| № | Уруок тиэмэта | Уруок көрүнэ | Тиэмэни үөрэтии сүрүн ис хоьооно | Билии таһымын ирдэбиллэрэ | Хонту-руол көрүнэ | Үөрэх сатабылларын сайыннарыы түмүгэ
| Күнэ |
| б | ф |
| билэр-көрөр сатабыл | салайы-нар сатабыл | бодору-һар сатабыл | тус туһаайыылаах |
| 1 | Киирии уруок (нэһилиэккэ үүнэр мастары көрүү) | оонньуу | Оҕолор тыл – өс өттунэн сайдыыларын бэрэбиэркэлээһин. | Дорҕоону тылтан араарыы
| кэпсээ-һин | кинигэнэн үлэлииргэ үөрэнии | үлэлиир миэстэҕэ бэрээдэги тутуһуу | боппуруос-тарга сөптөөх эппиэтии биэрии | бэйэ бэйэҕэ ытыктабыллаах сыһыаны үөскэтии |
|
|
| 2 | Дорҕоон туһунан өйдөбүл (Саха сирин үүнээйилэрэ-хартыына) | сана тиэмэны быһаа-рыы | Дорҕоон өйдөбүлүн билиһиннэрии. Тылтан дорҕоон арааран истэр дьоҕуру сайыннарыы | Дорҕоону тылтан араарыы
| кэпсээ-һин | кэпсэтии сиэрин таба туһанарга эрчиллэр | саҥарар кэмигэр куолаһын интона-циятын сөпкө биэрэргэ кыһаллар. Бэйэтин хонтуруол-ланар | араас ньыманы туһанан биир сыаллаах-соруктаах тапсан бииргэ үөрэнэргэ, үлэлииргэ эрчиллэр | бэйэ санаатын сааһылаан этэргэ холонор |
|
|
| 3 | Тыл уонна предмет
| экскур-сия | Предмет уонна тыл өйдөбүллэрин билиһиннэрии. Тылы уонна предмети араара үөрэнии | Тылы уонна предмети араарыы | ааҕыы | сахалыы кэпсэтии уратылара. | истибитин кэпсииргэ эрчиллии | дьону кытта өйдөһөргө, уопсай тыл буларга дьулуһар | бэйэ үлэтиттэн астыныы, үлэ түмүгүн көрүү |
|
|
| 4-5 | этиигэ тыл миэстэтэ (Хамсыыр -харамайдар-хоһоон) | саҥа тиэмэны быһаа-рыы | Бэлиэлэр көмөлөрүнэн этиини сөпкө оҥорорго үөрэтии. Боппуруос туруоран суруйар үөруйэҕи сайыннарыы. | Этии тыллартан турарын өйдөөһүн | ааҕыы | ааҕыыга , суруйууга эрчиллии | үөрэх дьарыгын, сорудаҕы толоруу хаамыытын истэн тэринэр | дьон саҥатын болҕойон истэргэ, учуоттуур-га эрчиллэр | тыл үөскүүр ньыматын ырытар, быһаарар |
|
|
| 6 | бүтэй уонна аһаҕас доҕ5ооннор ( дьиэ кыылларын туһунан остуоруйа) | саҥа тиэмэны быһаа-рыы | Бутэй, аьаҕас дорҕооннору бэлиэнэн сатаан истэн суруйарга үөрэнии. Тылы истэн дорҕооннору сөпкө суруйары сайыннарыы. Дорҕоон бэлиэлэрин тэтэрээккэ сөпкө суруйары ситиһии.
| Бутэй, аһаҕас дорҕооннору сатаан истэн суруйуу | ааҕыы | тылга һьаҕас, бутэй дорҕоон-нору таба суруйар | аһаҕас уонна бутэй дорҕоон-нору үөскүүр ньымаларыырытар, быһаарар | араас ньыманы туһанан биир сыаллаах- соруктаах тапсан бииргэ үөрэнэргэ, үлэлииргэ эрчиллии | тылы буукуба-тын састаабы-нан ырытар |
|
|
| 7-10 | кылгас, уһун аһаҕас уонна бүтэй дорҕооннор ( дьиэ үүнээйилэрэ-хартыыналар) | саҥа тиэмэни быһаа-рыы | Бүтэй, аһаҕас дорҕооннору бэлиэнэн сатаан истэн суруйарга үөрэнии. Тылы истэн дорҕооннору сөпкө суруйары сайыннарыы. Дорҕоон бэлиэлэрин тэтэрээккэ сөпкө суруйары ситиһии.
| Бүтэй, аһаҕас дорҕооннору сатаан истэн суруйуу | суругу-нан үлэ | дорҕоону таба истэн, буукуба-тын сөпкө быһаарар | ыйытыыны сөпкө биэрэргэ, санаа үллэстэргэ, истибитин сиһилии кэпсииргэ эрчиллэр | истэр дьон санаатын сэҥээрэргэ сэргииргэ учуоттуур-га ыйытыы-ларга чопчу хоруйдуур-га эрчиллэр | бэйэ үлэтиттэн астыныы, үлэ түмүгүн көрүү |
|
|
| 11-13 | кылгас, уһун аһаҕас , дифтонг уонна бутэй дор5ооннор | саҥа тиэмэны быһаа-рыы | дифтонг бэлиэтин үөрэтии. Дифтоннары саҥаран истэри сайыннарыы. Фишканан тыллары тэтэрээккэ сөпкө суруйары ситиһии | Дифтоннары сөпкө туттуу, саҥарыы | ааҕыы | доҕ5оону таба истэн, буукуба-тын сөпкө быһаарар | үөрэх дьарыгын, сорудаҕы толоруу хаамыытын истэн тэринэр | дьону кытта табан кэпсэтэргэ кыһаллар | билии оруолун ылыныы |
|
|
| 14 | чиҥэтиигэ эрчиллиилэр | хатылааһын | Барбыт билиилэрин чиҥэтии | Таба ааҕа, суруйа үөрэнии | ааҕыы, суруйуу | тылы буукубала-рын тута холбуу көрөн быһааран, тэтимнээх-тик ааҕарга эрчиллэр | ыйытыыны сөпкө биэрэргэ, саҥа үллэстэргэ, истибитин сиһилии кэпсииргэ эрчиллэр | араас ньыманы туһанан биир сыаллаах- соруктаах тапсан бииргэ үөрэнэргэ, үлэлииргэ эрчиллии | бэйэ санаатын толоруу уонна сөпкө этии |
|
|
| 15-16 | аһаҕас дорҕооннор- а,ы. Бутэй дорҕооннор-с,т.
| саҥа тиэмэны быһаа-рыы | А,Ы дорҕоон буукубаларын суруйарга үөрэтии. Тылга а,ы буукубалары суруйары сайыннарыы | Аһаҕас дорҕоон буукубаларын билии, истии суруйуу | суругу-нан үлэ | буукуба бэчээтинэ-йин уонна суруллуу-тун араарар | үлэлиир миэстэҕэ бэрээдэги тутуһуу | дьон саҥатын болҕойон истэргэ, учуоттуур-га эрчиллэр | биир санааҕа кэлии |
|
|
| 17 | Дифтонг –ыа
| саҥа тиэманы быһаа-рыы | Оҕо толкуйдуур, саҥарар, ааҕар дьоҕурун сайыннарыы. ыа буукубалары тылга сатаан истэн суруйары сайыннарыы. | Аһаҕас дорҕоон буукубаларын билии, истии суруйуу | суругу-нан үлэ | буукубаны сөпкө ааттыыр | истибитин кэпсииргэ эрчиллии | кэпсэтии сахалыы үгэстэрин күннээҕи олороҕор дьону кытта бодоруһуу-га туһанарга дьулуһар | бэйэ үлэтиттэн астыныы Үлэ түмүгүн көрүү |
|
|
| 18-19 | Аьа5ас до5ооннор-у,о. Бутэй дор5ооннор- л,м. () | сана теманы быьаарыы | О5о толкуйдуур , дор5ооннору сатаан санарар дьо5урун сайыннарыы . уу-у, оо-о буукубалары холбоон тылга суруйа уорэнии | Аьа5ас дор5оон буукубаларын билии, истии суруйуу | суругунан улэ | дор5оон нор буукубаларын тэннээн, уратыларын быьаарар | ыйытыыны сопко биэрэргэ, сана уллэстэргэ, истибитин сиьилии кэпсииргэ эрчиллэр | араас ньыманы туьанан биир сыаллаах- соруктаах тапсан бииргэ уорэнэргэ, улэлииргэ эрчиллии | Биир санаа5а кэлии |
|
|
| 20 | Дифтонг-уо | сана теманы быьаарыы | О5о толкуйдуур, санарар, аа5ар дьо5урун сайыннарыы. уобуукубалары тылга сатаан истэн суруйары сайыннарыы | Аьа5ас дор5оон буукубаларын билии, истии суруйуу | суругунан улэ | буукубаны сопко ааттыыр | улэлиир миэстэ5э бэрээдэги тутуьуу | дьону кытта табан кэпсэтэргэ кыьаллар | бэйэ санаатын таьынан атын киьи санаатын истэр, убаастыыр |
|
|
| 21 | Бутэй дор5оон-б
| сана теманы быьаарыы | О5о дор5ооннору истэн, барбыт буукубалары сопко суруйарын сайыннарыы. Бб буукуба суруллууларын, аа5ыыларын уорэтии. | Бутэй дор5оон буукубаларын билии, истии суруйуу | суругунан улэ | тылга бутэй дор5оону таба суруйуу, аа5ыы | уорэх дьарыгын, соруда5ы толоруу хаамыытын истэн тэринэр | дьон санатын бол5ойон истэргэ, учуоттуурга эрчиллэр | аа5ыы суолтатын ойдуур |
|
|
| 22 | Бутэй дор5оон- р | сана теманы быьаарыы | О5о дор5ооннору истэн, барбыт буукубалары сопко суруйарын сайыннарыы. Ррбуукуба суруллууларын, аа5ыыларын уорэтии. | Бутэй дор5оон буукубаларын билии, истии суруйуу | суругунан улэ | тылга бутэй дор5оону таба суруйуу, аа5ыы | истибитин кэпсииргэ эрчиллии | истэр дьон санаатын сэнээрэргэ сэргииргэ учуоттуурга ыйытыыларга чопчу хоруйдуурга эрчиллэр | бэйэ санаатынэ тэр, уллэстэр.Атын дьон санаатын истэр |
|
|
| 23 | Чинэтиигэ эрчиллии | сана теманы быьаарыы | Барбыт билиилэрин чинэтии | Таба аа5а, суруйа уорэнии | суругунн улэ | тылы буукуаларын тута холбуу корон быьааран, тэтимнээхтик аа5арга эрчиллэр | ыйытыыны сопко биэрэргэ, сана уллэстэргэ, истибитин сиьилии кэпсииргэ эрчиллэр | араас ньыманы туьанан биир сыаллаах- соруктаах тапсан бииргэ уорэнэргэ, улэлииргэ эрчиллии | бэйэ санаатын таьынан атын киьи санаатынистэр. |
|
|
| 24-25 | Аьа5а с дор5ооннор-и,э.Бутэй дор5ооннор-н,к (Тэллэй -хоьоон) | сана теманы быьаарыы | и,э дор5оонору тылга буукубаларынан сатаан суруйарга уорэтии. и,э буукубалары тылга истэн сопко суруйары сайыннарыы. | Аьа5ас дор5оон буукубаларын билии, истии суруйуу | доргуччу аа5ыы | дор5оон нор буукубаларын тэннээн, уратыларын быьаарар | уорэх дьарыгын, соруда5ы толоруу хаамыытын истэн тэринэр | кэпсэтии сахалыы угэстэрин куннээ5и олоро5ор дьону кытта бодоруьууга туьанарга дьулуьар | улэни хонтуруоллааьын. Биир санаа5а кэлии
|
|
|
| 26 | Дифтонг-иэ ( Сылгы,биэ, ат- бэсиэдэ) | сана теманы быьаарыы | О5о толкуйдуур, санарар, аа5ар дьо5урун сайыннарыы. Иэ буукубалары тылга сатаан истэн суруйары сайыннарыы. | Аьа5ас дор5оон буукубаларын билии, истии суруйуу | аа5ыы | аа5ыыга , суруйууга эрчиллии | ыйытыыны сопко биэрэргэ, сана уллэстэргэ, истибитин сиьилии кэпсииргэ эрчиллэр | дьону кытта табан кэпсэтэргэ кыьаллар | билиини сааьылааьын |
|
|
| 27 | Бутэй дор5оон-н
| сана теманы быьаарыы | О5о дор5ооннору истэн, барбыт буукубалары сопко суруйарын сайыннарыы. Нн буукуба суруллууларын, аа5ыыларын уорэтии. | Бутэй дор5оон буукубаларын билии, истии суруйуу | ыйытыыга эппиэт | тылга бутэй дор5оону таба суруйуу, аа5ыы | бодоруьууга истии култууратын тутуьар | дьон санатын бол5ойон истэргэ, учуоттуурга эрчиллэр | аа5ыы суолтатын ойдуур |
|
|
| 28 | Бутэй дор5оон-к
| сана теманы быьаарыы | О5о дор5ооннору истэн, барбыт буукубалары сопко суруйарын сайыннарыы. Кк буукуба суруллууларын, аа5ыыларын уорэтии. | Бутэй дор5оон буукубаларын билии, истии суруйуу | суругунн улэ | тылга бутэй дор5оону таба суруйуу, аа5ыы | уорэх дьарыгын, соруда5ы толоруу хаамыытын истэн тэринэр | араас ньыманы туьанан биир сыаллаах- соруктаах тапсан бииргэ уорэнэргэ, улэлииргэ эрчиллии | бэйэ санаатын этэр, уллэстэр |
|
|
| 29-30 | Аьа5ас дор5ооннор-у.о. Бутэй дор5оон-х. | сана теманы быьаарыы | у,о дор5оонору тылга буукубаларынан сатаан суруйарга уорэтии. и,э буукубалары тылга истэн сопко суруйары сайыннарыы. | Аьа5ас дор5оон буукубаларын билии, истии суруйуу | ыйытыыга эппиэт | дор5оону таба санарыы ойдобулун, суолтатын быьаарар | истибитин кэпсииргэ эрчиллии | истэр дьон санаатын сэнээрэргэ сэргииргэ учуоттуурга ыйытыыларга чопчу хоруйдуурга эрчиллэр | били оруолун ылыныы |
|
|
| 31 | Дифтонг-уо. Бутэй дор5оон-й
| сана теманы быьаарыы | О5о толкуйдуур, санарар, аа5ар дьо5урун сайыннарыы. Уо буукубалары тылга сатаан истэн суруйары сайыннарыы. | Аьа5ас дор5оон буукубаларын билии, истии суруйуу | суругунн улэ | дор5оону таба истэн, буукубатын сопко быьаарар | ыйытыыны сопко биэрэргэ, сана уллэстэргэ, истибитин сиьилии кэпсииргэ эрчиллэр | дьон санатын бол5ойон истэргэ, учуоттуурга эрчиллэ | бэйэ санаатын таьынан атын киьи санаатын истэр |
|
|
| 32-33 | Чинэтиигэ эрчиллии
| уруккуттан уорэппити хатылааьын | Дор5оону таба истэр, тыллары таба суруйар дьо5уру салгыы сайыннарыы | Аьа5ас, бутэй дор5ооннор буукубаларын билии, истии суруйуу | суругунн улэ | тылы буукубаларын тута холбуу корон быьааран, тэтимнээхтик аа5арга эрчиллэр | уорэх дьарыгын, соруда5ы толоруу хаамыытын истэн тэринэр | дьону кытта табан кэпсэтэргэ кыьаллар | улэни хонтуруоллааьын. Биир санаа5а кэлии
|
|
|
| 34 | Бутэй дор5оон-х (хатын-хартыына) | сана теманы быьаарыы | х буукуба суруллуутун уорэтии. Буукубалары холбоон тылы суруйарга уорэтии | Бутэй дор5оон буукубаларын билии, истии, суруйуу | доргуччу аа5ыы | тылга бутэй дор5оону таба суруйуу, аа5ыы | ыйытыыны сопко биэрэргэ, сана уллэстэргэ, истибитин сиьилии кэпсииргэ эрчиллэр | кэпсэтии сахалыы угэстэрин куннээ5и олоро5ор дьону кытта бодоруьууга туьанарга дьулуьар | бэйэ улэтиттэн астыныы, улэ тумугун коруу |
|
|
| 35 | Бутэй дор5ооннор | сана теманы быьаарыы | Бутэй дор5ооннору бэлиэнэн сатаан истэн суруйарга уорэнии. Тылы истэн дор5ооннору сопко суруйары сайыннарыы. Дор5оон бэлиэлэрин тэтэрээккэ српко суруйары ситиьии.
| Бутэй дор5ооннору сатаан истэн суруйуу | ыйытыыга эппиэт | дор5оону таба санарыы ойдобулун, суолтатын быьаарар | уорэх дьарыгын, соруда5ы толоруу хаамыытын истэн тэринэр | дьон санатын бол5ойон истэргэ, учуоттуурга эрчиллэ | бэйэ санаатын сааьылаан этэргэ холонор |
|
|
| 36 | Тт хоьулаьыыта-тт
| сана теманы быьаарыы | т- хоьулаьарын, д – хоьуласпатын ойдотуу, тылга т хоьулаьыытын сопко санарарга уорэтии. Тылга т хоьулаьыытын сопко суруйарга уорэтии. | Бутэй дор5оон буукубаларын билии, истии, суруйуу | доргуччу аа5ыы | хоьуласпыт бутэй дор5оонноох тылы суьуоххэ араарар, коьорор,суруйар | истибитин кэпсииргэ эрчиллии. Хоьуласпыт уонна сэргэстэспит бутэй дор5ооннору тэннэ уратыларын булар | истэр дьон санаатын сэнээрэргэ сэргииргэ учуоттуурга ыйытыыларга чопчу хоруйдуурга эрчиллэр | бэйэ санаатын сааьылаан этэргэ холонор |
|
|
| 37 | Лл хоьулаьыыта-лл | сана теманы быьаарыы | л- хоьулаьарын, ойдотуу, тылга л хоьулаьыытын сопко санарарга уорэтии. Тылга л хоьулаьыытын сопко суруйарга уорэтии. | Бутэй дор5оон буукубаларын билии, истии, суруйуу | доргуччу аа5ыы | хоьуласпыт бутэй дор5оонноох тылы суьуоххэ араарар, коьорор,суруйар | хоьуласпыт уонна сэргэстэспит бутэй дор5ооннору тэннэ уратыларын булар | араас ньыманы туьанан биир сыаллаах- соруктаах тапсан бииргэ уорэнэргэ, улэлииргэ эрчиллии | улэни хонтуруоллааьын. Биир санаа5а кэлии
|
|
|
| 38 | Бутэй дор5оон-й | сана теманы быьаарыы | Й буукуба суруллуутун, аа5ыллыытын уорэтии | Й буукуба аа5ыллыытын, суруллуутун билии | ыйытыыга эппиэт | тылга бутэй дор5оону таба суруйуу, аа5ыы | ыйытыыны сопко биэрэргэ, сана уллэстэргэ, истибитин сиьилии кэпсииргэ эрчиллэр | дьон санатын бол5ойон истэргэ, учуоттуурга эрчиллэ | бэйэ улэтиттэн астыныы, улэ тумугун коруу |
|
|
| 39 | Нн хоьулаьыыта-нн | сана теманы быьаарыы | Н- хоьулаьарын, ойдотуу, тылга н хоьулаьыытын сопко санарарга уорэтии. Тылга н хоьулаьыытын сопко суруйарга уорэтии. | Хоьулаьыыны сепке суруйуу, аа5ыы, суьуеххэ араарыы | доргуччу аа5ыы | хоьуласпыт бутэй дор5оонноох тылы суьуоххэ араарар, коьорор,суруйар | хоьуласпыт уонна сэргэстэспит бутэй дор5ооннору тэннэ уратыларын булар | дьону кытта табан кэпсэтэргэ кыьаллар | бэйэ санаатын сааьылаан этэргэ холонор |
|
|
| 40 | Кк хоьулаьыыта-кк | сана теманы быьаарыы | к хоьулаьарын, г хоьуласпатын уорэтии, ойдотуу. Тылга к хоьулаьыытын сатаан истэри сайыннарыы. кк хоьулаьыытын сопко суруйарга уорэтии. | Хоьулаьыыны сепке суруйуу, аа5ыы, суьуеххэ араарыы | доргуччу аа5ыы | хоьуласпыт бутэй дор5оонноох тылы суьуоххэ араарар, коьорор,суруйар | хоьуласпыт уонна сэргэстэспит бутэй дор5ооннору тэннэ уратыларын булар | истэр дьон санаатын сэнээрэргэ сэргииргэ учуоттуурга ыйытыыларга чопчу хоруйдуурга эрчиллэр | улэни хонтуруоллааьын. Биир санаа5а кэлии
|
|
|
| 41 | Хх-хоьулаьыыта-хх | сана теманы быьаарыы | х хоьулаьыытын сопко суруйарга, аа5арга уорэтии. Тылы суруйарга буукубаларын холбоон суруйары сайыннарыы. | Хоьулаьыыны сепке суруйуу, аа5ыы, суьуеххэ араарыы | доргуччу аа5ыы | хоьуласпыт бутэй дор5оонноох тылы суьуоххэ араарар, коьорор,суруйар | хоьуласпыт уонна сэргэстэспит бутэй дор5ооннору тэннэ уратыларын булар | дьону кытта табан кэпсэтэргэ кыьаллар | бэйэ санаатын сааьылаан этэргэ холонор |
|
|
| 42-43 | Бутэй дор5оон-д (Дьэдьэн кэпсээн) | сана теманы быьаарыы | Д буукуба суруллуутун, аа5ыллыытын уорэтии | Д буукуба аа5ыллыытын, суруллуутун билии | доргуччу аа5ыы | тылга бутэй дор5оону таба суруйуу, аа5ыы | ыйытыыны сопко биэрэргэ, сана уллэстэргэ, истибитин сиьилии кэпсииргэ эрчиллэр | дьон санатын бол5ойон истэргэ, учуоттуурга эрчиллэр | бэйэ санаатын толору уонна сопко этии |
|
|
| 44 | Бутэй дор5оон-ч
| сана теманы быьаарыы | Ч буукуба суруллуутун, аа5ыллыытын уорэтии | Ч буукуба аа5ыллыытын, суруллуутун билии | доргуччу аа5ыы | тылга бутэй дор5оону таба суруйуу, аа5ыы | истибитин кэпсииргэ эрчиллии | истэр дьон санаатын сэнээрэргэ сэргииргэ учуоттуурга ыйытыыларга чопчу хоруйдуурга эрчиллэр | улэни хонтуруоллааьын. Биир санаа5а кэлии
|
|
|
| 45 | Чч хоьулаьыыта-чч | сана теманы быьаарыы | О5о аа5ар, суруйар дьо5урун сайыннарыы. Ч хоьулаьыытын уорэтии. Киьи аата, улуустар, дэриэбинэ уо.д.а улахан буукубаттан суруллууларын билиьиннэрии, уорэтии | Хоьулаьыыны сепке суруйуу, аа5ыы, суьуеххэ араарыы | ыйытыыга эппиэт | хоьуласпыт бутэй дор5оонноох тылы суьуоххэ араарар, коьорор,суруйар | хоьуласпыт уонна сэргэстэспит бутэй дор5ооннору тэннэ уратыларын булар | араас ньыманы туьанан биир сыаллаах- соруктаах тапсан бииргэ уорэнэргэ, улэлииргэ эрчиллии | бэйэ улэтиттэн астыныы, улэ тумугун коруу |
|
|
| 46 | Бутэй дор5оон-п
| сана теманы быьаарыы | О5о толкуйдуур, истэр, аа5ар дьо5урун сайыннарыы. Б дор5оон буукубаларын сопко аа5ылларын, сурулларын уорэтии | сепке суруйуу, аа5ыы, суьуеххэ араарыы | доргуччу аа5ыы | тылга бутэй дор5оону таба суруйуу, аа5ыы | ыйытыыны сопко биэрэргэ, сана уллэстэргэ, истибитин сиьилии кэпсииргэ эрчиллэр | дьону кытта табан кэпсэтэргэ кыьаллар | бэйэ санаатын сааьылаан этэргэ холонор |
|
|
| 47 | Пп хоьулаьыыта-пп | сана теманы быьаарыы | пп хоьулаьарын , б хоьуласпатын ойдотуу, уорэтии. П хоьулаьыытын сопко суруйары, истэри сайыннарыы. | Хоьулаьыыны сепке суруйуу, аа5ыы, суьуеххэ араарыы | доргуччу аа5ыы | хоьуласпыт бутэй дор5оонноох тылы суьуоххэ араарар, коьорор,суруйар | хоьуласпыт уонна сэргэстэспит бутэй дор5ооннору тэннэ уратыларын булар | дьон санатын бол5ойон истэргэ, учуоттуурга эрчиллэр | улэни хонтуруоллааьын. Биир санаа5а кэлии
|
|
|
| 48 | Т-Д, П-Б | сана теманы быьаарыы | Паараласпыт бутэй дор5ооннору араара уорэнии. Аа5ыы хаачыстыбатын тупсарыы. | сепке суруйуу, аа5ыы, суьуеххэ араарыы | доргуччу аа5ыы | дор5оон нор буукубаларын тэннээн, уратыларын быьаарар | уорэх дьарыгын, соруда5ы толоруу хаамыытын истэн тэринэр | кэпсэтии сахалыы угэстэрин куннээ5и олоро5ор дьону кытта бодоруьууга туьанарга дьулуьар | бэйэ санаатын толору уонна сопко этии |
|
|
| 49 | Мм хоьулаьыыта-мм | сана теманы быьаарыы | мм хоьулаьарын ойдотуу, уорэтии. м хоьулаьыытын сопко суруйары, истэри сайыннарыы. | Хоьулаьыыны сепке суруйуу, аа5ыы, суьуеххэ араарыы | суругунан улэ | хоьуласпыт бутэй дор5оонноох тылы суьуоххэ араарар, коьорор,суруйар | хоьуласпыт уонна сэргэстэспит бутэй дор5ооннору тэннэ уратыларын булар | истэр дьон санаатын сэнээрэргэ сэргииргэ учуоттуурга ыйытыыларга чопчу хоруйдуурга эрчиллэр | биир санаа5а кэлии |
|
|
| 50 | Сс хоьулаьыыта-сс | сана теманы быьаарыы | СС хоьулаьарын ойдотуу, уорэтии. С хоьулаьыытын сопко суруйары, истэри сайыннарыы. | Хоьулаьыыны сепке суруйуу, аа5ыы, суьуеххэ араарыы | суругунан улэ | хоьуласпыт бутэй дор5оонноох тылы суьуоххэ араарар, коьорор,суруйар | хоьуласпыт уонна сэргэстэспит бутэй дор5ооннору тэннэ уратыларын булар | дьону кытта табан кэпсэтэргэ кыьаллар | улэни хонтуруоллааьын. Биир санаа5а кэлии
|
|
|
| 51-52 | Бутэй дор5оон-ь | сана теманы быьаарыы | Һ буукуба суруллуутун, аа5ыллыытын уорэтии. Һ тылга хоьуласпат быраабылатын ойдотуу. Аа5ыы хаачыстыбатын тупсарыы. | сепке суруйуу, аа5ыы, суьуеххэ араарыы | суругунан улэ | тылга бутэй дор5оону таба суруйуу, аа5ыы | ыйытыыны сопко биэрэргэ, сана уллэстэргэ, истибитин сиьилии кэпсииргэ эрчиллэр | араас ньыманы туьанан биир сыаллаах- соруктаах тапсан бииргэ уорэнэргэ, улэлииргэ эрчиллии | бэйэ улэтиттэн астыныы, улэ тумугун коруу |
|
|
| 53 | С-Ь | сана теманы быьаарыы | Паараласпыт бутэй дор5ооннору араара уорэнии. Аа5ыы хаачыстыбатын тупсарыы. | сепке суруйуу, аа5ыы, суьуеххэ араарыы | суругунан улэ | дор5оон нор буукубаларын тэннээн, уратыларын быьаарар | уорэх дьарыгын, соруда5ы толоруу хаамыытын истэн тэринэр | дьон санатын бол5ойон истэргэ, учуоттуурга эрчиллэр | бэйэ санаатын сааьылаан этэргэ холонор |
|
|
| 54 | Бутэй дор5оон-г
| сана теманы быьаарыы | О5о толкуйдуур, истэр, аа5ар дьо5урун сайыннарыы. Г дор5оон буукубаларын сопко аа5ылларын, сурулларын уорэтии | сепке суруйуу, аа5ыы, суьуеххэ араарыы | ыйытыыга эппиэт | тылга бутэй дор5оону таба суруйуу, аа5ыы | бодоруьууга истии култууратын тутуьар | кэпсэтии сахалыы угэстэрин куннээ5и олоро5ор дьону кытта бодоруьууга туьанарга дьулуьар | улэни хонтуруоллааьын. Биир санаа5а кэлии
|
|
|
| 55 | К-Г | сана теманы быьаарыы | Паараласпыт бутэй дор5ооннору араара уорэнии. Аа5ыы хаачыстыбатын тупсарыы. | сепке суруйуу, аа5ыы, суьуеххэ араарыы | ыйытыыга эппиэт | дор5оон нор буукубаларын тэннээн, уратыларын быьаарар | маарынныыр бутэй дор5ооннору быьаарар, уратыларын булар | истэр дьон санаатын сэнээрэргэ сэргииргэ учуоттуурга ыйытыыларга чопчу хоруйдуурга эрчиллэр | бэйэ санаатын толору уонна сопко этии |
|
|
| 56 | Бутэй дор5оон-5 (ба5а-хартыына) | сана теманы быьаарыы | 5 дор5оон буукубаларын сопко аа5ылларын, сурулларын уорэтии | сепке суруйуу, аа5ыы, суьуеххэ араары | ыйытыыга эппиэт | сахалыы торут дор5оон буукубаларын тэннээн, уратыларын быьаарар | ыйытыыны сопко биэрэргэ, сана уллэстэргэ, истибитин сиьилии кэпсииргэ эрчиллэр | дьону кытта табан кэпсэтэргэ кыьаллар | биир санаа5а кэлии |
|
|
| 57 | х,5,г | уруккуттан уорэппити хатылааьын | х,5,г дор5оон буукубаларын сопко аа5ылларын, сурулларын уорэтии | Бутэй дор5ооннор буукубаларын билии, истии, суруйуу | ыйытыыга эппиэт | саха торут дор5ооннорун таба суруйарга, аа5арга эрчиллии | бутэй дор5ооннору быьаарар, уратыларын булар | кэпсэтии сахалыы угэстэрин куннээ5и олоро5ор дьону кытта бодоруьууга туьанарга дьулуьар | улэни хонтуруоллааьын. Биир санаа5а кэлии
|
|
|
| 58 | Бутэй дор5оон-н
| сана теманы быьаарыы | Н дор5оон буукубаларын сопко аа5ылларын, сурулларын уорэтии | сепке суруйуу, аа5ыы, суьуеххэ араары | ыйытыыга эппиэт | тылга бутэй дор5оону таба суруйуу, аа5ыы | уорэх дьарыгын, соруда5ы толоруу хаамыытын истэн тэринэр | араас ньыманы туьанан биир сыаллаах- соруктаах тапсан бииргэ уорэнэргэ, улэлииргэ эрчиллии | бэйэ улэтиттэн астыныы, улэ тумугун коруу |
|
|
| 59-60 | Нн хоьулаьыыта-нн | сана теманы быьаарыы | Сана буукуба суруллуутун, аа5ыллыытын уорэтии. Аа5ар, суруйар дьо5уру сал5ыы сайыннарыы. | Бутэй дор5оон буукубаларын билии, истии, суруйуу | суругунан улэ | хоьуласпыт бутэй дор5оонноох тылы суьуоххэ араарар, коьорор. | хоьуласпыт уонна сэргэстэспит бутэй дор5ооннору тэннэ уратыларын булар | истэр дьон санаатын сэнээрэргэ сэргииргэ учуоттуурга ыйытыыларга чопчу хоруйдуурга эрчиллэр | таба санарарга эрчиллии |
|
|
| 61 | м,н,н | уруккуттан уорэппити хатылааьын | м,н,н дор5оон буукубаларын сопко аа5ылларын, сурулларын уорэтии | Бутэй дор5ооннор буукубаларын билии, истии, суруйуу | суругунан улэ | торут сахалыы дор5ооннору чуолкайдык, сопко санаран аа5арга, суруйарга эрчиллэр | ыйытыыны сопко биэрэргэ, сана уллэстэргэ, истибитин сиьилии кэпсииргэ эрчиллэр | дьон санатын бол5ойон истэргэ, учуоттуурга эрчиллэр | улэни хонтуруоллааьын. Биир санаа5а кэлии
|
|
|
| 62 | Бутэй дор5оон-дь (дьэдьэн-кэпсээн) | сана теманы быьаарыы | О5о аа5арын, суруйарын сал5ыы сайыннарыы. Дь буукуба суруллутун, аа5ыллыытын уорэтии. | Бодоруьа уерэнии | суругунан улэ | торут сахалыы дор5ооннору чуолкайдык, сопко санаран аа5арга эрчиллэр | уорэх дьарыгын, соруда5ы толоруу хаамыытын истэн тэринэр | дьону кытта табан кэпсэтэргэ кыьаллар | бэйэ санаатын сааьылаан этэргэ холонор |
|
|
| 63 | Ч-Дь | сана теманы быьаарыы | Паараласпыт бутэй дор5ооннору араара уорэнии. Аа5ыы хаачыстыбатын тупсарыы. | сепке суруйуу, аа5ыы, суьуеххэ араарыы | суругунан улэ | торут сахалыы дор5ооннору чуолкайдык, сопко санаран аа5арга , суруйарга эрчиллэр | маарыннаьар бутэй дор5ооннору тэннээн, майгыннаьар, уратылаьар оруттэрин быьаарар | истэр дьон санаатын сэнээрэргэ сэргииргэ учуоттуурга ыйытыыларга чопчу хоруйдуурга эрчиллэр | бэйэ санаатын толору уонна сопко этии |
|
|
| 64-66 | Бутэй дор5оон-нь | сана теманы быьаарыы | О5о аа5арын, суруйарын сал5ыы сайыннарыы. Нь буукуба суруллутун, аа5ыллыытын уорэтии. | Бодоруьа уерэнии | суругунан улэ | торут сахалыы дор5ооннору чуолкайдык, сопко санаран аа5арга эрчиллэр | уорэх дьарыгын, соруда5ы толоруу хаамыытын истэн тэринэр | араас ньыманы туьанан биир сыаллаах- соруктаах тапсан бииргэ уорэнэргэ, улэлииргэ эрчиллии | бэйэ улэтиттэн астыныы, улэ тумугун коруу |
|
|
| 67 | Хатылааьын | уруккуттан уорэппити хатылааьын | Дор5оону таба истэр, тыллары таба суруйар дьо5уру салгыы сайыннарыы | Бутэй дор5ооннору таба истии, сепке суруйуу, санарыы | суругунан улэ | буукубалары холбуур ньыманы сопко туьанан. Илиинэн ыраастык, тэтимнээхтик таба суруйар | аьа5ас, бутэй дор5ооннору наардыыр, болохтуур | истэр дьон санаатын сэнээрэргэ сэргииргэ учуоттуурга ыйытыыларга чопчу хоруйдуурга эрчиллэр | улэни хонтуруоллааьын. Биир санаа5а кэлии
|
|
|
| 68 | Киирии тыллар | сана теманы быьаарыы | Киири тыллары араарыы | Нууччалыыттан киирбит тыллары сопко аа5а, суруйа уорэнии | ыйытыыга эппиэт | саха тылыгар киири тыллары арааран истэргэ, таба суруйарга, санарарга эрчиллэр | саха тылыгар нууччаттан киирии тыл дор5оонун арааран истэр | дьону кытта табан кэпсэтэргэ кыьаллар | бэйэ санаатын сааьылаан этэргэ холонор |
|
|
| 69 | Анал аат (Лена орус) | сана теманы быьаарыы | Улахан буукубаттан суруллар тыллары арааран билии
| Анал аат суолтатын ейдееьун | ыйытыыга эппиэт | улахан буукуба суруллар тугэннэрин билэр | анал бэлиэлэри туьанан тыл дор5оонун быьаарарга эрчиллии | кэпсэтии сахалыы угэстэрин куннээ5и олоро5ор дьону кытта бодоруьууга туьанарга дьулуьар | бэйэ санаатын толору уонна сопко этии |
|
|
| 70 | Бутэй дор5оон-ш | сана теманы быьаарыы | Ш буукубаны аа5арга, суруйарга уорэтии. Тэтэрээккэ ыраастык, сопко суруйууну ситиьии | Нууччаттан киирии буукубалары арааран билии, сепке аа5ыы, истии, суруйуу | суругунан улэ | саха тылыгар киирии дор5оону арааран истэргэ, таба санарарга, суруйарга эрчиллэр | дор5оону быьаарарга эрчиллии | дьон санатын бол5ойон истэргэ, учуоттуурга эрчиллэр | улэни хонтуруоллааьын. Биир санаа5а кэлии
|
|
|
| 71 | Бутэй дор5оон-з | сана теманы быьаарыы | З буукубаны аа5арга, суруйарга уорэтии. Тэтэрээккэ ыраастык, сопко суруйууну ситиьии | Нууччаттан киирии буукубалары арааран билии, сепке аа5ыы, истии, суруйуу | ыйытыыга эппиэт | дор5оону таба санарыы ойдобулун, суолтатын быьаарар | киирии тылы сахалыы дор5оон дьуорэлэьэр сокуонун тутуьан санарарга кыьаллар | истэр дьон санаатын сэнээрэргэ сэргииргэ учуоттуурга ыйытыыларга чопчу хоруйдуурга эрчиллэр | бэйэ улэтиттэн астыныы, улэ тумугун коруу |
|
|
| 72 | Я-Е | сана теманы быьаарыы | я,е тыл са5аланыытыгар сурулларын быьаарыы, уэрэтии | Нууччаттан киирии буукубалары арааран билии, сепке аа5ыы, истии, суруйуу | суругунан улэ | саха тылыгар киирии дор5оону арааран истэргэ, таба санарарга, суруйарга эрчиллэр | киирии тылы сахалыы дор5оон дьуорэлэьэр сокуонун тутуьан санарарга кыьаллар | араас ньыманы туьанан биир сыаллаах- соруктаах тапсан бииргэ уорэнэргэ, улэлииргэ эрчиллии | нууччалыы суруллар тыл дор5оонун састаабын арааран истэн ырытар, быьаарар |
|
|
| 73 | Ю-Е | сана теманы быьаарыы | ю,е тыл са5аланыытыгар сурулларын быьаарыы, уэрэтии | Нууччаттан киирии буукубалары арааран билии, сепке аа5ыы, истии, суруйуу | доргуччу аа5ыы | саха тылыгар киирии дор5оону арааран истэргэ, таба санарарга, суруйарга эрчиллэр | киирии тылы сахалыы дор5оон дьуорэлэьэр сокуонун тутуьан санарарга кыьаллар | дьону кытта табан кэпсэтэргэ кыьаллар | нууччалыы суруллар тыл дор5оонун састаабын арааран истэн ырытар, быьаарар |
|
|
| 74
| Я-Е-Ю-Е-И | сана теманы быьаарыы | Сана буукубалар аа5ыллыыларын, суруллууларын уорэтии. Ааттары улахан буукубаттан суруллууларын уорэтии, ойдотуу. Ударение ойдобулун уорэтии, б/д кэнниттэн ю,я,е,ё турар буолла5ына сымнатыы бэлиэтэ (ь) турбатын ойдотуу, уорэтии. | Нууччаттан киирии буукубалары арааран билии, сепке аа5ыы, истии, суруйуу | доргуччу аа5ыы | саха тылыгар киирии дор5оону арааран истэргэ, таба санарарга, суруйарга эрчиллэр | киирии тылы сахалыы дор5оон дьуорэлэьэр сокуонун тутуьан санарарга кыьаллар | истэр дьон санаатын сэнээрэргэ сэргииргэ учуоттуурга ыйытыыларга чопчу хоруйдуурга эрчиллэр | нууччалыы суруллар тыл дор5оонун састаабын арааран истэн ырытар, быьаарар |
|
|
| 75 | Бутэй дор5оон-в | сана теманы быьаарыы | Сана буукубалар суруллууларын, аа5ыллыыларын уорэтии. Аа5ар дьо5уру салгыы сайыннарыы. | Нууччаттан киирии буукубалары арааран билии, сепке аа5ыы, истии, суруйуу | доргуччу аа5ыы | дор5оону таба санарыы ойдобулун, суолтатын быьаарар | бутэй дор5оон арааьын тэннээн, уратыларын быьаарар | дьон санатын бол5ойон истэргэ, учуоттуурга эрчиллэр | таба санарарга эрчиллии |
|
|
| 76 | Бутэй др5оон-ф | сана теманы быьаарыы | Сана буукубалар суруллууларын, аа5ыллыыларын уорэтии. Аа5ар дьо5уру салгыы сайыннарыы. | Нууччаттан киирии буукубалары арааран билии, сепке аа5ыы, истии, суруйуу | доргуччу аа5ыы | дор5оону таба санарыы ойдобулун, суолтатын быьаарар | ыйытыыны сопко биэрэргэ, сана уллэстэргэ, истибитин сиьилии кэпсииргэ эрчиллэр | дьону кытта табан кэпсэтэргэ кыьаллар | улэни хонтуруоллааьын. Биир санаа5а кэлии
|
|
|
| 77 | в,ф,б | сана теманы быьаарыы | Сана буукубалар суруллууларын, аа5ыллыыларын уорэтии. Аа5ар дьо5уру салгыы сайыннарыы. | Нууччаттан киирии буукубалары арааран билии, сепке аа5ыы, истии, суруйуу | доргуччу аа5ыы | дор5оон нор буукубаларын тэннээн, уратыларын быьаарар | бутэй дор5оон арааьын тэннээн, уратыларын быьаарар | араас ньыманы туьанан биир сыаллаах- соруктаах тапсан бииргэ уорэнэргэ, улэлииргэ эрчиллии | бэйэ улэтиттэн астыныы, улэ тумугун коруу |
|
|
| 78 | Бутэй дор5оон-ж | сана теманы быьаарыы | Ж буукубаны аа5арга, суруйарга уорэтии. Тэтэрээккэ ыраастык, сопко суруйууну ситиьии | Нууччаттан киирии буукубалары арааран билии, сепке аа5ыы, истии, суруйуу | доргуччу аа5ыы | тылга бутэй дор5оону таба суруйуу, аа5ыы | ыйытыыны сопко биэрэргэ, сана уллэстэргэ, истибитин сиьилии кэпсииргэ эрчиллэр | истэр дьон санаатын сэнээрэргэ сэргииргэ учуоттуурга ыйытыыларга чопчу хоруйдуурга эрчиллэр | таба суруйарга, аа5арга эрчиллии |
|
|
| 79 | Бутэй дор5ооннор-ц,щ | сана теманы быьаарыы | сана буукуба суруллуутун, аа5ыллыытын уорэтии. Суруйар, аа5ар дьо5уру тсалгыы сайыннарыы. | Нууччаттан киирии буукубалары арааран билии, сепке аа5ыы, истии, суруйуу | доргуччу аа5ыы | аа5ыыга , суруйууга эрчиллии | бутэй дор5оон арааьын тэннээн, уратыларын быьаарар | дьону кытта табан кэпсэтэргэ кыьаллар | улэни хонтуруоллааьын. Биир санаа5а кэлии
|
|
|
| 80 | ь,ъ | сана теманы быьаарыы | Ь,Ъ знактар хаьан, ханнык тылларга суруллалларын уорэтии. О5о аа5ар , суруйар дьо5урун сал5ыы сайыннарыы. Ь,ъ аьа5ас да, бутэй да дор5оон буолбата5ын ойдотуу, уорэтии.
| Ь,ъ буукубалаах тыллары сепке суруйуу | доргуччу аа5ыы | сымнатар, кытаатыннарар бэлиэлэри араара уорэнэр | ь,ъ бэлиэлээх тыллары тэтимнээхтик аа5арга, суруйарга эрчиллии | араас ньыманы туьанан биир сыаллаах- соруктаах тапсан бииргэ уорэнэргэ, улэлииргэ эрчиллии | бэйэ санаатын сааьылаан этэргэ холонор |
|
|
| 81 | Тумуктуур уруок | уруккуттан уорэппити хатылааьын | о5олор барбыт матырыйаалларын ханатыы диринэтии | Сепке аа5ыы, суьуеххэ араарыы, ис хоьоонун ейдеен ырытыьыы, кэпсээьин | ыйытыыга эппиэт(группанан, со5отох) | буочарын тупсарарга эрчиллэр | тылы буукубаларын тута холбуу корон быьааран, тэтимнээхтик аа5арга, суруйарга эрчиллэр | дьон санатын бол5ойон истэргэ, учуоттуурга эрчиллэр | бэйэ санаатын сааьылаан этэргэ холонор |
|
|
| 82-83 | Этии,тыл,дор5оон, буукуба
| сана теманы быьаарыы | тыл дор5оонтон уескуурун уонна тыл суьуохтэрин туьунан ойдобулу чинэтии. | Этиини белех тылтан араарыы | доргуччу аа5ыы | этиини улахан буукубаттан са5алыыры, тылы суьуо5унэн сопко араарыы, тылы коьорору, этии бутуутугэр туочука турарын бол5ойор | ыйытыыны сопко биэрэргэ, сана уллэстэргэ, истибитин сиьилии кэпсииргэ эрчиллэр | истэр дьон санаатын сэнээрэргэ сэргииргэ учуоттуурга ыйытыыларга чопчу хоруйдуурга эрчиллэр | улэни хонтуруоллааьын. Биир санаа5а кэлии
|
|
|
