Аңлатма язуы
Татар теленнән эш программасы түбәндәге дәүләт документларына нигезләнеп төзелде :
«Россия Федерациясендә мәгариф турында” Федераль Законы, № 273 – ФЗ, декабрь, 2012ел.
Татарстан Республикасының “Мәгариф турында” гы Законы (кулланылыштагы нөхсә)
Татарстан Республикасының “Татарстан Республикасының дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасындагы башка телләр турында” гы Законы, № 443 РТ, 18.07. 2004 ел
Россия Федерациясенең “ Россия Федерациясе халыклары телләре турында” гы Законы, № 126 – ФЗ, 24.07, 1998 ел
Гомуми белем бирү учреждениеләренең типовой положениесе (Россия Федерациясе хөкүмәте карары нигезендә расланган, 19.03. 2001 ел, № 196
06.10.2009 нчы елда РФ Мәгариф һәм Фән министрлыгы тарафыннан расланган “Гомуми башлангыч белем бирү федераль дәүләт стандартын гамәлгә кертү” турындагы боерыгы (Приказ №373);
Россия Федерациясе Мәгариф һәм Фән министрлыгының 2012 нче елның 1 нче февралендә чыккан 74 нче номерлы “2004нче елның 9нчы мартында кабул ителгән 1312 нче номерлы федераль базислы укыту планына һәм гомумбелем учреждениеләренең якынча укыту планына үзгәрешләр кертү турында”гы приказы;
Белем бирү учреждениеләрендә укыту процессында куллану өчен рөхсәт ителгән “Перспектива” башлангыч мәктәп” концепциясе һәм белем бирүнең яңа стандартлары таләпләренә туры килгән һәм рөхсәт ителгән региональ дәреслекләр исемлеге;
Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгының 23.06.2012 елгы 7699/12 номерлы “Об учебных планах для 1-2 классов школ РТ,реализующих в 2012-2013 учебном году основные образовательные программы начального общего образования в соответствии с ФГОС НОО” 4 модель” инструктив хат;
Татарстан Республикасы Яр Чаллы шәһәре “3нче муниципаль бюджет гомумбелем бирү учреждениесе” мәктәбе” буенча 2014/15 нче уку елына кабул ителгән укыту планы.
Дәреслекләр: 1. Ф.Ф.Харисов, Г.Д.Сираҗиева Татар теле Казан “Мәгариф- Вакыт”нәшрияты—2012
2. Язарга өйрәнү дәфтәре №1,№2 И.Х.Мияссарова, Ф.Ш.Гарифуллина ,Р.Р.Шәмсетдинова. Әлифба Казан “Мәгариф- Вакыт”нәшрияты—2014
Эш программасы атнага 3 сәгать исәбеннән төзелде. Барысы 99 сәгать.
1 нче сыйныфлар өчен тәкъдим ителгән программа түбәндәге максатларны куя:
- хәреф таныту, хәреф-аваз системасын өйрәтү, татар алфавитының үзенчәлекләренә төшендерү;
- укучыларда татарча белем алуга уңай караш, омтылыш тәрбияләү;
- татар милләтенә, ана теленә мәхәббәт тәрбияләү;
- сөйләм һәм аралашу культурасын үстерү.
Төп бурычлар:
- дөрес һәм матур уку күнекмәләрен үстерү һәм камилләштерү;
- белем алуга кызыксыну, китапка хөрмәт тәрбияләү;
- бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен үстерү;
- сораулар бирә белү, рәсем буенча хикәя төзү.
- әдәби әсәрләрнең жанрын (хикәя, шигырь) аера белергә өйрәтү;
- татар язучылары һәм шагыйрьләре турында беренчел мәгълүматларны кабул итәргә әзерләү.
- табигатькә сакчыл караш тәрбияләү;
- үз-үзеңне әдәпле тоту күнекмәләре булдыру, югары әхлак культурасы тәрбияләү.
Укыту курсы темаларының эчтәлеге. Белем бирүнең эчтәлеге.
Сөйләм эшчәнлегенең төрләре
Тыңлау. Тыңлый белүнең уңышлы аралашуга шарт, кара-каршы сөйлешүгә нигез булганын үзләштерү. Ишетелгәнне төгәл кабул иту hәм аңлау. Тыңлаганда, игътибарны тупларга, аны киреклегә юнәлдерергә, әйтелгән буенча сораулар бирергә өйрәнү. Ишетелган тексттан әhәмиятле информацияне аерып ала белергә, аның төп фикерен билгеләргә hәм сораулар буенча эчтәлеген сөйләргә күнегү.
Сөйләү. Тел берәмлекләрен аралашуның максатына килештереп, бурычларын уңышлы хәл итерлек итеп сайлап алу. Кара-каршы сөйләшү формасын гамәлдә үзләштерү. Сөйләшүне башлап җибәрү, аны давам иттерү, тәмамлау, әңгәмәдәшнең игътибарын җәлеп итү h. б. шундый осталыкларны булдыру. Белем бирү бурычларына туры китереп, бәйләнешле тезмә сөйләм күнекмәлеренә ия булу (тасвирлама, хикәяләү, фикерләү тибындагы текстлар). Мәктәптә hәм гаиләдә аралашу этикасына бәйле нормаларны үзләштерү (исәнләшү, саубуллашу, гафу үтенү, рәхмәт әйтү, үтенеч белән мөрәҗәгать итү). Сөйләмдә орфоэпия таләпләрен үтәү hәм дөрес интонация саклау.
Уку. Уку техникасын үзләштерү - язма сөйләм берәмлекләрен бик тиз күреп, аларны эчке яки тышкы авазлы сөйләмгә күчерү. Уку текстының эчтәлеген аңларлык тизлектә уку, моның өчен лексик берәмлекларне hәм аларның формаларын мәгънәләре белән тиңләштерә белү. Төп hәм өстәмә информацияне аеру, аларга нигезләнеп, гади нәтиҗәләр чыгару. Информацияне аңлата hәм гомумиләштерә алу. Укыганның эчтәлегенә, тел үзенчәлекләренә, төзелешенә бәя бирү.
Язу. Грамотага өйрәтү чикләрендә хәрефләр, аларның кушылмаларын, иҗекләр, сүзләр, җөмләләр язу. Гигиена таләпләрен үтәп, aңлаешлы, пөхтә язуга ия булу, өйрәнелгән кагыйдәләргә нигезләнгән текстларны күчереп, ишетеп язу. Тыңлаганның яки укыганның эчтәлеген изложение итеп язу (тулы, кыскача, сайлап). Үзлегеңнән зур булмаган текстлар (сочинениелар) иҗат итү (кичерешләр, әдәби әсәрләр нигезендә, сюжетлы картиналар, мультфильмнар буенча h. б.).
Грамотага өйрәнү
Фонетика. Авазлар. Әйтелгән сүздән аерым сузык яки тартык авазны ишетеп, аерып алу. Сүздәге авазларның санын һәм эзлеклелеген билгеләү. Бер яки берничә авазы белән аерыла торган сүзләрне чагыштыру.
Сузык һәм тартык авазларны, калын һәм нечкә сузыкларны, басымлы һәм басымсыз сузыкларны, яңгырау һәм саңгырау тартык авазларны аеру.
Иҗек. Иҗек калыплары. Сүзләрне иҗекләргә бүлү, сүз басымын билгеләү.
Графика. Хәреф һәм аваз турында төшенчә. Сузык һәм тартык авазлар. Калын һәм нечкә сузыклар, аларны хәрефләр белән белдерү. Калын һәм нечкә әйтелешле сүзләрдә сузык авазларның роле. Е – ё, ю, я хәрефләренең кулланылышы. Калынлык (ъ) һәм нечкәлек (ь) билгеләренең кулланылышы.
Уку. Иҗекләп уку күнекмәләрен формалаштыру (сузык аваз хәрефләренә карап, сүзләрне калын һәм нечкә итеп уку). Әдәби әйтелеш нормаларын саклап, иҗекләрне һәм сүзләрне тиешле тизлек белән уку. Сүзләрне, сүзтезмәләрне, җөмләләрне һәм кыска текстларны аңлап уку; гади җөмлә ахырындагы тыныш билгеләренә игътибар итеп, тиңдәш кисәкләрне, эндәш сүзләрне тиешле интонация һәм пауза белән уку. Зур булмаган текстны һәм шигырьләрнең эчтәлеген аңлап, сәнгатьле итеп уку күнекмәләрен шомарту.
Сүзләрне укуга күчкәч, орфоэпик нормаларны саклау.
Язу. Язганда тиешле гигиена таләпләрен үтәү, кул һәм бармак мускулларының җитез һәм ритмик хәрәкәт итүләренә ирешү. Баш һәм юл хәрефләренең язылышын үзләштерү. Гигиена нормаларын саклап, хәрефләр, иҗекләр, сүзләр һәм җөмләләр язу. Әйтелеше белән язылышы арасында аерма булмаган сүз һәм җөмләләрне ишеткәнчә язу. Дөрес күчереп язу алымнарын һәм эзлеклелеген үзләштерү. Сүзләр арасында буш урын калдыру, юлдан-юлга күчерү билгесе кую кебек график чараларның функциясен аңлау.
Сүз һәм җөмлә. Сүз һәм аның лексик мәгънәсе. Сүзләрнең мәгънә ягыннан төрләрен күзәтү. Сүз һәм җөмләне аеру. Җөмлә белән эш: аерым сүзләрне табу, аларның урнашу тәртибен үзгәртү.
Орфография. Дөрес язу кагыйдәләре һәм аларның кулланылышы белән танышу:
сүзләрнең аерым язылуы;
о, ө хәрефләренең татар сүзләренең беренче иҗегендә генә язылуы;
җөмлә башындагы сүзне баш хәреф белән язу, җөмлә ахырында нокта, сорау һәм өндәү билгеләрен дөрес кую;
сүзләрне иҗекләргә бүлү һәм юлдан-юлга иҗекләп дөрес күчерү.
Сөйләм үстерү. Укылган текстның эчтәлеген үзлегеңнән кычкырып укыганда яки тыңлаганда аңлау. Сюжетлы рәсемнәр, үзеңнең уеннарың, күзәтүләрең буенча хикәяләү характерындагы зур булмаган текстлар төзү.
Укыту курсы темаларының эчтәлеге
1 нче класс (99 сәг)
Әзерлек чоры - 11сәгать
Әлифба чоры яки төп чор - 35 сәгать
Татар теле - 53 сәгать
Әзерлек чоры. (11 сәгать)
Язу гигиенасы кагыйдәләре белән таныштыру, кагыйдәләрне даими үтәү гадәте тәрбияләү.Кешеләрнең әйтеп һәм язып сөйләшүләрен гомуми күзаллау. Матур итеп сөйләшә, укый һәм яза белү кирәклеген аңлау.
График схемалар ярдәмендә сөйләмне — җөмләләргә, җөмләне сүзләргә аеру, сүзләрне иҗек һәм авазларга таркату.
Әлифба чоры, яки төп чор . (35 сәгать)
Барлык баш һәм юл хәрефләренең язылышы һәм аларның тоташтыруның төп сызыклары белән таныштыру һәм каллиграфик дөрес язарга өйрәтү.Авазларны сүздә тиешле язма хәрефләр белән күрсәтү.Сүздәге хәрефләрне, аларны тоташтырган сузыкларын өзмичә ритмик язуны(ас-ос) булдыру , дәфтәр юлларына хәрефләрне һәм сүзләрне, тигез ара калдырып, тигез, дөрес урнаштыру.Башта укытучы белән иҗек –аваз анализы ясаганнан соң, тора бара мөстәкыйль рәвештә сүзләр, җөмләләр язу.
Башта язмача, аннары басмача үрнәкләрдән сүзләр, җөмләләр күчереп язу. Үрнәк текст белән чагыштырып карау һәм сүзләрне иҗекләп орфографик уку ярдәмендә дәфтәргә язылганнарның дөреслеген тикшерү.
Әйтелеше белән язылышы арасында аерма булмаган сүзләрне, шундый өч-дүрт сүздән торган җөмләләрне әйтеп яздыру.
Татар теле (53 сәгать)
Аваз һәм сүз. Аваз һәм хәреф. Сөйләм төзү. Җөмлә, аның ахырында тыныш билгеләре. Предметны, билгене, хәрәкәтне белдерүче сүзләр. Аваз төркемнәре. Сузык һәм тартык авазлар. Калын һәм нечкә сузыклар. Яңгырау һәм саңгырау тартыклар. Иҗек. Сүзләрне иҗеккә бүлү, юлдан юлга күчерү. Сузык аваз хәрефләренең дөрес язылышы: э-е, ө-е, о-ы, я, ю, е хәрефләре. Тартык аваз хәрефләренең дөрес язылышы: й, в, к, г, хәрефләре. Кем? Нәрсә? Нишли? сорауларына җавап булган сүзләр.
1 нче сыйныфны тәмамлаганда укучыларның белеменә, эш осталыгына һәм күнекмәләренә таләпләр
Укучылар башкара алырга тиешле эшләр:
- баш һәм юл хәрефләрен, аларны тоташтыручы сызыкларны һәм сүзләрне ачык итеп, бозмыйча язу;
- басма, язма хәрефләр белән бирелгән сүз һәм җөмләләрне дөрес күчереп язу;
- әйтелеше белән язылышы туры килгән сүзләрне, шундый сүзләрдән төзелгән 3-5 сүзле җөмләләрне ишетеп дөрес язу;
- җөмләнең беренче сүзен баш хәреф белән башлап, җөмлә беткәч, нокта (өндәү, сорау) куеп язу.
- телдән 4-5 җөмләле кечкенә хикәяләр төзү.
1 нче сыйныфны тәмамланганда, укучылар татар телендәге барлык аваз һәм хәрефләрне танып белергә, аваз белән хәрефнең төп аермасын (авазны әйтәбез, ишетәбез, авазлардан сүзләр төзеп сөйлибез; хәрефне күрәбез, таныйбыз, хәрефләрдән сүзләр төзеп укыйбыз, язабыз) практик аңлауга ирешергә тиеш.
Укыту-методик комплект белән тәэмин ителеш:
И.Х. Мияссарова, Ф.Ш. Гарифуллина. Р.Р. Шәмсетдинова, Әлифба: язу дәфтәре. 1нче сыйныф. - Казан, “Мәгариф – Вакыт” нәшрияты, 2014.
Ф.Ф.Харисов, Г.Д.Сираҗиева Татар теле дәреслеге, Казан «Мәгариф-Вакыт» нәшрияты 2012
И.Х. Мияссарова, Ч.М. Харисова, Татар теле мөстәкыйль эш дәфтәре, Казан «Мәгариф-Вакыт» нәшрияты 2014
Ф.Ф.Харисов, Г.Д.Сираҗиева Татар теле методик әсбап 1 нче сыйныф Казан «Мәгариф-Вакыт» нәшрияты 2014
Дәреслек авторы, чыгарылган елы.
Әдәби
уку
1а
33
33
1
* 2014.
”Әлифба” - 1 сыйныф, И.Х.Мияссарова, Ф.Ш. Гарифуллина
Казан: “Мәгариф – Вакыт” нәшрияты, 2012 ел.
Әдәби уку : рус телендә белем бирүче дүртьеллык
башл. мәкт. 1 нче сыйныфы өчен дәреслек
(татар балалары өчен) И.Х.Мияссарова, Ф.Ш. Гарифуллина
Казан: “Мәгариф – Вакыт” нәшрияты, 2012 ел.
2014-2015 нче уку елына методик темалар
Шәhәрнеке Мәктәпнеке
Укытучыныкы
II буын дәүләт стандартларын үзләштерү шартларында дәрес- тәрбия бирү һәм укыту эшчәнлеген оештыруның төп формасы.
Яңа стандартларга күчү шартларында мәгълүмати чаралар куллану аша белем бирү сыйфатын күтәрү.
Яңа технологияләргә нигезләнеп укучыларның иҗади фикерләвен үстерү.
Татар теленнән календарь-тематик план. 1 класс
Дә- рес
саны
Универсал уку гамәлләре
формалаштыру (УУГ)
Укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә
таләпләр
Контроль
төре
План
буенча
Факт
та
1
Кереш дәрес. “Әлифба”
дәфтәре белән, гигиена таләпләре белән таныштыру
1
“Әлифба” дәфтәре белән таныштыру, дәфтәрне дөрес ку-
ярга, ручканы дөрес тотарга, дөрес ничек утырырга икәне белән таныштыру
Дәфтәрне авыш куя,ручканы дөрес тота,
дөрес утыра, дәфтәрне чиста-пөхтә тота белергә
1.09
2
Пространствода ориентлашу. Туры сызык язу.
1
Горизонталь һәм вертикаль
юнәлешләр белән. авыш туры сызык төшенчәсе белән таныштыру
Туры сызык яза ,
юнәлешләр буенча ориентлаша белергә,
фикерләрен тулы итеп әйтә белергә
агымдагы
4.09
3
Язу сызыгы, язуның башлангыч ноктасы.Зур һәм кечкенә туры сызык.
1
Кулларны өзмичә язарга, дәфтәрдә дөрес ориентлаша белергә, язуны өстән һәм астан башлый белергә өйрәтү
Хәрефләрне өзми язарга,
язу сызыгын аера белергә
агымдагы
5.09
4
Астан һәм өстән ыргаклы зур һәм кечкенә авыш туры сызык
1
Басма һәм язма хәрефләрне аера, астан һәм өстән ыргакклы туры сызык язарга өйрәтү
Басма һәм язма хәрефләрне аера белергә, хәреф элемнтларын дөрес яза белергә
агымдагы
8.09
5
Астан һәм өстән элмәкле туры сызык
1
Текстта сүзләрне урынлы кулланырга, бер- берсенә дөрес сораулар бирергә , элмәкле туры сызык язарга өйрәтү
Астан һәм өстән элмәкле туры сызык яза белергә,
Язганда дөрес утырырга
агымдагы
11.09
6
Астан һәм өстән элмәкле ярымовал
1
Китап буенча ориентлашырга,
шартлы билгеләрне белергә өйрәтү
Хәреф элементын дөрес
язарга, парта арасында дөрес утырырга
агымдагы
12.09
7
Астан уңга, өстән сулга
түгәрәкләп зур һәм кечкенә туры сызыклар
1
Язу элементларын язганда килеп чыккан авырлыкларны анализлау, дөрес утыру кагый-
дәләрен исә төшерү
Басма һәм язма хәреф
элементларын аера белергә,язганда дөрес
утырырга ,язу кирәк- яракларын дөрес кулланырга
агымдагы
15.09
8
Зур һәм кечкенә овал язу
1
Зур һәм кечкенә овал язарга өйрәтү, аның алфавит буенча хәрефләр язганда нинди роль уйнавы белән таныштыру
Зур һәм кечкенә овал
яза белергә, гигиена таләпләрен үтәргә
агымдагы
18.09
9
Уңнан һәм сулдан
ярымовал язу
1
Текстта сүзләрне урынлы кулланырга өйрәтү ,сүзләр арасындагы бәйләнешне аңлату
Укытучыны тыңлый белергә, мөстәкыйль
эшләргә
агымдагы
19.09
10
Астан һәм өстән ярты оваллы кечкенә туры сызык
1
Дәреслектә ориентлашырга,
шартлы билгеләрне укый белергә өйрәтү
Бирелгән өлгеләр буенча һәм
мөстәкыйль яза белергә
агымдагы
22.09
11
Язу элементларын
кабатлау, ныгыту
1
Язу элементларын язуны камилләштерү, ныгыту
Өстәмә дәфтәрдә мөстәкыйль яза белергщ
мөстәкыйль
язу
25.09
12
Баш А һәм юл а хәрефләрен язу
1
[а]авазының калын икәнлеге
аңлату, аваз-хәреф анализы белән таныштыру, А,а хәрефләрен язарга өйрәтү
А,а хәрефләрен яза белергә, \а\авазына анализ ясый белергә,
Язма А.а хәрефләрен истә
калдырырга
агымдагы
26.09
13
Баш Ә һәм юл ә хәрефләре
1
[ә] авазының нечкә әйтелешле булуын аңлату, Ә,ә хәрефләрен язарга өйрәтү, хәреф-аваз анализын ясарга өйрәтү
Ә,ә хәрефләрен яза һәм укый, аваз-хәреф анализы ясый белергә
агымдагы
29.09
14
Баш Ы һәм юл ы хәрефләре
1
[ы] авазының калын әйтелешле булуын аңлату,Ы,ы хәрефләрен язарга өйрәтү, хәрефләрне
ишетеп язарга өйрәтү
Ы,ы хәрефләрен яза ,\ы\
авазы кергән сүзләргә аваз- хәреф анализы ясый белергә
агымдагы
2.10
15
Баш Э һәм юл э хәрефләре
1
Э,э хәрефләрен язарга, аваз анализы ясарга өйрәтү, татар телендә э хәрефенең бары беренче булып кына язылуын аңлату
Э,э хәрефләрен яза һәм укый , ишетеп һәм басмачадан күчереп яза, э хәрефенең бары беренче булып язылуын
белергә
агымдагы
3.10
16
Баш И һәм юл и хәрефләре
1
И,и хәрефләрен язарга, укырга,
ике хәрефне кушып язарга, аваз- хәреф анализы ясарга өйрәтү, үз фикерләрен телдән әйтә белергә өйрәтү.
Сызык һәм шаблон элементларының басма һәм язма хәрефләрнең структура берәмлеге булуынб елергә, И,и хәрефләреняза һәм укый белергә, \и\ авазының нечкә әйтелешле икәнен белергә
Хәреф диктанты
6.10
17
Баш У һәм юл у хәрефләре
1
У,у хәрефләрен язарга, \у\ авазына анализ ясарга, ике сузыкны кушып укырга өйрәтү
У,у хәрефләрен яза йәм укый белергә, ике сузыклы сүзләрне кулны өзми яза ,укый белергә өйрәтү
агымдагы
9.10
18
Баш Ү һәм юл ү хәрефләре
1
Ү,ү хәрефләрен язарга һәм укырга, аваз-хәреф анализы ясарга, өйрәнгән сузыкларны ишетеп язарга өйрәтү
Ү,ү хәрефләрен яза һәм укый, сузыкларны диктант итеп яза белергә
агымдагы
10.10
19
Баш Ө һәм юл ө хәрефләре
1
Ө,,ө хәрефләрен язарга һәм укырга, татар телендә о-ө хәрефләренең бары еренче иҗектә генә язылуын( сүз уртасында ишетелсә дә) аңлату, өч хәрефне кушып язарга өйрәтү
Ө,ө хәрефләрен яза һәм укый, о-ө хәрефләрен беренче иҗектә генә яза,
өч хәрефне кулны өзми кушып яза елергә
агымдагы
13.10
20
Баш Н һәм юл н хәрефләре
1
Н,н хәрефләрен язарга һәм дөрес укырга, \н\ авазының тартык аваз икәнен аңлатырга
яҗекләр ясап укырга, ишетеп язарга өйрәтү, кеше исемнәрендә баш Н язылуын
аңлату
Басма һәм язма Н,н хәрефләрен укый , яза, анализ ясый , кеше исемнәрендә баш хәрефтән яза белергә
агымдагы
16.10
21
Баш Л һәм юл л хәрефләре
1
Л,л хәрефләрен язарга һәм укырга, сүзләр һәм җөмлә язарга өйрәтү, җөмләнең баш хәрефтән язылуын ,җөмлә ахырында нокта куелуын кабатлау
Л,л хрефләрен яза һәм укый белергә, җөмләне баш хәрефтән башлый һәм җөмлә ахырында нок та куя белергә
агымдагы
17.10
22
Баш М һәм юл м хәрефләре
1
М,м хәрефләрен яза һәм укый ,
сүзләр язарга , схема буенча җөмлә тәзергә өйрәтү
М,м хәрефләрен яза ,укый белергә, телдән җөмләләр төзергә, дөрес күчереп язарга
агымдагы
20.10
23
Баш Р һәм юл р хәрефләре
1
Р,р хәрефләрен дөрес язарга, укырга, шул хәреф кергән сүзләрне басмачадан күчереп язарга өйрәтү
Р,р хәрефләрен яза укый, басма хәрефләрдән күчереп яза белергә
агымдагы
23.10
24
Й,й хәрефләре
1
Өйрәнгән хәрефләр кергән
сүзләрне басмачадан күчереп һәм ишетеп язу күнекмәләрен
ныгыту. Й,й хәрефләрен язу.
Й,й хәрефләрен яза, укый, басма хәрефләрдән күчереп яза белергә,й хәрефенең беренче иҗектә о-ө хәрефләре алдыннан язылуын белергә.
агымдагы
24.10
25
Юл ң хәрефе
1
Ң хәрефен язарга һәм дөрес укырга ,схема буенча кечкенә
хикәя төзергә өйрәтү тел сәйләмнәрен үстерү.
ң хәрефен яза һәм укый ,
ң хәрефеннән сүзләр башланмавын , схема буенча текст төзи белергә
агымдагы
27.10
26
Баш Я һәм юл я хәрефләре
1
Я,я хәрефләрен язарга,/йа,йә/
булып укылуын аңлатырга, сүзләр һәм җөмләләр язарга өйрәтү
Я.яхәрефләреняза һәм дөйрес укый белергә, җөмләләрне күчереп яза,аваз- хәреф анализы ясый белергә
агымдагы
30.10
27
Баш Ю һәм юл ю хәрефләре
1
Ю,ю хәрефләрен язарга һәм укырга, аваз –хәреф анализы ясарга өйрәтү,өйрәнгән хәрефләрне ныгыту, ишетеп
җөмлә язарга өйрәтү
Ю,ю хәрефләренукырга һәм яза белергә, ишетеп җөмлә язарга, юның калын да нечкә дә булып килүен белергә
агымдагы
31.10
28
Баш Е һәм юл е хәрефләре
1
Е,е хәрефләрен язарга һәм укырга, аваз –хәреф анализы ясарга өйрәтү,өйрәнгән хәрефләрне ныгыту, ишетеп
җөмлә язарга өйрәтү
Е,е хәрефләренукырга һәм яза белергә, ишетеп җөмлә язарга, юның калын да нечкә дә булып килүен белергә, кеше исемнәрен баш хәрефтән язарга.
агымдагы
10.11
29
Баш Д һәм юл д хәрефләре
1
Д,д хәрефләрен язарга һәм укырга, аваз –хәреф анализы ясарга өйрәтү, күчереп җөмлә язу күнекмәләрен булдыру,
тел сөйләмнәрен үстерү.
Д,д хәрефләрен укырга һәм яза белергә, күчереп җөмлә язарга, д ның калын да нечкә дә булып килүен белергә, кеше исемнәрен баш хәрефтән язарга, схема буенча хикәя төзи белергә.
агымдагы
13.11
30
Баш Т хәрефе
1
Д һәм т хәрефләре турында белгәннәрен ныгыту, баш Т хәрефен язарга өйрәтү.
Д-т хәрефләренең парлы тартыклар икәнен белергә, башТ хәрефен яза һәм укый белергә , кеше исемнәрен баш хәрефтән язарга
агымдагы
14.11
31
Баш З һәм юл з хәрефләре
1
З,з хәрефләрен язарга һәм укырга, аваз –хәреф анализы ясарга өйрәтү, күчереп җөмлә язу күнекмәләрен ,
тел сөйләмнәрен үстерү
З,з хәрефләрен укырга һәм яза белергә, күчереп җөмлә язарга, з ның калын да нечкә дә булып килүен белергә, кеше исемнәрен баш хәрефтән язарга, телдән хикәя төзи белергә.
агымдагы
17.11
32
Баш С һәм юл с хәрефләре
1
С,с хәрефләрен язарга һәм укырга, аваз –хәреф анализы ясарга өйрәтү, күчереп җөмлә язу күнекмәләрен ,
тел сөйләмнәрен үстерү,
з-с хәрефләренең парлы аваз белдерүләрен аңлату.
С,схәрефләрен укырга һәм яза белергә, күчереп җөмлә язарга, с ның калын да нечкә дә булып килүен белергә, кеше исемнәрен баш хәрефтән язарга.
агымдагы
20.11
33
Баш Г һәм юл г хәрефләре
1
Г,г хәрефләрен язарга һәм укырга, күчереп җөмлә язу күнекмәләрен ,
тел сөйләмнәрен үстерү , кеше исемнәрен баш хәрефтән язарга күнектерү.
Г,гхәрефләрен укырга һәм яза белергә, күчереп җөмлә язарга, г ның калын да нечкә дә булып килүен белергә, кеше исемнәрен баш хәрефтән язарга.
агымдагы
21.11
34
К, к хәрефе
1
Юл к хәрефен язарга һәм укырга, күчереп сүз, җөмлә язу күнекмәләрен ,
тел сөйләмнәрен үстерү .
Юл к хәрефен укый һәм яза белергә, күчереп җөмлә язарга, к ның калын да нечкә дә булып килүен белергә.
агымдагы
24.11
35
Баш В һәм юл в хәрефләре
1
В,в хәрефләрен язарга һәм укырга, аваз –хәреф анализы ясарга өйрәтү, күчереп җөмлә язу күнекмәләрен ,
тел сөйләмнәрен үстерү.
В,Вхәрефләрен укый һәм яза белергә, күчереп җөмлә язарга, вның калын да нечкә дә булып килүен белергә, кеше исемнәрен баш хәрефтән язарга.
агымдагы
27.11
36
Баш Ф һәм юл ф хәрефләре
1
Ф,ф хәрефләрен язарга һәм укырга, аваз –хәреф анализы ясарга өйрәтү, күчереп һәм ишетеп җөмлә язу күнекмәләрен ,
тел сөйләмнәрен үстерү.
Ф,ф хәрефләрен укый һәм яза белергә, күчереп җөмлә язарга, ф ның калын да нечкә дә булып килүен белергә, кеше исемнәрен баш хәрефтән язарга.
агымдагы
28.11
37
Баш Б һәм юл б хәрефләре
1
Б,б хәрефләрен язарга һәм укырга, аваз –хәреф анализы ясарга өйрәтү, күчереп һәм ишетеп сүз һәмҗөмлә язу күнекмәләрен ,
тел сөйләмнәрен үстерү.
Б,б хәрефләрен укый һәм яза белергә, күчереп һәм ишетеп җөмлә язарга, б ның калын да нечкә дә булып килүен белергә, кеше исемнәрен баш хәрефтән язарга.
агымдагы
1.12
38
Баш П һәм юл п хәрефләре
1
П,п хәрефләрен язарга һәм укырга, аваз –хәреф анализы ясарга өйрәтү, күчереп һәм ишетеп сүз һәм җөмлә язу күнекмәләрен ,
тел сөйләмнәрен үстерү, баш
хәрефләрнең язылышын кабатлау.
П,п хәрефләрен укый һәм яза белергә, күчереп һәм ишетеп җөмлә язарга, п ның калын да нечкә дә булып килүен белергә, кеше исемнәрен баш хәрефтән язарга.
агымдагы
4.12
39
Баш Ж һәм юл ж хәрефләре
1
Ж,ж хәрефләрен язарга һәм укырга, аваз –хәреф анализы ясарга өйрәтү, күчереп һәм ишетеп сүз һәм җөмлә язу күнекмәләрен ,
тел сөйләмнәрен үстерү, баш
хәрефләрнең язылышын кабатлау.
Ж,ж хәрефләрен укый һәм яза белергә, күчереп һәм ишетеп җөмлә язарга, ж ның калын гына булып килүен белергә, кеше исемнәрен баш хәрефтән язарга.
агымдагы
5.12
40
Баш Ш һәм юл ш хәрефләре
1
Ш,ш хәрефләрен язарга һәм укырга, аваз –хәреф анализы ясарга өйрәтү, күчереп һәм ишетеп сүз һәм җөмлә язу күнекмәләрен үстерү.
Ш,ш хәрефләрен укый һәм яза белергә, күчереп һәм ишетеп җөмлә язарга, ш ның калын гына булып килүен белергә, кеше исемнәрен баш хәрефтән язарга.
агымдагы
8.12
41
Баш Җ һәм юл җ хәрефләре
1
Җ ,җ хәрефләрен язарга һәм укырга, аваз –хәреф анализы ясарга өйрәтү, күчереп һәм ишетеп сүз һәм җөмлә язу күнекмәләрен үстерү.
Җ,җ хәрефләрен укый һәм яза белергә, күчереп һәм ишетеп җөмлә язарга, җ ның калын да , нечкә дә булып килүен белергә, кеше исемнәрен баш хәрефтән язарга.
агымдагы
11.12
42
Баш Ч һәм юл ч хәрефләре
1
Ч,ч хәрефләрен язарга һәм укырга, аваз –хәреф анализы ясарга өйрәтү, күчереп һәм ишетеп сүз һәм җөмлә язу күнекмәләрен үстерү, бәйләнешле тел сөйләмнәрен үстерү.
Ч,ч хәрефләрен укый һәм яза белергә, күчереп һәм ишетеп җөмлә язарга, ч ның калын да , нечкә дә булып килүен белергә, кеше исемнәрен баш хәрефтән язарга,
схема буенча бәйләнешле сөйләм төзи белергә.
агымдагы
12.12
43
Х, х хәрефе
1
х хәрефен язарга һәм укырга, аваз –хәреф анализы ясарга өйрәтү, күчереп һәм ишетеп сүз һәм җөмлә язу күнекмәләрен үстерү.
х хәрефен укый һәм яза белергә, күчереп һәм ишетеп җөмлә язарга, х ның калын да , нечкә дә булып килүен белергә.
агымдагы
15.12
44
Һ,һ хәрефе
1
һ хәрефен язарга һәм укырга, аваз –хәреф анализы ясарга өйрәтү, күчереп һәм ишетеп сүз һәм җөмлә язу күнекмәләрен үстерү.
һ хәрефен укый һәм яза белергә, күчереп һәм ишетеп җөмлә язарга, һ ның калын да , нечкә дә булып килүен , өреп йомшак әйтелүен белергә.
агымдагы
18.12
45
Баш Щ һәм юл щ хәрефләре
1
Щ,щ хәрефләрен язарга һәм укырга, аваз –хәреф анализы ясарга өйрәтү, күчереп һәм ишетеп сүз һәм җөмлә язу күнекмәләрен үстер
Щ,щ хәрефләрен укый һәм яза белергә, күчереп һәм ишетеп җөмлә язарга, кеше исемнәрен баш хәрефтән язарга
агымдагы
19.12
46
Баш Ц һәм юл ц хәрефләре
Ь , Ъ билгесен язу.
1
Ц,ц хәрефләрен язарга һәм укырга, аваз –хәреф анализы ясарга өйрәтү, күчереп һәм ишетеп сүз һәм җөмлә язу күнекмәләрен үстерү
ь хәрефен язарга һәм ь кергән сүзләрне дөрес укырга, аваз –хәреф анализы ясарга өйрәтү,
Ц,ц хәрефләрен укый һәм яза белергә, күчереп һәм ишетеп җөмлә язарга. кеше исемнәрен баш хәрефтән язарга
Ь билгесенең ике төрле роль уйнавын аңларга, аеру һәм нечкәртү өчен килүен белергә, сүзләрне дөрес укырга.
агымдагы
22.12
ТАТАР ТЕЛЕ.
агымдагы
25.12
48
Сөйләм. Аралашу әдәбе.
1
Телдән һәм язма сөйләм турында төшенчә бирү, аларның аермасын аңлату
Укучыларның сөйләм культурасын тәрбияләү
агымдагы
26.12
49
Сүз .Сүз һәм иҗек.
1
Сүз төшенчәсенә аңлатма биреп иҗекләргә бүленеше һәм төрләре белән таныштыру
Монологик сөйләм күнекмәләрен үстерү
агымдагы
12.01
50
Сүз .Сүз һәм иҗек.
1
Сүз төшенчәсенә аңлатма биреп иҗекләргә бүленеше һәм төрләре белән таныштыру
Монологик сөйләм күнекмәләрен үстерү
агымдагы
агымдагы
15.01
51
Авазлар һәм хәрефләр.
1
Сүзләрнең авазлардан торуы һәм аларның сүз мәгънәсе белән бәйләнеше турында төшенчә бирү
Аваз белән хәреф аермасын аңлату
агымдагы
16.01
52
Авазлар һәм хәрефләр.
1
Сүзләрнең авазлардан торуы һәм аларның сүз мәгънәсе белән бәйләнеше турында төшенчә бирү
Аваз белән хәреф аермасын аңлату
агымдагы
19.01
53
Алфавит.
1
Хәреф исемнәрен дөрес әйтергә өйрәнү
Алфавит тәртибен истә калдыру.
агымдагы
22.01
54
Алфавит.
1
Хәреф исемнәрен дөрес әйтергә өйрәнү
Алфавит тәртибен истә калдыру.
агымдагы
23.01
55
Баш хәрефтән языла торган сүзләр.
1
Сүзнең мәгънә төсмерен аера белергә өйрәтү
Ялгызлык исемнәренең баш хәрефтән язылуына төшендерү
агымдагы
26.01
56
Баш хәрефтән языла торган сүзләр.
1
Сүзнең мәгънә төсмерен аера белергә өйрәтү
Ялгызлык исемнәренең баш хәрефтән язылуына төшендерү
агымдагы
29.01
57
Сузык авазлар.
1
Сузык аваз хәрефләре,калын һәм нечкә сузыклар белән танышу
дөрес язу күнекмәләре булдыру.
агымдагы
30.01
58
Сузык авазлар.
1
Сузык аваз хәрефләре,калын һәм нечкә сузыклар белән танышу
дөрес язу күнекмәләре булдыру.
агымдагы
2.02
59
Тартык авазлар
1
Тартык аваз хәрефләре- яңгырау һәм саңгырау тартык ларны аера белергә өйрәтү.
Яңгырау һәм саңгырау тартыкларны дөрес язу күнекмәләре булдыру.
агымдагы
5.02
60
Тартык авазлар
1
Тартык аваз хәрефләре- яңгырау һәм саңгырау тартык ларны аера белергә өйрәтү.
Яңгырау һәм саңгырау тартыкларны дөрес язу күнекмәләре булдыру.
агымдагы
6.02
61
Сүзләрне юлдан-юлга күчерү
1
Сүзне иҗекләргә бүлү белән юлдан-юлга күчерүнең аермасын билгеләү
Сүзләрне юлдан-юлга күчерү күнекмәләрен үстерү
агымдагы
9.02
62
Сүзләрне юлдан-юлга күчерү
1
Сүзне иҗекләргә бүлү белән юлдан-юлга күчерүнең аермасын билгеләү
Сүзләрне юлдан-юлга күчерү күнекмәләрен үстерү
агымдагы
12.02
63
Сузык һәм тартык аваз хәрефләрен дөрес уку һәм язу
Э-е хәрефләре
1
Сүз башында һәм сүз уртасында э-е хәрефләренең язылышы белән танышу.
Сүз башында һәм сүз уртасында э-е хәрефләренең язылышы белән танышу,дөрес язу күнекмәләре.
агымдагы
13.02
64
Сузык һәм тартык аваз хәрефләрен дөрес уку һәм язу
Э-е хәрефләре
1
Сүз башында һәм сүз уртасында э-е хәрефләренең язылышы белән танышу.
Сүз башында һәм сүз уртасында э-е хәрефләренең язылышы белән танышу,дөрес язу күнекмәләре.
агымдагы
26.02
65
Сузык һәм тартык аваз хәрефләрен дөрес уку һәм язу
Э-е хәрефләре
1
Сүз башында һәм сүз уртасында э-е хәрефләренең язылышы белән танышу.
Сүз башында һәм сүз уртасында э-е хәрефләренең язылышы белән танышу,дөрес язу күнекмәләре.
агымдагы
27.02
66
Ө-е һәм о-ы хәрефләре
1
Сүз башында һәм сүз уртасында Ө-е һәм о-ы хәрефләренең язылышы белән танышу.
Сүз башында һәм сүз уртасында ө-е һәм о-ы хәрефләренең язылышы белән танышу,дөрес язу күнекмәләре.
агымдагы
2.03
67
Ө-е һәм о-ы хәрефләре
1
Сүз башында һәм сүз уртасында Ө-е һәм о-ы хәрефләренең язылышы белән танышу.
Сүз башында һәм сүз уртасында ө-е һәм о-ы хәрефләренең язылышы белән танышу,дөрес язу күнекмәләре.
агымдагы
5.03
68
Я һәм ю хәрефләре
1
Ике авазга билге буларак Я һәм ю хәрефләренең дөрес язылышы белән танышу.
Калын һәм нечкә укылышлы Я һәм ю хәрефләрен язу күнекмәләре.
агымдагы
6.03
69
Я һәм ю хәрефләре
1
Ике авазга билге буларак Я һәм ю хәрефләренең дөрес язылышы белән танышу.
Калын һәм нечкә укылышлы Я һәм ю хәрефләрен язу күнекмәләре.
агымдагы
9.03
70
Е хәрефе
1
Ике авазга билге буларак Е хәрефенең дөрес язылышы белән танышу.
Калын һәм нечкә укылышлы Е хәрефен язу күнекмәләре.
агымдагы
12.03
71
Е хәрефе
1
Ике авазга билге буларак Е хәрефенең дөрес язылышы белән танышу.
Калын һәм нечкә укылышлы Е хәрефен язу күнекмәләре.
агымдагы
13.03
72
В хәрефе
1
В хәрефе кергән сүзләрне дөрес язу күнекмәләре белән танышу
Татар һәм алынма сүзләрдә в хәрефен дөрес язу күнекмәләре формалаштыру.
агымдагы
16.03
73
В хәрефе
1
В хәрефе кергән сүзләрне дөрес язу күнекмәләре белән танышу
Татар һәм алынма сүзләрдә в хәрефен дөрес язу күнекмәләре формалаштыру.
агымдагы
19.03
74
К-г хәрефләре
1
К-г хәрефе кергән сүзләрне дөрес язу күнекмәләре белән танышу
К-г хәрефе кергән калын һәм нечкә әйтелешле сүзләрне дөрес язу
агымдагы
20.03
75
К-г хәрефләре
1
К-г хәрефе кергән сүзләрне дөрес язу күнекмәләре белән танышу
К-г хәрефе кергән калын һәм нечкә әйтелешле сүзләрне дөрес язу
агымдагы
2.04
76
Басым
1
Татар сүзләрендә басымны дөрес кую күнекмәләре булдыру
Сүзләрне дөрес басым белән әйтергә өйрәтү
агымдагы
3.04
77
Басым
1
Татар сүзләрендә басымны дөрес кую күнекмәләре булдыру
Сүзләрне дөрес басым белән әйтергә өйрәтү
агымдагы
6.04
78
Предметны белдергән сүзләр
1
Сүз һәм предмет төшенчәләрен аерырга өйрәтү
Предметны белдергән сүзләргә сорау кую күнекмәләрен булдыру
агымдагы
9.04
79
Предметны белдергән сүзләр
1
Сүз һәм предмет төшенчәләрен аерырга өйрәтү
Предметны белдергән сүзләргә сорау кую күнекмәләрен булдыру
агымдагы
10.04
80
Предметның эшен белдергән сүзләр
1
Предметның эшен-хәрәкәтен белдергән сүзләр белән таныштыру
Предметның эшен-хәрәкәтен белдергән сүзләрне сөйләмдә кулланырга өйрәтү
агымдагы
13.04
81
Предметның эшен белдергән сүзләр
1
Предметның эшен-хәрәкәтен белдергән сүзләр белән таныштыру
Предметның эшен-хәрәкәтен белдергән сүзләрне сөйләмдә кулланырга өйрәтү
агымдагы
16.04
82
Предметның билгесен белдергән сүзләр
1
Предметның билгесен белдергән сүзләр белән таныштыру
Предметның билгесен белдергән сүзләрне сөйләмдә кулланырга өйрәтү
агымдагы
17.04
83
Предметның билгесен белдергән сүзләр
1
Предметның билгесен белдергән сүзләр белән таныштыру
Предметның билгесен белдергән сүзләрне сөйләмдә кулланырга өйрәтү
агымдагы
20.04
84
Үткәннәрне кабатлау.
1
агымдагы
23.04
85
Сүздән җөмләгә.
1
Җөмлә төзергә өйрәнү, җөмләдә сүз тәртибе . чикләре, тыныш билгеләре белән танышу
Бәйләнешле сөйләмдә сорау һәм өндәү җөмләләрне куллану күнекмәләрен үстерү.
агымдагы
24.04
86
Җөмлә. Җөмлә ахырында тыныш билгеләре.
1
Җөмлә төзергә өйрәнү, җөмләдә сүз тәртибе . чикләре, тыныш билгеләре белән танышу
Бәйләнешле сөйләмдә сорау һәм өндәү җөмләләрне куллану күнекмәләрен үстерү.
агымдагы
27.04
87
Җөмлә. Җөмлә ахырында тыныш билгеләре.
1
Җөмлә төзергә өйрәнү, җөмләдә сүз тәртибе . чикләре, тыныш билгеләре белән танышу
Бәйләнешле сөйләмдә сорау һәм өндәү җөмләләрне куллану күнекмәләрен үстерү.
агымдагы
30.04
88
Үткәннәрне кабатлау. Сүз һәм иҗек.
1
Сүз төшенчәсенә аңлатма биреп иҗекләргә бүленеше һәм төрләре белән таныштыру
Монологик сөйләм күнекмәләрен үстерү
агымдагы
4.05
89
Үткәннәрне кабатлау. Авазлар һәм хәрефләр.
1
Сүзләрнең авазлардан торуы һәм аларның сүз мәгънәсе белән бәйләнеше турында төшенчә бирү
Аваз белән хәреф аермасын аңлату
агымдагы
7.05
90
Үткәннәрне кабатлау. Баш хәрефтән языла торган сүзләр.
1
Сүзнең мәгънә төсмерен аера белергә өйрәтү
Ялгызлык исемнәренең баш хәрефтән язылуына төшендерү
агымдагы
8.05
91
Үткәннәрне кабатлау. Сузык авазлар.
1
Сузык аваз хәрефләре,калын һәм нечкә сузыклар белән танышу
дөрес язу күнекмәләре булдыру.
агымдагы
11.05
92
Үткәннәрне кабатлау. Тартык авазлар
1
Тартык аваз хәрефләре- яңгырау һәм саңгырау тартык ларны аера белергә өйрәтү.
Яңгырау һәм саңгырау тартыкларны дөрес язу күнекмәләре булдыру.
агымдагы
12.05
93
Үткәннәрне кабатлау. Сүзләрне юлдан-юлга күчерү
1
Сүзне иҗекләргә бүлү белән юлдан-юлга күчерүнең аермасын билгеләү
Сүзләрне юлдан-юлга күчерү күнекмәләрен үстерү
агымдагы
15.05
94
Үткәннәрне кабатлау. Предметны белдергән сүзләр
1
Сүз һәм предмет төшенчәләрен аерырга өйрәтү
Предметны белдергән сүзләргә сорау кую күнекмәләрен булдыру
агымдагы
18.05
95
Үткәннәрне кабатлау. Предметның эшен белдергән сүзләр
1
Предметның эшен-хәрәкәтен белдергән сүзләр белән таныштыру
Предметның эшен-хәрәкәтен белдергән сүзләрне сөйләмдә кулланырга өйрәтү
агымдагы
19.05
96
Үткәннәрне кабатлау. Предметның билгесен белдергән сүзләр
1
Предметның билгесен белдергән сүзләр белән таныштыру
Предметның билгесен белдергән сүзләрне сөйләмдә кулланырга өйрәтү
агымдагы
20.05
97
Үткәннәрне кабатлау. Җөмлә.
1
Җөмлә төзергә өйрәнү, җөмләдә сүз тәртибе . чикләре, тыныш билгеләре белән танышу
Бәйләнешле сөйләмдә сорау һәм өндәү җөмләләрне куллану күнекмәләрен үстерү.
агымдагы
21.05
98
Үткәннәрне кабатлау. Җөмлә ахырында тыныш билгеләре.
1
Җөмлә төзергә өйрәнү, җөмләдә сүз тәртибе . чикләре, тыныш билгеләре белән танышу
Бәйләнешле сөйләмдә сорау һәм өндәү җөмләләрне куллану күнекмәләрен үстерү.
агымдагы
22.05
99
Үткәннәрне кабатлау. Җөмлә ахырында тыныш билгеләре.
1
Җөмлә төзергә өйрәнү, җөмләдә сүз тәртибе . чикләре, тыныш билгеләре белән танышу
Бәйләнешле сөйләмдә сорау һәм өндәү җөмләләрне куллану күнекмәләрен үстерү.
агымдагы
23.05