасси
Сас палли тата сыпăк кассипе ĕ=ле==ĕ. Сăмахсене вула==ĕ, сюжетлă ӳкерчĕкпе ĕ=ле==ĕ? Шут сăввисем каласси
87
[д] [д’] сасăсем* Д д сас паллисем
,=чен =ынна савма хăнăхтарасси
Мăшăрăн ĕ=леме хăнăхасси тата пĕр-пĕрин йăнăшĕсене асăрхаса хаклама вĕренесси
[д] [д’] сасăсене сёмахра уйёрма хёнёхтарасси
Сас палли тата сыпăк кассипе ĕ=ле==ĕ, сăмахсене вула==ĕ, сюжетлă ӳкерчĕкпе ĕ=ле==ĕ
88-89
Д д сас паллисем
Ват =ынсене хисеплеме вĕрентесси
Юлташсен сĕнĕвĕсене тĕрĕс йышăнни: ачасен тимлĕхне аталантарасси
Д тата т сас паллилл. сёмахсене вуласа танлаштарасси: т.р.с =ырасси
Сас палли тата сыпăк кассипе ĕ=ле==ĕ, сăмахсене вула==ĕ, сюжетлă ӳкерчĕкпе ĕ=ле==ĕ
Уроксен й.рки Раздел: урок теми: сехет шуч.
,= результач.
Ачасен .=-х.л.
Хушма материал: унпа усё курасси
Кёмёл-сипете аталантарасси
Универсаллё в.рен\ .=-х.л.сем
Предмет результач.сен ёш.нчи п.л\: хёнёху
90
[з],[з’] сасёсем* З:з саспаллисем
Туслё .=лемме: .=е юратма: ёна т.пл. тума: .= =ыннине хисеплеме в.ренесси
Ачасене ушкёнпа .=леме в.рентесси
+.н. [з], [з’] сасёсене уйёрасси: З:з сас паллисене =ырас хёнёхусене =ир.плетесси
К.некепе: сыпёк кассипе: схемёпа .=ле==.? Кам тимл.рех вёйё выля==.? +ыхёнуллё калав тёва==.? +Т .=ле==.?
П.ч.ккисен к.неки «Арбуз» с?239Ача-пёча сёмахлёх. «Шкул сач.» с?244 ЭД материал.
91
[з],[з’] сасёсем* З:з саспаллисем
Ч.р чунсене юратасси: в.семш.н тёрёшма в.ренесси?
Каланине итлеме хёнёхтарасси
В.ренн. сас паллилл. сыпёксене: сёмахсене вуласси: калава тишкересси?
Вёйё «Кам маларах» Текстпа .=ле==.? Пичетлен. сёмахсене: предлженисене пёхса =ыра==.: +Т .=ле==.
П.ч.ккисен к.неки «Й.пл. хёна» с?244 ЭД материал. Табл% «С:с:З:з:Ж:ж»
92
[ф],[ф’] сасёсем* Ф:фсас паллисем
,=е юратма: .=ре ялянах малта пулма хавхалантарасси
Ачасен .=лес туртёмне аталантарасси
+.н. [ф], [ф’] сасёсене уйёрасси: унён Ф:ф сас паллий.семпе паллашасси?Позицилле вулав хёнёх.в.сене =ир.плетесси?
+.н. сасса уйёра==.: сасёсене фишкёпа палёрта==.? «Кам тимл.рех» вёйё выля==.: +Т .=ле==.
П.ч.ккисен к.неки
«Кукамайён ми=е чёх» с?277 ЭД материал.? Табл? Ф:ф
93
Ф:ф сас паллисем
Урамра: =ул =инче харпёр хёйне м.нле тытмалли =инчен асёрхаттарасси
Ачасене хёйсене й.ркелл. тытма в.рентесси
Пичетлен. предложенисене ал =ырёвне ку=арас хёнёхусене аталантарасси
Сыпёк кассипе: к.некепе: +Т .=ле==.? Сасё диктанч. =ыра==.
П.ч.ккисен к.неки
«Велосипед» с?151 ЭД материал.: Табл?Ф:ф
94
Ф:ф сас паллисем
Ачасен тавра курёмне: тимл.хне аталантарасси
Ачасен .=лес турёмне аталантарасси: хёйсене й.ркелл. тытма в.рентесси
Пичетлен. предложенисене: ал =ырёвне ку=арас хёнёхусене аталантарасси? Сёмахсене: предложенисене анализлас: пичетлес: пухас: =ырас хёнёхусене =ир.плетесси
В.ренн. сас паллилл. сёмахсене: предложенисене анализла==.: пичетле==е: пуха==.: =ыра==.? Пичетлен. Предложенисене ал =ырёвне ку=ара==. «М.нле сас пали лартмалла;» вёйё
П.ч.ккисен к.неки «Шёнса пёсёлнё машина» с?107 «Светофор» с?84 ЭД материал: Табл? Ф:ф?
95
[ж] сасё* Ж:ж саспаллисем
,=е юратма: .=ре яланах малта пулма хавхалантарасси
Кала=ёва т.р.с й.ркелеме в.рентесси
Сасёллё пуплев анализне: в.ренн. сас паллилл. сыпёксене: сёмахсене: текста: вулас хёнёхусене =ир.плетесси? +.н. сасса уйёрасси: п.ч.к ж сас паллине =ырма в.ренесси
Сасса сёмахра итлес: ёна калас хёнёхёва лайёхлата==.? «Кам тимл.рех;» вёйё выля==.? Кассёпа: к.некепе: +Т .=ле==.
П.ч.ккисен к.неки «Пахча=ёпа унён ывёл.сем» с?110 ЭД материал.: Табл? Ж:ж
96
Ж:ж сас паллисем
Ачасен тавра курёмне: тимл.хне аталантарасси
Кала=ёва т.р.с й.ркелеме в.рентесси: .=лес туртёмне аталантарасси
Пичетлен. предложенисене: ал =ырёвне ку=арас хёнёхусене аталантарасси? В.ренн. сас паллилл. сёмахсене анализлас: пичетлес: пухас: =ырас хёнёхусене =ир.плетесси
Доска =инчисёмахсене вула==.: анализла==.: сёмахсене каланё тёрёх =ыра==.? Схемё тёрёх предложенисем тёва==.: +Т .=ле==.?
П.ч.ккисен к.неки «Асанне =ём =ёмхалать» с?80 ЭД материал.? Табл? Ж:ж
97
[ц] сасё* Ц:ц саспаллисем
Ачасен тавра курёмне: тимл.хне аталантарасси
Ушкёнпа .=леме хёнёхтарасси
В.ренн. сас паллилл. сыпёксене: сёмахсене вуласси: калава вулас хёнёхусене =ир.плетесси? +.н. сасса уйёрасси: унён паллипе паллашасси? П.ч.к ц сас паллине =ырма в.рентесси?
Сёмах диктанч. =ыра==.? +.н. сасса калас хёнёхёва лайёхлата==.? Предложенисем й.ркелесе =ыра==.? К.некепе: +Т .=ле==.
П.ч.ккисен к.неки «Цирк» с?106 ЭД материал.?
98
Ц:ц сас паллисем
Ачасен тавра курёмне: тимл.хне аталантарасси
Пурнё=ланё .=е т.р.слеме хёнёхтарасси
Пысёк Ц сас паллине =ырма в.рентересси? Сёмахсене: предложенисене анализласси: =ырасси?
Диктант =ыра==.: сёмах майлаш.в.сем тёва==.: =ыхёнуллё текст й.ркеле==.: +Т .=ле==.
ЭД материал.
99
[щ] сасё* Щ:щ сас паллисем
Ачасене тирпейл.хе: тасалёха в.рентесси
Юлташсем каланине тимл. итлеме хёнёхтарасси: .=лес туртёмне аталантарасси
+.н. сасса уйёрасси: п.ч.к щ сас паллине =ырма в.ренесси? В.ренн. сас паллилл. сыпёксене: сёмахсене вуласси: текста вулас хёнёхусене =ир.плетесси?
+.н. сасса уйёра==.: сасёсене фишкёпа палёрта==.? «Кам тимл.рех» вёйё выля==.: +Т .=ле==.? Сёмахсене вула==.: сюжетлё \керч.к тёрёх кала=а==.? И:и:Ш:ш:Ц:ц сас паллисене аса иле==.? +Т =ыра==.?
ЭД материал.
100
[щ] сасё* Щ:щ сас паллисем
Ачасен сывлёха сыхлас: упрас туйёмне аталантарасси
Юлташсем каланине тимл. итлеме хёнёхтарасси: .=лес туртёмне аталантарасси
Сасёллё пуплев анализне: в.ренн. сас паллилл. сыпёксене: сёмахсене: текста: вулас хёнёхусене =ир.плетесси?
Пичетлен. предложенисене: ал =ырёвне ку=арас хёнёхусене аталантарасси? Пысёк Щ сас палли =ырма в.ренесси
Ачасем суйлавлё диктант =ыра==.? +ыруллё текста вула==.: сёмахсене пёхса =ыра==.? К.некери сева палёртуллё вулама пёхмасёр калама в.рене==.? «Хёвна ху таса тыт – сывлёхлё пулён» тема тёрёх кала=а==.? +Т .=ле==.?
ЭД материал.
101
Уйёракан хытёлёх (Ъ) тата=ем=ел.х (Ь) паллисем
+ут =анталёка юратма: ёна упрама в.рентесси
Ачасене учитель каланине итлеме хёнёхтарасси
Уйёракан хытёлёх (Ъ) тата =ем=ел.х (Ь) паллисемпе паллашасси? Ъ =ырасси? Пичетлен. предложенисене: ал =ырёвне ку=арас хёнёхусене аталантарасси?
Ачасем «разъезд»: «=емье» сёмахсене анализла==.? Ъ: Ь паллёсемпе паллаша==.: пуха==.: схема тёва==.? +Т .=ле==.
ЭД материал.? Табл? Ь:Ъ
102
Уйёракан хытёлёх (Ъ) тата=ем=ел.х (Ь) паллисем
Ачасен тавра курёмне: тимл.хне аталантарасси
Ачасене учитель каланине итлеме хёнёхтарасси
Сасёллё пуплев анализне: сёмахсене: текста: вулас хёнёхусене =ир.плетесси?
+ыруллё тата пичетлен. сёмахсене: пёхса =ырас хёнёхусене аталантарасси
Ъ:Ь пали пур сёмасене вула==.: сас паллисенчен пуха==.: =ыра==.? Мёшёрлё: хупё сас паллисене аса иле==.: й.рле==.: сывлёшра =ыра==.? Сасё диктанче =ыра==.? +Т .=ле==.
ЭД материал.? Табл? Ь:Ъ
Букварь хы==ёнхи вулав урок.сем (30 сех)
103
+улталёк хушши
Ачасен вёхёт п.лтер.шне у=са парасси
Ачасене \керч.кпе .=леме в.рентесси
+улталёкён вёхёч.семпе паллашасси: сёвва палёртуллё вулама в.ренесси? Пичетлен. предложенисене: ал =ырёвне ку=арас хёнёхусене аталантарасси?
Ъ:Ь паллилл. сёмахсене аса иле==.: вула==.: =ыра==.? +улталёкён вёхёч.сем: уйёх.сем =инчен кала==.? Сёвва палёртуллё калама в.рене==.? Уйёхсен яч.сене ку=арса =ырса иле==.? +Т .=ле==.
П.ч.ккисен к.неки «Эрне» - сёвё? с?141
104
«+уркунне» сёвё
+ут =аналёка сёнама: ёна упрама: юратма в.рентесси
Ачасене ушкёнпа .=леме хёнёхтарасси
+уркунне паллисене аса илесси: сёвва илемл. калама в.ренесси? Пичетлен. предложенисене: ал =ырёвне ку=арас хёнёхусене аталантарасси?
Вёхёт: уйёх яч.сене кала==.: сёвва палёртуллё вула==.? +уркунне паллисене аса иле==.? Сёвва пайён-пайён пёхмасёр в.рене==.? Пичетлен. предложенисене: ал =ырёвне ку=ара==.? +Т .=ле==.
П.ч.ккисен к.неки «+уркунне: =уркунне???» с?141
105
Талёк? «Тул =утёлать» сёвё
Ачасен тавра курёмне: тимл.хне аталантарасси? Кунпа =.р м.нш.н ылмашнине ёнлантарса парасси
Ачасене \керч.кпе .=леме в.рентесси: черетпе вулама хёнёхтарасси
Ачасен вулав: =ыру: =ыхёнуллё пуплев хёнёх.в.сене аталантарасси: кунпа =.р м.нш.н ылмашнине ёнлантарасси: сёвва палёртуллё вулама в.ренесси?
Ачасем учителпе кунпа =.р ылмашни =инчен кала=а==.: глобуса =авёрттарса пёха==.? Калавсене тишкере==.: сёвва палёртуллё вулама в.рене==.? Пёнчёсем вырённе кирл. сас паллисем лартса =ырса иле==.? +Т .=ле==.?
П.ч.ккисен к.неки «Эрне» сёвё: с?141
106
Вёхёт? «Ка= пулать» сёвё
Ачасен тавра курёмне: тимл.хне аталантарасси? Вёхёта м.нле пёхмаллине ёнлантарасси
Ачасене \керч.кпе .=лемме в.рентесси: черетпе вулама хёнёхтарасси
Ачасен вулав: =ыру: =ыхёнуллё пуплев хёнёх.в.сене аталантарасси? Сехет м.нле .=ленине: вёхёта м.нле пёхмаллине ёнлантарасси? Сёвва палёртуллё вулама в.ренесси?
Ачасем киле панё калава вула==.: сёвва пёхмасёр кала==.? Тупмалли юмахён тупсёмне тупа==.? Вёхёт пёхма: сёвва палёртуллё вулама в.рене==.? Пёнчёсем вырённе кирл. сас паллисем лартса =ырса иле==.? +Т .=ле==.?
Табл? «Вёхёт» Н?Ыдарай Савёк вёхёт? «Сёвёсемпе калавсем: юмахсемпе туптарусем» 1993
107
Тёван =.р-шыв
Тёван =.р-шыва юратма в.ренесси
Ачасен тавра курёмне: тимл.хне аталантарасси?+ыру гигиенине =ир.п уяма хёнёхтарасси?
Ра==ей ялав.пе: герб.пе: гимн.пе паллашасси? Пичетл. текста ал =ырёвне ку=арас ёсталёха лайёхлатасси?
Тёван =.р-шыв =инчен кала=а==.: калава тишкере==.? Ра==ей ялав.пе: герб.пе: гимн.пе паллаша==.: чик.сене карта =инче кётарта==.? Предложенисене уйёрса =ыра==.:
+Т .=ле==.?
П.ч.ккисен к.неки И?Тукташ «Тёван =.р-шыв» сёвё
108
Тёван ен – Чёваш Республики
Тёван =.р-шыва упрама: хисеплеме: юратма в.ренесси
Ачасен тавра курёмне: тимл.хне аталантарасси?
Чёваш Республикипе к.скен паллашасси? Ачасем хёйсен адресне =ырма в.ренесси? Пичетл. текста ал =ырёвне ку=арас ёсталёха лайёхлатасси? +ыру гигиенине =ир.п уяма хёнёхтарасси?
В.реннине аса иле==.? Предложенисем туса =ыра==.? Чёваш Республики =инчен кала=а==.? Ачасем хёйсен адресне =ырма в.рене==.? +Т .=ле==.
П.ч.ккисен к.неки И?Юркин «Эй: Атёл: Атёл!» калав: с?110
109
Тёван ялём
Тёван к.тесе: яла: =.р-шыва упрама: хисеплеме: юратма в.ренесси
Кала=ёва т.р.с й.ркелеме в.рентесси: каланине тимл. итлеме хёнёхтарасси
Ачасен вулав: =ыру: =ыхёнуллё пуплев хёнёх.в.сене аталантарасси: юлташсен хурав.сене каласа панине итлеме: тёнлама хёнёхтарасси
В.реннине аса иле==.: сёмах диктанч. =ыра==.? Тёван к.тес: ял: =.р-шыв =ичен кала=а==.? Хёйсем т.лл.н: черетпе суйласа вула==.? +Т .=ле==.
П.рле вулар-ха? 2-м.ш к.неке? «Пир.н ялта» сёвё: с?33
110
«Мучи п.ви» калав
Тёван к.тесе: яла: юратма: ёна тирпей-илем к.ртес .=е хутшёнма в.ренесси
Ачасен тав=ёрулёхне аталантарасси: каланине тимл. итлеме хёнёхтарасси: рольпе вулама в.рентесси
Ачасен вулав: =ыру: =ыхёнуллё пуплев хёнёх.в.сене аталантарасси? Юлташсен хурав.сене каласа панине итлеме: тёнлама хёнёхтарасси
Тёван ял =инчен аса иле==.? Предложенисем туса =ыра==.? Калава вула==.: ыйтусем =инее хуравла==.? +Т .=ле==.?
Ача-пёча сёмахлёх. «К\л. х.рринче» с?197:198
111
«Карёшпа каюра» юмах
Тёван =ер-шыва юратма в.ренесси?
Ачасен тавракурёмне аталантарасси: каланине тимл. итлеме хёнёхтарасси: рольпе вулама в.рентесси
В?А?Сухомлинский .=.-х.л.пе: унён юмах.пе паллашасси? Пичетл. текста ал =ырёвне ку=арас ёсталёха лайёхлатасси? +ыру гигиенине =ир.п уяма хёнёхтарасси?
Предложенисенчен калав й.ркелесе =ыра==.? Юмаха с.рлесе вула==.: ыйтусене хурала==.: черетл.н саспа: суйласа вула==.? Вёйё «Ч.р. сёмахсем» +Т .=ле==.
112
И?Я?Яковлев
И?Я?Яковлев пурнё=.пе: .=.-х.л.пе паллашасси
Учитель: юлташсем каланине тимл. итлеме хёнёхтарасси
И?Я?Яковлев пурнё=.пе: .=.-х.л.пе к.скен паллашасси: ачасен пуплевне аталантарасси? Пичетл. текста ал =ырёвне ку=арас ёсталёха лайёхлатасси?
И?Я?Яковлев калавпа .=ле==.: вёл =ырнё юмаха вула==.: малалла тёсса каласа пара==.? Сиктерсе хёварнё сас паллисене лартса =ыра==.? +Т .=ле==.
П.рле вулар-ха 1-м.ш к.неки «И?Я?Яковлев буквар.нчен» с?27-30 Ача-пёча сёмахлёх.? И?Я?Яковлев хат.рлен. «Чёваш к.некинчен» с?77-91
113
Чёваш халёх сёвё=и
Чёвашсен пале сёвё=ипе паллашасси
Ачасен в.ренес туртёмне аталантарасси
Чёвашсен чаплё сёвё=ипе К?В?Иванов пурнё=.пе: унён сёввисемпе паллашасси
+ывёх п.лтер.шл. сёмахсем тупа==.? «Чёваш халёх сёвё=и» калавпа .=ле==.: К?В?Иванов =ырнё сёвёсене аса иле==.: п.лекеннисене пёхмасёр кала==.? Пёнчёсем вырённе кирл. сас паллисем лартса =ырса иле==.? +Т .=ле==.?
П.рле вулар-ха К?В?Иванов «Силпи ял.нче» с?27
114
«Сентти» сёвё
«Нарспи» поэмён п.ч.к пай.пе паллашасси
Каланине итлеме: ушкёнпа .=леме хёнёхтарасси
Сёвва палёртуллё вулама: пёхмасёр калама в.ренесси? Пичетл. текста ал=ырёвне ку=арас ёсталёха лайёхлатасси? Пичетл. текста ал =ырёвне ку=арас ёсталёха лайёхлатасси? +ыру гигиенине =ир.п уяма хёнёхтарасси?
В.реннине аса иле==.: курнипе тата итленипе =ыра==.? Сёвва палёртуллё вулама: пёхмасёр калама в.рене==.: ыйтусем =инее хуравла==.? Сыпёксем хушса сёмахсем тёва==.: в.сене =ыра==.? +Т .=ле==.
П.ч.ккисен к.неки К?В?Иванов «Сентти вёййи» сёвё: с?72
115
«Ч.ке=» сёвё
Кайёксене упрама: пулёшма в.ренесси
Ачасен тавракурёмне аталантарасси?
Сёввён т.п шухёшне палёртма в.ретесси. Сёвва палёртуллё вулама: пёхмасёр калама в.ренесси?
+ывёх п.льер.шл. сёмахсене тупа==.: предложенисене уйёрса =ыра==.? Паллакан кайёксем =инчен кала=а==.? Сёвва палёртуллё вулама: пёхмасёр калама в.рене==.? Пёнчёсем вырённе кирл. сас паллисем лартса =ырса иле==.? +Т .=ле==.?
П.ч.ккисен к.неки А?Юман «Ч.ке= ч.лхи» сёвё: с?27
116
Ви==.м.ш космонавт-летчик
Паттёр ентешсемпе мухтанма: в.сем пек паттёр пулма хавхалантарасси
Ачасене \керч.кпе: к.некепе .=лемме тата в.ренес туртёмне аталантарасси
Хамёр ентешпе А?Г?Николаев – космос патер.пе паллашасси? +ыру хёнёхёвне аталантарасси
Курнё тата илтн. тёрёх =ыра==.? А?Г?Николаев =инчен кала=а==.: калавпа: +Т .=ле==.?
П.рла вулар-ха «+ёлтёр =ынни» сёвё: с?39
117
Аслё +.нтер\ кун.
Тёван =.р-шыва юратма в.рентесси? Вёр=ё ветеран.сене пулёшма: хисеплеме в.ренесси
Ачасен тавракурёмне аталантарасси: ушкёнпа .=леме хёнёхтарасси
Майён 9-м.ш. пирен халёхшён пысёк уяв пулни =инчен ёнлантарасси? Ачасен вулав: =ыру: =ыхёнуллё пуплев хёнёхёв.сене аталантарасси?
«Эпир мирш.н» сёвва аса илсе ушкёнпа кала==.? «Аслё +.нтер\ кун.» =инчен кала=а==.: калавпа .=ле==.? Ачасем хёйсен тёван.сем-вёр=ё ветеран.сем =инчен кала=а==.: +Т .=ле==.
Александров А? «П.ч.к партизан»
118
«П.ртёван паттёрсем» калав
Тёван =.р-шыва юратма в.ренесси?
Учитель: юлташсем каланине тимл. итлеме хёнёхтарасси
Хамёр ентеш-вёр=ё паттёр.семпе паллашасси? Ачасен вулав: =ыру: =ыхёнуллё пуплев хёнёхёв.сене аталантарасси?
Предложенисене уйёрса =ыра==.: калава вула==.: ответле==.: ваттисен сёмах.семпе .=ла==.? Вёр=ё паттёр.сем =инчен кала=а==.? Пичетлен. текстран =ырса иле==.? +Т .=ле==.
П.рла вулар-ха «П.ртёвансем» сёвё: с?38:39
119
«П\л.мре» сёвё
+ёкёра хисеплеме: упрама: с.тел хушшинче тирпейл. пулма в.ренесси? Ватё =ынсене хисеплеме п.лесси
Ачасене черетпе вулама хёнёхтарасси: кала=ёва т.р.с й.ркелеме в.рентесси
+ывёх п.лтер.шл. сёмахсемпе паллашасси? Ачасен вулав: =ыру: =ыхёнуллё пуплев хёнёхёв.сене аталантарасси?
Словарь диктанч.: предложенисене уйёрса =ыра==.? Хытё е =ем=е сёмахсене палёрта==.? Сыпёксем хушса сёмахсем тёва==.: =ыра==.? +ывёх п.лтер.шл. сёмахсем тупа==.? +Т .=ле==.
120
«П.ррем.ш пан улми» калав? «Хама =е=: тен: хёналас» сёвё
Килте сад .рчетес: ёна пёхса тёрас .=е хутшёнма хавхалантарасси
Ачасене туслё выляма хёнёхтарасси
В?А?Сухомлинский .=.-х.л.пе: унён хайлав.пе паллашасси? Ачасен вулав: =ыру: =ыхёнуллё пуплев хёнёх.в.сене аталантарасси?
Вёйё «М.н ытлашши;» выля==.? Калава саспа вула==.: ыйтусене ответле==.? «Улма йывё=» юрра аса иле==.? Текстри юлашки предложение =ырса иле==.? Сёвва вула==.? +ывёх п.лтер.шл. сёмахсем тупа==.? +Т .=ле==.
121
«Хёйсемех» калав? «Натали к.пе т.рлет» сёвё
Япаласене тирпейл. тытма в.ренесси
Ачасене рольпе вулама хёнёхтарасси: .=лес туртёмне аталантарасси
Вуланё текст тёрёх ачасене хёйсен шухёш.сене каласа пама в.ренесси? ? Ачасен вулав: =ыру: =ыхёнуллё пуплев хёнёх.в.сене аталантарасси?
+ывёх п.лтер.шл. сёмахсем тупса =ыра==.? Тупмалли юмахсен тупсёмне тупа==.: калавпа .=ле==.? ,= =инчен ваттисен сёмах.сене кала==.? Сёвва илемл. калама в.рене==.? +Т .=ле==.
Табл? «Тумтир»
122
«Ырпи» сёвё? «Улине т.л.нет»: «Кумалякпа туслашни» калавсем
Хамёрён п.ч.к туссемш.н тёрёшма в.ренесси
Ачасене рольпе вулама хёнёхтарасси: \керч.кпе .=леме в.рентесси
Вуланё текст тёрёх ачасене хёйсен шухёш.сене каласа пама в.ренесси? Ачасен вулав: =ыру: =ыхёнуллё пуплев хёнёх.в.сене аталантарасси?
Ваттисен сёмах.сене в.=ле==.: в.сене =ыра==.? /керч.к тёрёх калав тёва==.? Сёвва илемл. вулама в.рене==.: ыйтусене хуравла==.? Унтан калавсене тишкере==.? +Т .=ле==.
123
«У=ланкёра» калав? «Упа» сёвё
+ут=анталёка упрама: юратма в.ренесси: тискер кайёксен йёвине тивме юраманнине ёнлантарасси
Ачасене рольпе вулама: туслё выляма хёнёхтарасси?
Калава илемл.: сёвва палёртуллё вулама в.ренесси? Ачасен вулав: =ыру: =ыхёнуллё пуплев хёнёх.в.сене аталантарасси?
Доска =инчи сёмахсене анализла==.? «Ятне п.л» вёйёра кайёксен яч.сене кала==.? Калава илемл.: сёвва палёртуллё вулама в.рене==.: интонации уйрёмлёх.сене сёна==.? Пёнчёсем вырённе кирл. сёмахсем лартса =ыра==.? +Т .=ле==.
П.ч.ккисен к.неки «Пёрчёкан юрри» сёвё: с?125
124
«Асамлё т\пем» калав
+ут=анталёка сёнама: юратма в.ренесси?
Ачасене рольпе вулама: ыйтусем =ине хуравлама в.рентесси? +ыру .=не аталантарасси
Вуланё текст тёрёх ачасене хёйсен шухёш.сене каласа пама в.рентесси? Ачасен вулав: =ыру: =ыхёнуллё пуплев хёнёх.в.сене аталантарасси?
Предложенисене урёхлатса =ыры==.: калава вула==.: тишкере==.? Суйласа вула==.: интонаци уйрёмлёх.сене сёна==.?В.сене т.р.с вулама в.рене==.? +Т .=ле==.
125
Чёваш халёх юрри-сёвви
Тёван ч.лхене юратма в.ренесси
Ачасене рольпе вулама: мёшёрён .=лемме хёнёхтарасси
Ача-пёча кулленхи юрри-сёввипе паллашасси? Ачасен вулав-=ыру =ыхёнуллё пуплев хёнёх.в.сене аталантарасси?
Пёнчёсем вырённе кирл. сыпёксем лартса =ырса иле==.? Панё сёмахсенчен предложенисем й.ркеле==.? Ача-пёча кулленхи юрри-сёввине палёртуллё вулама в.рене==.? Ч.н\-йыхрав: йёпатмёш сёвви-юррине итле==.? +Т .=ле==.
П.рле вулар-ха «Тух-ха: Ванюк: пир.н ума» с?38
126
Чёваш халёх юмах-халап.
Тёван ч.лхене юратма в.ренесси
Ачасене туслё выляма: ыйтусем =ине хуравлама в.рентесси
Ача-пёча сёмахлёх.пе малалла паллашасси? Ачасен вулав-=ыру =ыхёнуллё пуплев хёнёх.в.сене аталантарасси?
Ч.н\-йыхрав: йёпатмёш сёвви-юррине аса иле==.: юрла==.: выля==.? Чёваш халап.сене вула==.: ыйусене хуравла==.? Пёнчёсем вырённе кирле сас паллисем лартса =ыра==.? +Т .=ле==.
П.рле вулар-ха «Куян тус» с?17
1-меш к.неке
127
«+.в.=» юмах
Кил-=урта таса: тирпейл. тытма в.ренесси?
Ачасене текстпа .=леме в.рентесси: ачасен .=лес туртёмне аталантарасси?
Юмахсемпе малалла паллашасси: унён т.п шухёшне палёртасси? Ачасен вулав-=ыру: =ыхёнуллё пуплев хёнёхёв.сене аталантарасси?
Ачасем жоска =инчен предложенисем вула==.: Ь паллилл. сёмахсене анализла==.: каланё тёрёх =ыра==.? Юмаха пайён вула==.: пайне ят пара==.? Ваттисен сёмах.сене в.=лесе =ыра==.? +Т .=ле==.
П.рле вулар-ха 1-меш к.неке «Кермен» (вырёс халёх юмах.) с?21-24
128
Т.р.слев .=.
Ачасен п.л.в.сене: аслайне т.р.слесси?
Учитель каланине тимл. итлеме хёнёхтарасси: рольпе вулаттарасси? +ыру гигиенине =ир.п уяма хёнёхтарасси
Ачасен вулав-=ыру =ыхёнуллё пуплев хёнёхёв.сене аталантарасси?
+ырса иле==.?
Вёйё «Ч.р. сёмахсем» Ваттисен сёмах.сене пуха==.: в.сене каланё тёрёх =ыра==.?
129
«Кушак а=ипе =ер=и» юмах
Тав=ёруллё та ёслё пулма: тем.нле инкекрен те хётёлма в.ренесси
Предложенисене т.р.с й.ркелеме в.рентесси: туслё выляма хёнёхтарасси
Юмахсемпе малалла паллашасси: унён т.п шухёшне палёртасси? Ачасен вулав-=ыру =ыхёнуллё пуплев хёнёхёв.сене аталантарасси? +ыру гигиенине =ир.п уяма хёнёхтарасси
Хир.=ле п.лтер.шл. сёмахсем тупа==.: предложенисене уйёрса =ыра==.? «Хёш юмахран;» вёйё выля==.? К.некери юмахпа .=ле==.: пайён вула==.: пайне ят пара==.? Сапаланё предложенисене й.ркелесе =ыра==.? +Т .=ле==.
П.рле вулар-ха 1-меш к.неке «Тил.пе упа» с?17
130
«Хресченпе упа» юмах
«Вёйёпа =е= мар: ёспа та =.нтерме пулать» текен шухёша у=са пани
Ачасене рольпе вулама хёнёхтарасси: кала=ёва т.р.с й.ркелеме в.рентесси?
Юмахсемпе малалла паллашасси: унён т.п шухёшне палёртасси? Ачасен вулав-=ыру =ыхёнуллё пуплев хёнёхёв.сене аталантарасси?
Хир.=ле п.лтер.шл. сёмахсем тупа==.: предложенисене й.ркелесе =ыра==.? «Юмахсене п.лет.р-и;» вёйё выля==.? К.некери юмахпа .=ле==.: пайён вула==.: ят пара==.: ыйтусем =ине хуравла==.? +Т .=ле==.
131
«Ик. шапа» юмах
«Инкеке лексен тюрех хёраса \ксе алё усмалла маар? +ёлёнма тёрёшмалла»
Ыйтусем =ине хуравлама в.рентесси: ачасен .=лес туртёмне аталантарасси
Юмахсемпе малалла паллашасси: унён т.п шухёшне палёртасси? Ачасен вулав-=ыру =ыхёнуллё пуплев хёнёх.в.сене аталантарасси? +ыру гигиенине =ир.п уяма хёнёхтарасси
Предложенисене й.ркелесе =ыра==.? «Хёш. м.нле юмахран» вёйё выля==.? К.некери юмахпа .=ле==.: вула==.: ыйтусене хуравла==.? Вёйё «Ч.р. сёмах» Ваттисен сёмах.сене й.ркеле==.? +Т .=ле==.
132
«Сывё пул: п.ррем.ш к.некем.р!» Урок-уяв
К.некесене юратма: упрама: туслё пулма в.ренесси: ёна хисеплесси
Туслё выляма: мёшёрпа: ушкёнпа .=леме хёнёхасси?
В.реннине п.т.млетесси? П.л\ =.р-шывне =ул у=са панё п.ррем.ш туспа сыв пуллашасси?
Уявра ачасем выля==.: вула==.: юрла==.: тупмалли юмахсен тупсём.сене тупа==.: ребуссем: пу=ватмёшсем шутла==.?
Эл? материал.
8. Ус= курмалли шкул хат\р\сем:
Ч=ваш ч\лхи урок\сенче 1-м\ш класра ус= курма с\некен в\рентъ комплекч\.
В\рентекен валли:
1. Т=ван ч\лхепе литература вулав\н т\сл\х программисем: ч=ваш шкул\н 1-4 классем валли/ М.К.Волков, Л.П.Сергеев, Т.В.Артемьева, О.И.Печников, А.Р.Кульева. – Шупашкар: Ч=ваш Республикин в\ренъ институч\н издательство центр\, 2013. – 80 с.
2. Ч=ваш буквар\: в\ренъ пособий\. Пуёлам=ш шкул=н 1-м\ш клас\ валли/ Т.В.Артемьева, М.К.Волков, Л.П.Сергеев. - Шупашкар: Ч=ваш к\неке изд-ви, 2015. – 143 с., ил.
3. Т.В.Артемьева, М.К.Волков, С.П.Руссков. Ч=ваш буквар\ т=р=х вулама – ёырма в\рентн\ чух ус= курмалли 4 тетрадь. - Шупашкар: Ч=ваш к\неке изд-ви, 2012
4. Волков М.К., Артемьева Т.В.,СергеевЛ.П. Тёван ч.лхе урок.сем. - Шупашкар: Ч=ваш Республикин в\ренъ институч\н издательстви, 2007. – 274 с.
5. Электронла пособи.
В\ренекенсем валли:
1. Ч=ваш буквар\: в\ренъ пособий\. Пуёлам=ш шкул=н1-м\ш клас\ валли/ Т.В.Артемьева, М.К.Волков, Л.П.Сергеев. - Шупашкар: Ч=ваш к\неке изд-ви, 2015. – 143 с., ил.
2. Т.В.Артемьева, М.К.Волков, С.П.Руссков. Ч=ваш буквар\ т=р=х вулама – ёырма в\рентн\ чух ус= курмалли 4 тетрадь. - Шупашкар: Ч=ваш к\неке изд-ви, 2012
Таблицăсем:
Чăваш азбуки.
Сас паллисене ёырас йĕрке.
Чăваш чĕлхине вĕренетпĕр (10 таблица)
Вулама-ёырма вĕрентмелли таблицăсем (38 таблица)
Кабинетри кирлĕ хатĕрсем:
1.Вĕрентекен сĕтелĕпе хыёлă пукансем.
2.Вĕренъ пособийĕсене, меслетлĕх кăтартăвĕсемпе кĕнекисене упрамалли шкафсем.
3. Компьютер сĕтелĕпе компьютер.
4. Вĕренекенсен сĕтелĕсемпе пуканĕсем.
ПРИЛОЖЕНИ
Çырса илни.
Асатте.
Манǎн асатте ватǎ. Вǎл ырǎ кǎмǎллǎ çын. Асатте вǎрман ǎсти пулнǎ. Эпир унпа кашни эрнерех вǎрманта пулатпǎр.
(18 сǎмах)
