[pic]
Татарстан Республикасы Ютазы муниципаль районы
4нче санлы гомуми төп белем мәктәбенең
3нче сыйныфта татар теленнән
эш программасы
Аңлатма язуы
Рус телле балаларга татар телен укытуның төп максаты: укучыларны татарча аралашырга өйрәтү, татар теленең орфоэпик, орфографик., лексик, грамматик нигезләрен системалы рәвештә үзләштерү, телдән һәм язма сөйләм осталыгы һәм күнекмәләрен камилләштерү, татар теленә хөрмәт тәрбияләү, бу телнең дәүләт теле буларак әһәмияте зур булуына төшендерү.
Бу максатка ирешү өчен, түбәндәге бурычларны хәл итү сорала:
татар сөйләмен тыңлап аңларга күнектерү;
татар этикеты тәгъбирләрен кертеп, бирелгән ситуация буенча диалогик сөйләм оештырырга өйрәтү;
программада күрсәтелгән лексик темалар буенча телдән яки язмача монологик сөйләм булдыруга ирешү;
карап чыгу, танышу, өйрәнү, эзләнү максаты белән уку төрләрен кулланып, төрле жанрдагы текстларны аңлап уку күнекмәләрен үстерү;
татар телендәге сөйләмне фонетик, лексик, грамматик яктан дөрес төзергә күнектерү;
татар халкының фән, мәгариф, сәнгать, мәдәният өлкәсендәге казанышлары, күренекле шәхесләре белән таныштыруны дәвам итү;
халыкларның үзара аңлашып, тату яшәвенә омтылыш тәрбияләү.
Татар теленнән эш программасы рус телендә сөйләшүче балаларны Р.З.Хәйдарованың коммуникатив технология нигезендә татарча сөйләшергә өйрәтү өчен төзелгән укыту-методик комплексына таянып төзелде. Укыту-методик комплексы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан расланган татар теле .һәм татар әдәбияты программаларына нигезләнеп төзелде.Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева “Коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбият укыту программасы. 1-11”2011;
Н.Г. Галиева, Ә.Г. Әхәтова Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпләрдә татар теле укыту программасы:1-4 сыйныфлар. Казан, 2009;
3 нче сыйныфны тәмамлаучы укучыларның ел ахырына лексик - грамматик минимумы:
Сан, килеш, тартым белән төрләнгән исемнәрне сөйләмдә куллану күнекмәләрен камилләштерү.
Килеш белән төрләнгән зат алмашлыкларын дәрес куллануга ирешү.
Тезмә, кушма, парлы исемнәрнең мәгънәләрен дөрес аңлап куллануга күнектерү.
Күплек сандагы тартымлы исемнәрне гамәли үзләштерү.
Лексик темаларга караган сыйфатларны чагыштыру дәрәҗәсендә дөрес куллануга өйрәтү.
Җыю саннарының сөйләмдә кулланылу үзенчәлекләрен истә калдыру.
Кебек (шикелле), аркылы, саен, бирле бәйлекләрен исемнәр һәм алмашлыклар белән кулланырга өйрәтү.
Өйрәнелгән күрсәтү, сорау, тартым алмашлыкларын кулланып, җөмләләр төзү эшен активлаштыру.
Хәзерге һәм билгеле үткән заман хикәя фигыльләрне барлыкта һәм юклыкта зат-сан белән төрләндереп, сөйләмдә куллана белү күнекмәләрен ныгыту.
Билгесез үткән заман хикәя фигыльнең барлыкта һәм юклыкта зат-сан белән төрләнешен гамәли үзләштерү.
Алдында, артында, өстендә, астында, янында бәйлек сүзләре белән җөмләләр төзергә күнектерү.
12. Ләкин, чөнки теркәгечле кушма җөмләләрнең эчтәлеген аңлап, аларны сөйләмдә куллануга ирешү. Аларда басымның беренче иҗеккә куелу үзенчәлеген истә калдыру.
13. Раслау, инкяр, сорау, боерык җөмлә төрләрен диалогик һәм монологик сөйләмдә куллануны камилләштерү.
Орфоэпик һәм орфографик минимум
Авазларны, лексик темаларга караган калын һәм нечкә әйтелешле сүзләрне орфоэпия нормаларына туры китереп әйтергә күнектерү.
Басым беренче иҗеккә төшкән сүзләрне дөрес әйтүгә ирешү.
Алынма сүзләрнең әйтелешен истә калдыру.
Янәшә килгән ике тартык булган сүзләрнең әйтелешен һәм аваз үзгәрешләрен искәртү.
Янәшә килән ике бертөрле тартык булган сүзләрне дөрес әйтү күнекмәләрен булдыру.
[р] авазына башланган сүзләрнең әйтелешен гамәли үзләштерү.
Я, ю, е хәрефләре белдергән авазларны гамәли үзләштерү.
Орфографик күнекмәләрне камилләштерү.
СӨЙЛӘМ ЭШЧӘНЛЕГЕ ТӨРЛӘРЕНӘ ӨЙРӘТҮГӘ ТАЛӘПЛӘР:
ТЫҢЛАП АҢЛАУ ДИАЛОГИК СӨЙЛӘМ
МОНОЛОГИК СӨЙЛӘМ
УКУ
ЯЗУ
Укытучының күрсәтмә-ләрен бер әйтүдән тулысынча аңлап башкару;
Дәрес барышында җанлы сөйләмне тыңлап, төшенеп баруга һәм аралаша алуга ирешү;
1-1,5 минутлык текстны тыңлап, аның төп эчтәлеген сыйләп бирү.
Лексик тема буенча сөйләшү үткәрү (һәр укучының репликалар саны 5 тән ким булмаска тиеш);
Тиешле сорау яки җавап репликаларын өстәп, диалог төзү;
Укылган яки тыңланган текстның төп эчтәлеге буенча сораулар куя һәм җавап бирә белү.
Укытучы тәкъдим иткән тема буенча хикәя төзеп сөйләү (җөмләләр саны 6 дан ким булмаска тиеш);
Хикәянең ахырын уйлап бетерү;
Диалогик сөйләмне монологка әйләндерү;
Укылган яки тыңланган текстның төп эчтәлеген сөйләп бирү.
Текстны аңлап эчтән уку;
Укылган текстның эчтәлеге буенча сораулар куя һәм сорауларга дөрес җавап бирә белү;
Укылган текстның эчтәлеген кыскача сөйләп бирү;
Сүзлектән файдаланып, таныш булмаган сүзләрнең мәгънәләрен ачыклау;
Татар халык авыз иҗаты үрнәкләрен дөрес интонация белән укый һәм аңлый белү.
Актив үзләштерелгән сүзләрне яттан яза белү;
Сүзлек диктанты язу;
Лексик тема яки сюжетлы рәсемнәр буенча кечкенә күләмле (6-7 җөмлә) хикәя язу;
Укылган яки тыңланган текстның эчтәлеге буенча сорауларга язмача җавап бирү;
Бәйрәм белән котлау язу
Рус телендә сөйләшүче балаларның татар теленнән белем һәм күнекмәләрен тикшерү төрләре.
30 – 35 сүз 45-50 сүз
55-60сүз
6.
Язу:
Күчереп язу.
1 – 2 җөмлә
3 – 4 җөмлә
5 – 6 җөмлә
7 – 8 җөмлә
Сүзлек диктанты.
6 – 7 сүз
8 – 9 сүз
10 – 12 сүз
Диктант.
25 – 30 сүз
30 – 35 сүз
35 – 40 сүз
Изложение (өйрәтү характерында).
40 – 45 сүз
50 – 55 сүз
Сочинение (өйрәтү характерында).
6 – 7 җөмлә
7 – 8 җөмлә
Татар теленнән укыту-тематик планлаштыру :
3 нче сыйныф
Барлыгы 105 сәг.; атнага: 3 сәг.
Планлаштырылган контроль эшләр____,диктантлар, изложениеләр, сочинениеләр___, тестлар___
Административ контроль эшләр___
Планлаштыру .Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева “Коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбият укыту программасы. 1-11” 2011;
Дәреслек “Күңелле татар теле” Дүртъеллык башлангыч мәктәбенең 3нче сыйныф рус балалары өчен татар теле һәм уку дәреслеге” Р.З.Хәйдарова, Г.М.Әхмәтҗанова, Л.Ә.Гыйниятуллина.Дәреслек Е.И.Пассовның коммуникатив технология концепциясенә нигезләнә. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм Фән министрлыгы тарафыннан рөхсәт ителгән. Ике кисәктә. 2013ел.
Укыту-методик комплексы түбәндәге компонентлардан тора:
1 Рус мәктәпләрендәге рус төркеме укучыларына татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандарты. Казан,2005
2. Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева “Коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбият укыту программасы. 1-11”
3. Н.Г. Галиева, Ә.Г. Әхәтова Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпләрдә татар теле укыту программасы:1-4 сыйныфлар. Казан, 2009; нигезендә төзелде
4. Дәреслек; “Күңелле татар теле” , 3 нче класс. Р.З.Хәйдәрова, 2013 ел.
5. Укыту өчен методик ярдәмлек. Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту. 3нче сыйныф. белән эшләүче укытучылар өчен кулланма.Р.З.Хәйдәрова,Л.Ә.Гыйниятуллина, Казан: “Татармульфильм ”, 2013ел.
Тематик планда дәрес типларының исемнәре кыскартылып күрсәтелде:
ЛКФ - лексик күнекмәләр формалаштыру
ЛКК - лексик күнекмәләр камилләштерү
ГКФ - грамматик күнекмәләр формалаштыру
ГКК - грамматик күнекмәләр камилләштерү
ЛГКК - лексик-грамматик күнекмәләр камилләштерү
Д/с - диалогик сөйләм
М/с - монологик сөйләм.
Календарь – тематик план
Үтәлеше
Сәг.сан
Тема
Үзләштерелергә яки камилләштерелергә тиешле махсус белем һәм күнекмәләр
Дәрес тибы
Укучылар-ның эшчәнлек төре
Тикшерү төре
Өй эше
План буен-
ча
Факт-та
1 нче чирек ”Белем бәйрәме”-16 сәгать
1
1
Мәктәптә Белем бәйрәме
Үткәннәрне искә төшерү, Белем көне турында әңгәмә уздыру
ЛКФ
Күнегүләр эшләү
2
1
Исемнәрнең килеш белән төрләнеше
Исемнәрнең төшем килешендә төрләнешен искә төшерү
ГКК
Дәреслек белән эш
3
1
Исемнәрнең тартым белән төрләнеше
Тартым , сан кушымчаларын искә төшерү
ГКК
Грамматик материалны кабатлау
4
1
К, п хәрефләренә беткән исемнәрнең тартым белән төрләнеше
К, п хәрефләренә беткән исемнәрнең тартым белән төрләнешен күрсәтү
ГКК
Күнегүләр эшләү
5
1
Фигыльнең башлангыч формасы.
Фигыльнең башлангыч формасын искә төшерү
ГКК
Күнегүләр эшләү.
6
1
Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең зат-санда төрләнеше
Билгеле үткән заман хикәя фигыль кушымчаларын искә төшерү
ГКК
Күнегүләр эшләү.
7
1
Билгеле үткән заман хикәя фигыльләрен ныгыту күнегүләре
Белемнәрен ныгыту өчен биремнәр үтәү.
ГКК
Җөмләләр төзү.
Күнегүләр эшләү
8
1
Ләкин, чөнки теркәгечләре белән җөмләләр төзү
Ләкин, чөнки теркәгечләре белән җөмләләр төзү, белемнәрен ныгыту өчен биремнәр үтәү.
ГКК
Җөмләләр төзү.
Күнегүләр эшләү
9
1
Мин үзем эшлим тибындагы җөмләләр төзү
Мин үзем эшлим тибындагы җөмләләр төзергә өйрәтү
ГКФ
Дәреслек белән эш
10
1
Инфинитив +яратам төзелмәсе.
Инфинитив +яратам төзелмәсен өйрәтү
ГКФ
Җөмләләр төзү.
Күнегүләр эшләү
11
1
Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы
Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасын ныгыту
ГКК
Дәреслек белән эш
12
1
Җыю саны
Җыю саннарын язарга, алар белән җөмлә төзергә өйрәтү
ГКФ
Грамматик материалны үзләштерү
13
1
“Белем бәйрәме” темасын йомгаклау. Тест.
Алдагы дәресләрдәге грамматик материалны кабатлау.
ЛГКК
Белемнәрне гомумиләш-терү
Тест.
14
1
“Белем бәйрәме” темасы буенча контроль күчереп язу
Грамматик күнекмәләр булдыру
Тикшерү
Үз-үзеңә контроль ясау
Контроль күчереп язу
“Ашханәдә”-14 сәгать
15
1
Хаталар өстендә эш. Исемнәрнең Ю.к.,Ч.к.,У-.в. килешләре белән төрләнеше
Исемнәрнең килеш белән төрләнешен аңлату, белемнәрен ныгыту, хезмәткә хөрмәт тәрбияләү.
ГКК
Грамматик матералны ныгыту
16
1
Исемнәрнең төшем килеше
Төшем килеше кушымчаларын камилләштерү, җөмләдә куллану , белемнәрен ныгыту, ашау-эчү әдәпләренә өйрәтү.
ГКК
Җөмләләр төзү.
Биремнәр үтәү
17
1
Сәгать ничә?
Сәгать ничәдә? сораулары
Сәгатькә карап вакытны әйтергә өйрәтү, белемнәрен ныгыту, кунакчыллык тәрбияләү.
ГКК
Логик фикер йөртү
Диалогик сөйләм
18
1
Бәйлек сүзләр
Ян бәйлегенең Ю.к., Ч. К. ,У-.в. килешендә төрләнешен аңлату, белемнәрен ныгыту, әдәплелек тәрбияләү.
ГКФ
Дәреслек, сүзлек белән эш.
Танып белү активлыгын үстерү
19
1
Эшли башлады
грамматик төзелмәсе
Эшли башлады грамматик төзел-мәсенә аңлатма бирү, белемнәрен ныгыту, дуслык тәрбияләү.
ГКФ
Дәреслек белән эшли белү
20
1
Иялек килешендәге исем+ тартымлы исем
грамматик төзелмәсе
Теманы аңлату, белемнәрен ныгыту, дуслык хисе тәрбияләү.
ГКК
Күнегүләр эшләү
21
1
Билгесез үткән заман хикәя фигыль формасы
Билгесез үткән заман хикәя фигыль. турында төшенчә бирү, белемнәрен ныгыту, үз хатаңны таный белергә өйрәтү.
ГКК
Кагыйдәләр өстендә эшләү
22
1
“Фигыль” темасы буенча күнегүләр
Өйрәнелгән грамматик формаларны ныгыту
ГКК
Күнегүләр эшләү
23
1
“Ашханәдә” темасын йомгаклау. Тест
Тест сорауларына җавап бирү
ГКК
Үз-үзеңә контроль ясау
. Тест
24
1
“Ашханәдә” темасы буенча диктант
Грамматик биремле диктант
Тикшерү
Белемнәрне тикшерү
Диктант
“Көзге уңыш”- 6 сәгать
25
1
Хаталар өстендә эш.
“Көзге уңыш” темасы буенча сүзтезмәләр төзү.
Яңа лексика белән таныштыру
ЛКФ
Дәреслек,
сүзлек белән эш
26
1
Сыйфатның артыклык дәрәҗәсе
Сыйфатның артыклык дәрәҗәсе турында мәгълүмат бирү
ГКК
Күнегүләр эшләү
27
1
“Көзге уңыш” темасын йомгаклау дәресе
Укучыларның белемнәрен ныгыту
ГКК
Күнегүләр эшләү
2 нче чирек “Без әти-әниләргә булышабыз”- 16 сәгать
28
1
Исемнәрнең тартым белән төрләнеше
Теманы аңлату, белемнәрен ныгыту, туганлык хисләре тәрбияләү.
ЛКФ
Дәреслек, сүзлек белән эш
9нчы күнегү, 53нче бит, диалогны язарга
29
1
Сан төркемчәләре
Микъдар, тәртип, җыю саннары турында мәгълүмат бирү, белемнәрен ныгыту, туганлык хисләре тәрбияләү.
ГКФ
Күнегүләр эшләү
3нче күнегү, 55нче бит, таблицаны тутырырга
30
1
Кем? Нәрсә? сорауларына җавап бирүче сүзләр
Җөмләләр төзү, биремнәр үтәү, хезмәткә мәхәббәт тәрбияләү.
ГКК
Күнегүләр эшләү
6нчы күнегү, 57нче бит, тиешле ку-шымчалар-ны куярга
31
1
Парлы сүзләр
Парлы сүзләрнең дөрес язылы-шын ныгыту, аларны җөмләдә куллану, дуслык хисләре тәрбияләү.
ГКК
Дәреслек, сүзлек белән эш
Күнегүләр эшләү
32
1
“Ләләнең әбисе, Ләләнең көндәлеге “ грамматик төзелмәләре
Грамматик. төзелмәләрне аңлату, белемнәрен ныгыту
ГКК
Кагыйдәләр өстендә эшләү
33
1
Ничек? соравына җавап бирүче сүзләр
Җөмләләр төзү, биремнәрне үтәү
ГКК
Күнегүләр эшләү
34
1
Бәйлек сүзләр
Бәйлек сүзләрнең кулланышын ныгыту
ГКК
Күнегүләр эшләү
35
2
Б.С.Ү. “Минем ял көнем”.Хикәя язу.
Бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен үстерү
ГКК
Хикәя язу
Хикәя язу.
36
1
“Авыраяк” текстындагы лексик-грамматик материал
“Авыраяк” текстындагы лексик-грамматик материалны ныгыту
ЛГКК
Күнегүләр эшләү
37
1
“Без әти-әниләргә булыша-быз”темасы буенча кабатлау дәресе
Тема буенча алган белемнәрне гомумиләштерү
ГКК
Күнегүләр эшләү
38
1
“Без әти-әниләргә булыша-быз”темасы буенча контроль күчереп язу
Грамматик биремле контроль күчереп язу үткәрү
Тикшерү
Белемнәрне тикшерү
Контроль күчереп язу
“Туган якка кыш килде” - 14 сәгать
39
1
Кыш билгеләре
Алмашлыкларның килеш белән төрләнешен аңлату, белемнәрен ныгыту, өлкәннәргә хөрмәт тәрбияләү.
ЛГКК
Дәреслек, сүзлек белән эш
40
1
Һава торышы
Ул алмашлыгының килеш белән төрләнешен аңлату, белемнәрен ныгыту
ГКФ
Кагыйдәләр өстендә эшләү
41
1
“Дуслар” текстындагы лексик – грамматик материал
Алда , артта бәйлек сүзләренә аңлатма бирү, җөмләләр төзү, әдәплелек тәрбияләү.
ГКФ
Дәреслек, сүзлек белән эш
42
1
Антоним сыйфатлар
Ул алмашлыгының килеш белән төрләнешен кабатлау. Сыйфатларның антоним парларын табу.
ГКК
Күнегүләр эшләү
43
1
Шуарга ярата грамматик төзелмәсе
Шуарга ярата гр. төзелмәсен аңлату, һава торышына кагылышлы яңа сүзләр өйрәнү, дуслык хисләре тәрбияләү.
ГКФ
Күнегүләр эшләү
44
1
Б.С.Ү.”Тауда”.Хикәя язу.
Бәйләнешле сөйләм күнекмә-ләрен үстерү
ГКК
Хикәя язу
Хикәя язу
45
1
Cәгать 12 дә грамматик төзелмәсе
“Cәгать 12 дә” грамматик төзелмәсен аңлату, белемнәрен ныгыту, дуслык хисләре тәрбияләү.
ГКФ
Дәреслек, сүзлек белән эш
46
1
“Туган якка кыш килде” темасы буенча кабатлау
Белемнәрен ныгыту
ГКК
Күнегүләр эшләү, сорауларга җавап
47
1
Б.С.Ү. “Туган якка кыш килде” темасы буенча изложение язу.
Өйрәтү характерындагы изло-жение яздыру
ЛГКК
План төзү, шуның буен-ча изложе-ние язу
Изложение
“Шәһәрдә һәм авылда”- 14 сәгать
48
1
Хаталар өстендә эш. Тартымлы исемнәрнең килеш белән төрләнеше
Тартымлы исемнәрнең килеш кушымчалары турында белемнәрен ныгыту
ЛКФ
Дәреслек, сүзлек белән эш
Күнегүләр эшләү
3 нче чирек
49
1
Хәзерге заман хикәя фигыленең зат-санда төрләнеше
Хәзерге заман хикәя фигыльләрен кулланырга өйрәтү, белемнәрен ныгыту
ГКК
Дәреслек, сүзлек белән эш
Күнегүләр эшләү
50
1
Антоним сыйфатлар
Теманы аңлату ,белемнәрен ныгыту, туган якка мәхәббәт хисе тәрбияләү.
ГКК
Дәреслек, сүзлек белән эш
51
1
Бәйлек сүзләр
Теманы аңлату ,белемнәрен ныгыту,
ГКК
Дәреслек, сүзлек белән эш
52
1
Сүз ясагыч кушымчалар
Сүз ясагыч кушымчалар белән яңа сүзләр ясау, сүзтезмә, җөмләләр төзү, белемнәрен ныгыту
ГКФ
Кагыйдәләр өстендә эшләү
Күнегүләр эшләү
Сүзлек диктанты
53
1
Сорау җөмләләр
Сорау җөмләләр төзү, җөмләгә сорау куярга өйрәтү, белем-
нәрен ныгыту.
ГКК
Дәреслек, сүзлек белән эш
54
1
“Шәһәрдә һәм авылда” темасын кабатлау
Үткәннәрне ныгыту
ГКК
Күнегүләр эшләү
55
1
“Шәһәрдә һәм авылда” темасы буенча тест
Тикшерү эше эшләтү,белемнәрен тикшерү.
Тикшерү
Үз-үзеңә контроль ясау
Тест
“Татарстан Республикасы” - 8 сәгать
56
1
Татарстанның үз гербы грам. төзелмәсе.
Татарстанның үз гербы грам. категориясен аңлату, белемнәрен ныгыту, патриотик хисләр тәрбияләү.
ГКФ
Дәреслек, сүзлек белән эш
Күнегүләр эшләү
57
1
Чулман елгасы янында грам. төзелмәсе
Чулман елгасы янында грам. төзелмәсен аңлату, белемнәрен ныгыту, потриотик хисләр тәрбияләү.
ГКФ
Кагыйдәләр өстендә эшләү
58
1
Татарча сөйләшәм
грам. төзелмәсе
Татарча сөйләшәм грамматик төзелмәсе белән җөмләләр төзергә өйрәтү, белемнәрен ныгыту, патриотик хисләр тәрбияләү.
ГКФ
Дәреслек, сүзлек белән эш
Күнегүләр эшләү
59
1
“Татарстан Республикасы” темасы буенча мөстәкыйль эш.
Белемнәрен тикшерү
ЛГКК
Үз-үзеңә контроль ясау
Мөстә-кыйль эш
“Яз килә, яз көлә!”-11 сәгать
60
1
Чөнки , ләкин теркәгечләре белән кушма җөмләләр төзү
“Яз” темасына чөнки, ләкин тер-кәгечләре белән кушма җөмләләр төзергә өйрәтү, белемнәрен ныгыту, язгы табигатькә соклану хисләре тәрбияләү.
ГКК
Дәреслек, сүзлек белән эш
61
1
Әниләргә котлау язу
Әниләр бәйрәменә котлау язарга өйрәтү,әниләргә мәхәббәт хисләре тәрбияләү.
ЛГКФ
Котлау язу
62
1
Бәйлек сүзләр
Хәзерге заман, үткән заман хикәя фигыльләрне кабатлау, бәйлек сүзләр белән җөмләләр төзү, игътибарлылык тәрбияләү.
ГКК
Дәреслек, сүзлек белән эш.
Күнегүләр эшләү
63
1
Эш үткәч грамматик төзелмәсе
Эш үткәч грамматик төзелмәсен аңлату, белемнәрен ныгыту, һәр эшне уйлап эшләргә өйрәтү.
ГКК
Кагыйдәләр өстендә эшләү
64
1
Исемнәрнең килеш белән төрләнеше.
Ю.к., Т.к., Ч. килешләрен
искә төшерү, белемнәрен ныгыту, әдәплелек тәрбияләү.
ГКК
Дәреслек, сүзлек белән эш.
Күнегүләр эшләү
65
1
“Яз килә, яз көлә”темасы буенча кабатлау
Белемнәрне гомумиләштерү
ГКК
Күнегүләр эшләү
66
1
“Яз килә, яз көлә”темасы буенча контроль эш
Белемнәрен тикшерү, кисәтү
ГКК
Үз-үзеңә контроль ясау
Контроль эш
“Әдәпле булыйк!” - 12 сәгать
67
1
Ул алмашлыгының иялек, төшем килешләр белән төрләнеше
Ул алмашлыгының И.к., Т.к.-тә төрләнешен аңлату, белемнәрен ныгыту, кечкенә дусларны яратырга өйрәтү.
ГКФ
Дәреслек, сүзлек белән эш
68
1
Ул алмашлыгының килешләр белән төрләнеше
Ул алмашлыгының Ч.к.-тә төрләнешен аңлату, белемнәрен ныгыту, кечкенә дусларны яратырга өйрәтү.
ГКФ
Күнегүләр эшләү
69
1
Үз алмашлыгының килешләр белән төрләнеше
Үз алмашлыгына төшенчә бирү.
Саен бәйлеге белән җөмләләр төзү.
ГКФ
Күнегүләр эшләү
70
1
“Бер әби ич” текстындагы лексик-грамматик материал
“Бер әби ич” текстындагы лексик-грамматик материалны үзләштерү
ЛГКК
Күнегүләр эшләү
71
1
Исем сүзтезмәләр
Исем сүзтезмәләрне дөрес куллану күнекмәләрен ныгыту
ГКК
Күнегүләр эшләү
72
1
Аның әнисе, аларның әнисе, аларның әниләре грамматик төзелмәләре
Аның әнисе, аларның әнисе, аларның әниләре грамматик төзелмәләрен сөйләмдә дөрес куллануга күнектерү
ГКК
Күнегүләр эшләү
73
1
“Әдәпле булыйк!”темасын кабатлау
Белемнәрне ныгыту
ГКК
Күнегүләр эшләү
74
1
“Әдәпле булыйк!”темасы буенча диктант
Белемнәрне тикшереп бәяләү
Тикшерү
Диктант
Диктант
“Кечкенә дусларыбыз” – 12 сәгать
75
1
Саен бәйлеге
Саен бәйлеге белән җөмләләр төзү.
ГКФ
Күнегүләр эшләү
76
1
Килеш кушымчалары
Килеш кушымчаларын куеп җөмләләр язу, белемнәрен ныгыту, кечкенә дусларны яратырга өйрәтү.
ГКК
Дәреслек, сүзлек белән эш
77
1
Йорт хайваннарын тасвирлау
Йорт хайваннарын тасвирлау өчен сыйфатларны куллануга ирешү
ЛКФ
Дәреслек, сүзлек белән эш
78
1
Кебек бәйлеге.
Кебек бәйлеген сөйләмдә кулланырга өйрәтү, белемнәрен ныгыту.
ГКФ
Күнегүләр эшләү
4 нче чирек
79
1
Чөнки теркәгече
Шуңа күрә мөнәсәбәтле сүзен җөмләдә кулланырга өйрәтү, белемнәрен ныгыту.
ГКФ
Күнегүләр эшләү
80
1
“Кечкенә дусларыбыз” темасын кабатлау
Белемнәрне гомумиләштерү
ГКК
Күнегүләр эшләү
81
1
“Кечкенә дусларыбыз” темасы буенча мөстәкыйль эш
Мөстәкыйль эш эшләү.
Тикшерү
Үз-үзеңә контроль ясау
Мөстә-кыйль эш
82
1
Хаталар өстендә эш. Күнегүләр эшләү
Белемнәрне гомумиләштерү
ГКК
Күнегүләр эшләү
“Күңелле җәй, ямьле җәй” – 17 сәгать
83
1
“Күңелле җәй, ямьле җәй” темасы буенча сүзтезмәләр
Сүзтезмәләрне өйрәнү, аларны җөмләдә куллану, белемнәрен ныгыту, җәйге табигатькә соклану хисләре тәрбияләү
ЛКФ
Дәреслек, сүзлек белән эш
84
1
Сыйфат. Сыйфатның чагыштыру дәрәҗәсе
Сыйфатларның чагыштыру дәрәҗәләре турында төшенчә бирү, кушымчаларын дөрес куллану.
ГКФ
Дәреслек, сүзлек белән эш
85
1
Сыйфатның чагыштыру дәрәҗәсен ныгыту күнегүләре
Сыйфатларның чагыштыру дәрәҗәләре кушымчаларын дөрес куллану.
ГКК
Күнегүләр эшләү
86
1
Сөйләшә башладылар грамматик төзелмәсе
Сөйләшә башладылар грамматик төзелмәсен сөйләмдә куллану
ГКК
Күнегүләр эшләү
87
1
Чалгы белән грамматик төзелмәсе
Чалгы белән грамматик төзелмәсен сөйләмдә дөрес куллануга ирешү
ГКК
Күнегүләр эшләү
88
1
“Гөмбәләр” текстындагы лексик-грамматик материал
“Гөмбәләр” текстындагы лексик-грамматик материалны ныгыту
ЛГКК
Күнегүләр эшләү
89
1
“Витаминлы аш” текстындагы лексик-грамматик материал
“Витаминлы аш” текстындагы лексик-грамматик материалны ныгыту
ЛГКК
Күнегүләр эшләү
90
1
Кушма сүзләр
Кушма сүзләр турында төшенчә бирү, Күнегүләр үтәү.
ГКФ
Дәреслек, сүзлек белән эш
91
1
“Су коену” темасына лексик-грамматик материал
“Су коену” темасына лексик-грамматик материалны үзләштерү
ЛГКК
Дәреслек, сүзлек белән эш
92
1
“Сабантуй” темасына лексик-грамматик материал
“Сабантуй” темасына лексик-грамматик материалны үзләштерү
ЛГКК
Дәреслек, сүзлек белән эш
93
1
“Күңелле җәй, ямьле җәй” темасы буенча үткәннәрне кабатлау
Белемнәрне гомумиләштерү
ЛГКК
Дәреслек, сүзлек белән эш
94
1
Исемнәрнең тартым белән төрләнеше
Исемнәрнең тартым белән төрләнешен ныгыту
ГКК
Күнегүләр эшләү
95
1
Исемнәрнең килеш белән төрләнеше
Исемнәрнең килеш белән төрләнешен ныгыту
ГКК
Күнегүләр эшләү
96
1
Фигыльләрнең зат-сан белән төрләнеше
Фигыльләрнең зат-сан белән төрләнешен кабатлау, белемнә-рен ныгыту
ГКК
Күнегүләр эшләү
97
1
3 нче сыйныфта үтелгәннәр буенча контроль эш
Контроль эшкә әзерләү, контроль эш эшләү.
Тикшерү
Үз-үзеңә контроль ясау
Контроль эш
98-99
2
Хаталар өстендә эш. Күнегүләр эшләү
Хаталар өстендә эшләү
ГКК
Күнегүләр эшләү
100-105
5
3 нче сыйныфта үтелгәннәр-не гомумиләштереп кабат-лау
Белемнәрен ныгыту.
ГКК
Күнегүләр эшләү
[pic] 3нче сыйныфта әдәби укудан
эш программасы
1. Аңлатма язуы
Рус телле балаларга уку дәресләрен укытуның төп максаты: укучыларны татарча аралашырга өйрәтү, лексик, грамматик нигезләрен системалы рәвештә үзләштерү, телдән һәм язма сөйләм осталыгы һәм күнекмәләрен камилләштерү, татар теленә хөрмәт тәрбияләү, бу телнең дәүләт теле буларак әһәмияте зур булуына төшендерү.
Бу максатка ирешү өчен, түбәндәге бурычларны хәл итү сорала:
гамәли үзләштерелгән белемнәрне әдәби әсәрләр уку аша ныгыту һәм сөйләмдә куллануга ирешү
укучыларның татар телендә аралашу осталыкларын үстерү
татар балалар әдәбиятының күренекле вәкилләре, аларның иҗаты турында беренчел мүгълүмат бирү
әдәби әйтелеш нормаларын саклап, дөрес, йөгерек, аңлап, сәнгатьле итеп укырга һәм уку тизлеге нормаларын үтәргә өйрәтү
татар телендә укуга кызыксыну уяту, әдәби уку тәҗрибәсе булдыру һәм әдәби зәвык тәрбияләү
әсәрнең темасын һәм төп геройның характерын, гамәлләре һәм гамәл кылырга этәргән сәбәпләрне, геройның эмоциналь һәм әхлакый кичерешләрен аңларга һәм әсәрдәге вакыйгаларга, геройларга карата үз фикерләрен белдерергә өйрәтү
халык әкиятләрен һәм кече фольклор жанрларын, автор әкиятләрен, хикәя, шигырь, мәсәлләрне әдәби жанр буларак кабул итәргә күнектерү
укучыларда эхлакый-эстетик сыйфатлар, төрле милләт вәкилләре арасында дуслык хисе тәрбияләү.
Татар теленнән эш программасы рус телендә сөйләшүче балаларны Р.З.Хәйдәрованың коммуникатив технология нигезендә татарча сөйләшергә өйрәтү өчен төзелгән укыту-методик комплексына таянып төзелде. Укыту-методик комплексы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан расланган татар теле .һәм татар әдәбияты программаларына нигезләнеп төзелде. Ф.С. Сафиуллина, К.С. Фәтхуллова. Рус телендә сөйләшүче балаларга татар теле укыту программасы. Казан, 2010;
Р.З. Хәйдәрова, Н.Г. Галиева, Ә.Г. Әхәтова Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпләрдә татар теле укыту программасы:1-4 сыйныфлар. Казан, 2009
СӨЙЛӘМ ЭШЧӘНЛЕГЕ ТӨРЛӘРЕНӘ ӨЙРӘТҮГӘ ТАЛӘПЛӘР:
- ТЫҢЛАП АҢЛАУ
ДИАЛОГИК СӨЙЛӘМ
МОНОЛОГИК СӨЙЛӘМ
УКУ
Дәрестә әйткән сүзләрне, җөмләләрне тыңлап тәрҗемә итә белү.
Текстны тыңлап, җөмлә санын билгеләү.
Дәрес барышында җанлы сөйләмне тыңлап, төшенеп баруга һәм аралаша алуга ирешү;
1-1,5 минутлык текстны тыңлап, аның төп эчтәлеген сөйләп бирү.
Лексик тема буенча сөйләшү үткәрү (һәр укучының репликалар саны 5 тән ким булмаска тиеш);
Тиешле сорау яки җавап репликаларын өстәп, диалог төзү;
Укылган яки тыңланган текстның төп эчтәлеге буенча сораулар куя һәм җавап бирә белү.
Укытучы тәкъдим иткән тема буенча хикәя төзеп сөйләү (җөмләләр саны 6 дан ким булмаска тиеш);
Хикәянең ахырын уйлап бетерү;
Диалогик сөйләмне монологка әйләндерү;
Укылган яки тыңланган текстның төп эчтәлеген сөйләп бирү.
Текстны аңлап эчтән уку;
Укылган текстның эчтәлеге буенча сораулар куя һәм сорауларга дөрес җавап бирә белү;
Укылган текстның эчтәлеген кыскача сөйләп бирү;
Сүзлектән файдаланып, таныш булмаган сүзләрнең мәгънәләрен ачыклау;
Татар халык авыз иҗаты үрнәкләрен дөрес интонация белән укый һәм аңлый белү.
Кечкенә күләмле шигырьләрне яттан сөйләү
3 нче сыйныфны тәмамлаучы укучыларның ел ахырына үзләштерергә тиешле җөмлә калыплары:
1. -Дәфтәрегез кайда? 8. Ул юл аркылы чыга.
-Дәфтәребез өстәлдә 9. Яздан бирле яңгыр юк.
2. -Апалары кайда яши? 10. Ул ел саен авылга кайта.
-Апалары авылда яши. 11. Китап өстәл өстендә.(астында,алдында,артында)
3. Татарстанда иң зур шәһәр-Казан. 12. Бүген салкын,чөнки җил бар.
4. Бу китап бик кызыклы. 13. Бүген җылы,ләкин яңгырлы.
5. Мин язмадым әле. 14. Бу китап матур,ә теге китап матуррак.
6. Ул укыды инде. 15. Ул балалар өчен китаплар язган.
7. Ул Азат кебек тырыш.
Мәгълүмат һәм белем бирү чыганаклары
1. “Мәгариф турында” Россия Федерациясенең Законы
2. “Мәгариф турында” Татарстан Республикасы Законы (6,7,10,32 матдә).
3. Рус мәктәпләрендәге рус төркеме укучыларына татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандарты. Казан, 2005
4. Ф. Х Җәүһәрова; К. С. Фәтхуллова. Рус телендә урта(тулы) белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту прграммасы. Казан, 2010
5. Дәреслек: “Күңелле татар теле “, 3 нче класс.Р.З.Хәйдарова, 2013 ел.
6. Татар теле дәресләре.3 нче сыйныф.Рус телендә сөйләшүче балалар белән эшләүче укытучылар өчен кулланма.Р.З.Хәйдәрова, Казан “Татармультфильм”, 2013 ел
7. Р. Р. Нигъмәтуллина. Татар теле өйрәнүчеләргә кагыйдәләр һәм күнегүләр. К.: “Мәгариф”, 2005 ел.
8. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф» журналлары, “Мәгърифәт”, “Ачык дәрес” газеталары.
Әдәби укудан укыту-тематик планлаштыру
3 нче сыйныф
Барлыгы 105 сәг.; атнага: 3сәг.
Планлаштыру Ч.М.Харисова, К. С. Фәтхуллова. Рус телендә урта(тулы) белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту прграммасы. Казан,Татарстан Китап Нәшрияты 2011 нигезендә төзелде.
Дәреслек “Күңелле татар теле “, 3 нче класс. Р.З.Хәйдәрова, 2013 ел.
Укыту-методик комплексы түбәндәге компонентлардан тора:
1. Рус мәктәпләрендәге рус төркеме укучыларына татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандарты. Казан, 2005
2. Ф. Х Җәүһәрова; К. С. Фәтхуллова. Рус телендә урта(тулы) белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту прграммасы. Казан, 2010
3. Дәреслек; Татар теле , 3 нче класс. Р.З.Хәйдәрова, 2009 ел.
4. Укыту өчен методик ярдәмлек. Татар теле дәресләре.3 сыйныф. Рус телендә сөйләшүче балалар белән эшләүче укытучылар өчен кулланма. Р.З.Хәйдарова, Л.Ә.Гыйниятуллина, Казан: “Татармультфильм ”, 20013.
Программа елга 105 сәгатькә исәпләнә, сәгатьләр күләме атнага 3 сәгать.
Тематик планда дәрес типларының исемнәре кыскартылып күрсәтелде:
ЛКФ - лексик күнекмәләр формалаштыру
ЛКК - лексик күнекмәләр камилләштерү
ГКФ - грамматик күнекмәләр формалаштыру
ГКК - грамматик күнекмәләр камилләштерү
ЛГКК - лексик-грамматик күнекмәләр камилләштерү
Д/с - диалогик сөйләм
М/с - монологик сөйләм.
Үтәлеше
Сәг.саны
Тема
Көтелгән нәтиҗәләр
Дәрес тибы
Укучыларның эшчәнлек төре
Тикшерү
төре
Өй эше
План буен-
ча
Факт- та
1 нче чирек Белем бәйрәме - 12 сәг.
1
1
Мәктәптә Белем бәйрәме
Текст өстендә эшләү, әңгәмә уздыру, белемнәрен ныгыту, укуга кызыксыну уяту.
ЛГКК
Текст өстендә эшләү
2-3
2
Бәйрәм белән котлыйм!
Тема буенча диалоглар өйрәнү, сөйләм телен үстерү, укуга кызыксыну уяту.
ДМС
Диалогик- монологик сөйләм уздыру
4
1
Ш .Галиев “Онытылган “
Диалогик сөйләм телен үстерү, белемнәрен ныгыту, тәртипкә өйрәтү.
ЛГКК
Сәнгатьле уку, сөйләм телен үстерү
5
1
Дежур укучы
Хикәя өстендә эшләү, бәйләнешле сөйләм төзү, тәртипкә өйрәтү.
ЛГКК
Текст өстендә эшләү
6
1
Без диктант язабыз
Текст өстендә эшләү, текст буенча әңгәмә уздыру, игътибарлылык тәрбияләү.
ЛГКК
Текст өстендә эшләү
7
1
“Чын иптәш” М.Галләмова
Хикәяне аңлап , эчтәлеген төшенеп уку, әңгәмә уздыру, чын дус булырга өйрәтү.
ЛГКК
Әңгәмә уздыру
8
1
Китапханәдә
Лексик күнекмәләрен ныгыту, бәйләнешле сөйләм төзү, китап укуга кызыксыну уяту.
ЛГКК
Бәйләнешле сөйләм төзү
Монологик сөйләм “Ки-тапханәдә”
9-10
2
Р.Миңнуллин”Санарга өйрәнәбез”
Сәнгатьле итеп сөйләүгә ирешү эчтәлекне аңлау, ритмны отып алу
ЛГКК
Сәнгатьле уку
Шигырьне яттан сөйләү
11-12
2
“Белем бәйрәме” темасы буенча йомгаклау дәресе
Белем һәм күнекмәләрне ныгыту
ДМС
Диалогик- монологик сөйләм уздыру
Сорауларга җаваплар бирү
Ашханәдә - 9 сәг.
13-14
2
Б.С.Ү. “Без татар халык ашла-рын яратабыз”. Хикәя төзү.
Текст өстендә эшләү, аш әдәбенә өйрәтү
ЛГКК
Текст өстендә эшләү
Хикәя төзү
15
1
Б. Рәхмәт “Аш вакыты “ шигыре
Шигырь өстендә эшләү, сәнгатьле уку ашау әдәбенә өйрәтү.
ЛГКК
Шигырь өстендә эшләү
Шигырьне яттан сөйләү
16
1
Ш.Галиев “Кунаклар”шигыре.
Шигырь өстендә эшләү, сәнгатьле уку, кунак әдәбенә өйрәтү.
ЛГКК
Шигырь өстендә эшләү
17-18
2
“Икмәк” Х.Гарданов хикәясе
Хикәя өстендә эшләү, белемнәрен ныгыту, икмәккә хөрмәт тәрбияләү.
ЛГКК
Текст өстендә эшләү.Сораулар-га җавап бирү.
19
1
“Тәлинкәне кем ваткан?” С.Баруздин хикәясе
Хикәя өстендә эшләү, матур сыйфатлар тәрбияләү.
ЛГКК
Текст өстендә эшләү
20-21
2
“Ашханәдә” темасын йомгаклау дәресе
Тема буенча лексик күнекмә-ләрне ныгыту, бәйләнешле сөйләм төзү, икмәккә хөрмәт тәрбияләү.
ЛГКК
Тема буенча үткәннәрне кабатлау
Көзге уңыш - 6 сәг.
22-23
2
“Базарда”
Хикәя өстендә эшләү, диало-гик сөйләм төзү,
Белемнәрен ныгыту, сөйләм әдәбенә өйрәтү.
ЛКФ
Текст өстендә эшләү
24
1
Р.Миңнуллин “К” лар тулган бакчага “ шигыре
Шигырь өстендә эшләү, сәнгатьле укуга өйрәтү
ЛКФ
Сорауларга җавап
бирү
Шигырь сөйләү.
2 нче чирек
25-27
3
“Көзге уңыш” темасын кабатлау дәресе
Бәйләнешле сөйләм төзү, матур хисләр тәрбияләү.
ДМС
Ситуатив күнегү-ләр эшләү , көзге билгеләрне әйтү
Табышмаклар уку
2нче күнегү 51нче бит, бәяләрне сорарга
Без әти- әниләргә булышабыз – 8 сәг
28
1
Г.Тукай –бөек шагыйрь
Кыскача тормыш юлы белән таныштыру, белемнәрен ныгыту, иҗатына кызыксыну уяту.
ЛГКК
Г.Тукай турында уку, сорауларга җавап бирү
6нчы күне-гү, 53нче бит,сорау-ларга җа-ваплар бирергә
29
1
Г.Тукай “Безнең гаилә” шигыре
Шигырь өстендә эшләү, әңгәмә уздыру ,туганлык хисләре тәрбияләү.
ЛГКК
Гаилә турында сөйләү
Шигырьне яттан сөйләү
30
1
Без эш сөябез
Тема буенча сөйләшү, белемнәрен ныгыту, хезмәтне яратырга өйрәтү.
ДМС
Текст белән эш
Гаиләң турында сөйләү
31-32
2
Б.С.Ү.” Минем гаиләм”. Хикәя төзү.
Бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен үстерү
ЛГКК
Хикәя төзү
Хикәя төзү.
33
1
И.Әхтәмов “Ана рәхмәте” хикәясе
Хикәя өстендә эшләү, Белемнәрен ныгыту, эш сөяргә өйрәтү.
ЛГКК
Текст белән эш
34
1
И.Туктар ”Авыраяк” хикәясе
Хикәя өстендә эшләү, диало-гик сөйләм төзү, Белемнәрен ныгыту, тәртипкә өйрәтү.
ЛГКК
Тект белән эш сорауларга җавап
35
1
“Без әти- әниләргә булышабыз” темасын кабатлау дәресе
Тема буенча бәйләнешле сөйләм төзү, туганлык хисләре тәрбияләү.
ЛГКК
Тәрҗемә итү.
Шәһәрдә һәм авылда - 10 сәг.
36
1
Без шәһәрдә яшибез
“Без шәһәрдә яшибез” темасы-на әңгәмә уздыру, туган якка мәхәббәт хисләре тәрбияләү.
ЛГКК
Яңа лексика белән эш, җөмләдә куллану
37-38
2
“Дима шәһәрдә яши” тексты
Тема буенча диалогик, монологик сөйләм төзү
ЛГКК
Текст тәрҗемәсе, сорауларга җавап
39-40
2
Безнең авыл
Хикәя өстендә эшләү, белем-нәрен ныгыту
ЛГКК
Раслау ,инкарь җаваплар бирү.
Ситуатив күнегү-ләр башкару
41-42
2
Б.С.Ү.”Минем туган авылым” Хикәя төзү.
Бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен үстерү
ЛГКК
Хикәя төзү күне- гүләре
Хикәя төзү
43
1
Х.Гарданов ”Безнең урам” шигыре
Шигырь өстендә эшләү, әңгәмә уздыру, туган якка мәхәббәт хисләре тәрбияләү.
ЛГКК
Шигырьне уку, тәрҗемә итү һөнәр исемнәрен искә төшерү
Сәнгатьле уку
44-45
2
“ Шәһәрдә һәм авылда” темасын кабатлау
Теманы кабатлау, белемнәрен ныгыту, туган якка мәхәббәт хисләре тәрбияләү.
ДМС
Сорауларга җавап бирү
3 нче чирек Әдәпле булыйк! – 8сәг.
46-47
2
Трамвайда
Хикәя өстендә эшләү, диало-гик сөйләм төзү, белемнәрен ныгыту, матур гадәтләргә өйрәтү.
ЛГКК
Яңа лексика белән эш.
Җөмләдә куллану
48-49
2
В. Осеева “Бер әби ич” хикәясе
Хикәя өстендә эшләү, белемнә рен ныгыту, текстны сәхнә-ләштерү, матур гадәтләргә өйрәтү
ЛГКК
Хикәя уку, сорауларга җавап бирү
Хикәянең эчтәлеген сөйләү
50
1
Телефоннан сөйләшү кагыйдәләре
Телефоннан сөйләшү әдәбенә өйрәтү
ДМС
Диалоглар төзү
51
1
Дәрдеманд “Өч ул” хикәясе
Хикәяне өйрәнү,белемнәрен ныгыту, матур гадәтләргә өйрәтү.
ЛГКК
Уку, тәрҗемә итү,
геройларга бәяләмә бирү
Эчтәлеген сөйләү
52-53
2
“Әдәпле булыйк!” темасын кабатлау
Өйрәнгән тема буенча диало-гик һәм монологик сөйләм үстерү, матур сыйфатлар тәрбияләү.
ДМС
Сорауларга җа-вап, ситуатив кү-негүләр башкару
Туган якка кыш килде – 10 сәг
54
1
Ә. Ерикәй “Беренче кар”шигыре
Шигырь өстендә эшләү, әңгәмә уздыру, туган якка мәхәббәт хисләре тәрбияләү.
ЛГКК
Яңа лексика белән эш .
Җөмләдә куллану
55
1
Кыш көне һава торышы
Кыш темасына бәйле лексика белән әңгәмә уздыру, белем-нәрен ныгыту, туган якка мәхәббәт хисләре тәрбияләү.
ЛГКК
Җөмләләр төзү.
Сөйләмдә куллану
Монологик сөйләм төзү
Монологик сөйләм
56
1
Дуслар
Текст өстендә эшләү, әңгәмә уздыру, монологик сөйләм телен үстерү, дуслык хисләре тәрбияләү.
ЛГКК
Сорауларга җа-вап,тәрҗемә итү
57
1
Тауда
Текст өстендә эшләү, әңгәмә уздыру, монологик сөйләм телен үстерү, дуслык хисләре тәрбияләү.
ЛГКК
Сорауларга җа-вап,тәрҗемә итү
58
1
С.Урайский “Чыршы янында” шигыре
Шигырь өйрәнү белемнәрен ныгыту, матур гадәтләргә өйрәтү.
ЛГКК
Шигырьне уку тәрҗемә итү
Шигырь сөйләү
59-60
2
Б.С.Ү.”Минем кышкы ялым”. Хикәя төзү.
Бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен үстерү
ЛГКК
Хикәя төзү
Хикәя төзү
61-63
3
“Туган якка кыш килде” темасын йомгаклау
“Кыш”темасын кабатлау, белемнәрен ныгыту, туган якка мәхәббәт хисләре тәрбияләү.
ДМС
Ситуатив күнегү-ләр.
Кыш билгеләрен сөйләү.Һава торышы турында сөйләү.
Татарстан Республикасы – 9 сәг
64-65
2
“Татарстан – минем Ватаным”
Текст өстендә эшләү, әңгәмә уздыру, туган якка мәхәббәт хисләре тәрбияләү.
ЛГКК
Тәрҗемә итү
Монологик сөйләм
66-67
2
Татарстан шәһәрләре
Текст өстендә эшләү, әңгәмә уздыру, туган якка мәхәббәт хисләре тәрбияләү.
ЛГКК
Текст белән эш
68-69
2
Б.Рәхмәт “Әби белән бабушка” шигыре
Шигырь өйрәнү белемнәрен ныгыту, матур гадәтләргә өйрәтү.
ЛГКК
Шигырьне сәнгатьле уку
70-72
3
“Татарстан – минем Ватаным” темасын йомгаклау
“Татарстан Республикасы” темасын кабатлау, белемнәрен ныгыту, туган илгә мәхәббәт хисләре тәрбияләү.
ДМС
Дәреслекнең 99-100нче битләрен-дәге биремнәр
Сорауларга җавап бирү
4 нче чирек Яз килә , яз көлә - 9 сәг.
73-74
2
Г.Тукай “Бу кайсы вакыт?” шигыре
Шигырь өйрәнү,белемнәрен ныгыту, матур хисләр уяту.
ЛГКК
Яңа лексика белән эш.
Җөмләдә куллану
Шигырь сөйләү
75-76
2
8 Март-әниләр бәйрәме
Текст өстендә эшләү, әңгәмә уздыру, әниләргә мәхәббәт хисләре тәрбияләү.
ЛГКК
Бәйрәм котлавы язу
Котлауны сөйләү
77-78
2
Г.Лотфи “Эш үткәч,үкенүдән файда юк” хикәясе
Хикәяне өйрәнү, белемнәрен ныгыту, матур гадәтләргә өйрәтү.
ЛГКК
Текст белән эш
79-81
3
“Яз” темасын кабатлау
Белемнәрен ныгыту, матур хисләр уяту.
ДМС
Әңгәмә
Кечкенә дусларыбыз – 8 сәг.
82
1
М.Галләмов “Дуслар” хикәясе
Хикәя өстендә эшләү, диало-гик сөйләм төзү,белемнәрен ныгыту, дуслык хисләре тәрбияләү.
ЛГКК
Яңа лексика белән эш.
Җөмләдә куллану.
83-84
2
Ү.Саттаров “Уйныйсы килә” хикәясе
Хикәя өстендә эшләү, диалогик сөйләм төзү, рольләргә бүлеп уку, сәхнәләштерү.
ДМС
Диалоглар төзү
85
1
Минем песием
Текст өстендә эшләү, әңгәмә уздыру, кечкенә дусларга мәхәббәт хисләре тәрбияләү.
ЛГКК
Текст белән эш
86-87
2
Б.С.Ү.” Минем этем (песием)” Хикәя төзү
Бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен үстерү
ЛГКК
Хикәя төзү
Хикәя төзү
“Минем этем(песи-ем)“
88-89
2
“Кечкенә дусларыбыз" темасын кабатлау
Белемнәрен ныгыту, әңгәмә уздыру, кечкенә дусларга мәхәббәт хисләре тәрбияләү
ДМС
Дәреслек буенча биремнәрне үтәү
Күңелле җәй, ямьле җәй. – 13 сәг.
90
1
Җәй җитә
Текст өстендә эшләү, әңгәмә уздыру, матур хисләр тәрбияләү.
ЛГКФ
Яңа лексика белән эш.
Җөмләдә куллану.
91-92
2
“Төсләр” әкияте
Хикәя өстендә эшләү, диало-гик сөйләм төзү, рольләргә бүлеп уку, сәхнәләштерү.
ЛГКК
Дәреслек белән эш
93
1
М.Гафури “Җәйге эш вакыты” шигыре
Шигырь өйрәнү белемнәрен ныгыту,хезмәткә мәхәббәт хисләре тәрбияләү.
ЛГКК
Текст белән эш
94
1
Р.Фәйзуллин “Җиләк кайда күп?” шигыре
Шигырь өйрәнү белемнәрен ныгыту,хезмәткә мәхәббәт хисләре тәрбияләү.
ДМС
Шигырьне сәнгатьле уку
Монологик сөйләү. Җәй
95-96
2
В.Катаев “Гөмбәләр”
Хикәя өстендә эшләү, диало-гик сөйләм төзү, рольләргә бүлеп уку, сәхнәләштерү
ЛГКК
Текст белән эш
97-98
2
Х.Халиков “Витаминлы аш”
Хикәя өстендә эшләү, диало-гик сөйләм төзү, рольләргә бүлеп уку, сәхнәләштерү.
ЛГКК
Текст белән эш
99-100
2
Б.С.Ү.”Су коену”темасына хикәя төзү
Бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен үстерү
ЛГКК
Дәреслек белән эш
Хикәя төзү
101-102
2
Сабантуй
Текст өстендә эшләү, әңгәмә уздыру, милли бәйрәмнәргә хөрмәт хисләре тәрбияләү.
ЛГКК
Ситуатив күнегүләр башкару
Сабантуй бәйрәме турында сөйләү
103
1
“Күңелле җәй, ямьле җәй” темасы буенча үтелгәннәрне кабатлау.
Белемнәрен ныгыту, әңгәмә уздыру, дусларга мәхәббәт хисләре тәрбияләү
ДМС
Ситуатив күнегүләр башкару
104
1
Ел буена үтелгәннәрне кабатлау.Тест.
Белемнәрне ныгыту, тикшерү.
ЛГКК
Тест сораулары
Тест
105
1
3 нче сыйныфта үтелгәннәрне йомгаклау.
3 нче сыйныфта алган белемнәрне ныгыту
ЛГКК
Белемнәрне гомумиләштерү
[pic]
4нче сыйныфта татар теленнән
эш программасы
Аңлатма язуы
Рус телле балаларга татар телен укытуның төп максаты: укучыларны татарча аралашырга өйрәтү,татар теленең орфоэпик, орфографик, лексик, грамматик нигезләрен системалы рәвештә үзләштерү,телдән һәм язма сөйләм осталыгы һәм күнекмәләрен камилләштерү, татар теленә хөрмәт тәрбияләү,бу телнең дәүләт теле буларак әһәмияте зур булуына төшендерү.
Бу максатка ирешү өчен, түбәндәге бурычларны хәл итү сорала:
татар сөйләмен тыңлап аңларга күнектерү;
татар этикеты тәгъбирләрен кертеп, бирелгән ситуация буенча диалогик сөйләм оештырырга өйрәтү;
программада күрсәтелгән лексик темалар буенча телдән яки язмача монологик сөйләм булдыруга ирешү;
карап чыгу, танышу, өйрәнү, эзләнү максаты белән уку төрләрен кулланып, төрле жанрдагы текстларны аңлап уку күнекмәләрен үстерү;
татар телендәге сөйләмне фонетик, лексик, грамматик яктан дөрес төзергә күнектерү;
татар халкының фән, мәгариф, сәнгать, мәдәният өлкәсендәге казанышлары, күренекле шәхесләре белән таныштыруны дәвам итү;
халыкларның үзара аңлашып, тату яшәвенә омтылыш тәрбияләү.
Татар теленнән эш программасы рус телендә сөйләшүче балаларны Р.З.Хәйдарованың коммуникатив технология нигезендә татарча сөйләшергә өйрәтү өчен төзелгән укыту-методик комплексына таянып төзелде. Укыту-методик комплексы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан расланган татар теле .һәм татар әдәбияты программаларына нигезләнеп төзелде. Р.З. Хәйдәрова, Н.Г. Галиева, Ә.Г. Әхәтова “Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпләрдә татар теле укыту программасы 1-4”. Казан, 2009;
Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева “Коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбият укыту программасы. 1-11”
Укыту-методик комплексы түбәндәге компонентлардан тора:
1.Дәреслек; Татар теле һәм уку китабы (рус телендә белем бирүче дүртьеллык башлангыч мәктәпнең 4 нче сыйныфы өчен дәреслек).Ике кисәктә; Р.З.Хәйдәрова, 2010 ел.
3. Р.З. Хәйдәрова, Н.Г. Галиева, Ә.Г. Әхәтова. Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпләрдә татар теле укыту программасы 1-4. Казан, 2009 ел.
4 Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева “Коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбият укыту программасы. 1-11
Программа елга 105 сәгатькә исәпләнә, сәгатьләр күләме атнага 3 сәгать.
Тематик планда дәрес типларының исемнәре кыскартылып күрсәтелде:
ЛКФ - лексик күнекмәләр формалаштыру
ЛКК - лексик күнекмәләр камилләштерү
ГКФ - грамматик күнекмәләр формалаштыру
ГКК - грамматик күнекмәләр камилләштерү
ЛГКК - лексик-грамматик күнекмәләр камилләштерү
Д/с - диалогик сөйләм
М/с - монологик сөйләм.
4 нче сыйныфны тәмамлаганда укучыларның грамматик минимумы:
1. Башында, уртасында, ахырында бәйлек сүзләрен сөйләмдә куллану.
2. Лексик темаларга караган сыйфатларны артыклык, чагыштыру дәрәҗәләрендә кулланырга өйрәтү.
3. Боерык фигыльнең барлык, юклык формалары.
4. Кушма, парлы исемнәрне, мәгънәләрен аңлап, дөрес кулланырга ирешү.
5. Биредә, тегендә, монда, анда рәвешләрен сөйләмдә куллануны ныгыту.
6. Актив үзләштерелгән исемнәрнең тартым белән төрләнешен гамәли белүне ныгыту.
7. Фигыльнең өйрәнелгән заман формаларын аңлап аера белү һәм дөрес белдерү өчен кирәкле формаларны сайлап кулланырга күнектерү.
8. Саннарның өйрәнелгән төркемчәләрен гамәли белүне ныгыту.
9. Зат алмашлыкларын килешләр белән төрләндереп, дөрес куллануга ирешү.
10.Берлек һәм күплек сандагы уртаклык һәм ялгызлык исемнәрен, тартым һәм килеш белән төрләндереп, сөйләмдә куллану күнекмәләрен системалаштыру.
4 нче сыйныфны тәмамлаганда укучыларның орфоэпик һәм орфографик минимумы:
1. Сузык һәм тартык авазлар. Татар теленең үзенчәлекле авазларын кабатлап тору.
2. Сүзләрнең иҗекләргә бүленешен истә тотып, сөйләм оештыра белү.
3. Сүзләрнең басымын билгеләү. Басымның гамәли очракларын белү.
4. Сингармонизм законының асылын гамәли белү.
5. Хәрефләрне, сүзләрне, җөмләләрне каллиграфик дөрес итеп яза белүне камилләштерү.
6. Сүзләрнең грамматик мәгънәләрен үзгәртә торган мөнәсәбәт белдерүче кушымчаларны (исемнәрдә - күплек сан, килеш; фигыльләрдә - юклык, заман, зат-сан) дөрес билгеләү күнекмәләрен булдыру.
7. Җөмлә ахырында нокта, сорау яки өндәү билгеләрен куеп, язу күнекмәләрен гомумиләштерү.
8. Орфоэпик һәм орфографик яктан сөйләмне оештыру эшен тирәнәйтү.
Татар теленнән укыту-тематик планлаштыру :
Сәгать саны
Барлыгы 105сәг.; атнага: 3 сәг.
Планлаштырылган контроль эшләр , диктантлар____, тестлар____,изложение ,сочинение ____
Административ контроль эшләр_____
Планлаштыру Р.З. Хәйдәрова, Н.Г. Галиева, Ә.Г. Әхәтова Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпләрдә татар теле укыту программасы 1-4. Казан, 2009 ел; Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева “Коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбият укыту программасы. 1-11 нигезендә төзелде
Дәреслек Р.З.Хәйдәрова Татар теле һәм уку китабы (рус телендә белем бирүче дүртьеллык башлангыч мәктәпнең 4 нче сыйныфы өчен дәреслек). Ике кисәктә. Казан, Мәгариф. 2010 ел.
Татар теленнән
4 нче сыйныф өчен
календарь-тематик план
Тема
Дәрес тибы
Сәг. са-ны
Көтелгән нәтиҗәләр
Укучыларның
эшчәнлек
төре
Лексика
Тикшерү
төре
Үткәрү вакыты
Өй эше
План
буенча
Факт-та
1. Яңа уку елы котлы булсын!(20сәг.)
1
Белем бәйрәме.
ЛКК
1
Беренче сентябрь көне ничек узуы турында хәбәр итә белү. Балаларны укуга өндәү.
Яңа лексиканы кулланып, укытучыларга котлау язу.
Белем бәйрә-ме,яңа уку елы, чәчәк бәйләме, тапшыра, бәйрәмчә
Сораулар-га жавап бирү
7 бит 6 нчы күнегү, җөм-ләләрне ки-ңәйтеп язар-га
2
Уку-язу әсбаплары.
ГКК
1
Уку-язу әсбапларының барлыгы, юклыгы турында хәбәр итә белү, аларны сорап ала белү.
Букчадагы уку-язу әсбапларының исемнәрен әйтү.
Көндәлек, шакмаклы, буйлы дәфтәрләр
Сораулар-га жавап бирү
9 бит 5 нче күнегү, татарча язарга
3
Сузык авазлар.
ГКК
1
Татар телендәге сузык авазларның санын, әйтелешен истә калдыра белү.
Берлек сан тартым кушымчаларын искә алу, ныгыту. Транскрипция язу.
Белдерә, хатасыз, сузыбрак, калын
Кагыйдә-ләрне белү
Алфавитны ятларга
4
Тартык авазлар.
ГКК
1
Татар телендәге тартык авазларның санын, әйтелешен истә калдыра белү.
Үткән заман хикәя фигыльне кабатлау, кушымчалар ялганышын өйрәнү.
Көймә, куаклар, кала
Күнегүләр эшләү
10 бит 4 нче күнегү,транс-крипция билгеләре белән язарга
5
Кк, Гг хәрефләре. [к], [къ],[г], [гъ] авазлары.
ГКФ
1
К, г хәрефләрнең икешәр аваз белдерүен, транскрипция яза белү
Таблица белән, сүзлек белән эшләү.
Аваз, хәреф
Күнегүләр эшләү
Кагыйдәне ятларга, сүзләрне таблицага. тутырырга
6
О, ы, э хәрефләре белдергән авазлар.
ГКФ
1
О, ы, э хәрефләрнең та-тар телендә икешәр аваз белдерүен, аларны сүз-ләрдә дөрес укый белү.
Күнегүләр эшләү, сүзлек белән файдалану
Иҗек, ботак, аңа, таң
Күнегүләр эшләү
Кагыйдәне ятларга,
11 бит 3 нче күнегү
7
О, ө хәрефләренең дөрес язылышы.
ГКФ
1
О, ө хәрефләре татар сүзләренең беренче иҗегендә генә язылуы турында истә калдыру.
Таблица белән, сүзлек белән эшләү
Иҗек, ботак, аңа, таң
Күнегүләр эшләү
Кагыйдәне ятларга,
сүзләрнең язылышын истә калды-рырга
8
ң хәрефе.
ГКФ
1
ң хәрефенең сүз уртасында һәм сүз ахырында гына язылуы турында истә калдыру.
Таблица белән, сүзлек белән эшләү
Каңгырап йөри, кайгырып, яман
Күнегүләр эшләү
Кагыйдәне ятларга,
13 бит 9 нчы күнегү
9
“Авазлар һәм хәрефләр” темасы буенча контроль күчереп язу.
Тикшерү
1
Мөстәкыйль эшли белү.
Белемнәрне тикшерү.
Өйрәнелгән лексика
Контроль күчереп язу.
Кагыйдәләр-не ятларга
10
Хаталар өстендә эш. Сорау алмашлыклары.
ГКК
1
Сорау алмашлыкларының кушымчаларын искә төшерү, аларны сөйләмдә куллана белү.
Таблица белән, сүзлек белән эшләү
Тор, уйна, кайт, яшә, кит, кил, куй,кер,башлан,җыел, яңгыра, бүләк ит.
Сораулар-га җавап бирү
Кагыйдәне ятларга,
13 бит 2 нче күнегү
11
Саннар.
ГКФ
1
Сөйләмдә микъдар һәм җыю саннарын куллану, аларның язылышы, ясалышын күзәтү.
Парларда эшләү, дәреслек, сүзлек белән эш.
Ничә?,ничәнче? ничәү?,кушарга, алырга,мәсьәлә, тапкырларга, бүләргә, мисал.
Диалогик сөйләм
Кагыйдәне ятларга
16 бит 2 нче күнегү
12
Вакыт берәмлекләре.
ГКК
1
Вакыт берәмлекләрен сөйләмдә куллана белү.
Күнегүләр эшләү
Сәгать, көн, төн, тәүлек, атна, ай, ел.
Күнегүләр эшләү
Вакытберәмлекләре бе-лән җөмлә-ләр төзергә
13
Сәгать ничә?
ГКК
1
Сәгать ничә? Сәгать ничәдә? конструкцияләрен кулланып, көндәлек режим турында хикәя төзи белү.
Сәгать белән файдаланып эшләү, диалог төзү.
Сәгать ничә?
Сәгать ничәдә?
Сәгать алты,
Сәгать алтыда,
Сәгать алтынчы яртыда
Диалогик сөйләм
21 бит 9 нчы күнегү,
хикәя төзеп килергә
14
Чөнки, шуңа күрә теркәгечләре.
ГКК
1
Чөнки, ләкин теркәгечләрен сөйләмдә куллана белү.
Күнегүләр эшләү.
Чөнки, шуңа күрә, хата, хаталы, хатасыз
Күнегүләр эшләү
24 бит 10 нчы күнегү
15
Кешегә хас сыйфатлар.
ГКК
1
Сыйфатларны кулланып, җөмләләр төзи белү.
Таблица, сүзлек, дәреслек белән эш.
Кәефсез, бугай, үкенде, гаеп, гаепләде, кебек, бит, турында, ярамый, эшләргә кирәк, укырга кирәк
Сүзлек диктанты.
26 бит 5 нче күнегү, тәрҗемә итәргә
16
“Яңа уку елы
котлы булсын!” темасы буенча лексик-грамматик материалны ныгыту.
ГКК
1
Өйрәнелгән материалны файдалана белү.
Балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү
Өйрәнелгән лексика
Тикшерү эше
Кагыйдәләр-не ятларга
33 бит 8 нче күнегү, язмача эшләргә
17
“Яңа уку елы
котлы булсын!” темасы буенча тест
Тикшерү
1
Мөстәкыйль эшли белү.
Белемнәрне тикшерү, бәяләү.
Өйрәнелгән лексика
Тест
Лексик материалны,кагыйдәләр-не ятларга
2. Көзге табигать(11сәг.)
18
Хаталар өстендә эш.
“Көзге табигать” темасына лексик минимум.
ЛКК
1
Рәсем буенча көз билгеләрен әйтә белү.
Тестта җибәрелгән хаталарны күзәтү һәм төзәтү.
Сүзлек белән эшләү.
Чишмә, һава турында, кыска вакытлы , җил төньяктан,көнь-яктан, көндезге, явымсыз,болыт-лы.
Җөмлә төзү күнегүләре
12 биттәге
8 нче күнегүне язмача эшләргә
19
Үткән заман хикәя фигыль.
ГКК
1
Үткән заман хикәя фигыльнең ясалышын камилләштерү.
Үткән заман хикәя фигылең зат- сан кушымчасы белән сөйләмдә куллану.
Саргайды, көннәр суынды, тынды, җитте, башланды
Күнегүләр эшләү
Кагыйдәне ятларга,
36 бит 7 нче күнегү
20
Һава торышы.
ЛКК
1
Җәйге, язгы, кышкы, көзге көнгә һава торышы
әйтә белү
Сүзлек белән эш.
Ситуатив күнегүләр эшләү.
Һава торышы турында, кыска вакытлы яңгыр, җил төньяктан, җил көньяктан, көндезге темпе-ратура, явымсыз, болытлы.
Җөмлә төзү күнегүләре
Сүзләрне ятларга37 бит 4 нче күнегү
21
“Дару үләннәре” текстындагы лексик-грамматик материал
ГКК
1
Дару үләннәре исемнәрен сөйләмдә куллана белү.
Сүзлек, дәреслек белән эш
Бака яфрагы, үги ана яфрагы, мәт-рүшкә, гөлҗи-меш, кычыткан, даруханә, агулы
Моноло-гик сөйләм
41 бит 5 нче күнегү, дару үләннәре исемнәрен
ятларга
22
Сорау алмашлыклары.
(Кемне?Нәрсәне?)
ГКК
1
Төшем килеш кушымчаларын дөрес куллануга ирешү.
Күнегүләр эшләү.
Кемне?, нәрсәне?
Сүзлек диктанты.
40 бит 3 нче күнегү,үр-нәктәгечә язарга
23
“Көзге табигать” темасы буенча лек-сик-грамматик ма-териалны ныгыту.
ГКК
1
Өйрәнелгән материал белән файдалана белү.
Балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту.
Өйрәнелгән лексика
Тикшерү эше
Кагыйдәләр-не ятларга
42 бит 4 нче күнегү
24
“Көзге табигать” темасы буенча диктант.
Тикшерү
1
Мөстәкыйль эшли белү.
Белемнәрне тикшерү, бәяләү.
Өйрәнелгән лексика
Диктант.
Кагыйдәләр-не ятларга
25
Хаталар өстендә эш.
Күнегүләр эшләү.
ГКК
1
Җибәрелгән хаталарны төзәтә белү.
Контроль эштә җибәрелгән хаталарны күзәтү һәт төзәтү.
Өйрәнелгән лексика
Күнегүләр эшләү
Лексик материалны, кагыйдәләр-не ятларга
3. Без кошларга ярдәм итәбез.(18сәг.)
26
“Без кошларга ярдәм итәбез” темасына лексик минимум.
ЛКФ
д/м сөйләм
1
Тема буенча лексик минимум белән танышу, бездә кышлый торган кошларны белү.
Дәреслек, сүзлек белән эш. Монологик сөйләмне үстерү
Карлыгач, сан-дугач, күке, чыпчык, песнәк, күгәрчен, карга, торна, кыр каз-лары, тукран, кыр үрдәкләре, акчарлаклар
Моноло-гик сөйләм
46 бит 9 нчы күнегү
Диалогка төшеп кал-ган репли-каларны язарга
27
Кошларны сурәтләү
ГКК
1
Кошларны сурәтли белү.
Күнегүләр эшләү. Дәреслек белән эш.
Хәрәкәтчән,җи-тез, тырыш, туклана.
Сүзләрне алфавит тәртибендә яздыру
47 бит 6 күнегү, алфавитны кабатларга
28
Сорау алмашлыклары.
(Нәрсә?Нәрсәне?
Нәрсәнең?)
ГКК
1
Баш,төшем һәм иялек килеш кушымчаларын дөрес куллануга ирешү.
Сорау алмашлыкларsy истә калдыру.
Ул, аны, аның
Диалогик сөйләм
49 бит 5 нче күнегү,ти-ешле ку-шымчалар-ны куярга
29
Ашата,эчертә тибындагы грамматик төзелмәләр
ГКФ
1
Ашата,эчертә тибын-дагы грамматик тө-зелмәләрне куллануга кертү.
Күнегүләр эшләү. Дәреслек белән эш
Кунды, чукый башлады, ашыйсы килгән,канатын какты, ияләште
Күнегүләр эшләү
52 бит 9 нчы күнегү, җөмләләр төзергә
30
Хәзерге һәм үткән заман хикәя фигыльнең юклык формасы.
ГКК
1
Фигыльләрнең барлык һәм юклык формасын ясый белү.
Күнегүләр эшләү.
Бара,бармый, барды, бармады
Күнегүләр эшләү
54 бит 4 нче күнегү, тәрҗемә итәргә
31
Бәйлек сүзләр.
ГКК
1
Бәйлекләрне сөйләмдә куллана белү.
Бәйлекләрне таный белү.
Сөйләмдә куллану.
Өстендә, астында, канат, муен, уйнарга ярата
Җөмлә төзү күнегүләре
Бәйлекләрне ятларга
56 бит 10 нчы күнегү
32
Эш башлауны белдерү.
ГКФ
1
Эш башлауны белдерүче конструкцияләрне сөйләмдә куллана белү.
Күнегүләр эшләү.
Дәреслек, таблица белән эш.
Сәламәт, җилкә, шартлады, шаярырга, юкка чыкты, курыкты
Җөмлә төзү күнегүләре
60 бит 4,5 нче күнегү-ләрне язмача эшләргә
33
Исемнәрнең тартым белән төрләнеше.
ГКК
1
Актив үзләштерелгән исемнәрнең тартым белән төрләнешен аңлый белү.
Исемнәрне тартым белән төрләндерү. Күнегүләр эшләү.
Кошчык, җилкә
Күнегүләр эшләү
Кагыйдәне ятларга,
тутый кош, балык сүзлә- рен тартым белән төр- ләндерергә
34
Исемнәргә кушымчаларның ялгану тәртибе.
ГКФ
1
Исемнәргә кушымчаларның ялгану тәртибен белү.
Күнегүләр эшләү.
Кайвакыт, бервакыт, инде
Күнегүләр эшләү
63 бит 7 нче күнегү, кушымчалар ялгарга
35
Җөмләдә сүз тәртибе.
ГКФ
1
Татар телендә җөмләдә сүз тәртибе белән таныштыру
Күнегүләр эшләү.
Мин урамга чыктым.
Тәрҗемә итү
65 бит 8 нче күнегү, киңәйтеп язарга
36
Чөнки, шуңа күрә теркәгечләре
ГКК
1
Чөнки, шуңа күрә теркәгечләрен сөйләмдә куллана белү.
Теркәгечләрне таный белү.
Җөмләләр төзү.
Чөнки, шуңа күрә
Сүзлек диктанты.
68 бит 14 күнегү
37
“Без кошларга ярдәм итәбез” тема-сы буенча лексик-грамматик матери-алны ныгыту.
ГКК
1
Өйрәнелгән материал белән файдалана белү.
Балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү
Өйрәнелгән лексика
Тикшерү эше
Кагыйдәләр-не ятларга
70 бит 10 күнегү
38
“Без кошларга ярдәм итәбез” тема-сы буенча тест.
Тикшерү
1
Мөстәкыйль эшли белү.
Белемнәрне тикшерү, бәяләү.
Өйрәнелгән лексика
Тест
Кагыйдәләр-не ятларга
39
Хаталар өстендә эш.
Күнегүләр эшләү.
ГКК
1
Җибәрелгән хаталарны төзәтә белү.
Контроль эштә җибәрелгән хаталарны күзәтү һәт төзәтү.
Өйрәнелгән лексика
Күнегүләр эшләү
Лексик материалны, кагыйдәләр-не ятларга
4. Хайваннар дөньясында(13сәг.)
40
“Хайваннар дөньясында” темасына лексик минимум.
ЛКК
1
Тема буенча лексик минимум белән танышу.
Сүзлек, дәреслек белән эш.
Монологик сөйләү.
Кәҗә, сарык, сыер, төлке, куян, бүре, керпе, арыслан, фил, дөя, аю, ташбака җитез, юлбарыс, леопард, ат.
Моноло-гик сөйләм
Сүзләрне ятларга
75 бит 4 нче күнегү
41
Билгесез үткән заман хикәя фигыль
ГКФ
1
Билгесез үткән заман хикәя фигыльнең ясалышын белү.
Таблица белән эшләү.
Ситуатив күнегүләр башкару.
Ярыш, ярыша, ярышта катнаша, ярышырга тели, йоклый, бервакыт, уяна
Күнегүләр эшләү
Кагыйдәне ятларга
77 бит 8 нче күнегү, язмача эшләргә
42
Сыйфат дәрәҗәләре.
ГКФ
1
Сыйфат дәрәҗәләрен сөйләмдә куллана белү.
Күнегүләр эшләү.
Таблица белән эш итү.
Чикләвек, туган, урлый икән, оялган, кызгылт
Җөмлә төзү күнегүләре
Кагыйдәне ятларга
79 бит 3нче күнегү
43
Фигыльнең заман формаларын кабатлау.
ГКК
1
Фигыльнең заман формаларын камилләштерү.
Күнегүләр эшләү.
Фигыльләрне сөйләмдә куллану, җөмләләр, хикәя төзү
Кер, күр, кара, ди
Җөмлә төзү күнегүләре
80 бит 6 нчы күнегү, үрнәктәгечә язарга
44
Исемнәрдә иркәләү кушымчалары.
ГКК
1
Исемнәрдә иркәләү кушымчаларының кулланылышын ныгыту.
Күнегүләр эшләү.
Йомшаккай, тиенкәй, балакай.
Күнегүләр эшләү
Хайваннарга кушаматлар табарга.
45
Күрсәтү алмашлыклары.
ГКК
1
Күрсәтү алмашлыкларын сөйләмдә куллана белү.
Күрсәтү алмашлыкларны кертеп җөмләләр төзү.
Анда, монда
Күнегүләр эшләү
90 бит 4 нче күнегү
46
“Хайваннар дөньясында”тема-сы буенча лексик-грамматик матери-алны ныгыту.
ГКК
1
Өйрәнелгән материал белән файдалана белү.
Балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү
Өйрәнелгән лексика
Тикшерү эше
Лексик-грамматик материалны
карап чыгарга
47
“Хайваннар дөньясында”тема-сы буенча диктант
.
Тикшерү
1
Мөстәкыйль эшли белү.
Белемнәрне тикшерү, бәяләү.
Өйрәнелгән лексика
Диктант.
Кагыйдәләр-не ятларга
48
Хаталар өстендә эш.
Күнегүләр эшләү.
ГКК
1
Җибәрелгән хаталарны төзәтә белү.
Контроль эштә җибәрелгән хаталарны күзәтү һәт төзәтү.
Өйрәнелгән лексика
Күнегүләр эшләү
Лексик материалны, кагыйдәләр-не ятларга
5. Кышкы уеннар(11сәг.)
49
“Кышкы уеннар” темасына лексик минимум.
ЛКК
1
Тема буенча лексик минимум белән танышу.
Монологик сөйләү.
Ап-ак, кыскара, боз каплый, тун, эшли белә
Моноло-гик сөйләм
96 бит 6 нчы күнегү
диалог төзәргә
50
“Коля елга буенда” текстының лексик-грамматик материалы
ЛГКК
1
Текстның лексик-грамматик материалын ныгыту
Текстның эчтәлеген ныгыту буенча күнегүләр.
Туңган кебек, шуа башлады, бата башлады, тотынды, сузды
Күнегүләр эшләү
Кыш көне үзең белән булган ва-кыйга ту-рында язар-га
51
Янында, буена, бәйлекләре.
ГКК
1
Янында, буена бәйлекләрен сөйләмдә куллана белү.
Күнегүләр эшләү. Бәйлекләрне таный белү.
Янында , буена
Җөмлә төзү күнегүләре
102 бит 6 нчы күнегү, җөмләләр төзергә
52
Антоним сыйфатлар.
ГКК
1
Антоним сыйфатларны хикәя төзүдә куллана белү.
Антоним сүзләрне таба белү.
Батыр, ярдәмчел, эшчән, әдәпле, игътибарлы, юмарт
Күнегүләр эшләү
104 бит 9 нчы күнегү, хикәя язарга
53
“Кышкы уеннар” темасы буенча лексик-грамматик материалны ныгыту. Сүзлек диктанты.
ЛГКК
1
Өйрәнелгән материал белән файдалана белү.
Балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү
Өйрәнелгән лексика
Сүзлек диктанты.
Лексик-грамматик материалны
карап чы- гарга
105 бит 3 нче күнегү
54
“Кышкы уеннар” темасы буенча инша.
Тикшерү
1
Мөстәкыйль эшли белү.
Белемнәрне тикшерү, бәяләү.
Өйрәнелгән лексика
Инша.
Кагыйдәләр-не ятларга,
107 бит 10 күнегү
55
Хаталар өстендә эш.
Күнегүләр эшләү.
ГКК
1
Җибәрелгән хаталарны төзәтә белү.
Контроль эштә җибәрелгән хаталарны күзәтү һәт төзәтү.
Өйрәнелгән лексика
Күнегүләр эшләү
Лексик материалны,кагыйдәләр-не ятларга
6. Минем дусларым.(15сәг.)
56
“Минем дусларым” темасына лексик минимум.
ГКК
1
Инфинитив + телим конструкциясен сөйләмдә куллана белү
Күнегүләр эшләү.
Фигыльләрне сөйләмдә куллану, җөмләләр, хикәя төзү
Моң, телим, сөйләргә телим, эшләргә телим
Җөмлә төзү күнегүләре
Якын дустың турында хикәя язарга
57
Исем сүзтезмәләр.
ГКК
1
“Минем дустым” хикәясен төзеп монологик сөйли белү. Исем сүзтезмәләрне сөйләмдә дөрес куллана белү
Исем сүзтезмәләрне дөрес кулланып, җөмләләр төзү
Күршеләр, тагын да ныграк, бию түгәрәге, заманча
Күнегүләр эшләү
10 бит 9 нчы күнегү, тиешле кушымчаларны куеп язарга
58
Саннарның кулланылышы.
ГКФ
1
Җыю саннарын сөйләмдә куллана белү.
Күнегүләр эшләү.
Биш малай, өч дус, алар бишәү, без өчәү
Күнегүләр эшләү
Кагыйдәне ятларга,
13 бит 3 нче күнегү, язмача эшләргә
59
Исем ясаучы –чы/
-че кушымчалары.
ГКК
1
Сүз ясагыч кушымчаларны ялгау тәртибен белү.
Яңа исемнәр ясау.
Бакчачы, тимерче
Күнегүләр эшләү
Кагыйдәне ятларга,
17 бит 6 нчы күнегү, хикәя язарга
60
Эш башлануны белдерү.
ГКК
1
Эш башлануын белдерүче конструкция-не сөйләмдә куллана белү.
Күнегүләр эшләү.
Фигыльләрне сөйләмдә куллану, җөмләләр, хикәя төзү
Уйный башла-ды,эшли башла-ды, кебек, гел, бик, күбәләкләр
Җөмлә төзү күнегүләре
18 бит 3 нче күнегү, җөмләләр төзергә
61
Хикәя фигыль заманнары.
ГКК
1
Хикәя фигыльнең өйрәнелгән заман формаларын аңлап аера белү.
Фигыльләрне сөйләмдә куллану, җөмләләр, хикәя төзү
Яктырды, булмас инде, беркем дә, бәхет
Күнегүләр эшләү
Кагыйдәне ятларга,
19 бит 10 нчы күнегү
62
Киләчәк заман хикәя фигыль.
ГКК
1
Киләчәк заман хикәя фигыльнең ясалышын, аның зат-сан белән төрләнешен белү.
Күнегүләр эшләү.
Фигыльләрне сөйләмдә куллану, җөмләләр, хикәя төзү
Сорар, бирер
Күнегүләр эшләү
Кагыйдәне ятларга,
22 бит 7 нче күнегү
63
Кадәр бәйлеге
ГКФ
1
Кадәр бәйлеген дөрес куллану күнекмәләре булдыру.
Кадәр бәйлеген кулланып, җөмләләр төзү.
Идәннән түшәмгә кадәр
Күнегүләр эшләү
64
Билгесезлек алмашлыклары.
ГКФ
1
Билгесезлек алмашлыкларны чөйләмдә куллана белү.
Билгесезлек алмашлыкларын җөмләләр төзүдә куллану.
Нәрсәдер, нидер, кемдер
Сүзлек диктанты.
27 бит 6 нчы күнегү
65
“Минем дусларым” темасы буенча лек-сик-грамматик ма-териалны ныгыту. Сүзлек диктанты.
ГКК
1
Өйрәнелгән материал белән файдалана белү.
Балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү
Өйрәнелгән лексика
Сүзлек диктанты
Лексик-грам матик мате- риалны ка- рап чыгарга
66
“Минем дусларым” темасы буенча диктант.
Тикшерү
1
Мөстәкыйль эшли белү.
Белемнәрне тикшерү, бәяләү.
Өйрәнелгән лексика
Диктант.
Кагыйдәләр-не ятларга
67
Хаталар өстендә эш.
Күнегүләр эшләү.
ГКК
1
Җибәрелгән хаталарны төзәтә белү.
Контроль эштә җибәрелгән хаталарны күзәтү һәт төзәтү.
Өйрәнелгән лексика
Күнегүләр эшләү
Лексик материалны,кагыйдәләр-не ятларга
7. Яз килә!(15 сәг.)
68
“Яз килә” темасына лексик минимум.
ЛГКК
1
Тема буенча лексик минимум белән танышу.
“Яз” темасына хикәя төзү.
Гөрләшеп, сай-рашып, тышта, түбәдә, көй
Монологик сөйләм
34 бит 6 нчы күнегү, җөм-ләләртөзергә
69
Инфинитив + ярый, ярамый конструкцияләре.
ГКФ
1
Инфинитив + ярый, яра-мый конструкциялә-рен сөйләмдә куллана белү.
Күнегүләр эшләү.Фигыль-ләрне сөйләмдә куллану, җөмләләр, хикәя төзү
Укырга ярый, үсәргә ярамый
Җөмлә төзү күнегүләре
4-5 җөмлә төзергә
70
Антонимнар.
ГКК
1
Сүзләрнең антонимнарын табып сөйләмдә куллана белү
Антоним сүзләрне таба белү.
Каен яфрагы, каен бөресе, буш
Күнегүләр эшләү
37 бит 8 нче күнегү, җөмләләр төзергә
71
Билгесез үткән заман хикәя фигыль.
ГКК
1
Билгесез үткән заман хикәя фигыльләрне тексттан табып аера белү.
Күнегүләр эшләү.
Фигыльләрне сөйләмдә куллану, җөмләләр, хикәя төзү
Күкәй, шикәр, ботка, тары, ярма
Күнегүләр эшләү
Кагыйдәне ятларга, 43 бит 8 нче күнегү,тиешле хәрефләр-не куярга
72
8 нче март котлавын язу.
ГКК
1
8 нче март котлавын яза белү
Котлау язу.
Озын гомер, сәламәтлек, бәхет, шатлык
Котлау язу
Әниегезгә, әбиегезгә котлау язарга
73
Хикәя фигыль заманнары.
ГКК
1
Хикәя фигыль заманнарын аера белү.
Фигыльләрне сөйләмдә куллану, җөмләләр, хикәя төзү
Картайган, үсеп җиткән
Җөмлә төзү күнегүләре
48 бит 7 нче күнегү, фигыльләр-не таблицага язарга
74
Үтенеч белдерү.
ГКК
1
Итагатьле сорау формаларын сөйләмдә куллана белү.
Күнегүләр эшләү.
Бирегезче, бирегез әле, зинһар
Җөмлә төзү күнегүләре
52 бит 7 нче күнегү, тәрҗемә итеп язарга
75
Кушма саннар.
ГКК
1
Кушма саннарны дөрес яза белү.
Күнегүләр эшләү.
Шаян, тыйнак
Сүзлек диктанты.
54 бит 7 нче күнегү, бирелгән сүзләр белән җөмләләр төзергә
76
“Яз килә” темасы буенча лексик-грамматик мате-риалны ныгыту. Сүзлек диктанты.
ЛГКК
1
Өйрәнелгән материал белән файдалана белү.
Балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү
Өйрәнелгән лексика
Сүзлек диктанты
Лексик-грамматик материалны
карап чыгарга
77
“Яз килә” темасы буенча контроль эш.
Тикшерү
1
Мөстәкыйль эшли белү.
Белемнәрне тикшерү, бәяләү.
Өйрәнелгән лексика
Контроль эш.
Кагыйдәләрне ятларга
78
Хаталар өстендә эш.
Күнегүләр эшләү.
ГКК
1
Җибәрелгән хаталарны төзәтә белү.
Контроль эштә җибәрелгән хаталарны күзәтү һәт төзәтү.
Өйрәнелгән лексика
Күнегүләр эшләү
Лексик материалны,кагыйдәләр-не ятларга
8. Дүрт аяклы дусларыбыз.(12 сәг.)
79
“Дүрт аяклы дус-ларыбыз” темасына лексик минимум.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Тема буенча лексик минимум белән танышу.
Хикәя төзү.
Тап, маңгаенда, тәпие,хуҗасы
Монологик сөйләм
Үз этеңне тасвирларга
80
Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы.
ГКК
1
Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы ясый белү.
Күнегүләр эшләү.
Фигыльләрне сөйләмдә куллану, җөмләләр, хикәя төзү
Яратмый, эчми
Күнегүләр эшләү
Кагыйдәне ятларга,
58 бит 4 нче күнегү
81
Хәзерге заман хикәя фигыльнең юклык формасы.
ГКК
1
Үткән заман хикәя фигыльнең юклык формасын ясый белү.
Күнегүләр эшләү.
Фигыльләрне сөйләмдә куллану, җөмләләр, хикәя төзү
Күчеп килмәде, ачмады
Күнегүләр эшләү
61 бит 6 нчы күнегү, юк-лык форма-сына куярга
82
Сыз,-сез кушымчалы сыйфатлар
ГКК
1
Сыз,-сез кушымчалы сыйфатларны ясый белү.
Сыз,-сез кушымчалы сыйфатларны сөйләмдә куллана белү
Бүләк белән, бүләксез
Җөмлә төзү күнегүләре
62 бит 7 нче күнегү,тиеш-ле хәрефләр куеп язарга.
83
Хикәя фигыльнең зат-сан белән төрләнүе.
ГКК
1
Хикәя фигыльне зат-сан белән төрләндерә белү.
Фигыльләрне сөйләмдә куллану, җөмләләр, хикәя төзү
Куй, уйла
Күнегүләр эшләү
63 бит 3 нче күнегү,таблицаны туты-рырга
84
Бәйлек сүзләрнең килеш белән төрләнеше.
ГКК
1
Бәйлек сүзләрне сөйләмдә куллана белү.
Күнегүләр эшләү.
Сорау җөмләләр төзү.
Егылып төшкән, әмма, коткарыгыз, качкан
Күнегүләр эшләү.
68 бит 6 нчы күнегү,җөм-ләләрне киңәйтеп язарга
85
“Дүрт аяклы дусларыбыз”тема-сы буенча лексик-грамматик мате-риалны ныгыту. Сүзлек диктанты
ГКК
1
Өйрәнелгән материалны файдалана белү.
Балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү
Өйрәнелгән лексика
Сүзлек диктанты.
Лексик-грамматик материалны
карап чыгарга
86
“Дүрт аяклы дусла-рыбыз”темасы буенча изложение.
Тикшерү
1
Мөстәкыйль эшли белү.
Белемнәрне тикшерү, бәяләү.
Өйрәнелгән лексика
Изложение.
Кагыйдәләр-не ятларга
87
Хаталар өстендә эш.
Күнегүләр эшләү.
ГКК
1
Җибәрелгән хаталарны төзәтә белү.
Контроль эштә җибәрелгән хаталарны күзәтү һәт төзәтү.
Өйрәнелгән лексика
Күнегүләр эшләү
Лексик материалны,кагыйдәләр-не ятларга
9.Татарстан Республикасы(11 сәг.)
88
“Татарстан Республикасы” темасына лексик минимум.
ЛГКК
1
Укучылар белән тема буенча өйрәнелгән, лексиканы кабатлау, яңаларын үзләштерү.
Тема буенча әңгәмә булдыру.
Ватан, туган җир, туган ил, бодай, табигать арыш, файдалы казылма лар,тирән, искит-кеч, милләт, вә-кил, дәүләт теле.
Моноло-гик сөйләм
“Татарстан Республика-сы” дигән темага хикәя төзергә
89
Татарстан шәһәрләренең татарча атамалары.
ГКК
1
Сөйләмдә дөрес куллана белү.
Күнегүләр эшләү.
Минзәлә, Зәй,Алабуга һ.б.
Диалогик сөйләм
77 бит 9 нчы күнегү,язма-ча эшләргә
90
Исем сүзтезмәләр.
ГКК
1
Исем сүзтезмәләрнең ясалышын камилләштерү.
Алган белемнәрне кабатлау, ныгыту, өстәмә материал бирү.
Башкала, мәчет, истәлек, манара, ханбикә
Күнегүләр эшләү
“Казан”ди-гән темага хикәя төзергә
91
Кая? Кайда?Кайдан? сорауларына җавап бирүче сүзләр.
ГКК
1
Килеш кушымчаларын дөрес ялгый белү.
Күнегүләр эшләү.
Башка, очрашабыз
Сүзлек диктанты.
82 бит 8 нче күнегү,тиешле хәрефләр-не куеп язарга
92
“Татарстан Респуб-ликасы”темасы буенча лексик-грамматик мате-риалны ныгыту. Тест.
ЛГКК
1
Өйрәнелгән материал белән файдалана белү.
Балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү
Өйрәнелгән лексика
Тест
Лексик-грамматик материалны
карап чыгарга
93
“Татарстан Респуб-ликасы”темасы буенча диктант
Тикшерү
1
Мөстәкыйль эшли белү.
Белемнәрне тикшерү, бәяләү.
Өйрәнелгән лексика
Диктант
Кагыйдәләр-не ятларга
94
Хаталар өстендә эш.
Күнегүләр эшләү.
ГКК
1
Җибәрелгән хаталарны төзәтә белү.
Контроль эштә җибәрелгән хаталарны күзәтү һәт төзәтү.
Өйрәнелгән лексика
Күнегүләр эшләү
Лексик материалны,кагыйдәләр-не ятларга
10.Чәчәкле җәй, ямьле җәй.(9сәг.)
95
“Чәчәкле җәй, ямьле җәй” темасына лексик минимум.
ЛГКФ
1
Тема буенча лексик минимум белән танышу.
Тема буенча әңгәмә булдыру.
Алан, басу, җәйләү, төс, шушы, ис
Моноло-гик сөйләм
85 бит 5 нче күнегү“Җәй-ге табигать” дигән хикәя язарга
96
Билгене белдерүче сүзләр.
ГКК
1
Билгене белдерүче сүзләрне хикәя төзүдә куллана белү.
Билге сүзләрен кеше характерына бәя бирүдә куллану.
Ачы, баллы, татлы, тәмле
Күнегүләр эшләү
89 бит 10 нчы күнегү, татарча язарга
97
Тезмә сүзләр.
ГКФ
1
Тезмә сүзләр ясалышын аңлый белү.
Күнегүләр эшләү.
Тезмә сүзләрне җөмлә төзүдә куллана белү.
Кура җиләге,җир җиләге, каен җиләге
Сүзлек диктанты.
90 бит 4 нче күнегү, язмача эшләргә
98
Б.С.Ү.”Минем җәйге ялым”
ЛГКК
3
Өйрәнелгән лексиканы кулланып, хикәя яза белү күнекмәләре
Өйрәнелгән лексиканы кулланып, хикәя яза белү күнекмәләре
Өйрәнелгән лексика
Хикәя язу
Хикәяне язып бетерергә
99
“Чәчәкле җәй, ямьле җәй”темасы буенча лексик-грам матик материалны ныгыту. Тест.
ЛГКК
1
Өйрәнелгән материалны файдалана белү.
Балаларның алган белемнәрен күзәтү, ныгыту, бәяләү
Өйрәнелгән лексика, грамматика
Тест
Лексик-грамматик материалны
карап чыгарга
100
Ел буена үтелгәннәр буенча контроль эш.
Тикшерү
1
Мөстәкыйль эшли белү.
Белемнәрне тикшерү, бәяләү.
Өйрәнелгән лексика, грамматика
Контроль эш
Кагыйдәләр-не ятларга
101-102
Хаталар өстендә эш
Күнегүләр эшләү.
ЛГКК
2
Җибәрелгән хаталарны төзәтә белү.
Контроль эштә җибәрелгән хаталарны күзәтү һәт төзәтү.
Өйрәнелгән лексика, грамматика
Күнегүләр эшләү
Лексик материалны, кагыйдәләр-не ятларга
103-105
Ел буена үтелгәннәр буенча йомгаклау.
Л ГКК
д/м сөйләм
3
Диалогик-монологик сөйли белү.
Үтелгән лексик-грамматик минимумны йомгаклап кабатлау.
Өйрәнелгән лексика, грамматика
Мәгълүмат һәм белем бирү чыганаклары:
1. “Мәгариф турында” Россия Федерациясенең Законы (“Закон об образовании” Закон Российской Федерации)
2. “Мәгариф турында” Татарстан Республикасы Законы (6,7,10,32 маддә).
3. К.С.Фәтхуллова, Ф.Х. Җәүхәрова. Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы (рус телендә сөйләшүче балалар өчен): 1-11 нче сыйныфлар /. – Казан: Мәгариф,2010
4. Дәреслек: Татар теле һәм уку китабы , 4 нче сыйныф (рус телендә белем бирүче дүртьеллык башлангыч мәктәп өчен).Ике кисәктә.Р.З.Хәйдәрова, 2010 ел.
5. Татар теле дәресләре.4 нче сыйныф.Рус телендә сөйләшүче балалар белән эшләүче укытучылар өчен кулланма.Р.З.Хәйдәрова, Мәгариф,2000 ел.
6. Диктантлар җыентыгы (төрле авторлар)
7. К.С. Фәтхуллова, Р.В. Галләмова.Тесты по татарскому языку: для 4 класса четырёхлетней начальной школы (для русскоязычных учащихся). –Казан: Гыйлем, 2010 ел.
7. З. Н. Хәбибуллина, К. Х. Фәйзрахманова. Татар теленнән мөстәкыйль эшләр. К.: “Мәгариф”, 2008 ел.
10. Р.Р. Нигъмәтуллина.Татарча да яхшы бел. Контроль тестлар һәм текстлар. К.: “Мәгариф”, 2006 ел.
11. Вәлиева Ф.С., Саттаров Г.Ф. Урта мәктәп һәм гимназияләрдә татар телен укыту методикасы, К..: Раннур н-ты, 2000 е
[pic]
4нче сыйныфта әдәби укудан
эш программасы
Аңлатма язуы
Рус телле балаларга уку дәресләрен укытуның төп максаты: укучыларны татарча аралашырга өйрәтү, лексик, грамматик нигезләрен системалы рәвештә үзләштерү,телдән һәм язма сөйләм осталыгы һәм күнекмәләрен камилләштерү, татар теленә хөрмәт тәрбияләү, бу телнең дәүләт теле буларак әһәмияте зур булуына төшендерү.
Бу максатка ирешү өчен, түбәндәге бурычларны хәл итү сорала:
1. татар сөйләмен тыңлап аңларга күнектерү;
2. татар этикеты тәгъбирләрен кертеп, бирелгән ситуация буенча диалогик сөйләм оештырырга өйрәтү;
3. программада күрсәтелгән лексик темалар буенча телдән яки язмача монологик сөйләм булдыруга ирешү;
4. карап чыгу, танышу, өйрәнү, эзләнү максаты белән уку төрләрен кулланып, төрле жанрдагы текстларны аңлап уку күнекмәләрен үстерү;
5. татар халкының фән, мәгариф, сәнгать, мәдәният өлкәсендәге казанышлары, күренекле шәхесләре белән таныштыруны дәвам итү;
6. халыкларның үзара аңлашып, тату яшәвенә омтылыш тәрбияләү.
Татар әдәбиятыннан эш программасы рус телендә сөйләшүче балаларны Р.З.Хәйдарованың коммуникатив технология нигезендә татарча сөйләшергә өйрәтү өчен төзелгән укыту-методик комплексына таянып төзелде. Укыту-методик комплексы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан расланган татар теле .һәм татар әдәбияты программаларына нигезләнеп төзелде.
Р.З. Хәйдәрова, Н.Г. Галиева, Ә.Г. Әхәтова” Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпләрдә татар теле укыту программасы “1-4. Казан, 2009 ел
Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева “Коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбият укыту программасы” 1-1
Укыту-методик комплексы түбәндәге компонентлардан тора:
1. Дәреслек: Татар теле һәм уку китабы , 4 нче сыйныф (рус телендә белем бирүче дүртьеллык башлангыч мәктәп өчен).Ике кисәктә.Р.З.Хәйдәрова, 2010 ел..
2. Р.З. Хәйдәрова, Н.Г. Галиева, Ә.Г. Әхәтова Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпләрдә татар теле укыту программасы 1-4. Казан, 2009 ел.
3. Р.З. Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева “Коммуникатив технология нигезендә рус телле балаларга татар теле һәм әдәбият укыту программасы” 1 — 11.
Программа елга 105 сәгатькә исәпләнә, сәгатьләр күләме атнага 3 сәгать.
Тематик планда дәрес типларының исемнәре кыскартылып күрсәтелде:
ЛКФ - лексик күнекмәләр формалаштыру
ЛКК - лексик күнекмәләр камилләштерү
ГКФ - грамматик күнекмәләр формалаштыру
ГКК - грамматик күнекмәләр камилләштерү
ЛГКК - лексик-грамматик күнекмәләр камилләштерү
Д/с - диалогик сөйләм
М/с - монологик сөйләм
Программаның эчтәлеге
Шәхси гигиена турында сөйли белү. Бер – береңне мактый белү. Каядыр баруны бергәләп планлаштыра белү. Предметның барлыгын-юклыгын әйтә белү. Табибка кайсы җирең авыртуны әйтә белү.
4
Безнең гаилә.
Гаилә турында сөйли белү. Бергәләп табын әзерләүне планташтыра белү. Бер-береңне табынга чакыра, кыстый белү, ашаганнан соң, рәхмәт әйтә белү.
5
Ел фасыллары. Көз.
Көз билгеләре турында сөйли белү. Җиләк-җимешләрнең. Яшелчәләрнең тәмен, төсен әйтә белү, аларны сатып ала белү.
6
Ел фасыллары. Кыш.
Кышкы табигатьне сурәтли белү. Кышкы уеннар турында сөйли белү. Кышкы уеннарга чакыра белү.
7
Ел фасыллары. Яз җитә.
Язгы табигать турында сөйли белү. 8нче Март бәйрәме белән котлый белү.
8
Ел фасыллары. Ямьле җәй.
Җәй көне турында сөйли белү. Нинди транспорт белән баруыңны әйтә белү. Татар халык шагыйре Г.Тукай турында мәгълүмат бирә белү.
9
Татарстан – туган ягым.
Бер-береңнең яшәү урынын сорый һәм кайда яшәгәнеңне әйтә белү. Татарстан турында кыскача мәгълүмат бирә белү. Казан турында мәгълүмат бирә белү.Авыл турында мәгълүмат бирә белү.
10
Кибеттә.
Кибеттә киемнәр сатып ала белү. Комплимент әйтә белү. Ашамлыклар сатып ала белү.
Бүлекләр һәм бүлекләргә кертелгән үзгәрешләр
Барлыгы
Теоретик материал
Бәйләнеш-ле сөйләм үстерү
Сыйныфтан тыш уку
1.
Яна уку елы котлы булсын!
5
8
1
2.
Көзге табигать
6
4
1
3.
Без кошларга ярдәм итәбез
7
6
1
1
4.
Хайваннар дөньясында
7
6
5.
Кышкы уеннар
7
6
1
6.
Минем дусларым
8
6
1
1
7.
Яз килә!
8
7
1
8.
Дүрт аяклы дусларыбыз
4
3
1
1
9.
Татарстан Республикасы
4
4
1
10.
Чәчәкле җәй, ямьле җәй
7
5
1
1
Кабатлау һәм ныгыту
3
1
Барлыгы:
50
44
6
5
СӨЙЛӘМ ЭШЧӘНЛЕГЕ ТӨРЛӘРЕНӘ ӨЙРӘТҮГӘ ТАЛӘПЛӘР:
- ТЫҢЛАП АҢЛАУ
ДИАЛОГИК СӨЙЛӘМ
МОНОЛОГИК СӨЙЛӘМ
УКУ
ЯЗУ
Җанлы сөйләмне тыңлап, аралаша алуга ирешү;
Ишеткән сөйләмнең, җөмләнең эчтәлегенә төшенү.
Программада күрсәтелгән темалар буенча диалогта катнашу;
Лексик тема буенча укытучының сорауларына җавап бирә һәм сораулар куя белү;
Татар сөйләм этикеты үрнәкләреннән урынлы файдаланып, әңгәмә кору.
Укылган өзек яисә караган рәсем буенча өйрәнелгән җөмлә төрләрен файдаланып, хикәя төзү;
Укыган хикәядәге вакыйгаларга охшашлык буенча яки укытучы тәкъдим иткән сюжет буенча балаларның үзләре белән булган хәлләр турында кечкенә хикәяләр төзеп сөйләүләрен оештыру.
Сәнгатьле укуга әзерләнә белү: эчтәлекне аңлау, сурәтләнгән күренешне ачык итеп күз алдына китерү, фраза һәм шигырь юлларының яңгырашын ишетү, ритмын отып алу, башкару максатын аңлау;
Дөрес, аңлап, тиешле дәрәҗәдә йөгерек һәм сәнгатьле уку;
Укыган китапларның исемнәрен, авторларын хәтерләп әйтә алу.
Ел дәвамында терәк сүзләр белән хикәя язу күнекмәләрен камил-ләштерү;
Укылган өзек яки караган рәсем буенча, өйрәнелгән җөмлә төрләрен файдаланып, хикәя язу;
Бәйрәмнәр белән котлап, котлау кәгазьләре язу;
Сүзлек диктантлары язу.
Әдәби укудан
4 нче сыйныф өчен
календарь-тематик план
Тема
Дәрес тибы
Сәг. са-ны
Көтелгән нәтиҗәләр
Укучыларның
эшчәнлек
төре
Лексика
Тикшерү
төре
Үткәрү вакыты
Өй эше
План
буенча
Факт-та
1.Яңа уку елы котлы булсын!(9 сәг.)
1
Белем бәйрәме.
ЛГКК
д/ м сөйләм
1
Беренче сентябрь көне ничек узуы турында сөйли белү.
Парларда эшләү, монологик сөйләү.
Белем, бәйрәме, бәйләм, тапшы-ра, бәйрәмчә.
Монологик сөйләү
6 бит 4 күнегү,төр-кемләргә
2
Яңа уку елы котлы булсын!
ЛГКК
д/ м сөйләм
1
Беренче сентябрь көне ничек узуы турында сөйли белү.
Парларда эшләү, монологик сөйләү.
Белем, бәйрәме, бәйләм, тапшы-ра, бәйрәмчә.
Монологик сөйләү
8 бит 3 күнегү,диа-лог төзергә
3
Х. Гарданов. “К” хәрефе”.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Шигырьне сәнгатьле укый белү.
Шигырьне сәнгатьле уку күнекмәләрен булдыру. Шигырь
яңгырашын ишетү.
Кала, колак, канат, камыр изә, күмәч.
Сәнгатьле уку
10 бит 7 күнегү,сән-гатьле укырга
4
Р. Миңнуллин. “Үсми калган хәреф”.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Шигырьне сәнгатьле укый белү
Шигырьне сәнгатьле уку күнекмәләрен булдыру. Шигырь
яңгырашын ишетү.
Каңгырып йөри, кайгырып йөри, эшләре яман
Сәнгатьле уку
12 бит 7 күнегү, ят-ларга
5
Б.С.Ү.“Яңа уку елы” турында хикәя төзү.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Хикәя төзи белү
Парларда эшләү, монологик сөйләү.
Өйрәнелгән лексика
Монологик сөйләү
16 бит 9 күнегү, дәфтәргә язарга
6
Б. Рәхмәт. “Хисап мәсьәләләре”.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Шигырьне яттан сөйли белү
Шигырьне сәнгатьле уку күнекмәләрен булдыру.
Шигырь яңгырашын ишетү.
Кушарга, алырга, мәсьлә, тапкырларга, бүләргә, мисал
Шигырьне яттан сөйләү
18 бит 6 күнегү, ятларга
7
“Алешаның көндәлек режимы” тексты
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Текст белән эшләү. Сорауларга җавап бирү.
Хикәя төзү.
Өйрәнелгән лексика
Монологик сөйләү
21 бит 9 күнегү, сөйләргә
8
“Эш урыны” тексты
ЛГКК д/м сөйләм
1
Текст белән эшләү. Сорауларга җавап бирү.
Хикәянең эчтәлеген сөйләү.
Тәртип, эш урыны, һәрва-кыт, куям, кирәк, сүндерәм
Монологик сөйләү
24 бит 11 күнегү,җа-ваплар
9
“Алсу” тексты
ЛГКК д/м сөйләм
1
Текст белән эшләү. Сорауларга җавап бирү.
Текстның эчтәлеген сөйләү.
Кәефсез, бугай, үкенде, озак, гаеп, гаепләде, башта
Сорауларга җавап бирү
29 бит 9 күнегү,сән-гатьле укырга
2.Көзге табигать.(5 сәг.)
10
Көзге табигать
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Көз билгеләре турында сөйли белү.
Парларда эшләү, монологик сөйләү.
Саргая, коела, кышлыйлар,кыскара,табигать, озыная
Монологик сөйләү
35 бит 6 күнегү, эчтәлеген сөйләргә
11
“Көз”темасына шигырь уку дәресе (Сыйныфтан тыш уку.)
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Көз турында татар шагыйрьләренең шигырьләрен белү
Шигырьләрне сәнгатьле уку.
Өйрәнелгән лексика
Монологик уку
1шигырьне ятларга
12
Һава торышы.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Һава торышы турында мәгълүмат бирә белү.
Парларда эшләү, монологик сөйләү.
Көнбатыш, көнчыгыш, явымлы, явым-сыз, югала, бо-лытлы, җил төньяктан, шикелле
Монологик сөйләү
38 бит 8 күнегү,сөй-ләргә
13
Дару үләннәре.
ЛГК
д/м сөйләм
1
Хикәяне сәнгатьле укый белү.
Текстның эчтәлеген сөйләү.
Искиткеч бай,
дару үләннәре, бака яфрагы,үги ана яфрагы,
ютәл,мәтрүш-кә, гөлҗимеш.
Сәнгатьле уку.
39 бит 1, 4 күнегүләр, ятларга
14
Көз турында хикәя төзү
ЛГК
д/м сөйләм
1
Хикәя төзи белү
Парларда эшләү, монологик сөйләү.
Өйрәнелгән лексика
Монологик сөйләү
41 бит 1 кү-негү,язарга
3.Без кошларга ярдәм итәбез.(7сәг.)
15
Ш. Маннур. “Кошлар китә”.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Шигырьне сәнгатьле укый белү.
Кошлар турында белешмә бирә белү.
Шигырьне сәнгатьле уку күнекмәләрен булдыру.
Шигырь яңгырашын ишетү.
Аккош, күке, карлыгач, сандугач, кыр казлары, кыр үрдәкләре, кун, чукы, ияләш, тышта, җим, кызганыч, туң
Сәнгатьле уку
46 бит 11 күнегү,сән-гатьле укырга
16
Маратларга кунак килде.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Хикәяне сәнгатьле укый белү.
Текстның эчтәлеген сәнгатьле уку.
Өйрәнелгән лексика
Монологик сөйләү.
47 бит 5 күнегү,сөй-ләргә
17
Г. Лотфи. “Песнәк белән Әнисә”.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Хикәяне сәнгатьле укый белү.
Текстның эчтәлеген сәнгатьле уку.
Песнәк, ашыйсы килгән, күз ачып йомганчы
Сәнгатьле уку
51 бит 11күнегү, сөйләргә
18
Җ.Тәрҗемәнов. “Чирик”.Текстның 1 нче өлеше өстендә эш
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Хикәянең эчтәлеген сөйли белү.
План буенча сөйләү.
Әңгәмә булдыру.
Өшегән,тәпилә-ре,туңган,кыз-гандык,түбән иде,йомды кинәт, эремчек, ярма, җим,чу-кыды.
Эчтәлекне сөйләү
57 бит 13 күнегү,җа-ваплар.
19
Җ.Тәрҗемәнов. “Чирик”.Текстның 2 нче өлеше өстендә эш
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Хикәянең эчтәлеген сөйли белү.
План буенча сөйләү.
Әңгәмә булдыру.
Җилкә,куна, шаярырга, шартлатырга, курыкты.
Эчтәлекне сөйләү
59 бит, 2 күнегү,сөй-ләргә
20
Җ.Тәрҗемәнов. “Чирик”.Текстның 3 нче өле-ше өстендә эш
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Хикәянеңнең эчтәлеген сөйли белү.
План буенча сөйләү.
Әңгәмә булдыру.
Шаккаттым, коткарды, төшә, менә.
Эчтәлекне сөйләү
67 бит 8 күнегү,җа-ваплар
21
Б.С.Ү”Без кош ларга ничек ярдәм итәбез”
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен үстерү
План буенча сөйләү.
Әңгәмә булдыру.
Өйрәнелгән лексика.
Монологик сөйләү
Хикәя язарга
4.Хайваннар дөньясында.(7сәг.)
22
Хайваннар дөньясында.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Хайваннар турында сорый һәм белешмә бирә белү.Аларны тасвирлый белү.
Парларда эшләү, монологик сөйләү.
Буе, авырлыгы, туклана, энә, энәле, ташый, чикләвек.
Монологик сөйләү
73 бит 4 күнегү,җа-ваплар
23
Ә. Кари. ” Тиен.”
ГКК
д/м сөйләм
1
Шигырьнең эчтә-леген сөйли белү
Шигырьне сәнгатьле уку күнекмәләрен булдыру.
Тиен,зур кой-рыклы, җитез тиен, гомер итә.
Эчтәлекне сөйләү
74 бит 1 күнегү (ятларга)
24
Г. Тукай. “Ташбака белән Куян”.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Хикәянеңнең эчтәлеген сөйли белү.
План буенча сөйләү
Әсәрдәге геройларга бәя бирү, үз фике -реңне әйтү.
Ташбака, ярыша, хурлан, оял, үкенде
Эчтәлекне сөйләү
77 бит 8 күнегү,со-раулар куярга
25
Ялкау тиен.
ЛГКК
д/м
сөйләм
1
Хикәянең эчтәлеген сөйли белү.
Укылган хикәянең эчтәлеген сөйли белү.
Чикләвек,туган,урлый икән, оялган,кызгылт.
Монологик сөйләү
83 бит 7 күнегү, җаваплар
26
Яшел энәле керпе.
ЛГКК
д/м
сөйләм
1
Хикәянеңнең эчтәлеген сөйли белү.
Укылган хикәянең эчтәлеген сөйли белү.
Әйләнеп чык-кан, энәләрен иснәгән,ышан-маган,булса да.
Монологик сөйләү
85 бит 7 күнегү,сән-гатьле
укырга
27
Безнең урманнарда.
ЛГКК
д/м
сөйләм
1
Хикәянең эчтәлеген сөйли белү.
Укылган хикәянең эчтәлеген сөйли белү.
Очрый,бер сере,озынлыгы, юанлыгы,авыр-лыгы,бөҗәкләр.
Монологик сөйләү
89 бит 8 күнегү, җа-ваплар
28
“Куян баласы” З.Гомәрова (Сыйныфтан тыш уку)
ЛГКК
д/м
сөйләм
1
Хикәянеңнең эчтәлеген сөйли белү.
Укылган хикәянең эчтәлеген сөйли белү
Монологик сөйләү
Р.Ишмора-това “Яңа чана”укыр-га
5.Кышкы уеннар.(7сәг.)
29
Кыш билгеләре
ЛГКК д/м сөйләм
1
Кыш билгеләрен сөйли белү.
Парларда эшләү, монологик сөйләү.
Кар ява, салкын җил исә, елгада су туңа, көннәр кыскара, боз каплады
Монологик сөйләү
93 бит 7 күнегү,кыш билгеләре
30
Кышкы уен.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Укылган хикәянең эчтәлеген сөйли белү.
Хикәяне рольләргә бүлеп уку.
Чана, кар бабай,күмер,рә-хәтләнеп, көле-шәләр.
Укылган хикәянең эчтәлеген сөйли белү.
95 бит 8 күнегү,сөй-ләргә
31
Чаңгыда шуу.
ЛГКК д/м сөйләм
1
Диалоглар төзи белү.
Парларда эшләү, диалогик-монологик сөйләү.
Канатсыз, аяксыз, тышта, кышын, тышта, өелә, җәелә
Диалогик-монологик сөйләү.
96 бит 6 күнегү,диа-лог төзергә
32
Коля елга буенда.
ЛГКК д/м сөйләм
1
Укылган хикәянең эчтәлеген сөйли белү.
Парларда эшләү, диалогик-монологик сөйләү.
Тимераяк, боз, капланган, ка-мышлар, туң-ган, тотынды
Диалогик-монологик сөйләү
99 бит 4 күнегү,җа-ваплар
33
Җ. Дәрзаман. “Камыраяк”.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Шигырьне сәнгатьле укый белү.
Шигырьне сәнгатьле уку күнекмәләрен булдыру.Шигырь яңгырашын ишетү.
Дерелди, барып төштем, үртәп, көлеп тора
Сәнгатьле уку
102 бит 7 күнегү,сөй-ләргә
34
Б. Рәхмәт. “Яңа ел килгәч”.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Яңа ел турында сөйли белү.
Бәйрәмдә нишләгә-неңне әйтә белү. Яңа елга багышланган шигырьләрне яттан сөйләү.
Парларда эшләү, монологик сөйләү.
Быел, былтыр, иске ел, яңа ел
Монологик сөйләү
104 бит 10 күнегү, ятларга
35
Б.С.Ү.”Яңа ел бәйрәме”
”.
1
Бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен үстерү
Мөстәкыйль эшләү күнекмәләре
Монологик, диалогик сөйләү
Хикәяне дәфтәрләр-гә язарга
6.Минем дусларым.(8сәг.)
36
Минем дустым.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Текстны сәнгатьле укарга өйрәнү.
Парларда эшләү, монологик сөйләү.
Күршеләр,та-гын да ныг- рак,бию түгә- рәге,заманча
Монологик сөйләү
10 бит 10 күнегү, сәнгатьле укырга,
37-40
Г. Бәширов. “Сылтау”.
ЛГКК
д/м сөйләм
3
Укылган хикәянең эчтәлеген, үзеңнең дустың турында сөйли белү.
План буенча сөйләү
Әсәрдәге геройларга бәя бирү, үз фикереңне әйтү.
Сылтау, яратмаган әйбер
Монологик сөйләү
14 бит 8, 9 күнегүләр, хикәя төзергә
40-43
И. Туктар. “Алма”.
ЛГКК
д/м сөйләм
4
Хикәяне сәнгатьле укый белү.
Текстның эчтәлеген сәнгатьле уку.
Ашасаң, кызга-ныч, түзмәде, ямь, татлы
Сәнгатьле уку
17 бит 3 күнегү,со-раулар язарга
44-46
Д. Аппакова. “Шыгырдавыклы башмак-лар”.1 кисәк
ЛГКК
д/м сөйләм
3
Текстның эчтәлеген сөйли белү.
План буенча сөйләү
Әсәрдәге геройларга бәя бирү, үз фикереңне әйтү.
Шыгырдавыклы башмаклар, тоелды, беркем дә, өй эче яктырды.
Эчтәлекне сөйләү
22 бит 8 күнегү,җа-ваплар.
47-48
Д. Аппакова. “Шыгырдавыклы башмак-лар”.2 кисәк
ЛГКК
д/м сөйләм
2
Текстның эчтәлеген сөйли белү.
План буенча сөйләү
Әсәрдәге геройларга бәя бирү, үз фикереңне әйтү.
Ачыла, йомыла, идәннән түшәм-гә кадәр, сузды.
Эчтәлекне сөйләү
25 бит 9 күнегү, эчтәлеген сөйләргә.
49
Д. Аппакова. “Шыгырдавыклы башмак-лар”.3 кисәк
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Текстның эчтәлеген сөйли белү.
План буенча сөйләү
Әсәрдәге геройларга бәя бирү, үз фикереңне әйтү.
Күзе төште, сокланып карап торды, күкрә-генә кысты, кыен, киеп кара
Эчтәлекне сөйләү
29 бит 12, күнегүләр, җаваплар язарга
50-55
Б.С.Ү.”Чын дус нинди була?”
ЛГКК
д/м сөйләм
6
Бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен үстерү
Үз фикереңне әйтә белү
Хикәя төзү
Хикәяне дәфтәрләр-гә язарга
56-57
“Яңа чана” Р.Ишморатова (Сыйныфтан тыш уку)
ЛГКК
д/м сөйләм
2
Мөстәкыйль уку күнекмәләрен үстерү
Үз фикереңне әйтә белү
Эчтәлек сөйләү
Г.Тукай” Шүрәле” укырга
7.Яз килә.(8сәг.)
58-59
Яз килә.
Б. Рәхмәт. “Яз килә”.
ЛГКК
д/м сөйләм
2
Яз билгеләре турын-да сөйли белү.8 нче Март бәйрәме белән котлый белү.Автор турында кечкенә белешмә бирү.
Язучының биографиясен сөйләү, шигырьне сәнгатьле уку.
Табигать, уяна, үсәргә тели, орлык, калын, карга боткасы, ярма, шагыйрь, шигырь
Монологик сөйләү
33 бит 8 күнегү, сәнгатьле укырга
60-61
К. Маховский. “Язгы авазлар”.
ЛГКК
д/м сөйләм
2
Текстның эчтәлеген сәнгатьле укый белү.
Текстның эчтәлеген сәнгатьле уку, яз турында сөйләү.
Каен яфрагы, каен бөресе, буш
Сәнгатьле уку
40 бит 7 күнегү,сөй-ләргә
62-63
Карга боткасы.
ЛГКК
д/м сөйләм
2
Образга бәя бирү.
Текстның эчтәлеген сәнгатьле уку. Сорауларга җавап бирү.
Карга боткасы, түтәй, дөньяда, сый,ярма,чумар,сирәк.
Эчтәлекне сөйләү
43 бит 11 күнегү,сөй-ләргә
64-66
Б.С.Ү.”Яз- иң матур ел фасылы”
ЛГКК
д/м сөйләм
3
Яз билгеләрен кулланып, яз турында сөйли белү.
Яз билгеләрен кулланып, яз турында сөйли белү.
Өйрәнелгән лексика
Хикәя төзү
Шул темага хикәя язар-га
67-69
Минем әнием иң әйбәте.
ЛГКК
д/м сөйләм
3
Шигырьне сәнгатьле укый белү.
Сорауларга җавап бирү.Сәнгатьле уку.
Адашкан, иң әйбәте.
Ошаган өлешен ятларга.
45 бит 5 күнегү
(сөйләргә)
70
Л. Толстой. “Әбисе белән оныгы”.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Өй хезмәтендә катнашуың турында әйтә белү.Итагатьле сүзләрне сөйләмдә куллана белү.
Әсәрдәге геройларга бәя бирү, үз фикереңне әйтү.
Онык, картайган, үсеп җиткән,тырыс, шундук, бирче рәтләп
Монологик сөйләү
48 бит 10 күнегү,эч-тәлек сөйләргә
71-72
.М. Газизов. “Рәхмәт”.
ЛГКК
д/м сөйләм
2
Итагатьле сүзләрне сөйләмдә куллана белү.
Әсәрдәге геройларга бәя бирү.
Тырыш,шундук.бирче, рәтләп.
Сәнгатьле уку
51бит 3 күнегү, җаваплар
73-75
В. Овсеева. “Әниләре һәм кызлары”
ЛГКК
д/м сөйләм
3
Өй хезмәтендә катнашуың турында әйтә белү.
Әсәрдәге геройларга бәя бирү, үз фикереңне әйтү.
Эшчән, тырыш, ялкау, шаян, әдәпле, тәрбия- сез, тыйнак
Сорауларга җавап бирү
55 бит 11 күнегү, хикәя язар-га
8.Дүрт аяклы дусларыбыз.(4сәг.)
76-77
Р. Мингалим. “Дөньяда бер эт бар иде”.
ЛГКК
д/м сөйләм
2
Дүрт аяклы дусларны тасвирлый белү.
Парларда эшләү, монологик сөйләү.
Койрык,тәпи,хуҗа, маңгай, суза адашты, адаш-тырды, төш,тап, кача, коткара.
Монологик сөйләү
59 бит 8 күнегү,сән-гатьле укырга
78
Г. Мөхәммәт- шин. “Ак песи”.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Хикәяне сәнгатьле укый белү.
Текстның эчтәлеген сәнгатьле уку.
Күчеп килде, дуслаштылар, күмәч, тамак туйды
Сәнгатьле уку
64 бит 6 күнегү,җа-ваплар
79-80
Р. Батулла. “Чикыл белән Мырый”.
ЛГКК
д/м сөйләм
2
Текстның эчтәлеген сәнгатьле укый белү.
Текстның эчтәлеген сәнгатьле уку.
Егылып төш-кән, әмма, кот-карыгыз, кач-кан, ябышкак.
Сәнгатьле уку
72 бит 12 күнегү,
әкият язарга
81-82
Б.С.Ү.”Минем дүрт аяклы дустым”
ЛГКК
д/м сөйләм
2
Бәйләнешле сөйләм күнекмәләрен үстерү.
Тема буенча монологик сөйли белү
Өйрәнелгән лексика
Хикәя төзү.
Хикәяне дәфтәрләр-гә язарга
9.Татарстан – туган ягым.(4сәг.)
83-86
Татарстанның дәүләт символлары
ЛГКК
д/м сөйләм
4
Дәүләт символлары турында сөйләргә өйрәнү.
План буенча сөйләү.
Канатлы барс, туган ил, дәүләт.
Монологик сөйләү
77 бит 9, 10 күнегүләр, сорауларга җаваплар
87-89
Казан – башкалам.
ЛГКК
д/м сөйләм
3
Текстның эчтәлеген сәнгатьле укый белү.
Текстның эчтәлеген сөйли белү.
Башкала,мәчет,истәлек,манара,ханбикә
Монологик сөйләү
79 бит 11 күнегү, Ка-зан турында сөйләргә
90
Татарстан шәһәрләре.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Текстның эчтәлеген сәнгатьле укый белү.
Текстның эчтәлеген сөйли белү.
Башкала,башка,очрашабыз
Монологик сөйләү
82 бит 9 күнегү,сөй-ләргә
91-92
Б.С.Ү.”Мин Татарстанда яшим”
ЛГКК
д/м сөйләм
2
Татарстан турында сөйли белү.
Татарстан турында сөйли белү.
Өйрәнелгән лексика
Диалогик, монологик сөйләү
Шул темага хикәя төзергә
10.Чәчәкле, ямьле җәй.(6сәг.)
93-95
Ш. Галиев. “Җәйге болын-да”,”Тәмле җәй” шигырьләре.
ЛГКК
д/м сөйләм
3
Җәй билгеләрен әйтә белү.
Шигырьне сәнгатьле уку күнекмәләрен булдыру.
Шигырь яңгырашын ишетү.
Кыздыра, сайрый, җиләкләр пешә, көннәр озын, төннәр кыска
Монологик сөйләү
85 бит 5 күнегү , хикәя төзергә
96
Г. Нәбиуллин. “Урман сөйләшә”.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Шигырьне яттан укый белү.
Шигырьне яттан уку күнекмәләрен булдыру
Эндәшә, уңган, тыңлап
Шигырьне яттан сөйләү
86 бит 6 күнегү,ят-ларга
97
Р. Корбан. “Җиләктә”.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Җәйге бакчада хезмәт турында сөйли белү.
Җәйге бакчада хезмәт турында сөйли белү.
Җиләклек, моның кадәрле, барыбер, булмас тутырып
Монологик сөйләм.
87 бит 1 күнегү,сән-гатьле укырга
98
Җиләк-җимешләр.
ЛГКК
д/м сөйләм
2
Җәйге бакчада хезмәт турында сөйли белү.
Җәйге бакчада хезмәт турында сөйли белү.
Берни,һаман да,бөтенләй, башка,торсаң иде.
Монологик сөйләм
89 бит 7 күнегү,со-рауларга җаваплар
99-100
Җәйнең бер көнендә.
д/м сөйләм
1
Җәйнең бер көне турында сөйли белү.
Хикәя төзи белү.
“Җәй” темасының лексикасы.
Монологик сөйләү.
91 бит 2 күнегү,
С.Т.У га әзерлә-
нергә
101
Г.Тукай”Шүрә-ле”.(Сый-ныфтан тыш уку)
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Текстның эчтәлеген сәнгатьле укый белү. Образга бәя бирү.
Текстның эчтәлеген сөйли белү.
Азрак ярылган, кыстырып торырсың,, ярык,балта, кычкырма.
Монологик сөйләм.
Үзеңә оша-ган хикәя герое ту-рында сөй-ләргә
101-102
Б.С.Ү.”Миңа иң ошаган хикәя герое”
ЛГКК
д/м сөйләм
2
Образга бәя бирү.
Текстның эчтәлеген сөйли белү.
Монологик сөйләм.
Ел буена үтелгәннәр-не кабат-ларга
103
Ел буена үтелгәннәрне кабатлау. Тест.
ЛГКК
д/м сөйләм
1
Диалогик-монологик сөйли белү.
Үтелгән лексик-грамматик минимум-ны йомгаклап кабат-лау.
Өйрәнелгән лексика һәм грамматика
Диалогик-монологик сөйли белү.Тест
Сорауларга җаваплар әзерләргә
104-105
Ел буена үтел-гәннәр буенча йомгаклау дәресе.
ЛГКК
д/м сөйләм.
2
Диалогик-монологик сөйли белү.
Үтелгән лексик-грамматик минимум-ны йомгаклау.
Өйрәнелгән лексика һәм грамматика
Диалогик-монологик сөйли белү
Мәгълүмат һәм белем бирү чыганаклары:
1. Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы (рус телендә сөйләшүче балалар өчен): 1-11 нче сыйныфлар /К.С.Фәтхуллова, Ф.Х. Җәүхәрова. – Казан: Мәгариф,2010.
2. Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпләрдә татар теле укыту программалары 1-4” (Р. З. Хәйдәрова, Н. Г. Галиева, Ә. Г. Әхәтова. Казан. “ Мәгариф” нәшрияты. 2009
3. Р.З. Хәйдәрова. Татар теле: Рус телендә башлангыч гомуми белем бирү мәктәбенең 4 нче сыйныфы өчен дәреслек (рус телендә сөйләшүче балалар өчен). Ике кисәктә. – Казан: Мәгариф, 2010.
4. Татар теле морфологиясе. / Ф.М. Хисамова. – Казан: Мәгариф , 2010.
5. Хәзерге татар әдәби теле. / Ф.С. Сафиуллина, М.З.Зәкиев.- Казан: Мәгариф , 1994.
6. Урта мәктәп һәм гимназияләрдә татар телен укыту методикасы. / Ф.С.Вәлиева, Г.Ф. Саттаров. – Казан: “Раннур”, 2000
7. “Мәгариф турында” Россия Федерациясенең Законы (“Закон об образовании” Закон Российской Федерации)
8. “Мәгариф турында” Татарстан Республикасы Законы (6,7,10,32 матдә).
9. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф» журналлары, “Мәгърифәт”, “Ачык дәрес” газеталары, Интернет.
