КӨШЕДЕ САҚ БОЛАЙЫҚ!
Мақсаты: 1)Оқушылардың жол ережесі туралы білімін кеңейту, жол белгілерін, олардың топтарын ажыраты білуге үйрету;
2) жол ережесін қатаң сақтауға дағдыландыра отырып, көше ережесіне байланысты ұғымдар мен терминдерді білу адам өмірі үшін қажеттілігін түсіндіру;
3) жолда жүру мәдениетін қалыптастыру, әдептілікке, өзара достыққа тәрбиелеу.
Көрнекілігі: жол беогілері, жол таңбалары, бағдаршам, суреттер.
Мұғалім: Құрметті ұстаздар, оқушылар! Бүгін де қалада да, ауылда да үлкен көшелер және онда жүйіткіген автокөліктер көбеюде. Көше кеңйген сайын ерсілі – қарсылы жаяу жүргіншілер мен жүргізушілердің де көбейетіні даусыз. Соңғы жылдары еліміздің қай жерінде болмасын автокөліктердің барлық түрлері еселеп артып келеді. Мұның өзі машина жүргізушілер мен жаяушылардың, әсіресе мектеп оқушыларынң жол ережесін неғұрлым жете біліп қатаң сақтауын қажет етеді.
Көшенің тәртібін үйде ата – ана ескертке, көше қиылысында күзет қызметкерлері мен бағдаршам қадағалайды. Ал сендер көше ережесін жақсы біліп, оны орындауға, сақтауға тиіссіңдер.
Жүргізуші:Бүгінгі “Көшеде сақ бол!” атты сайысымызға екі топ қатысады. Бұл топтар жол ережесіне байланысты білімдерін көрсетіп,жол белгілері мен топтарын анықтап, әртүрлі жағдаяттардышешіп, өздерінің ептілігі мен жылдамдығын сынға салады. Сайысты әділқазылар алқасы бағалайды. Сонымен сайысымызды бастайық.
Топтардың танысуы.
“Үлгілі жолаушылар” тобы
Басталар әр қадамың аттауменен,
Жол жүру ережесін сақтауменен.
“Жас инспекторлар” тобы
“Жол тәртібін білейік,
Аман – есен жүрейік.
1-сайыс “Көше ережесі тарихынан”
1-топ
1-оқушы:
Тарихта көз жүгіртетін болсақ, жүріп –тұруды реттеу қажеттілігі сонау бір машинаныңаз туған көрінеді. Алғаш рет 1868 жылы Лондон қаласында темір жол бағдаршамы орнатылды. Ол қолмен алмастырылатын және алмастырушы үшін арнаулы адам тұратын еді.Әрі ол көп уақыт алатын болды. Кейінірек, 1870 жылы америкада электр бағдаршамдары пайда болды.Ал Ресейде үш түрдегі бағдаршамдар 1920 жылдары іске қосыла бастады.Бертін келе оны автомат жүйесі арқылы басқару ойластырылды.
Ал бүгінгі таңда бағдаршамды электронды есептеу машинасы арқылы басқару жүзеге асырылған. Қазақстанда бағдаршамдар барлық ірі қалаларда орнатылған.
2-топ
2-оқушы:
Ертеде көліктің қазіргідей түрі болмаған заманда адамдар ат жеткен күйменен жердің тегіс жерімен баяу жүретін. Келе-келе жолдың қажеттілігі туды. Ресейде алғаш жолдар І Петр кезінде саланы бастаған.
Автокөлік жүргізушілеріне жолда дұрыс жүру қатаң ескертілді.
Қазақстанда 1917 жылға дейін небәрі 127 км ғана жол бар болатын.
Елуінші жылдары республикамыздағы асфальт жолдардың ұзындығы отыз мың км болды. Ал қазір сегіз жүз миллион км-ден асады. Қазақстанның асфальт жолдарындағы қазіргі заманымызға лайықты дүниеге келген сан түрлі маркалы автомобильдерді айтсаңызшы! Жаңа ғасыр техниканың өркендеп, дәуірленген заманы болды. Маңайымызда қаптаған техникадан жолда жүріп –тұруымызға қиындық туды. Сондықтан бізге көмектесу мақсатында бағдаршам дүниеге келді.
2-сайыс “Мәнерлеп өлең оқу”
1-топ
1-оқушы:
Арманға алда күткен асығармыз,
Біз қалай жалын атпай басылармыз.
Жол жүру ережесін жақсы біліп,
Сақтыққа тұра алатын жас ұланбыз.
Жалғайтын достастырып бар елменен
Жолдардан тұрады ғой әлем деген.
Бүгінгі бізге келген қонақтарға
Ойынымыз басталады сәлемменен.
2-топ
2-оқушы:
Шуақты өміріміз күндей күліп,
Жүректе бүршік атып гүлдейді үміт.
Арманға сапар тарту мүмкін емес,
Жол жүру ережесін білмей тұрып.
3-оқушы:
Қызыл жарық жанғанда, Қалт тоқтой қал табанда
Сары шамы жанғанда,
Сақ, абай бол барынша.
Жасыл жарық жол ашық,
Зымырай бер бел асып.
Жүргізуші: әділқазылар алқасынан сайыстың бағасын беруді сұрайық.
3- сайыс “Кім байқағыш?”
Сурет бойынша тиісті жол белгілерін қою. Әр топқа бір минут уақыт беріледі.
4-сайыс “Жол белгілердің топтарын табу”
Әр топқа таңба белгілері көрсетіледі, анықтама беру керек.
1 – топ “Ескерту белгісі”
Өзі қызыл,үшбұрышты ескертуің мен болам,
Хабарлайтын бар қауіпті оң сапарға жолдаған
Маған қарап жүрер болса жүргізуші, жаяуда
Жолы болып, сәтсіздікке ешқашан да қалмаған.
2 –топ “ Тыйым салу белгісі”
Мен бәріне әрқашанда тыйым салып тұрамын,
Қайда болса алда тұрып жібермейтін бір адым.
Түсім қызыл, өзім шеңбер сызық болып бітемін,
Осы жолы үндемейін бар ма тағы сұрағың.
1 –топ “Анықтама белгісі”
Белгімін көрсетер жылдамдық бағытты,
Ой-шұңқыр, бұрылыс, қатерді, қауіпті.
Барлығын анықтап көрсетіп жіберем,
Сондықтан бәрі де мені тез таныпты.
2- топ “Көрсеткіш белгісі”
Баратын сапардың қашығын,тұрағын,
Үн –түнсіз жол сілтеп көрсетіп тұрамын.
Күндіз де, түнде де от болып жанады,
Көкпенен боялған төртбұрыш шырағым.
5 сайыс “ Көше ережесін білесің бе?”
Сұрақтарға жауап беру.
Бағдаршам деген не?
Жол белгілері қандай топтарға бөлінеді?
Көлік күтетін жерді қалай атайды?
Көліктің бұрылатынын қалай білуге болады?
Жүрісті реттеп тұратын адам кім?
Велосипедті көшеде неше жастан тебуге болады?
Бағдаршам жоқ жерде жолды қалай қиып өтуге болады?
Тоқтап тұрған көлік неліктен қауіпті?
Көшеде жолдан өтерде қайда қарау керек?
Тыйым салу белгілері қандай түспен белгіленеді?
Үшбұрышты көк түс жол белгісінің қай тобын білдіреді?
Жиек жол жоқ жерде жүргіншілер қай жермен жүреді?
Қорытынды: Әділ - қазыға сөз беру.