Математика пәнінен дидактикалық материалдар

Кім тапқыр, кім жылдам? (Сұрақ-жауап)

• Үш бұрышы бар геометриялық фигура қалай аталады? ( Үшбұрыш)

• Барлық қабырғалары өзара тең тік төрт бұрышы бар фигура қалай аталады? (Шаршы)

• Теңдеу деген не? ( Белгісіз мүшесі бар теңдік)

• Көлемнің неше өлшемі бар? ( 3)

• Көлемді қалай табады? (Енін, ұзындығын, биіктігін көбейтеді)

• Периметрді қалай табамыз? ( Фигураның барлық қабырғасын бір- біріне қосамыз)

• Ауданды табу үшін не істейміз?

(Енін ұзындығына көбейтеміз)

• 5-2•2=? ( 1)

• 9: 0 =? ( 0 )

• Анельдің бірдей 9 ыдыста 45 кг бал бар. Осындай 12 ыдыста неше кг балы бар? ( 60)

• 10 санын он есе арттырып, оған 99-ды қос.

(199)

• Жеті ондықты ата. (70)

Кім тапқыр, кім жылдам? (Сұрақ-жауап)

• Тік төртбұрыштың ауданы 16см², ені 2 см . Ұзындығы неше? (8 см)

• 1000 саны шығу үшін 555-ке қандай санды қосу керек? (445)

• Қосуға қатысты теңдеудің шешімін қалай табамыз?

( Азайту арқылы)

• Көбейтуге қатысты теңдеудің шешімін қалай табамыз? ( Бөлу арқылы)

• Қалдық бөлгіштен қандай болады? ( Кем)

• Жыл мезгілдері нешеге бөлінеді? ( 4 )

• Әр жыл мезгілі неше айдан тұрады? ( 3 )

• Бөлу амалының компоненттерін айт.

(Бөлінгіш, бөлгіш, бөлінді)

• Бөлу амалының компоненттерін айт.

(Азайғыш, азайтқыш, азайтынды)

• Қосу амалының компоненттерін айт.

(Қосылғыш, қосылғыш, қосынды)

• Көбейту амалының компоненттерін айт.

( Көбейткіш, көбейткіш, көбейтінді)

• Көбейтуге кері амал ( Бөлу)

• Қосуға кері амал ( Азайту)

• Бөлуге кері амал (Көбейту)

• Азайтуға кері амал (Қосу)

• Қарама –қарсы қабырғалары өзара тең геометриялық фигураны қалай атаймыз?

(Тік төртбұрыш)

• Ең кіші бір таңбалы сан (1)

• Ең үлкен бір таңбалы сан (9)

• Ең кіші екі таңбалы сан (10)

• Ең үлкен екі таңбалы сан (99)

• Ең кіші үш таңбалы сан (100)

• Ең үлкен үш таңбалы сан (999)

• Ең кіші төрт таңбалы сан (1000)

• Ең үлкен төрт таңбалы сан (9999)

• 100 жылдың басқа атауы. ( Ғасыр)

• Цифрларының қосындысы 2-ге тең болатын бес таңбалы қанша сан бар? (20000, 110000, 10100,10010,10001)

• 3-ке, 37-ге бөлінетін бірдей үш цифрмен жазылатын үш таңбалы қандай сан? (111)

• Азайтудың нәтижесі қалай аталады?

(Азайтынды)

• Сағаттың минуттық және сағаттық тіл сызықтары тәулік басында неше рет беттеседі? ( 22)

• Бірден отызға дейінгі қатарда 7 цифрі неше рет кездеседі? ( 3)

• Ондығы бірлігінен 4 есе артық болатын екі таңбалы сан. ( 82, 41)

• Қосындысы 10-ға тең, бөліндісі 4-ке тең болатын сандарды тап. ( 8, 2)

• Тік төртбұрыштың қабырғалары 5 см және 9 см болса, онда оның периметрі қанша? ( 28см)

• 7 бірлік • 9 = ? ( 63)

• 258 бірлік. Қанша жүздік, қанша ондық, қанша бірлік бар?

( 2жүзд, 5 ондық, 8 бірлік)

• 618 : 6 = ? (103)

• 7 жүздік : 7 = ? (100)

• 1 жүздік • 5 = ? (500)

• 4 онд 8 бірлік : 6 бірлік =? ( 8 )

• Бөлу мен көбейтудің амалын тез, қатесіз орындау үшін нені білу керек ? ( Ж: Дұрыс көбейту мен бөлу кестесін жақсы білу керек)

• 5 - 2 • 2 =? ( 1)

• 2 + 3 •3 = ? (11)

• Тең қабырғалы үшбұрыштың бүйірі 4 см-ге тең болса, периметрі неге тең? ( Р= 12см)

• Теңдік сол жағындағы теңдік орындалатындай етіп амал таңбаларын қой. 3 3 3 3 3 3 = 1000

(Ж: 333•3+3:3=1000)

• Теңдіктің сол жағындағы сандардың арасында теңдік орындалатындай етіп қосу таңбасын қой.

4 4 4 4 4 4 4 4 = 500

(Ж: 444 + 44 +4 + 4 +4 = 500)

• 92* жұлдызшаның орнына қандай цифрларды қойғанда шыққан сан 8-ге және 5-ке бөлінеді?

( Ж: 920 Өйткені 5-ке соңы 5 немесе 0-мен аяқталатын сандар бөлінсе, 8-ге жұп сандар бөлінеді)

• 2*5, 46*, *14 жазуларындағы жұлдызшалардың орнына қандай цифрлар қойғанда шыққан сандар

3-ке бөлінеді?

( Ж: Берілген сандардың қосындысы 3-ке бөлінсе, сол сандар 3-ке бөлінеді) 225 (2+2+5=9:3)

• Қай кезде бөлінгіш пен бөлінді өзара тең болады?

( 1-ге тең болса немесе бөлінгіш 0-ге тең болса)

• 17-ні 21-ге көбейтудің қандай тәсілі бар?

(Ж: 17•2=34, оған 0-ді оң жағына тіркеп жазып, 340-қа 17-ні қосамыз, сонда нәтиже 357 болады)

• Сынып оқушылары екі-екіден жұптасып сап түзеп келеді. Оқушылардың бірі алдына қарап 9 жұп санады. Артына қарап 5 жұп санады. Сапта барлығы қанша оқушы бар?

(Ж: 9 • 2 =18 алдында 5 • 2 =10 ортасында 1• 2 =2 өзі Барлығы 30 оқушы )

• Санның оң жағына 6-ны тіркеп жазғанда ол 13 есе артты. Ол қандай сан ? *6: 13

(13 • 2 =26 )

• Дінмұхаммед мектеп бөлмелерін нөмірлеуге тиіс еді. Бөлме саны 100 болса, онда қанша рет 9 санын жазу керек? ( 20 )

• Бірдей 5 цифр арқылы 100 жаз.

( Ж: 5• 5• 5 - 5 • 5 =100)

• Егер А мен В натурал сандарының көбейтіндісі 36 болса, онда олардың қосындысы ең үлкен болатын мәнін табыңдар? ( 13)

• Теңдік сол жағындағы теңдік орындалатындай етіп амал таңбаларын қой. 3 3 3 3 3 3 = 90

( Ж: 3• 3• 3 • 3 + 3• 3 = 90, 33• 3- 3 -3 • 3 = 90)

• Жүздің жартысын екіге бөлгенде неше болады? (25)

• Қандай екі санды бір-біріне көбейткенде олардың нәтижесі осы екі санның қосындысымен тең болады? ( 2+2=4 2•2=4 )

• Қандай үш санды бір-біріне көбейткенде олардың нәтижесі осы үш санның қосындысымен тең болады? ( 1+2+3 = 6 1• 2 •3=6)

• Ең ұзақ ай? ( Желтоқсан )

• Цифр тұрған орынды қалай атаймыз? ( Разряд)

• 246,462,642. Бірде ( 2,4,6 ) сандардан тұрса да, олар неге әр түрлі? ( Цифр тұрған орындағы разрядтарға байланысты)

• Периметрді қандай әріптермен белгілейміз? ( Р)

• Ауданды қандай әріптермен белгілейміз? ( S )

• Көлемді қандай әріппен белгілейміз? ( V )

• Бес қойда неше аяқ бар? ( 20 )

• Кесіндінің ұзындығын өлшейтін құрал қалай аталады? ( Сызғыш)

• Шаршының қабырғасы 7 см. Периметрі нешеге тең?

( 28см )

• Екі санның қосындысы 8-ге, айырмасы 2-ге, көбейтіндісі 15-ке тең. Бұл қандай сандар?

( 3 пен 5)

• 1 км неше метр бар? ( 1000м )

• 1т неше килограмм бар? ( 1000кг)

• 1 тәулікте неше сағат бар? ( 24 сағ)

• Миллионда неше ноль бар? ( 6 )

• Жылдың неше айында 28 күн бар? ( Барлық)

• Кубтың неше жағы, неше төбесі бар? (6 жағы,

8 төбесі бар)

• 12 сағат 50 минут қанша минутқа тең? ( 770)

• Бір ғасырдың оннан бір бөлігі қанша? ( 10)

• Көбейтудің ауыстырымдылық қасиеті.

( Көбейткіштердің орнын ауыстырғанымен

көбейтіндінің мәні өзгермейді)

• 50 санын 103-тен азайтқанда қаншаға тең? (53)

• Цифрларының қосындысы 4 есе артық және цифрларының көбейтіндісінен 2 есе артық болатын екі таңбалы санды тап. ( 36)

• Шығыс көшпенділері ерекше құрмет тұтқан геометриялық фигура. ( Шеңбер)

• Геометриялық фигуралардың ішіндегі ең үйлесімдісі.

(Шеңбер)

• Әлемдегі ең жетілген форма. ( Шар пішіндес форма)

• Елорданың визитті карточкасы. ( Дөңгелек алаң)

• 80 мен 20-ның қосындысын 3 есе арттыр. ( 300)

• 0 мен 280-нің қосындысын 4 есе кеміт. ( 70)

• 1000 мен 0-дің айырмасын 50 есе кеміт. ( 20)

• Сабинаның 20 тауығы және одан 2-уі артық үйрегі бар. Сабинаның неше үйрегі бар? ( 22)

• Ұлжан 16 үйрек балапанын және одан 2 есе аз қаз балапанын өсірді. Ұлжан қанша қаз балапанын өсірді? ( 8 )

• 100-ді 10 есе арттыр да оны 1000 бөл. ( 1)

• Дүкенге 180кг тауық еті және 90 кг қаз еті түсті. Тауық еті қаз етінен қанша артық? ( 90 кг)

• Бір бөшкеде 90 литр, ал екіншісінде 30 литр сүт бар. Екі бөшкеде барлығы қанша литр сүт бар?

( 120 л )

• Бір бумада 32 м мата қиылып алынғаннан кейін, онда әлі 49 м мата қалды. Бастапқыда бума мата қанша метр болды? ( 81 м )

• Назерке әр қайсысы 2 кг 3 дорба ұн сатып алды. Ол барлығы неше кг ұн сатып алды? ( 6 кг )

• 50 кг картоп және 25 кг сәбіздің 30 кг тамаққа пайдаланды. Неше кг көкөніс қалды? ( 45кг)

• Бір себетте 27 кг шие, ал екінші себетте одан 13 кг артық шие бар. Екінші себетте неше килограмм шие бар? (40кг)

• Ағашты он бөлікке бөлу үшін оны неше жерінен кесу керек. ( 9)

• Екі санның арифметикалық ортасы 23, ал олардың айырмасының жартысы 5, үлкен санды тап.

( 28,18 )

• Қарындаштың бірінші қорабында 12 қарындаш бар, ал егер оған тағы 8 қарындаш салса, екінші қораптағы қарындаштар саны бірдей болады. Алғашқыда екінші қорапта неше қарындаш болған?

( 20)

• Қарақат 1 айдың ішінде 4 көркем әдебиет оқыды. Сонда Қарақат апта сайын неше кітап оқыды?

(Апта сайын 1 көркем әдебиет оқыған)

• Ұста 32 г темір жұмсап, 4 шеге жасады. 400 г темірден осындай неше шеге жасауға болады?

( 32:4 =8г 400:8 =50 )

• Екі таңбалы санның цифрларының орнын ауыстырса, берілген сан 27-ге артады. Цифрлардың айырмасын тап. (Ж: 3 Берілген екі таңбалы сан 47-нің орнын ауыстырсаң 74 болады. 74 саны 47-нің 27-ге артқанын көрсетеді)

• Ең үлкен цифрлары әр түрлі үш таңбалы санды бөлетін санды табыңыз. (Ж: 3 Ең үлкен цифрлары әр түрлі үш таңбалы сан 987 санының қосындысы 9+8+7=24 24 бөлетін сан 3)

• 12-ге бөлінетін екі таңбалы сандардың ең үлкені мен кішісінің айырмасын табыңыз. ( Ж: 84 Ең үлкені 96, ең кішісі 12 болса, онда 96-12 =84 )

• Цифрлары әр түрлі ең үлкен және ең кіші үш таңбалы сандардың айырмасын тап.

( Ж: 987-102=885 )

• Дүкенге 15л және 19л бидондармен 215 л сүт әкелінді. Барлығы неше литр сүт әкелінді? (Ж: 15л•8+19•5=215 120+95=215 8+3=11 бидон)

• 640 санның сегіздіктер қосындысына бөлінетін 20-ға тең бөлу үшін 8 санының неше рет қосылғыш ретінде алу керек? ( Ж: 640:20=32 32:8=4 )

• Әкесі баласынан 4 есе үлкен. 20 жылдан кейін ол баласынан 2 есе үлкен болады. Сонда әкесі мен баласының жастары қазір қаншада? ( Ж: Әкесі 40-та, баласы 10-да)

• Мектепте бірдей бағамен сатып алынған қазақ батырларының 6 портреті және қазақ билерінің 4 портреті ілінді. Оларға барлығы 1960 теңге төленді. 4 портрет неше теңге тұрады? (Ж: 6+ 4 =10 1960 : 10=196 196 • 4=784 теңге )

• Алихан үйлері 1-ден 34-ке дейін номірленген қысқа көшеде тұрады. Осы үйлердің номірлерінде 3 саны неше рет келеді? ( 4 )

• Амина бір сан ойлады. Ол сол санға 5-ті қосты, кейін 3-ке бөліп, 4-ке көбейтіп, 6-ға азайтты да 7-ге бөлді. Нәтижесінде 2 саны шықты. Бастапқыда Амина қандай сан ойлады? ( 10 )

• Сабина бір сан ойлады. Ол сол санды 7-ге азайтты, кейін 10 есе кеміткенде, бастапқы саннан 34-ке кем сан шықты. Бастапқыда Сабина қандай сан ойлады? ( 37 )

• 120 мен 30-дың қосындысын 4 есе арттыр. ( 600)

• Дінмұхаммед бір сан ойлады. Ол сол санды алдымен 52-ге көбейтіп, нәтижесін 5 есе кеміткенде өзінен 1974-ке көп болатын бастапқы санды тап деді. Ол қандай сан? ( 210 )

• Ұлжан екі санның қосындысын 180, сол санның үлкенін кішісіне бөлгенде 5 шығады деді. Ол қандай сандар? ( 150 мен 30 )

• Бір айда үш жексенбі күні жұп сандарға келді. Сол айда 20 саны аптаның қай күніне келеді? ( Бейсенбі)

• Үш қораптың ішіне екі – екіден 6 гирь (1г,2г,3г,4г,5г,6г) салынған. Бірінші қораптағы гирлердің барлық салмағы – 9г, ал екінші қораптағы гирлердің барлық салмағы – 8г. Үшінші қорапта қандай гирлер жатыр? ( Ж: Бірінші қорапта 5 г және 4г, екінші қорапта 6г және 2г, үшінші қорапта 3г және 1г

• Екі қорапта 30 дәптер бар. Егер бірінші қораптан 2 дәптерді алып, екінші қорапқа салғанда, бірінші қораптағы дәптер саны екінші қораптағы дәптер санынан екі есе кем болады. Әр қорапта неше дәптер болған? (Ж: 30 : 3 = 10 10 – 2 = 8 10 * 2= 20 20 + 2= 22 )

• Кеше Омардың туылған күні болды. Ертең бейсенбі болады. Омардың туылған күні қай күні болды.

(Сейсенбі )

• Басты көшенің бір жағындағы барлық үйлер 1-ден 19-ға дейінгі тақ сандармен, ал қарсы жағындағы барлық үйлер 2-ден 14-ке дейінгі жұп сандармен орналасқан. Бұл көшеде барлығы неше үй бар? ( 15 )

• Түрлі – түсті бір- бір қораптан қалам алу үшін Каусардың 70 теңгесі Мөлдірдің 20 теңгесі жетпейді. Олар екеуі теңгелерін қосып еді ақшалары бір қорап қаламға да жетпеді. Сонда бір қорап қалам неше теңге тұрады? ( Бір қорап қалам 80тг тұрады)

• Бірдей цифрлармен жазылатын сан шығу үшін 142 857-ні нолге тең емес қандай санға көбейту керек? ( 142 857 • 7 = 999 999)

• Кодталған құлыптағы комбинацияны шеш, мұндағы:

• үшінші цифр біріншіге қарағанда 3-ке артық,

• екінші цифр төртіншіге қарағанда екіге артық,

• барлық цифрларды қосқанда 17 шығады,

• еінші цифр 3

Құлыптың коды неше? ( 5381)

• Табақты таразыда массасы 47 г кесек мырышты мынадай бес гір тас жиынтығы көмегімен қалай теңестіруге болады: 1г, 3г, 9г, 27г,81г ?

(Ж: Таразының бір табақшасында 47г кесек мырыш және де 1г, 9г, 27г гір тастар. Таразының екінші табақшасында 3г, 81г гір тастар.)

• Электрондық сағаттың таблосы 17:13 көрсетіп тұр. Келесі жолы сағат пен минуттың қосындысының мәні осындай болғанда электрондық сағат қандай уақытты көрсетеді? ( 18: 12)

• Тура теңдік шығу үшін А және Б әріптерінің орнына қандай цифрларды қою керек?

АБ •А •Б =БББ

( Ж: А = 3, Б = 7

БББ = Б • 111= Б • 3 • 37 = 37 • 3 • Б )

• Екі апалы – сіңлілердің жастарын қосса, 36 жас шығады. Егер біреуінің жасының ½-і екіншісінің жасының ¼-іне тең болса, әр қайсысы неше жаста?

( 12 жаста, 24 жаста )

• Сыныпта 28 бала бар. Олардың 15-і ән айтуды, ал 12-сі би билеуді үйренетін үйірмеге барады және 5-еуі екі үйірмеге де қатысады. Осы сыныптағы неше оқушы ешқандай үйірмеге қатыспайды?

( Ж: 15+12=27 27-5=22 28-22= 6 бала

ештеңеге қатыспайды)

• Пойыз вагонның терезесінен қарап отырған жолаушы телеграф бағандарын санай бастады. Ол 10 баған санады. Егер бағандардың бір – бірінен арақашықтығы 50 м болса, осы уақыт ішінде пойыз қандай қашықтықты жүріп өтті?

( 50 • 9 =450м )

• Ауданы 12 см², периметрі 26см тік төртбұрыш сыз.

(Ж:Тік төртбұрыштың қабырғалары12см және 1см)

• Егер шаршының қабырғасын 2 есе арттырса, оның ауданы неше есеге артады. ( 4 есе )

• Төртінші разрядтың төрт бірлігінен құралатын сан, бірінші разрядтың төрт бірлігінен құралатын саннан неше есе артық? ( 4000: 4 = 1000 есе )

• Хоккей командасы үш кездесу өткізгенде қарсыласының қақпасына 3 шайба енгізді және өз қақпасына 1 шайба жіберіп алды. Кездесудің біреуінде ол ұтты, екіншісінде тең ойнады, ал үшіншісінде ұтылды. Әр кездесу қандай есеппен аяқталды?

( Ж: Ұтылған кездесудегі есеп 0 : 1 ,

тең аяқталған кездесудегі есеп 0 : 0 ,

ал ұтқан кездесудегі есеп 3 : 0 .

• Екі санның қосындысының мәні 715-ке тең. Сандардың біреуі нөлмен аяқталады. Егер осы нөлді бастыра сызса, онда екінші сан шығады. Осы сандарды тап. ( 650+65=715)

• 1 сағат 25 минут қалып қойып, 1 сағат 50 минут уақытты көрсетіп тұр. Егер екінші сағат 15 минут алға озып кеткен болса, қай уақытты көрсетеді?

( Ж: 1 сағ 50 мин +25 мин =2 сағ 15 мин

2 сағ 15 мин +15 мин = 2 сағ 30 мин )

• Барлық цифрлары әр түрлі ең үлкен алты таңбалы санды жаз. ( 987 654 )

• Теңдік тура болатындай етіп жақшалар қой:

15 – 35 + 5 : 4 = 5

( Ж: 15 – (35 + 5) : 4 = 5 )

• Шахмат турниріне 7 адам қатысты. Олардың әрқайсысы бір – бірімен бір партиядан ойнады. Олар барлығы неше партия ойнады?

( Ж: 6 • 7 = 42 )

• Тік төртбұрыштың ауданы 91см² . Оның бір қабырғасының ұзындығы 13 см. Тік төртбұрыштың барлық қабырғаларының ұзындықтарының қосындысы неге тең? ( 40 см)

• Егер Рамазан Жүнісбекке 300 тг берсе, олардың ақшалары теңеседі. Жүнісбектің ақшасына қарағанда Рамазанның ақшасы қанша артық?

( 600 тг артық)

• Аулада тауықтар және ешкілер жүр, бірге есептегенде олардың барлығы 44 аяқ және 14 бас болды. Аулада неше тауық неше ешкі жүр?

( 8 ешкі және 6 тауық)

• Қайсысы артық: 20-ның жартысының жартысы ма, әлде 80-нің ширегінің ширегі ме?

( тең болады)

• Диана үйінен мектепке дейін 12 минутта жетеді, ал оның бауыры Қарақат 8 минутта мектепке дейін жүгіріп барып және кері қайтып келеді. Қарақаттың жылдамдығы Дианаға қарағанда қанша есе артық?

( 3 есе артық )

• Пойыз сағат 20. 00 –де жүріп кетті. Мерей пойыз жүрерден жарты сағат бұрын вокзалға жетпекші болды. Егер ол трамвайға дейін 20 минут, трамваймен 15 минут және трамвайдан вокзалға 5 минут жүретін болса, үйден қай уақытта шыққаны дұрыс ? ( Ж: 18 сағ 50 минутта )

• Екі залда 50 орындық бар. Залдардың бірінен 10 орындық алып шыққанда, екі залдағы орындықтар саны теңесті. Бастапқыда әр залда неше орындық болған еді?

(Ж: 1залда – 30 орындық, 2 залда 20-орындық)

• Қосындының мәнін тап: 1+2+3+4+....+98+99+100

(Ж: 5050)

• Үш таңбалы санның сол жағына 1 цифры жазылды. Сан қаншаға артты?

( Ж: 1000-ға )

• Минуттың төрттен бір бөлігі неше секундқа тең?

( Ж: 15 )

• Лимон салынған жәшіктің массасы 29 кг. Барлық лимонның жартысы сатылғаннан кейін жәшік таразыға қойылды. Таразы 15 кг көрсетті. Бос жәшіктің массасын тап.

( Ж: 1 кг)

• 3 тауық 3 күнде 3 жұмыртқа салды. 6 тауық 6 күнде неше жұмыртқа салады? 9 тауық 9 күнде неше жұмыртқа салады?

( Ж: 1 тауық 3 күнде 1

жұмыртқа салады, демек ол күнде 2 жұмыртқа

салады, 9 күнде – 3 жұмыртқа салады, онда 6

тауық 6 күнде 12 жұмыртқа, ал 9 тауық – 27

жұмыртқа салады)

• Айналдыра қоршаған қоршаудың ұзындығы 20м. Егер бір баған екінші бағаннан 2 м қашықтықта тұрса, қоршауда неше баған бар?

( Ж: 10 баған)

• Әрқайсысына ең болмағанда 1 бананнан тиетіндей және ешқандай екі маймылда банандар саны бірдей болмайтындай етіп, маймылдарға 50 банан үлестірілді. Банан алған маймылдардың ең үлкен саны қандай болуы мүмкін?

( Ж: 9 маймыл)

• Сағаттың бестен бір бөлігі неше минут?

( Ж: 12 минут)

• Банкаға микроб түсті. 10 минуттан кейін банка микробтарға толатыны және де әр минут сайын микробтар саны екі еселеніп отыратыны белгілі. Неше минутта банканың жартысы микробтарға толады? ( Ж: 1мин -2, 2мин – 4, 3мин – 8, 4мин – 16, 5мин – 32, 6 мин – 64, 7мин – 128, 8 мин – 256, 9 мин – 512, 10 мин – 1024.

• 240 км арақашықтықтағы екі велосипедші бір біріне қарама – қарсы жүріп келеді. Олар қозғала бастаған мезетте ұшып көтерілген шыбын кездескенге дейін екеуінің арасында ілгері – кейін ұшуын жалғастырды. Осы уақыт ішінде велосипедшілер 40 км/сағ жылдамдықпен жүрді, ал шыбын 60 км / сағ жылдамдықпен ұшты. Шыбын қандай жылдамдықты ұшып өтті?

( Ж: 40 • 2 =80 км/сағ жақындау жылдамдығы,

240: 80= 3 жолда болды, 60* 3= 180 км )

• Досыңмен бірге таңғажайып пойызбен саяхаттап жүрміз деп ойла. Сендер көрші вагондарда келе жатырсыңдар. Досың пойыздың бас жағынан санағанда 17-ші, ал соңынан санағанда 134-ші вагонда келе жатырсыңдар. Пойызда неше вагон бар? ( Ж: 151 вагон)

• Ескі сағат сағатына 20 секунд қалып қояды. Сағат тілдерін 12 сағатқа дәлдеп қойғаннан кейін, бір тәулік өткен соң олар қай уақытты көрсетеді?

( Ж: 24*20= 480с,480:60 =8мин 24•60 =1440 мин

тәул, 1440-8=1432мин =11сағ 52мин көрсетіп тұр.

• Кішкентай коала бір эвкалипт ағашының жапырақтарын 10 сағатта жеп бітіреді, ал оның ата – аналарының әрқайсысы одан екі есе жылдам жейді. Осы тұқымдастар бір эвкалипт ағашының жапырақтарын қанша уақытта жеп бітіреді?

( Ж: Ағашта 1000 жапырақ делік.

1000: 10 = 100 кішкентай коаланың 1 сағ жейді

100•2=200 1 сағ ата-анасыны жейді

200•2+100=500 1 сағ бүкіл отбасы жейді

1000:500= 2 сағ тұқымдастар 1 ағаштың бүкіл жапырақтарын жеп бітіреді )

• Дүкенге 100кг және одан 30кг артық алмұрт әкелінді. Дүкенге барлығы неше килограмм алмұрт әкелінді? ( Ж: 130кг )

• Қандай екі таңбалы санның бірліктерінің саны ондықтарының санынан 8-і артық? ( 19)

• 0, 1, 2 цифрларын, ең үлкен және ең кіші үш таңбалы сандарды жаз. (Ж: 210, 102)

• Нәтижесінде бір таңбалы сан шығу үшін, ең үлкен үш таңбалы сан мен ең үлкен екі таңбалы санның айырмасын қандай санға бөлу керек?

( Ж: ( 999-99):100=9 )

• 4 бетте 36 жапсырма бар. 9 бетте осындай неше

жапсырма болады?

( Ж: 81 )

• Бір қатарда 25 оқушы бар, ал екіншісінде одан 7 оқушы кем. Екінші қатарда неше оқушы отыр?

( Ж: 18)

• Бір сыныпта 34 бала бар, оның 15-і қыздар. Сыныпта неше ұл бар? ( Ж: 19 ұл)

• Бір қорапта 15 түйме бар, ал екіншісінде одан 6 есе артық түйме бар. Екінші қорапта неше түйме бар? ( Ж: 90 )

• Тұрақта 90 жеңіл машина және 15 жүк машина бар. Жеңіл машиналарға карағанда жүк машиналары неше есе кем? ( Ж: 6 есе )

• 29 адам саяхатқа шығып кеткеннен кейін отрядта 13 адам қалды. Отрядта барлығы неше адам бар?

( Ж: 42 )

• Көкөністерді түптеумен 75 бала айналысты.Бұл барлық оқушылардың үштен бір бөлігі. Лагерьде барлығы неше оқушы болған?

( Ж: 225 )

• Бидонда 54 л сүт бар. Одан бірнеше литр сүт құйылып алынғаннан кейін онда 26 л сүт қалды. Бидоннан неше литр сүт құйылып алынды?

( Ж: 28 л )

• Пойыз 76 км/сағ жылдамдықпен 5 сағат жүрді. Ол қанша жол жүрді? ( Ж: 380 км)

• Нұрбек 14 км/сағ жылдамдықпен 3 сағат жүрді. Нұрбек қанша жол жүрді? ( Ж: 42км)

• Тікұшақ 1500 км-ді 3 сағатта ұшып өтті. Оның жылдамдығы қандай? (Ж: 500 км/сағ)

• 720 км жолды жүрдек пойыз 5 сағат жүрді. Оның жылдамдығы қандай? ( Ж: 144км/сағ)

• Қарақат 60 км жолды шаңғымен 12 км /сағ жылдамдықпен жүрді. Қарақат осы жолды неше уақытта жүріп өтті? ( Ж: 5 сағ)

• Ұлжан саяхат кезінде 12 км/сағ жылдамдықпен 4 сағ жүзіп өтті. Ұлжан қанша уақыт жол жүрді?

( Ж: 48 км )

• Рамазан 240 км жолды мотоциклмен 40 км / сағ жылдамдықпен жүрді. Осы жолды ол қанша уақытта жүріп өткен? (Ж: 6 сағ)

• Ерхан жолда екі тәулік және 16 сағат болды. Ерхан жолда неше сағат болды? ( Ж: 64 сағ)

• Учаскенің ұзындығы 33м, ал ені 25 м. Учаскенің ауданы неге тең? ( Ж: 825м² )

• 76 мен 84 сандарының қосындысын 10 есе кеміт.

( Ж: 16)

• Пілдің жылдамдығы – 100м/мин. Ол 10 минутта қанша жол жүреді? ( Ж: 1000м)

• Автобус 55 км /сағ жылдамдықпен 110 км жол жүрді. Ол қанша уақыт жол жүрді?

(Ж: 2 сағ)

• Жолаушылар пойызы әр сағат сайын бірдей жылдамдықпен 2 сағатта 140 км жол жүрді. Ол қандай жылдамдықпен жүрді?

( Ж: 70км/сағ)

• Кенгуру 2 сағатта 20 км жүгірді. Ол қандай жылдамдықпен жүгірген?

(Ж: 10км/сағ)

• Қарлығаш 2 сағат 5км/сағ және 3 сағ 4км/сағ жылдамдықпен ұшты. Ол қандай қашықтыққа ұшты? ( Ж: 22 км)

• Марғау 12 км жолда 4 сағатта, ал Арлан осы қашықтықты 3 сағатта жүгіріп өтті. Қайсысының жылдамдығы артық және қанша артық?

( Ж:Марғау 3км/сағ,Арлан 4км/сағ, 1км артық)

• Қабырғалары 17мм болатын шаршының ауданы нешеге тең? ( Ж: 289мм²)

Математикалық диктанттар

• 25-ті 100 есе арттыр.

• Егер бірінші қосылғыш 60, ал қосындының мәні 310 болса, екінші қосылғыш неге тең?

• 280 пен 4-тің бөліндісінің мәнін тап.

• 9 т неше центнер бар?

• 4 аптада неше тәулік бар?

• 5 мен 400-дің көбейтіндісінің мәнін тап.

• 5000г неше кг бар?

• Әкесі 40 жаста, ал баласы одан 4 есе кіші. Баласы неше жаста?

• 100-ді 5 есе кеміт.

• 100-ді 15-ке кеміт.

• Қандай сан 68-ден 2 есе артық?

• 8 км неше метр бар?

• Қалтада 700г күріш бар. 1кг болу үшін тағы қанша күріш керек?

Математикалық диктанттар

• 500-ден 100 қанша кем?

• 500 бен 50-дің айырмасының мәнін тап.

• 700 санын 9 есе арттыр.

• Бөлінгіш 99, бөлгіш 9. Бөліндінің мәні неге тең?

• Денсаулығы жақсы адамның жүрегі минутына 75 рет соғады. Сонда 2 минутта жүрек неше рет соғады?

• 54 ондықтан тұратын санды жаз.

• 1498 бен 1500 сандары арасында қандай сандар болады?

• 261 мен 100 сандарының көбейтіндісінің мәнін тап.

• 1тонна 200кг қарағанда қанша артық?

• Бірінші көбейткіш – 80, екінші көбейткіш – 9, көбейтіндінің мәні неге тең?

• Отыз тоғыз мың бес санын жаз.

• 700-ді 4 есе арттыр

• 634 және 30 сандары айырмасының мәні неге тең?

• 4дм –де неше сантиметр бар?

• Інжу 6 жаста, ал анасы Нұргүл одан 22 жас үлкен. Анасы нешеде?

• 580 мен 300 сандарының қосындысының мәні нешеге тең?

• 375-ті 25 арттыр.

• 5799-ден 2-ге артық санды жаз.

• 320 жұмыртқа бірдей 9 қорапқа тең бөлініп салынды. Әр қорапта неше жұмыртқа болады?

• 6 жүздіктен 6 ондықты азайт.

• 120-ны 3 есе арттыр.

• 10 кг-да неше грамм бар?

• Дүкенде 54 сатушы жұмыс істейді, ал кассирлер олардан 6 есе кем. Кассирлер нешеу?

• 3 шығу үшін қандай санды 7 бөлу керек?

• 18 бен 6 сандарының көбейтіндісін тап.

• 240-ты 6 есе кеміт

• 5 жүздік пен 7 ондықтың қосындысын тап.

• 5 минутта неше секунд бар?

• 60 қалу үшін қандай саннан 440 алу керек?

• 890 санын 1000-ға арттыр.

• Алматы қорығында 3600 ағаш өсіп тұр. Оның 900-ы қарағай, қалғандары қайың. Алматы қорығында неше қайың өсіп тұр?

( Ж: 2700 қайың)

• 360-ты 190-ға кеміт.

• Қандай сан 500-ден 5 есе артық?

• 40 санының бестен бір бөлігі неше?

• 300-ді 3 есе арттыр.

• 4ц 32 кг –да неше килограмм бар?

• Азайғыш – 390, азайтқыш – 140, айырманың мәні неше?

• 900 жыл неше ғасырға тең?

• 2400 санын 8 есе кеміт.

• 4900 санын 7 есе кеміт.

• Бөлінгіш 56, бөліндінің мәні 6-ға тең. Бөлгішті тап.

• Дәптер 25 теңге тұрады. 250 теңгеге неше дәптер сатып алуға болады?

• 65-ті 100 есе арттыр.

• 540 минут неше сағатқа тең?

• 20 минутта неше секунд бар?

• 770 пен 70 сандарының бөліндісін тап.

• 3-тен 60 неше есе артық?

• 620 мен 30 сандарының айырмасы нешеге тең?

• 190-нан 40 қанша кем?

• Дінмұхаммед 48 марканы альбомның әр бетіне 8 маркадан жапсырды. Дінмұхаммед альбомның неше бетіне марка жапсырды?

• Азайғыш – 850, азайтқыш – 220, айырманың мәні неше?

• Қосылғыш 360, қосынды 600. Екінші қосылғыш қанша?

• 2100-ді 7 есе кеміт.

• 700-ді 4 есе арттыр.

• 6400 санын 8 есе кеміт.

• 5 ц 4 кг –да неше килограмм бар?

• 10 жүздіктен 3 ондықты азайт.

• 1сағ 30 минутта неше минут бар?

• 29799-дан 1-ге артық санды тап.

• 205 498 санын жазу үшін неше цифр қажет?

• 9000г неше килограмм бар?

• 6400-ді 3000-ға арттыр.

• Қандай сан 800-ден 4-ке артық?

• 80-нен 720 неше есе артық?

• 320-дан 80 неше есе кем?

• Сынып бөлмесінің ұзындығы 9 м, ені 5м. Сынып бөлмесінің ауданын тап.

• Спорт алаңының ұзындығы 30 м, ені 15м. Спорт алаңының ауданын тап.

• 350-ден 60-ты азайт.

• Қандай сан 265-тен 25-ке кем?

• 892 санын 1000 есе арттыр.

• 7000 санының көршілерін тап.

• 20 000 санының көршілерін тап.

• 110 мен 140 сандарының қосындысын 3 есе артттыр.

• 7 км 20 м-де неше метр бар?

• 234 және 3 сандарының көбейтіндісін тап.

• Азайғыш – 3000, айырманың мәні – 1500,

азайтқышты тап?

• 7200-ны 8 есе кеміт

• 345-ті 5-ке арттыр

• 212-ні 2 есе арттыр

• 700-ді 700-ге кеміт

• 13 кг-да неше грамм бар?

• 3 сағ 15 минутта неше минут бар?

• 65 см –де неше миллиметр бар?

• 9 жүздік шығу үшін 300-ге қандай санды қосу керек?

• 40 ц бұл неше килограмм?

• Каусар раушан гүлдердің 270 гүл шоғы және қызғалдақ гүлдерінің 180 гүл шоғын әкелді. Қызғалдақ гүлдеріне қарағанда раушан гүл шоқтарын қанша артық әкелді?

• Жүнісбек 20 км/ сағ жылдамдықпен сырғанады. 4 сағатта ол қандай қашықтықты сырғанап өтті?

• 8000г неше килограмға тең?

• 998-ден 9-ды азайт.

• 2000-ды 4 есе арттыр.

• 6 дм 6 см неше сантиметрге тең?

• Қарақат 3 сағатта 60 км сырғанап өтті. Ол қандай жылдамдықпен сырғанады?

• 145 шығу үшін қандай санды 100-ге бөлу керек?

• 64 шығу үшін қандай сандарды көбейту керек?

• 720 шығу үшін қандай сандарды көбейту керек?

• Қабырғалары 1 дм шаршының ауданы нешеге тең?

• Қабырғалары 5 дм шаршының ауданы нешеге тең?

• 100-ді 10 есе арттыр.

• 5 сағ 25 минутта неше минут бар?

• 70 саны 2-ден неше есе артық?

• Тік төртбұрыштың ұзындығы 9 см, ал ені 3 см. Ауданы нешеге тең?

• Тік төртбұрыштың ұзындығы 8 см, ал ені 4 см. Ауданы нешеге тең?

• Тік төртбұрыштың ұзындығы 12см, ал ені 10 см. Периметрі неше сантиметр?

• Тік төртбұрыштың ұзындығы 17 см, ал ені 9 см. Периметрі неше сантиметр?

• Тік төртбұрыштың ұзындығы 14см, ал ені одан 2 см қысқа . Периметрі неше сантиметр?

• Тік төртбұрыштың ұзындығы 22см, ал ені одан 2 см есе қысқа. Периметрі неше сантиметр?

• 900 санының үштен бір бөлігін тап.

• Тік төртбұрыштың ені 8 см, ал ұзындығы одан 2 см ұзын. Периметрі неше сантиметр?

• Тік төртбұрыштың ені 15 см, ал ұзындығы одан 2 есе ұзын. Периметрі неше сантиметр?

• Тік төртбұрыштың ені 13 см, ал ұзындығы одан 3 есе ұзын. Периметрі неше сантиметр?

• Тік төртбұрыштың ұзындығы 16 см, ал ені одан 4 см қысқа . Периметрі неше сантиметр?

• Тік төртбұрыштың ұзындығы 19 см, ал ені одан 7 см қысқа . Периметрі неше сантиметр?

• Тік төртбұрыштың ұзындығы 15см, ал ені одан 5 см қысқа . Ауданы нешеге тең ?

• Тік төртбұрыштың ұзындығы 20 см, ал ені одан 8 см қысқа . Ауданы нешеге тең ?

• Қабырғалары 7 см шаршының ауданы нешеге тең?

• Қабырғалары 12 см шаршының ауданы нешеге тең?

• Қабырғалары 18 мм шаршының ауданы нешеге тең?

• 2 тәул 12 сағатта неше сағат бар?

• 33 күн неше аптаны құрайды?

• 65 күн неше аптаны құрайды?

• 365 (366) күнде неше ай бар?

• Бір жылда неше ай бар?

• Бір аптада неше тәулік бар?

• Бір тәулікте неше сағат бар?

• Екі тәулікте неше сағат бар?

• 5 жылда неше ай бар?

• 3 жыл 5 айда неше ай бар?

• 12 жылда неше ай бар?

• 10 тәулікте неше сағат бар?

• 5 тәул 7сағатта неше сағат бар?

• 6 тәул 22 сағ неше сағат бар?

• 7 сағатта неше минут бар?

• 7 минутта неше секунд бар?

• 5 минутта неше секунд бар?

• 2² нешеге тең?

• 7² нешеге тең?

• 5² нешеге тең?

• 8² нешеге тең?

• 4² нешеге тең?

• 6² нешеге тең?

• 3² нешеге тең?

• 9² нешеге тең?

• 10² нешеге тең?

• 2³ нешеге тең?

• 5³ нешеге тең?

• 7³ нешеге тең?

• 4³ нешеге тең?

• 3³ нешеге тең?

• 8³ нешеге тең?

• 6³ нешеге тең?

• 9³ нешеге тең?

• 1³ нешеге тең?

• 10³ нешеге тең?

• 1² нешеге тең?

• 101 мен 3 сандарының көбейтіндісі неге тең?

• 203 пен 4 сандарының көбейтіндісі неге тең?

• 700 пен 2 сандарының көбейтіндісі неге тең?

• 505 пен 2 сандарының көбейтіндісі неге тең?

• 606 мен 3 сандарының көбейтіндісі неге тең?

• 3 жүзд 2 онд 3 бірлікті 2 есе арттыр.

• 5 жүзд 3 онд 5 бірлікті 100-ге арттыр.

• 9 жүзд 8 онд 6 бірлікті 150-ге кеміт.

• 7 жүзд 6 онд 0 бірлікті 250 –ге кеміт.

• 5 жүзд 5онд 2 бірл пен 1жүзд 2 онд 3 бірл қосындысы неге тең?

• Қандай сан 800-ден 4 есе кем?

• 4 жүзд 3 онд 8 бірл пен 2 жүзд 3 онд 2 бірл қосындысы неге тең?

• 60-тан 12 неше есе кем?

• 80-нен 40 неше есе кем?

• 100-ден 10 неше есе кем?

• 70-тен 5 неше есе кем?

• 32 саны 4 –тен неше есе артық?

• 27 саны 3 –тен неше есе артық?

• 240 саны 6–дан неше есе артық?

• 540 саны 9-дан неше есе артық?

• 900 саны 3 –тен неше есе артық?

• 110 мен 50-дің қосындысын 2 есе көбейт.

• 180 мен 70-тің қосындысын 2 есе көбейт.

• 300 бен 400-дің қосындысын 300-ге арттыр.

• 200 бен 600-дің қосындысын 400-ге арттыр.

• Қандай сан 400-ден 2 есе кем?

• 45 санын 50 есе арттыр.

• Мына сандарға қарағанда 1-ге артық сандарды жаз: 29 799, 12 049;

• Мына сандарға қарағанда 1-ге кем сандарды жаз: 30 900, 58 600;

• 1000 000 – нан 100-і кем болатын санды ата;

• Ең үлкен төрт таңбалы санды ата.

• Ең үлкен жеті таңбалы санды ата.

• Ең үлкен алты таңбалы санды ата.

• Ең кіші төрт таңбалы санды ата.

• Ең кіші бес таңбалы санды ата.

• Ең кіші жеті таңбалы санды ата.

• 15 ц неше килограмм бар?

• 7 т неше центнер бар?

• 6 кг 500г –де неше грамм бар?

• 8 мыңд 8жүзд 4 онд 3 бірлігі бар санды ата.

• 5 мыңд 0жүзд 6 онд 1 бірлігі бар санды ата.

• 7 мыңд 5 жүзд 0 онд 9 бірлігі бар санды ата.

• 70 саны 2-ден неше есе артық?

• Жарты метрде неше сантиметр бар?

• 120 теңгелік 7 дәптер алу үшін неше теңге төлеу керек?

• 9000 мың шығу үшін 300-ді нешеге көбейту керек?

• 500 000 мың шығу үшін қандай санға 1-ді қосу керек?

• 78 мыңдықтан 5 бірлікті азайт.

• 8 кг неше грамм бар?

• 32 565 санын 100 есе арттыр.

• 9 мыңдық 9 ондықтан неше есе артық?

• 4 километрде неше метр бар?

• 2002 санын екі есе кеміт.

• 2 сағат 20 минут 60 секундта неше минут бар?

• 3 сағат 15 минут 60 секундта неше минут бар?

Жеке – дара сараланған тапсырмалар

• Шаршының қабырғасы 64см². Оның қабырғасының ұзындығын тап?

• Егер жинаған барлық жидекті әр шелекке 10 кг-нан бөліп салса, 7 шелек қажет болады. Неше килограмм жидек жиналған?

• Математикалық олимпиадаға 160 оқушы қатысты. Олар тең бөлініп, 8 кабинетке отырды. Сонда бір кабинетте неше оқушыдан отырған?

• Автомат минутына 200 банка жабады. Осындай өнімділікпен автомат 4 минутта неше банка жабады?

• Тоқаш сататын дүкенде түске дейін 250 тоқаш, ал түстен кейін 450 тоқаш сатылды. Бір күнде барлығы неше тоқаш сатылды?

• Жүк тиелген 50 вагоннан көкөніс және одан 2 есе артық вагоннан жеміс түсірілді. Неше вагоннан жеміс түсірілді?

• Екі қалтаның әрқайсысында 62 жаңғақтан бар. Бірінші қалтадан 19 жаңғақ, ал екіншісінен біріншісінде қанша қалса, сонша жаңғақ алынды. Екі қалтада қанша жаңғақ қалды?

• Қандай сан 500-ден 2 есе кем?

Жеке – дара сараланған тапсырмалар

• Велосипедші 2 сағатта 80 км жүріп өтті. Велосипедшінің жылдамдығы қандай?

• Түске дейін 22 кг жәшік алма, ал түстен кейін одан 5 есе артық алма сатылды. Түстен кейін қанша килограмм алма сатылды?

• Сыныпта 24 оқушы бар. Оқушылардың алтыдан бір бөлігі «5»-ке оқиды. Неше оқушы беске оқиды?

• Саз мектебінде 36 оқушы дәріс алады. Олардың төрттен бірі қобыз тобында оқиды. Қобыз тобында неше оқушы дәріс алады?

• Бірдей төрт дәптерде 48 парақ бар. Осындай үш дәптерде неше парақ бар?

• Балалар алаңшасының ұзындығы 50 м, ал ені 30 м. Осы алаңшаның қоршауының ұзындығы қандай болуы керек?

• 80 кітаптың төрттен бір бөлігінің мұқабасы бар, қалғандары мұқабасыз. Мұқабасыз кітап нешеу?

• Балабақшада 50 бала бар. Күн сайын әр балаға таңертеңгі аста 25 г май береді. Таңертеңгі аста қанша май жұмсалады?

• Тоғайдан ақ, қызғылт сары және қоңыр түрлерінен 38 саңырауқұлақ әкелінді. Қоңыр саңырауқұлақ ақ түрінен 4 есе артық, ал қызғылт сары мен қоңыр түрлерін бірге алғанда 34 саңырауқұлақ болды. Саңырауқұлақтың әр түрінен нешеу әкелінді?

• Теміржол вагонына тиелген көмірдің массасы 60 т. Оның оннан үш бөлігін жүкті өзі түсіретін машинаға тиеуге болады. Осындай 6 вагонды жүктен босату үшін жүкті өзі түсіретін машина неше рейс жасауы тиіс?

• Өткен жылы бірдей 15 жылыжайдан 450 т қияр жиналды. Егер биыл әр жылыжайдан жиналған өнім былтырғыға қарағанда 5 ц артық болса, қанша қияр жиналды?

• Теплоход екі күнде 375 км жүзіп өтті. Ол бірінші күні жолда 8 сағ, ал екінші күні 7 сағат болды. Егер ол бірдей жылдамдықпен қозғалса, әр күні қандай қашықтықты жүзіп өтті?

• Шаршының периметрі 24 см. Оның ауданын тап.

• Екі ұшақ бірдей жылдамдықпен ұшты. Олардың біреуі ауада 4 сағ, ал екіншісі 6 сағ болды және біріншісіне қарағанда 1600 км артық ұшты. Әр ұшақ неше километр ұшты?

• Бір бақшада 12 алма және 7 алмұрт ағашы өсіп тұр. Екінші бақшада – 50 ағаш бар, олардың 14-і алмұрт, ал қалғандары алма ағаштары. Екі бақшадағы алма ағаштары нешеу? Екі бақшадағы алмұрт ағаштары нешеу? Ағаштардың қайсысы артық және қанша артық?

• 6 м мата үшін 3600тг төленді. Осындай 9 м мата үшін қанша ақша төлеу керек?

• Бір дүкенде 852 кг, ал екіншісінде одан 2 есе кем қарақұмық жармасы болды. Барлық жарманың үштен бір бөлігі 2 кг-нан қалталарға салынды. Қарақұмық жармасы неше қалтаға салынды?

• Ұлжан 4 сағатта 60 км жүріп өтті. Егер Ұлжан жылдамдығын 3 км/сағ арттыратын болса, осы қашықтықты қанша уақытта жүріп өтер еді?

• Арыстанның тіршілік ету ұзақтығы 35 жыл, бұл аюдың тіршілік ету ұзақтығының оннан жеті бөлігіндей. Арыстанға қарағанда аю неше жыл ұзақ өмір сүреді?

• Жүгіруге арналған дөңгелек жолдың ұзындығы 400 м. Нұрбек 6 мин 40 с уақытта 4 айналым, ал Ғани – 5 айналым жасады. Ғанидың жылдамдығы Нұрбектің жылдамдығынан секундына неше метр артық?

• Бір альбомда 350 марка бар, бұл екінші альбомдағыдан 100 марка артық. Осы альбомдарда барлығы неше марка бар?

• Теплоход пен катер бір мезгілде айлақтан бірінен-бірі қарама – қарсы бағытта шықты. Теплоходтың орташа жылдамдығы 550 км, ал катердің орташа жылдамдығы одан 200км/сағ кем. 3 сағаттан кейін олардың арақашықтығы қандай болады?

• Тік төртбұрыш тәріздес жер үлескісінің ұзындығы 25 м, ал ені 24 м. Осы үлескінің оннан бір бөлігіне көкөніс, ал қалған ауданға жеміс ағаштары отырғызылған. Жеміс ағаштары қандай ауданды алып жатыр?

• Тиіннің тіршілік ету ұзақтығы 6 жыл, бұл қоянның тіршілік ету ұзақтығының бестен үш бөлігіндей. Қоян неше жыл тіршілік етеді?

• Қайық тұрағындағы 168 қайықты сырлау керек. Бір шебер жұмысты 28 күнде, ал екіншісі 21 күнде орындай алады. Олар осы жұмысты бірге орындаса, неше күнде орындай алады?

• Төртбұрыштың бір қабырғасы 48 см, ал екіншісі біріншісіне қарағанда 14 см артық, ал ал үшінші қабырғасы алғашқы екі қабырғасының қосындысынан 2 есе кем. Егер төртбұрыштың периметрі 200 болса, төртінші қабырғасы қандай?

• Мектеп жанындағы бақшадан 84ц алма жиналды, бұл алмұрттарға қарағанда 2 есе артық. Барлық жемістің үштен бір бөлігі 14 кг-нан жәшіктерге салынды. Сонда неше жәшік қажет болды?

• Екі тәжірибе үлескісінің аудандары бірдей. Бірінші үлескінің ені 60 м, ал екіншісінің ені – 80 м, Егер екінші үлескінің ұзындығы 150м болса, бірінші үлескінің ұзындығы қандай ?

• Алғашқы 14 жұмыс күні ішінде зауыт 560 кір жуатын машина жасады, ал содан кейін күніне 5 машина артық жасайтын болды. 20 күнде зауыт неше машина жасап шығарды?

• Бір дүкенге бірдей 18 бидон, ал екіншісіне осындай 12бидон сүт әкелінді. Бірінші дүкенге екіншісіне қарағанда 228л сүт артық әкелінді. Әр дүкенге неше литр сүт әкелінді?

• Шешей қыста жеуге 12 л құлпынай тосабын жасады. Құлпынай тосабына қарағанда 4л кем таңқурай тосабын, ал құлпынай тосабы мен таңқурай тосабын бірге алғандағыға қарағанда 2 есе артық алма тосабын жасады. Шешей барлығы неше литр тосап жасады?

• Есіктің ені 9дм, ал биіктігі одан 13 дм артық. Осындай төрт есіктің ауданы неге тең?

• Әр қорапта 24 кәмпит бар. Бірінші үстелге 3 қорап, екіншісіне 4 қорап кәмпит қойылды. Екінші үстелге біріншідегіге қарағанда неше кәмпит артық?

• Қоймада кеудешелер, күртелер және шалбарлар, барлығы 660 дана зат жатыр. Барлық заттың жартысын кеудешелер, ал төрттен бірін күртелер құрайды. Күртелерге қарағанда кеудешелер қанша артық болды?

• Террасаның ұзындығы 6м, ал ені 4м 20см. Оның еденін жөндеу үшін ұзындығы 6м және ені 30см тақтайлар сатып алынды. Бүкіл еденді ауыстыру үшін неше тақтай қажет болды?

• Ұзындығы 8м, ал ені ұзындығынан 2 м кем бөлменің еденін сырлау керек. Егер 1м² еденге 150г бояу жұмсалатын болса, қанша бояу қажет болады?

• Сүт фермасындағы 60 сиырдың әрқайсысынан жылына 5420 кг сүт сауылады. Осы барлық сүттің бестен бір бөлігінен май өндіріледі. Май неше килограмм майдан өндіріледі?

• Арасы 350 км екі айлақтан сағат 11-де бір-біріне қарама-қарсы екі теплоход шықты. Біріншісінің орташа жылдамдығы – 32км/сағ, ал екіншісінің орташа жылдамдығы – 38км/сағ. Теплоходтар қай уақытта кездеседі?

• Жұмысшылардың бір бригадасы 15км тас жолды 30 күнде, ал екіншісі – 60 күнде төсеп бітіреді. Бірге жұмыс жасаса, екі бригада осы жолды неше күнде бітіреді?

• Егін жинау кезінде 150 адам жұмыс істеді. Олардан 47 адам егін алқабында, 58-і қырманда, ал қалғаны бақшада жұмыс істеді. Неше адам бақшада жұмыс істеді?

• Туристер байдаркаға отырып, өзен бойымен межелі жолдың жартысын және тағы 9 км жүзді. Қалған жолды байдаркамен олар 6км/сағ жылдамдықпен 3 сағат жүзіп өте алады. Барлық жолды анықта.

• Қоймаға 4560 кг ұн әрқайсысы 80кг-дық қаптармен және 3840 кг жарма әрқайсысы 60кг-дық қаптармен жеткізілді. Ұн салынған қаптарға қарағанда жарма салынған неше қап артық жеткізілді?

• Туристер 28 км жүріп өтті, бұл бүкіл маршруттың 5/1 бөлігін құрайды. Олар әлі неше километр жүрулері тиіс.

• 4500 кітап түптелуі тиіс. Бір шеберхана осы кітаптарды 30 күнде, ал екіншісі 45 күнде түптеп бітіреді. Осы екі шеберхана бір мезгілде жұмыс істесе, тапсырысты неше күнде орындай алады?

• Ұшқыш бірінші күні 2000км, екінші күні одан 800 км артық, ал үшінші күні екіншісіндегіге қарағанда 200км артық ұшты. Ұшқыш үш күнде неше километр ұшты?

• 7 күнде завод 588 станок жасады. 24 күнде зауыт неше станок жасайды?

• Фестивальға бір топ жастар кетті. Олардың ішінде 175 бозбала болды, ал қалғандары бойжеткен қыздар. Олар 36 адамнан 10 вагонға жайғасты. Фестивальға неше бойжеткен қыз кетті?

• Тік төртбұрыш тәріздес кілемнің ұзындығы 3м, ал ені ұзындығының үштен екі бөлігіндей. Осы кілемді көмкеру үшін ұзындығы қандай жиек жіп алу керек?

• Серуендеуге бет алған туристер екі күнде бірдей жылдамдықпен 44 км жол жүрді. Бірінші күні олар жолда 6 - сағ, ал екінші күні – 5 сағ болды. Әр күнде туристер қандай қашықтықты жүріп өтті?

• Төрт жәшікте барлығы 86кг алма бар. Алғашқы екі жәшікте бірдей, үшіншісінде – 20кг, ал төртіншісінде – 18кг. Бірінші жәшікте неше килограмм алма барын анықта.

• Құрылысқа 120т цемент, одан 2 есе артық құм, цементке қарағанда 4 есе артық қиыршық тастар жеткізілді. Бетон дайындау үшін барлық осы материалдардың үштен бірі жұмсалды. Неше тонна материал қалды?

• Теплоход 2 күнде 15 сағат жолда болды. Бірінші күні ол 200 км, ал екінші күні 175 км жүзді. Теплоход бірдей жылдамдықпен жүзсе, әр күні неше сағат жолда болды?

• Бірдей терезе перделерін тігу үшін екі мата сатып алынды. Бірінші орам 27м, ал екіншісінде 36 м мата болды. Екінші орамдағы матадан біріншідегіге қарағанда перде артық тігілді. Әр орам матадан неше перде тігілді?

• Бір күнде фабрика 1240 м шыт, шытқа қарағанда 4 есе кем тоқыма мата, тоқыма матаға қарағанда 490 м артық шибарқыт, тоқыма мата мен шибарқыт қанша болса, сонша жібек мата жасап шығарды. Фабрика бір күнде қанша мата жасап шығарды?

• Тік төртбұрыш тәріздес гүлзардың ұзындығы - 20 м, ал ені – 15 м. Оның ауданы бақша ауданының оннан бір бөлігін құрайды. Бақшаның ауданын тап.

• Аэродромнан сағат 11-де бір мезгілде бірінен – бірі қарама – қарсы бағытта екі ұшақ ұшып шықты. Сағат 14-те олардың бір-бірінен арақашықтығы 3540 км болды. Олардың біреуі 620 км/сағ жылдамдықпен ұшты. Екінші ұшақ қандай жылдамдықпен ұшты?

• Бірдей екі насос хауыздағы суды сорып шығарды. Біріншісі 12 минут, екіншісі 18 минут жұмыс істеді және ол біріншіге қарағанда 4320 л су суды артық сорып шығарды. Әр насос неше литр су сорып шығарды?

• Ұлжан кітап оқыды. Үш күн бойы ол 30 беттен, содан кейін тағы 40 бет оқыды. Егер кітапта барлығы 200 бет болса, Ұлжан әлі неше бет оқуы керек?

• Бір кітапта 35 бет, ал екіншісінде 49 бет бар. Егер күн сайын 12 беттен оқыса, осы екі кітапты неше күнде оқып шығуға болады?

• Тік төртбұрыштың периметрі 18 см, ұзындығы 6 см. Тік төртбұрыштың енін тап?

• Тікұшақ 2 сағатта 430 км ұшты. Егер тікұшақтың жылдамдығынан ұшақтың жылдамдығы 3 есе артық болса, ұшақ 5 сағатта неше километр ұшады?

• Тігінші әр 10 м шыттан 3 көйлек тігеді. Ол 50 м шыттан осындай неше көйлек тіге алады?

• Қалашықта 800 үй бар, олардың 287-сі тас үйлер, ал қалғандары ағаш үйлер. Жазда ағаш үйлердің тоғыздан бес бөлігі жөнделді. Неше ағаш үй жөнделді?

• Кітаптар көрмесіне бірінші күні 3690 адам, екінші күні одан 410 адам кем, ал үшінші күні екіншідегіге қарағанда 330 адам артық келді. Үш күнде көрмеге неше адам келді?

• Ересектер үшін 54 м матадан 18 пальто тігілді. Егер балалардың әр пальтосына ересектердікіне қарағанда 1 м кем мата қажет болса, осындай 72 м матадан балалардың неше пальтосын тігуге болады?

• Тігін шеберханасында 240 м мата шыт болды. Әрқайсысына 3 м шыт жұмсап, бірнеше көйлек тігілді, сонда шеберханада 90 м шыт қалды. Неше көйлек тігілді?

• Туристердің екі отряды бір мезгілден екі ауылдан біріне – бірі қарама - қарсы шықты. Туристердің бір отряды 4 км/сағ, ал екінші отрядтың туристері 3 км/сағ жылдамдықпен жүрді. 2 сағаттан кейін екеуі кездесті. Ауылдардың арақашықтығын тап.

• Туристер үш күнде 360 км жүрді. Олар бірінші күні барлық жолдың бестен бір бөлігін, ал екінші күні сегізден үш бөлігін жүрді. Үшінші күні туристер неше километр жүрді?

• Бір жүйектен 4 қап, ал екіншісінен сондай 6 қап картоп жиналды. Барлық жиналған картоптың массасы 480 кг. Әр жүйектен жиналған картоптың массасын жеке-жеке тап.

• Пойыз жолда 3 сағ болды және 230 км жүрді. Ол бір сағатта 78 км 500 м, ал екінші сағатта біріншідегіге қарағанда 6 км кем жүрді. Үшінші сағатта пойыз қанша жол жүрді?

• Шеберханада 5 күнде 2000 мектеп формасы тігілді. Егер күніне 50 форма артық тігетін болса, шеберхана күнде неше форма тігеді?

• Қапта 45 кг сәбіз болды. Үш күн бойы қаптан бірдей сәбіз алғаннан кейін, онда 33 кг қалды. Қаптан әр күні неше килограмм сәбіз алынды?

• 3 минутта ұшақ 30 км ұшты. Егер ол жылдамдығын 5 км/сағ арттыратын болса, 40 минутта қандай қашықтықты ұшып өтеді?

• Қарақат 3 қарындаш пен 280 теңге тұратын кітап үшін 400 теңге төледі. Қарындаш неше теңге тұрады?

• Бірдей 6 жәшікте 48 кг жүзім болды. 40 кг жүзім үшін осындай неше жәшік керек?

• Қоймадан дүкенге 800 кг кәмпит жөнелткенде қоймада жөнелтілгенннен 4 есе артық кәмпит қалды. Неше тонна кәмпит болған?

• Машина алдымен 160 км, содан кейін осы қашықтықтың жартысындай жол жүрді. Сонда әлгі жүргенінен 2 есе кем жүруге тиіс жол қалды. Егер машинаның орташа жылдамдығы 60 км/сағ болса, барлық жолды машина неше сағатта жүріп өтті?

• Күзде оқушылар жаңа саябаққа әр қатарға 54 ағаштан 30 қатарға ағаш көшетін отырғызды. Оның үштен бірі емен, ал қалғандары жөке. Оқушылар неше жөке ағашын отырғызды?

• Бір омартада 85 ара ұясы, ал екіншісінде 55 ара ұясы бар. Бірінші омартадан екіншідегіге қарағанда 1620 кг бал артық. Екі омартадан барлығы неше килограмм бал алды?

• Ұзындығы 6 м сымнан әрқайсысы 90 см болатын 5 бөлік кесіп алынды. Қанша сым қалды?

• Колхозда 4 күнде 80ц сүрлем жұмсалды. Осындай мөлшерде жұмсалса, 420ц сүрлем неше күнге жетеді?

3м 41 см + 59 см =

780дм +2600мм=

95дм 50 см – 48 дм 1 см=

4 сағ 19 мин + 9 сағ 45 мин=

57мин 34 с + 31 мин 26 с=

4 т 2 ц + 20 т 220 кг =

4 кг 523 г + 3 кг 162 г =

818 г + 4 кг 450 г =

45 сағ 40 мин + 3 сағ 26мин =

3 кг 130 г + 3 кг 187 г =

13 жыл 4 ай – 3 жыл 7 ай =

10 ц + 3 т =

57 кг 780 г + 5 кг 370 г =

17 сағ 23 мин + 6 сағ 27 мин =

43 ц 82 кг + 3 т 130 кг =

5 м 9 см – 406 см =

815 сағ – 10 тәул =

3 м 205 мм +45 дм 25 см =

5 тәул 9 сағ + 75 сағ =

6109 см – 23 дм 85 см =

4 км 184 м + 2675 м =

109 см 6 мм – 4 м 86 мм =

5 тәул 22 сағ + 52 сағ =

6123мм – 2 м 3 дм =

4510кг + 23 ц =

31 м 46 см – 245 дм =

2 кг 273 г + 4 кг 905 г =

39 сағ 33 мин – 2 сағ 180 с =

517 т – 267 т =

5 сағ 27 мин – 247 мин =

4 ц 64 г + 234 500 г =

6 м 48 мм + 467 см =

76 сағ – 2 тәул =

2 сағ 50 мин + 360 с=

7 дм 13 мм – 62 см =

870 с + 1 сағ 3 мин =

37 см 7 мм – 4 дм 13 мм =

127 ц + 8345 кг =

420 кг – 2 ц 10 кг =

28дм 8 см – 1 м 85 мм =

70 см 8 мм – 3 дм 45 мм =

46 кг 3 г – 60 ц 53 г =

6 сағ 44 мин – 340 мин =

470 кг – 2 ц 55 кг =

8 м 81 см – 74 дм 10 мм =

17 сағ 8 мин – 367 мин =

177 ц – 700 кг =

2 сағ 50 мин + 360 с =

5 сағ – 125 мин =

305 кг + 2 ц 7 кг =

60 сағ – 1 тәул 20 сағ =

7 сағ 22 мин – 425 мин =

8 м 6 дм + 360 см =

5 кг 470 г + 5600 г =

4 м 296 м – 600 см =

870 с + 1 сағ 3 мин =

37 см 7 мм – 4 дм 13 мм=

127 ц + 8345 кг=

420 кг – 2 ц 10 кг =

28 дм 8 см – 1 м 485 мм=

70 см 8 мм – 3 дм 45 мм=

406 кг 3 г – 6 кг 3 г =

3 т 3 ц + 98 ц =

3 сағ 17 с + 58 сағ=

201 ц + 6146 кг =

40 жыл – 28 жыл =

4 т 95 кг + 4 ц 53 кг =

8 м 6 дм + 360 см =

24 сағ 7 мин 1 с – 3670 с =

4 сағ 39 мин + 240 мин =

4 т 7 ц 6 кг + 37 ц 23 кг=

573 см – 34 дм =

50 т 7 кг – 64 ц 57 кг =

6 сағ 44 мин + 340 мин =

470 кг – 2 ц 55 кг =

8 м 81 см – 4 дм 10 мм =

2 тәул + 24 сағ =

5 0 сағ + 24 сағ=

7 т 1 кг – 45 ц 78 кг =

7 сағ 25 мин + 325 мин =

84 м + 67 дм =

67 кг 80 г + 20 ц =

59 см – 346 мм =

345 т + 420 ц =

4 м 77 мм + 325 мм =

420 с + 2 мин =

35 см 5 мм + 3 дм 28см=

6 сағ 26 мин + 65 мин =

299 ц + 120 кг =

5 км 240 м + 2575 м =

1 тәул + 48 сағ =

6 сағ – 225 мин =

8 т 2 кг – 45 ц 70 кг =

7 сағ 20 мин + 550 мин =

84 м + 65 дм =

79 см – 345 мм =

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

600 703 – 58 936 = 49 625 + 68 587=

232 104 : 4 = 27 438 : 6 =

2. Есепті шығар:

Комбинатта желтоқсанда 7163 л, ал қаңтарда одан 678 л кем шырын дайындалды. Барлық шырынның 9789 литрі пакеттерге, ал қалғаны шишаларға құйылды. Шишаларға неше литр шырын құйылды?

3. Өрнектердің мәнін тап:

17 • 6 – 350 : 5 + 600 5 • 1000 + 73 • 1000-3000

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

700 804 – 86 947= 69 374 + 47 938=

2524 • 4 = 28 410 : 6 =

2. Есепті шығар:

Дүкенде қыста 4386 қуыршақ, ал көктемде одан 697 қуыршақ кем сатылды. Барлық сатылған қуыршақтардың 4486-і көйлек, ал қалғандары спорт костюмдерін кигендер. Спорт костюмін киген қуыршақтар нешеу?

3. Өрнектердің мәнін тап:

16 •8 – 210 : 7 +700 7 • 1000+ 64000 – 4000

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

800 605 – 570839= 38 749 + 77 968=

272 108 : 4 = 23 124 : 6=

2. Есепті шығар:

Дүкенде қыста 5374 қуыршақ, ал көктемде одан 788 қуыршақ артық сатылды. Барлық сатылған қуыршақтардың 3746-сы спорт костюмдерін , ал қалғандары көйлек кигендер. Көйлек киген қуыршақтар нешеу?

1. Өрнектердің мәнін тап:

16 • 7 – 240 : 6 +700 8 • 1000 + 57 • 1000-5000

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

600 704 – 76 938 = 48 536 + 65 978 =

228 136 : 4 = 23 124 : 6 =

2. Есепті шығар:

Комбинатта желтоқсанда 7352 л, ал қаңтарда одан 796 л артық шырын дайындалды. Барлық шырынның 8658 литрі шишаларға, ал қалғаны пакеттерге құйылды. Пакеттерге неше литр шырын құйылды?

3. Өрнектердің мәнін тап:

18 •6 – 240: 8 +600 6 • 1000+ 25000 – 6000

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

(789- 700) • 2 = 52 • 6 – 280 : 7 =

880- 153 • 3 = 163 • 3 – 283 + 167 =

2. Есепті шығар:

Дүкенде 870 кг ұн бар еді. 670 кг ұнды машинаға тиеді де қалғанын 2 кг дорбаларға бөліп салды. Дорбаға қанша ұн салынған?

3. Теңдеуді шеш:

5 • х = 190 х : 3 = 906

х • 6 = 486 х : 4 = 214

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

(185-60) • 2 = 960 : 6 + 324+145 =

(569-482) • 3 = 362 • 2 – 365 + 169 =

2. Есепті шығар:

Асханаға 50 килограмнан 4 қап ұн әкелінді. Оның 170 килограмы жұмсалды. Неше килограмм ұн қалды?

3. Теңдеуді шеш:

х : 23=7 х • 7 = 410 + 80

668 – х =208 х – 413 = 640 : 8

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

140 • 5-720:9+936 = 952 : 4 + 672 : 2 =

897+(684 : 2 - 183) = 4039 : 7 + 5065 =

2. Есепті шығар:

Дінмұхаммед 90 теңгеден 3 дәптер және 400 теңгеден 2 кітап сатып алды. Дінмұхаммед неше теңге жұмсады?

3. Теңдеуді шеш:

х : 8 =72 х • 4 = 480 + 80

668 – х =208 х – 582 = 480 : 6

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

85 • 2 + 810 : 9 = 86 : 2 + 850 - 49 =

162 • 3 + 540 : 9 = 230 • 2 – 648 : 6 =

2. Есепті шығар:

Нұрзаттың 980 теңгесі бар еді. Ол 350 теңгеден екі оқулық және 50 теңгеден екі қалам сатып алды. Нұрзаттың неше теңгесі қалды?

3. Теңдеуді шеш:

х : 25=200 1380-х =692+168

900– х =245 1160-х= 592+376

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

130 • 5 – 560 : 8 + 378= 392 + 28 • 75 – 139 =

( 305 + 310) : 3 = 700 : ( 5+ 0 ) + 148 =

2. Есепті шығар:

Гүлманат бақшаға 265 көкөніс көшетін отырғызды. Оның 29-ы көкорам көшеті, ал қияр көшеті одан 3 есе артық және көкорам және қияр көшеті қанша болса, сонша қызанақ көшеті отырғызылды. Қалғаны бұрыш көшеттері. Бақшаға неше бұрыш көшеті отырғызылды?

3. Есепте:

2³ + 8² = 4³ + 5² = 1³ + 9³=

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

240 • 3 – 999 : 3 + 140= 1000 + 73 • 75 - 820 =

( 460 + 325-100) • 3 = 1000 : ( 130 -125) + 690 =

2. Есепті шығар:

Шаруашылықта 1000 бас мал бар. Оның 162-сі түйе, одан 3 есе артығы қой, ал қалғандары сиырлар. Шаруашылықта неше сиыр бар?

3. Есепте:

6³ + 3² = 5³ + 9² = 10³ + 8³=

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

95 • 3 – 640 : 4 + 150= 824 : 8 + 480 - 168 =

( 934 – 323 • 3) + 315 = 356 • 4 + 132 : 6 =

2. Есепті шығар:

Бірінші орамда 137 метр, ал екінші орамда одан 2 есе артық, ал үшінші орамда екіншіден 89 метр кем мата бар. Үшінші орамда неше метр мата бар?

3. Есепте:

7³ + 4² = 8³ + 9² = 6³ + 3³=

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

85 • 6 + 72 :8 = 132 : 6 + 254 • 3 =

( 158 • 2) + 329 = 169 • 5 + 630 : 6 =

2. Есепті шығар:

Нан пісіретін цех түске дейін 568 бөлке нан, ал түстен кейін одан 8 есе кем нан пісірді. Оның 612 сатылды. Неше бөлке нан сатылды?

3. Есепте:

3³ + 4³ = 4² + 9³= 7³ + 8³=

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

4 сағ35 мин + 5 сағ15 мин = 1 тәул 2сағ + 18сағ =

8 сағ30мин + 1 сағ 45мин= 2тәул 5сағ + 22сағ=

2. Есепті шығар:

Әр жәшікте 16 кг 5 жәшік алма және әрқайсысы 15 кг 6 жәшік алмұрт әкелінді. Барлығы неше килограмм жеміс әкелінді?

3. Үшбұрыштың бір қабырғасы 7 см, ал екіншісі 2 см ұзын, ал үшіншісі екіншісінен 3 см қысқа. Үшбұрыштың периметрін тап.

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

2 сағ20 мин + 6сағ32 мин = 1тәул 14сағ + 19сағ =

5 сағ18мин + 4 сағ 26мин= 1тәул 15сағ + 48сағ=

2. Есепті шығар:

Алихан 58 км, ал Рамазан одан 5 км кем жүрген. Ерхан олардан 10 артық жүрген. Сонда Ерхан неше километр жол жүрген?

3. Үшбұрыштың бір қабырғасы 4 см, ал екіншісі 3см ұзын, ал үшіншісі екіншісінен 10 см ұзын. Үшбұрыштың периметрін тап.

Жеке тапсырма

1. Салыстыр:

2 апта * 25 күн 700см * 7 дм 3 см

1 ай * 33 күн 8 м 2 дм * 82 см

2. Есепті шығар:

Серкебай үйіне 75кг картоп, одан 12 кг кем пияз әкелді. Серкебай барлығы неше килограмм көкөніс әкелді?

3. Тік төртбұрыштың бір қабырғасы 9 см, ал екіншісі 3см ұзын. Тік төртбұрыштың периметрі мен ауданын тап.

Жеке тапсырма

1. Салыстыр:

4 т 3 ц * 5 т 7 ц 1 км 200 м* 7000м

800 см * 70 дм 3 км 500м * 5000м

2. Есепті шығар:

Индираның 980 теңгесі бар еді. Ол 250 теңгеге дәптер, ал 320 теңгеге кітап, 100 теңгеге қаламсап сатып алды. Индирада неше теңге қалды?

3. Тік төртбұрыштың бір қабырғасы 15 см, ал екіншісі 4 см қысқа. Тік төртбұрыштың периметрі мен ауданын тап.

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

824 : 8 + 289+236= 205 •3 – (320+158) =

795+125+ 350 • 3 = (583 +225 ) : 4=

2. Есепті шығар:

Демалыс лагеріне 200 ер бала және 200 қыз бала барды. Олар әр бөлмеге 8 баладан орналасты. Оқушылар неше бөлмеге орналасты ?

3. Тік төртбұрыштың ұзындығы 13 см, ал ені 6 см қысқа. Тік төртбұрыштың периметрі мен ауданын тап.

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

715 : 5 – (586 +577)= 145 •4 – 1250+125 =

285+805+ 325 • 3 = 624 : 3 + ( 800 – 368)=

2. Есепті шығар:

Қарақат 1 айда 9 кітап оқиды. Қарақат 5 айда неше кітап оқиды?

3. Өрнекте:

5 т = *ц 325 дм = *м *дм

6ц = * кг 4 тәул 4 сағ = * сағ

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

2980 + 708 – 248 : 4= 485 +486 + 269•2 =

672 : 6 + ( 8000-4860) = 201•3 – (125+305)=

2. Есепті шығар:

Жарыста 12 оқушы бірінші орын алды. Ал екінші орын алғандар олардан 3-еуі артық. Үшінші орын алғандар екінші орын алғандардан 2 есе артық. Жарыста неше оқушы орын алды?

3. Өрнекте:

6 сағ 30 мин = * мин 7 м = *дм

5034 м = * км 2340 кг = * т * ц *кг

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

76432 : (80016:4- 19996)= 320240:4+6428-3546=

155658:6 + 754068:7 = 235+560 + 580 •50=

2. Есепті шығар:

Элеваторға бірінші күні 1230 т бидай, екінші күні одан 250 т артық бидай, ал үшінші күні екінші күнгіден 50 т бидай аз әкелінді. Үш күнде барлығы неше тонна бидай әкелінді?

3. Өрнекте:

16сағ 40 мин= * мин 5 м 60 см = *дм

17км 18м = * м 16718 кг = * т * ц *кг

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

491645:5 – 81208 :8 = 83244:4+ 34088 : 8=

87061+ 94068 : 9 = 315 • 3 – (125 +305)=

2. Есепті шығар:

Берік 450 км қашықтықтағы ауылға бару үшін 16км/сағ жылдамдықпен 2 сағат велосипедпен, 80 км/сағ жылдамдықпен 5 сағат жеңіл машинамен жол жүрді. Енді ауылға жету үшін неше километр жол қалды?

3. Өрнекте:

8 сағ 10 мин= * мин 2 м 30см = *дм

9км 8м = * м 3540 кг = * т * ц *кг

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

72216 : 8+ 8500= 74612 : 4 – 75: 15 =

4821 • 3 – 746 • 9 = 83244 : 4 + 34088 :8=

2. Есепті шығар:

Екі қаладан бір мезгілде жеңіл машина мен жүк машинасы қарама-қарсы шықты. Жеңіл машина 70км/сағ, ал жүк машинасы 60км/сағ жылдамдықпен жүріп, олар 3 сағаттан соң кездесті. Екі қаланың ара қашықтығы қанша километр болғаны?

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

491645 : 5- 81208 :8 = 4123 • 2 – 7 • 560=

87061 + 94068 : 9 = 968 • 3 – (205- 199)=

2. Есепті шығар:

Диана бірінші күні 5 жәшік алма, ал екінші күні 4 жәшік алма теріп, барлығы 180 кг алма терді. 1 жәшікте неше килограмм алма бар? Ол әр күні неше килограмм алма терді?

3. Теңдеуді шеш:

42126 : х =7 х : 7= 480

х : 7 = 693 - 213 х • 2 = 142 + 304

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

93102 : 6 • 7 +305 = 94068 : 9 + 8920=

72102: 6 – 5260 • 4 = 605 • 5– (700-504)=

2. Есепті шығар:

Ара қашықтығы 290км екі қаладан бір-біріне қарама –қарсы екі машина шықты. Бір машинаның жылдамдығы 80км/сағ, ал екіншісінің жылдамдығы одан 15 км кем болса, олар неше сағаттан кейін кездесті?

3. Теңдеуді шеш:

4 • х = 243 + 425 х : 5= 740

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

158 • 4+612 • 3 = 846 • 4 + 8920=

254 • 5 – 205 • 2= 915 • 2 – 560 =

2. Есепті шығар:

Назерке 4 сағатта 40 километр, ал Гауһар 4 сағатта 16 км жүрді. Кімнің жылдамдығы артық және неше километр артық?

3. Теңдеуді шеш:

х • 7 = 7014 х - 705= 2070-522

Жеке тапсырма

1. Қалдықпен бөлуді орында:

7749 : 90 = 7770 : 90 =

7759 : 90 = 7779 : 90=

2. Есепті шығар:

Сынып бөлмесінің ұзындығы 6 м, ені 4 м, ал биіктігі 3 м. Сынып бөлмесінің көлемін тап?

3. Өрнекте:

12 км 30 м= м 900 см = м

18 сағ 50 мин = мин 14300г = кг г

563 кг = ц кг 5 тг 5тиын = тиын

Жеке тапсырма

1. Қалдықпен бөлуді орында:

9658: 45 = 3982 : 34 =

8659 : 28 = 8967 : 63=

2. Есепті шығар:

Параллепипедтің ұзындығы 4 м, ал ені одан 2 м қысқа, ал биіктігі енінен 2 есе биік. Параллепипедтің көлемін тап.

3. Салыстыр:

2581 • 3 * 5280 •2 3546 • 0 * 924 • 4

6428 : 2 * 509 • 3 2791 • 2 * 682 • 9

Жеке тапсырма

1. Қалдықпен бөлуді орында:

18287 : 40 = 564 • 82 =

18280 : 40= 726 • 93=

2. Есепті шығар:

Бір етікші 4 күнде 60 етік, ал екінші етікші 3 күнде 36 етік жөндеді. Бірінші етікші екінші етікшіден күніне неше етік артық жөндеген?

3. Салыстыр:

3дм² 5 см ² * 3005см² 87007кг * 8т 707кг

6 га * 6000м² 9дм² * 9дм³

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

3600:90+7200 = 2580:6+5670:30 =

(8670+8769)+34201= 558720: 9 - 6140=

2. Есепті шығар:

Бір қаладан бір мезгілде бір-бірінен қарама –қарсы бағытта жүк машинасы мен жеңіл машина шықты. Үш сағаттан кейін олардың ара қашықтығы 420 км болды. Жеңіл машинаның жылдамдығы 80км/сағ болса, жүк машинасының жылдамдығы қандай болады?

3. Теңдеуді шеш:

х • 80 =51760 х • 4 = 243 +425

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

(750 - 26 • 20) •10= 7200:80+360•70 =

540:60 +180•3 - 487= 5670: 30+7208=

2. Есепті шығар:

18кг сүттен 2 кг қаймақ алынады. 36 кг сүттен неше кг қаймақ алынады?

3. Есепте:

Тік төртбұрыштың ұзындығы 20 см, бұл оның

енінен екі есе артық. Тік төртбұрыштың ені мен

ауданын тап.

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

8810 + 9870 : 35 = 9600- 3660 : 6+483 =

16320 – 19936:32 = 966 : 23 + 3696 :12 =

2. Есепті шығар:

Бір мезгілде жолға шыққан екі поезд бір – біріне қарама-қарсы бағытта жүріп кетті. 5 сағаттан кейін олардың ара қашықтығы 800км болды. Бірінші поездың жылдамдығы 60км/сағ. Екінші поездың жылдамдығы қанша?

3. Теңдеуді шеш:

19 + 37 - х = 9010 х • 27 = 12366

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

9000 – 77952 : 28 = 48962–(25341- 4032):3 =

403 • 59 – 87 • 26 = 125 • 30 + 635 • 20 =

2. Есепті шығар:

Бірінші орамда 84 м мата, ал екіншісінде 60 м мата болған. Егер бірінші орамдағы матадан екіншіге қарағанда төрт костюм артық тігілсе, әр орамнан қанша костюм тігілген?

3. Теңдеуді шеш:

400350: х= 1250-1200 х – 560: 7= 2000

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

43701 – 9500 :76 = 10200-43268:58 + 909 =

287 • 54 – 26880 : 32 = 258 • 65+ 641• 38 =

2. Есепті шығар:

Қалада жылына 11000 пәтер тапсырылуы керек еді. Құрылысшылар 198 пәтерлі 10 үй және 270 пәтерлі 9 үй тапсырды. Құрылысшылар әлі қанша пәтер тапсыруы керек?

3. Теңдеуді шеш:

х : 53 = 268 54135 : х = 35 + 10

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

6319 : 89 + 346 • 21 = 25220:2 +3650 - 300 =

1590 : 53 + 7224 :86 = 198 • 96 + 914 • 46 =

2. Есепті шығар:

Дүкенге 60кг қаптармен 25 ц 80 кг сазан және 50 килограмдық қаптармен 22 ц 50 кг балықтар әкелінді. Қай балық және қанша артық әкелінді?

3. Теңдеуді шеш:

х : 36 = 1480 - 30 700 - х = 56 • 8

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

17 • 23 +3120= 300 • 4 : 12 • 3 =

49 • 25 + 976 - 250 = 36 • 26 + 569 =

2. Есепті шығар:

Мектеп асханасына 50 кг пияз, одан 3 есе көп картоп әкелінді. Мектеп асханасына барлығы неше килограмм азық-түлік әкелінді?

3. Теңдеуді шеш:

х – 2410 = 1230 265 + х = 812 +230

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

197 309 + 8670 - 4529 = 4520 + 9870 : 5+205=

(5394 + 6290) : (101 -78)= 692 • 28+ 634 • 27=

2. Есепті шығар:

Ара қашықтығы 48 км екі ауылдан бір мезгілде

бір-біріне қарама-қарсы велосипедші мен жаяу

адам шықты да, олар 2 сағаттан соң кездесті.

Велосипедшінің жылдамдығы 20км/сағ. Жаяу

адамның жылдамдығын тап.

3. Теңдеуді шеш:

( х + 324)-10 =761 (2035- х) +480=68496

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

326 •250:125+28500 = 43268:58 • 6 + 9090=

47564:506 •109 - 2486 = 27• 89 + 25• 52+1032 =

2. Есепті шығар:

Бір бумада 25, ал екіншісінде осындай 49 лоторея билеті бар. Екінші бумадағы билеттер құны біріншіден 1440 теңге артық. Әр бумадағы билеттер құны қанша тұрады?

3. Теңдеуді шеш:

62575: х = 25 ( х+ 732) – 169 = 938

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

58 • 29 + 3250= 420 • 65+308=

976 : 23 + 86 •31 = 970 •38+729 =

2. Есепті шығар:

Екі ауылдан бір мезгілде бір-біріне қарама-қарсы екі велосипед шықты. Біреуінің жылдамдығы сағатына 12 км, ал екіншісінің жылдамдығы 14 км. Егер велосипедшілер екі сағаттан кейін кездессе, екі ауылдың арақашықтығы қанша километр болғаны?

3. Теңдеуді шеш:

280: х +12 = 68 ( х+ 825) – 209 = 425

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

55620:927+554= 508 • 63 - 650=

679 • 42 - 520= 27948 - 4660 +200 =

2. Есепті шығар:

Шаруашылыққа 2800 литр бензин әкелінген еді. Бірінші күні барлық бензиннің 4/10 бөлігін, ал екінші күні 2/10 бөлігін жұмсаған. Осы екі күнде қанша литр бензин жұмсаған?

3. Теңдеуді шеш:

40 •(80• х +140) = 15200 ( 8 •х- 24):10=80

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

544710:6 + (210280- 630-40)=

(540 • 80 + 560490:7) - 300 =

2. Есепті шығар:

Екі машина бірдей жылдамдықпен жүріп, бірінші машина 560км, ал екінші машина 700 км жол жүрді. Егер екінші машина біріншіге қарағанда 2 сағат артық жол жүрсе, онда әр машина неше сағат жол жүрген?

3. Есепте:

Ұзындығы 22 м, ал ені 17 м тік төртбұрыштың

периметрі мен ауданын тап.

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

816 •609+75152:176= 56400: 47+25920:72=

487 • 639 + 21000-308 •29 = 816 • 38 +690 =

2. Есепті шығар:

Салт атты 2 сағатта 20км, жаяу адам 8 км жүрді. Қайсысының жылдамдығы артық, қаншаға артық?

3. Теңдеуді шеш:

Х • 9 = 9279 х : 3 = 108

4. Ені 4 см, ал ұзындығы 3 см артық. Тік

төртбұрыштың периметрі мен ауданын тап.

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

840 • 604 + 793 • 35= 28085: 137+197=

624• 472 + 265959 : 87 = 569 • 24 + 786 =

2. Есепті шығар:

Зауытта 3600 жұмысшы бар. Барлық жұмысшының ¾ бөлігі ерлер, қалғандары әйелдер. Зауытта неше әйел жұмыс істейді?

3. Теңдеуді шеш:

(720 • х): 9 = 60 835 +( х – 210) = 248

4. Ені 8 см, ал ұзындығы 2 есе артық. Тік

төртбұрыштың периметрі мен ауданын тап.

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

427 • 248 + 3870 : 43 • 90 =

16796 +197 • 649 – 76413=

2. Есепті шығар:

Бір мезгілде шыққан екі пойыз бір-біріне қарама-қарсы бағытта жүріп кетті. 5 сағат жүргеннен кейін олардың арақашықтығы 900 км болды. Бірінші пойыздың жылдамдығы сағатына 80 км. Екінші пойыздың жылдамдығын тап.

3. Теңдеуді шеш:

30• (80 • х+180) = 6600 ( 7 • х +29):40 = 3

4. Ұзындығы 14 см, ал ені 2 есе кем. Тік

төртбұрыштың периметрі мен ауданын тап.

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

5020+38514:7-3782 = 809642-125803+205=

180: 30+150• 2 - 150 = 962058-410218+638=

2. Есепті шығар:

Ұшақ 500км/сағ жылдамдықпен 1000км, ал тікұшақ 200км/сағ жылдамдықпен 600км ұшты. Олардың әрқайсысы неше сағат ұшты?

3. Өрнекте:

17456кг= т кг 5ц 025кг = кг

6 тәул 14 сағ = сағ 17сағ 25 мин= мин

4. Ұзындығы 23 см, ал ені 7 см кем. Тік

төртбұрыштың периметрі мен ауданын тап.

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

487 • 639 – (16564 : 202 + 6430) =

643005 : 715 + 304819 : 612 =

2. Есепті шығар:

Екі қаладан бір мезгілде бір-біріне қарама-қарсы екі машина шықты. Біріншісінің жылдамдығы 80км/сағ, ал екіншісі 70км/сағ жылдамдықпен жүріп, екеуі 4 сағат өткен соң кездесті. Екі қаланың арақашықтығы неше километр?

3. Теңдеуді шеш:

(3 • х +160) : 7 = 40 3080+ (х – 110) = 51500

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

(21000 – 308 • 29) + 14147 : 47=

(162000 – 216 • 450) + (816 : 4)=

2. Есепті шығар:

Екі ауылдан бір мезгілде бір-біріне қарама-қарсы екі машина шықты. Біріншісінің жылдамдығы 55км/сағ, ал екіншісі 65км/сағ жылдамдықпен жүріп, екеуі 3 сағат өткен соң олардың арақашықтығы 385 км болды. Екі ауылдың арақашықтығы неше километр?

3. Ұзындығы 25 см, ал ені 4 см кем. Тік

төртбұрыштың периметрі мен ауданын тап.

Жеке тапсырма

1. Амалдарды орында:

980081 + ( 341640 – 1263 • 109)=

19776 : 309 • 207 - 28500 =

2. Есепті шығар:

Аралары 420 км екі қаладан мезгілде бір-біріне қарама-қарсы жеңіл және жүк машинасы шықты.

Олар 3 сағат өткен соң кездесті. Жүк машинасының жылдамдығы 60 км болса, жеңіл машинасының жылдамдығын тап.

3. Теңдеуді шеш:

(1512 – 504 • 3)+х= 12447 : 27

( х – 86 ) • 204 = 7548

Жеке тапсырма

1. Қалдықпен бөлуді орында:

613820 : 326 = 643005 : 715 =

803146 : 202 = 82046 : 364 =

2. Есепті шығар:

Аралары 240 км бірінші айлақтан екінші айлаққа қарай бір бағытта бір мезгілде жолаушы кемесі және жүк кемесі шықты. Жүк кемесінің жылдамдығы 40км/сағ, ал жолаушы кемесінің жылдамдығы 60км/сағ. Қай кеме екініші айлаққа бұрын келеді және қанша сағат бұрын келеді?

3. Теңдеуді шеш:

9 •( 560: х – 5)= 27 40 • ( 420 : х – 37) = 200