Эшне башкару өчен күрсәтмә
Татар теленнән бердәм республика тесты 34 биремне үз эченә алган 4 бүлектән тора. 1 нче бүлек 8 биремнән тора (В1, В2 һәм А1-А6). Алар укучыларның тыңлап аңлау күнекмәләрен тикшерүгә юнәлтелгән. Башкару вакыты – 30 минут. 2 нче бүлек 9 биремнән тора (А7 – А14, В3). Алар укучыларның уку күнекмәләрен тикшерү максатыннан бирелә. Башкару вакыты – 30 минут. 3 нче бүлек 15 биремнән тора (В4 –В18). Бу биремнәрне үтәгәндә, укучыларның лексик-грамматик күнекмәләре тикшерелә. Башкару вакыты – 30 минут. 4 нче бүлек 2 биремнән тора (С1, С2). Ачык типтагы С1 биремендә укучыга хат язарга тәкъдим ителә. Башкару вакыты - 40 минут. С2 биремендә сөйләм ситуацияләренә караган репликалар язарга кирәк. Башкару вакыты - 20 минут.
Уңыш телибез!
*****
Инструкция по выполнению работы
Вы услышите разговор двух друзей. В заданиях А1 – А6 обведите цифру 1, 2 или 3, соответствующую выбранному Вами варианту ответа. Вы услышите запись дважды. Единое республиканское тестирование по татарскому языку состоит из четырёх разделов, включающих 34 задания. Раздел 1 (задания по аудированию) включает 8 заданий на понимание аутентичных текстов (В1, В2, А1-А6). Рекомендуемое время на выполнение данного раздела – 30 минут. Раздел 2 (задания по чтению) включает в себя 9 заданий (А7-А14, В3). Рекомендуемое время на выполнение данного раздела – 30 минут. Раздел 3 (задания по лексике и грамматике) состоит из 15 заданий (В4 - В18). Рекомендуемое время на выполнение – 30 минут. В разделе 4 (задания по письму) даны 2 задания (С1 и С2). В задании С1 предлагается написать личное письмо. Рекомендуемое время на выполнение – 40 минут. В задании С2 нужно написать реплики в соответствии с заданной речевой ситуацией. Рекомендуемое время на выполнение – 20 минут.
Желаем успеха!
1 нче вариант
1 нче бүлек
В1
Вы услышите четыре коротких диалога, обозначенных А, Ә, Б и В. Определите, где происходит каждый из этих диалогов. Используйте каждое место действия из списка 1-5 только один раз. В задании есть одно лишнее место действия. Вы услышите запись дважды. Занесите свои ответы в таблицу.
1. Кибеттә
2.Тукталышта
3. Театрда
4. Даруханәдә
5. Китапханәдә
Ответ:
Диалог А
Ә
Б
В
Место действия
В2
Вы услышите пять высказываний. Установите соответствие между высказываниями каждого говорящего А – Г и утверждениями, данными в списке 1 - 6. Используйте каждое утверждение из списка 1-6 только один раз. В задании есть одно лишнее утверждение. Вы услышите запись дважды. Занесите свои ответы в таблицу.
1. Сөйләүче укытучы турында әйтә.
2. Сөйләүче төзүче турында әйтә.
3. Сөйләүче машина йөртүче турында әйтә.
4. Сөйләүче табибә турында әйтә.
5. Сөйләүче полиция хезмәткәре турында әйтә.
6. Сөйләүче сатучы турында әйтә.
Говорящий А
Ә
Б
В
Г
Утверждение
А1 Алсу Мәскәүгә … белән барган.
1) апасы
2) гаиләсе
3) әтисе
А2. Алсу Яңа елны … каршылаган .
1) Кызыл мәйданда
2) музейда
3) диңгездә
А3. Алсу анда … күргән.
салют
Кыш бабайны
дусларын
А4. Мәскәүдә көн … булган.
эссе
җилле
салкынча
Прочитайте тексты и установите соответствие между заголовками 1-7 и текстами А – Е. Запишите свои ответы в таблицу. Используйте каждую букву только один раз. В задании есть один лишний заголовок.
А5. Азат … ял иткән.
1) Германиядә
2) Испаниядә
3) Төркиядә
А6. Азат … ашлары ашаган.
1) төрек
2) татар
3) рус
2 нче бүлек
Прочитайте текст. Определите, какие их приведённых утверждений А7-А14 соответствуют содержанию текста (1 – текстка туры килә), какие не соответствуют ( 2 – текстка туры килми), и о чём в тексте не сказано (3 – текстта әйтелми).
Ринатның әнисе китапханәдә эшли. Ул – китапханәче. Еш кына әнисе белән Ринат та китапханәгә бара. Ул анда китаплар карый. Әнисе аңа әкиятләр укый. Малай әкият тыңларга бик ярата.
Ринат тагын китап карый башлый. Ул аларны ертмый. Китапны ертырга ярамаганны дусларына да әйтә.
Ринат, кечкенә булса да, китапны ертырга ярамаганны белә. Аны синнән соң башкалар да укыячак бит. (Рафис Гыйззәтуллин)
А7. Ринатның әнисе китапханәче булып эшли.
текстка туры килә 2) текстка туры килми 3) текстта әйтелми
А8. Ринат китапханәгә бармый.
текстка туры килә 2) текстка туры килми 3) текстта әйтелми
А9. Ринатның әбисе әкиятләр сөйләргә ярата.
текстка туры килә 2) текстка туры килми 3) текстта әйтелми
А10. Малай китапны ертырга ярамаганны белә.
1) текстка туры килә 2) текстка туры килми 3) текстта әйтелми
А11. Дуслары китапларны ерталар.
текстка туры килә 2) текстка туры килми 3) текстта әйтелми
А12. Ринат әкият тыңларга яратмый.
текстка туры килә 2) текстка туры килми 3) текстта әйтелми
А13. Ринат үзе укый белә.
текстка туры килә 2) текстка туры килми 3) текстта әйтелми
А14.Малай әнисен бик ярата.
текстка туры килә 2) текстка туры килми 3) текстта әйтелми
В3.
1. Кәбестә утырталар.
2. Кәбестәне утыртып бетерделәр.
3. Яңгырдан соң кәбестәләр үсәләр.
4. Фәритнең әтисе яшелчәләр үстерә.
5. Әнисе шаярта.
6. Фәрит кәбестә ашы ярата.
7. Кәбестәләр үсеп җиткән.
8. Фәрит көн дә су сибә.
А Матур, кояшлы яз килде. Кечкенә Фәритнең әтисе – бакчачы. Ул бакчасында помидор, кыяр, редис, кәбестә һәм башка бик күп яшелчәләр үстерә.
Ә Бу – кәбестәләр. Әтисе аларны рәт-рәт итеп утырта. Әнисе аңа ярдәм итә. Фәрит тә кечкенә чиләк алган. Ул кәбестәләргә су сибә. Әтисе моңа бик шат.
Б Эшләре бетте. Яшелчәләрне утыртып бетерделәр. Кәбестәләргә карасалар, алар рәт-рәт булып тезелеп утыралар! Аларның үсәселәре килә.
В Әнисе шунда:
Фәрит, әти-әнисенә карап:
Г Фәрит кәбестәләргә көн дә су сибә. Көндез кәбестәләр кояшка карыйлар. Елмаялар һәм кояшка сузылалар. Аларның тизрәк үсәсе килә. Кояш аларны иркәли.
Д Кайвакыт Фәриткә болытлар ярдәм итә. Алар кәбестәләргә яңгыр яудыралар. Яңгырдан соң көн матурлана. Кәбестәләр дә яшелләнә, үсә.
Е Көз җитә. Кәбестәләр баш кадәр булып үсеп җитәләр. Алар сусыл, тәмле. Ашыйсы гына килеп тора үзләрен. Әти-әнисе белән Фәрит шатлана.
– Улым, кем тизрәк үскән? – ди әнисе.
Фәрит зур кәбестәне күтәрергә тырышып:
(Нәкыйп Каштанов)
Текстлар А
Ә
Б
В
Г
Д
Е
Исемнәр
3 нче бүлек
Прочитайте текст. Преобразуйте слова, написанные заглавными буквами в конце строк, обозначенных номерами В4 – В11 так, чтобы они грамматически соответствовали содержанию текста. Заполните пропуски полученными словами. Каждый пропуск соответствует отдельному заданию.
В4
..................... соң җәй килә. ЯЗ
В5
Җәй - ял ........... ВАКЫТ
В6
Җәен укучыларның ..... башлана. КАНИКУЛЛАР
В7
Алар спорт лагерьларында ял итәләр, башка шәһәрләргә, илләргә ………….. БАРЫРГА
В8
Җәен балалар су коеналар, …. кызыналар. КОЯШ
В9
Алар көймәдә йөрергә, волейбол уйнарга да …………. ЯРАТЫРГА
В10
Җәен …….. күп кунаклар килә. КАЗАН
В11
Алар спорт ярышлары, концертлар карыйлар, күңелле ......... ЯЛ ИТӘРГӘ
Прочитайте текст. Преобразуйте слова, написанные заглавными буквами в конце строк, обозначенных номерами В12 – В18 так, чтобы они грамматически и лексически соответствовали содержанию текста. Заполните пропуски полученными словами. Каждый пропуск соответствует отдельному заданию.
В12
Йортыбыз биш ………... КАТ
В13
Анда ........ фатирлар бар. ТӨР
В14
Фатирыбыз өч .................... БҮЛМӘ
В15
Анда ......... бүлмә, аш бүлмәсе, юыну бүлмәсе, кунак бүлмәсе, йокы бүлмәсе һәм балалар бүлмәсе бар. АЛ
4 нче бүлек
С1. Сез татар дустыгыздан хат алдыгыз. Сорауларга җавап биреп, аңа хат языгыз. Язма эшегез 30 – 40 сүздән торырга тиеш.
...Мин хайваннар яратам. Алар турында китаплар укыйм, телевизион тапшырулар карыйм. Өйдә Йомшак исемле песием дә бар.
... Син нинди йорт хайваннарын яратасың?Хайваннар турында китаплар, журналлар укыйсыңмы?Нинди йорт хайваны алырга телисең?
С2. Сөйләм ситуациясенә туры килгән репликаларны языгыз.
Спросите у друга (подруги), есть ли у него (неё) младший брат.
Поздоровайтесь с бабушкой.
Предложите другу (подруге) прочитать книгу о Татарстане.
Спросите у одноклассника, который час.
Поздравьте маму с днём рождения.
