Тексерілді:_____
Оқу ісі жөніндегі директордың
орынбасары: Акулова Р.М.
Тақырыбы:
Костюм түсі. Киімдегі түс үйлесімі. Костюм композициясында түстердің мәні.
Кәсіпкерліктің даму эвалюциясы.
Мақсаты:
Білімділік: Оқушыларға маталарда не киімдерде кездесетін түстер, олардың бір- бірімен үйлесуі, костюм композициясындағы түстердің мәнімен таныстыру.
Дамытушылық: Оқушылардың жоғарғы талғамының қалыптасуына ықпал ету, белгілі бір кәсіпке деген бейімділігін дамыту, білім қорларын молайту,
Тәрбиелік: Киімнің көркем жобасын жасай білуге, еңбектегі тәртіптілікке, әсемдіктті түсіне білуге тәрбиелеу
Балаларға негізгі төрт түстерді топтастыруға үйрету: қызыл, сары, көк, жасыл. Балалардың коммуникативтік- ақпараттық құзіреттілігін молайтып, ой- түйсігін, қиялын дамыту. Сенсорлық ойлау қабілетін дамыту.
Алдын ала жұмыс және сабаққа дайындық: керекті құрал- жабдықтарды дайында, «Түстерді қайталау».
Сөздік жұмыс: Қызыл, жасыл, көк, сары.
Дидактикалық құралдар: шарлар, түрлі- түсті гараждар, машиналар, пішіндер, әр түске боялған күріш, пирамида, жемістер.
Блингвистикалық компонеті: Қызыл - красный, Көк - синий
Сары - желтый, Жасыл - зеленый
Әдіс- тәсілдер: Эксклюзивті,түсіндіру, әңгімелеу, сын тұрғысынан ойлау, сұрақ- жауап, көрсету,модульдік.
Қызмет кезендері
Педагогтің басқару іс-қимылдары
Балалар қызметі
1 кезең
уәждік-түрткі болу
Баланың әрекетке кірісуіне түрткі болу:
Сәлеметсіздер ме балақайлар!
Менің түстер әлеміме қош келдіңдер! Мен осы түстер әлемінің еркесімін. Менің атым Еркетай.
Проблемалық жағдай орнату
Балалар қараңыздар, бізге бүгін Күн күлімдеп тұр, күннің түсі сары, жаңбырдан кейін кемпірқосақта шығып қалыпты, балалар қараңыздар кемпірқосақтың түстері әртүрлі көк, сары, қызыл, жасыл т.б.
Сендерді бүгін өзімнің түстер әлеміме саяхатқа апарамын. Онда көптеген түстердің тапсырмаларын орындауымыз керек. Менімен саяхатқа шыққыларын келеме?
-Сәлеметсіз бе!
Иә
Балалар тәрбиешіні тыңдайды
Иә барамыз, орындаймыз.
2 кезең
проблемалық-ізденістік
Балаларды проблеманы шешуге бағдарлау:
1. Түстеріне байланысты пішіндерді өз қорапшаларына салу
2. Түстеріне байланысты әр көлікті өз гараждарына орналастыру.
3. Түрлі- түсті боялған күріштердің арасынан Еркетайдың тарағы мен айнасын тауып беру.
4. Түрлі- түсті шарларды көлеміне байланысты ілу.
5. Пирамиданы жинастыру.
6. «Әжеме жеміс шырыны» дайындау.
7 . Түстер еркесінің көйлегін жөндеп беру.
Баланы қызмет үрдісіне психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу:
Балалар қазір жылдың күз мезгілі, ал күз мезгілін қандай түске бейнелеуге болады?
Ал маған сары түс туралы, күз туралы тақпақ кім айтады?
1.Шашылып қалған пішіндерді қорапшаларына салады.
2. Көліктерді гараждарына орналастырады.
3. Түстер еркесінің тарағы мен айнасын тауып береді.
4. Шарларды көлеміне қарай жарға іледі.
5. Пирамиданы жинастырады.
6. Балалар әрбір жемісті өз банкаларына жабыстырады.
7. Түстер еркесінің көйлегін жөндеп береді.
Сары
Айнель: Алтын сары қызыл көк, Алуан алуан жапырақ. Күзгі бақта күлімдеп, Көз тартады атырап.
3 кезең
рефлексті-түзетімдеуші
Балалар қызметінің нәтижелерін талдау:
Қане, балалар шеңберге тұрайықшы. Балалар бүгін біз сары, жасыл, көк, қызыл түстерімен таныстық.
Балалар біздер менің түстер әлемімнің тапсырмаларында орындап бітірдік. Саяхатымызда аяқталды. Сендерге бүгінгі саяхатымыз ұнады ма?Сендерге түстер әлемінің сыйлығы бар. (түрлі- түсті шарлар сыйлау).
Иә
Қайталау тақырыбы: Классикалық шалбарға өлшем алу, алдыңғы бөлігінің сызбасы.
Шалбарды өңдеу технологиясын сурет бойынша сұрау:
Бүкпелердің түрлері, өңдеу ерекшеліктері
Қалталар түрлері, қажетті бөліктер
Адым, бедер, жан тігістерін өңдеу ерекшеліктері.
Бел қиығын өңдеу әдістері
Шалбар балағын өңдеу технологиясы
Фурнитуралар
Қайталау тақырыбына байланысты тест тапсырмаларын үлестіру
Тест.
1. Жылтқыш материалдарды көрсет.
а) дублирин, флизилин, синтепон
б) ватин, синтепон, мақта
в) ФНМ, флизилин, дублирин
2. Тігін өндірісіндегі цехтар нешеге бөлінеді ?
а) 4 б) 3 в)5
3. Өнім шығарумен айналысатын цехтарды қалай атайды?
а) тігін цехтары б) көмекші цехтар в) негізгі цехтар
4.Ылғалды-жылулық өңдеу жабдықтары
а) ПГУ-2 б) РЛ-6 в) ЭЗМ-3
5. Бөліктердің қиығын торлауға арналған машина
а) 25-кл. б) 1595 кл. в) 51-А кл.
6. Таспалы пішу машинасы:
а) РЛ-6 б) ЭЗМ-3 в) ПВГ – 8
7. Түйме тігуге арналған жартылай автоматты машина
а) 25-А кл. б) 827-А кл. в) 220-М кл
8. Жалпы тігін өндірісінің жабдықтары нешеге бөлінеді?
а) 2 б) 5 в) 4
9. Сырып тігу және торлау тігісін қатар орындайтын арнайы машина
а) 85 кл. б) 27 кл. в) 508-М кл.
10. Түймеліктерді торлауға арналған жартылай автоматты тігін машинасын көрсет.
а) 25-А б) 27 кл. в) 51 –А кл.
3: Үй тапсырмасын қорыту:
Шалбарды өңдеу технологиясы бөлімі бойынша өтілген материалдарды пысықтау.
4. Жаңа сабаққа кіріспе:
«Костюм» ұғымын қалай түсінеміз?
Костюм- адамның сыртқы келбетін толықтыратын киім, бас киім, аяқ киім, әшекейлердің т.б. жиынтығы. Негізгі рөлі киімге байланысты.
Костюм композициясы ұғымымен және оның негізгі сипаттарымен танысамыз.
5. Жаңа сабақ:
Костюм композициясы – киім элементтерінің тұтас үйлесі.
Жаңа модельді жасап шығаруда суретші –модельер мынадай талаптарды ескеру керек.
адамның жас ерекшелігін
қызметін
киімнің берілу сипатын
пропорциясын
дене бітімін
материалдардың қасиетін
түсін
киімдерге қойылатын талаптарды
сәннің бағытын
Костюм композициясыныңнегізгі көрсеткіштері:
силуэт
сызықтар
пропорция
ырғақ
түстер
оптикалық әсерлер
Силуэт – заттың кескіні, көлеңкесі, пішіні ұғымын білдіреді. Силуэтке сипаттама беру үшін оны геометриялық фигуралармен немесе әртүрлі заттармен салыстырады. Силуэтті модель, фасон пішім ұғымдарымен шатастыруға болмайды. «Қынама силуэт» немесе «еркін силуэт» деп айту дұрыс емес, өйткені бұйымның қаншалықты қыналуы оның формасына пішіміне байланысты болады. (Слайд бойынша көрсету) Костюм формасы мен оның силуэті силуэт сызықтарымен шектеледі.
Сызықтар. Киімдегі сызықтар құрастыру сызықтары және сәндік сызықтары болып бөлінеді.
Құрастыру сызықтары модель композициясының негізін құрайды, оның тұлғаға дәл келуін қамтамасыз етеді. Бұл иық, бүйір тігістерінің, жеңді қондыру тігістерінің т.б. сызықтары болып табылады.
Сәндік сызықтар – модельді жасап шығаруда қолданылатын сызықтар. Сәндік сызықтар горизонталь, вертикаль, қисық, сынық, аралас, параллель болып бөлінеді. Бұл сызықтар костюмнің маңызды бөлігін баса көрсетуге бағытталады.
Пропорция – костюм бөліктерінің өзара және адам тұлғасымен салыстырғандағы ара қатынасы. Киімдегі пропорцияны анықтауда киімнің ұзындығымен бел сызығының орналасуы негізгі бастапқы нүктелер болып табылады. Адам тұлғасының пропорционалдығы таңдаған киімнің пропорциясына ғана байланысты емес, сондай-ақ шаш үлгісіне, бас киімнің көлеміне, аяқ киімнің биіктігіне де қатысты екендігін суретші модельер киімнің моделін жасауда ескеру керек.(Слайд бойынша көрсету )
Ырғақ – шамалас киім элементтерінің кезектесіп, қайталанып келуін айтады айтады. Ырғақ қарапайым метрикалық, пропорционалды – реттілік, радиал – сәулелік болып бөлінеді. Бір элементтің бірдей қашықтық сайын қайталанып келуі қарапайым метрикалық деп аталады. Элементтің барған сайын үлкеюі немесе жойылуы пропорционалдық – реттілік ырғақтылығымен сипатталады. Радиал – сәулелік ырғақта элементтер жиынттығы сәуле сияқты болуы мүмкін.
Түстер – костюмнің негізгі сапасына әсер етеді. Табиғатта төрт негізгі түстер бар: қызыл, жасыл, сары, көк, ал қалған түстер осы түстерді араластыру арқылы және оларға қара және ақ түстерді біріктіру арқылы алынады. Барлық түстер жылы және салқын болып бөлінеді. Жылы түстер затты үлкейтіп көрсетсе, салқын түстер кішірейтіп көрсетеді. Түстер хроматикалық және ахроматикалық болып бөлінеді.Түстердің үйлесімділігін түстер гармониясы деп атайды. Модельді ойлап шығаруда суретші – модельер түстердің үйлесімділік заңдылықтарын ескеріп қана қоймай, сонымен қатар матадағы суреттерді қолданып, оптикалық әсерлер арқылы тұлғаның кейбір кемшіліктерін жасыру мүмкіндіктерін ойластырады.
Оптикалық әсерлер заңдылықтарын біле отырып адам тұлғасын үлкейтіп, кішірейтіп немесе кеңейтіп өзгертуге болады.(Слайд арқылы көрсету)
Сарамандық жұмыс:
Үйрету ойыны «Суретші - модельер»
І.топ тапсырмасы: Көктем. Сымбатты қыз, бірақ тұлғаның жоғарғы жағы ұзын.
Кемшіліктерді түс силуэт, стилін таңдау арқылы жасыру.
ІІ.топ тапсырмасы: Қыс. Толық қыз, оның кемшіліктерін түс, силуэт, стилін таңдау
арқылы жасыру.
ІІІ.топ тапсырмасы: Жаз. Сымбатты қыз, бірақ тұлғаның төменгі жағы ұзын. Түс, силуэт,
стиль арқылы кемшіліктерін жасыру.
7. Жаңа сабақты қорыту:
«Мәтінді құрастыр» Сөздер жиынтығы беріледі, оқушылар ойша мәтін құрастырады.
Костюм композициясы және оның негізгі көрсеткіштері жайлы оқушылардың білімдерін пысықтау.
Бағалау.
8.Үйге тапсырма беру: Костюм композициясы
Қайталау тақырыбы: Классикалық шалбарға өлшем алу, алдыңғы бөлігінің сызбасы.
Балаларға негізгі төрт түстерді топтастыруға үйрету: қызыл, сары, көк, жасыл. Балалардың коммуникативтік- ақпараттық құзіреттілігін молайтып, ой- түйсігін, қиялын дамыту. Сенсорлық ойлау қабілетін дамыту.
Алдын ала жұмыс және сабаққа дайындық: керекті құрал- жабдықтарды дайында, «Түстерді қайталау».
Сөздік жұмыс: Қызыл, жасыл, көк, сары.
Дидактикалық құралдар: шарлар, түрлі- түсті гараждар, машиналар, пішіндер, әр түске боялған күріш, пирамида, жемістер.
Блингвистикалық компонеті: Қызыл - красный, Көк - синий
Сары - желтый, Жасыл - зеленый
Әдіс- тәсілдер: Эксклюзивті,түсіндіру, әңгімелеу, сын тұрғысынан ойлау, сұрақ- жауап, көрсету,модульдік.
Сабақтың түрі: аралас
Сабақтың типі: жаңа білім беру
Сабақтың әдісі: түсіндірмелі-иллюстративті, сурақ-жауап, ойын, ой қозғау, сарамандық
Пәнаралық байланыс: бейнелеу, математика, әдеп
Көрнекілігі: Костюм композициясына байланысты слайд түрлері
Тест тапсырмалары, Мәтін құрастыр – топтамалар
Сабақ барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңі:
Сәлемдесу, оқушылардың назарларын сабаққа аудару, кезекшілер арқылы түгелдеу.
Оқушыларды топқа бөліп отырғызу.
2. Үй тапсырмасын сұрау:
Шалбарды өңдеу технологиясын сурет бойынша сұрау:
Бүкпелердің түрлері, өңдеу ерекшеліктері
Қалталар түрлері, қажетті бөліктер
Адым, бедер, жан тігістерін өңдеу ерекшеліктері.
Бел қиығын өңдеу әдістері
Шалбар балағын өңдеу технологиясы
Фурнитуралар
Қайталау тақырыбына байланысты тест тапсырмаларын үлестіру
Тест.
1. Жылтқыш материалдарды көрсет.
а) дублирин, флизилин, синтепон
б) ватин, синтепон, мақта
в) ФНМ, флизилин, дублирин
2. Тігін өндірісіндегі цехтар нешеге бөлінеді ?
а) 4 б) 3 в)5
3. Өнім шығарумен айналысатын цехтарды қалай атайды?
а) тігін цехтары б) көмекші цехтар в) негізгі цехтар
4.Ылғалды-жылулық өңдеу жабдықтары
а) ПГУ-2 б) РЛ-6 в) ЭЗМ-3
5. Бөліктердің қиығын торлауға арналған машина
а) 25-кл. б) 1595 кл. в) 51-А кл.
6. Таспалы пішу машинасы:
а) РЛ-6 б) ЭЗМ-3 в) ПВГ – 8
7. Түйме тігуге арналған жартылай автоматты машина
а) 25-А кл. б) 827-А кл. в) 220-М кл
8. Жалпы тігін өндірісінің жабдықтары нешеге бөлінеді?
а) 2 б) 5 в) 4
9. Сырып тігу және торлау тігісін қатар орындайтын арнайы машина
а) 85 кл. б) 27 кл. в) 508-М кл.
10. Түймеліктерді торлауға арналған жартылай автоматты тігін машинасын көрсет.
а) 25-А б) 27 кл. в) 51 –А кл.
3: Үй тапсырмасын қорыту:
Шалбарды өңдеу технологиясы бөлімі бойынша өтілген материалдарды пысықтау.
4. Жаңа сабаққа кіріспе:
«Костюм» ұғымын қалай түсінеміз?
Костюм- адамның сыртқы келбетін толықтыратын киім, бас киім, аяқ киім, әшекейлердің т.б. жиынтығы. Негізгі рөлі киімге байланысты.
Костюм композициясы ұғымымен және оның негізгі сипаттарымен танысамыз.
5. Жаңа сабақ:
Костюм композициясы – киім элементтерінің тұтас үйлесі.
Жаңа модельді жасап шығаруда суретші –модельер мынадай талаптарды ескеру керек.
адамның жас ерекшелігін
қызметін
киімнің берілу сипатын
пропорциясын
дене бітімін
материалдардың қасиетін
түсін
киімдерге қойылатын талаптарды
сәннің бағытын
Костюм композициясыныңнегізгі көрсеткіштері:
силуэт
сызықтар
пропорция
ырғақ
түстер
оптикалық әсерлер
Силуэт – заттың кескіні, көлеңкесі, пішіні ұғымын білдіреді. Силуэтке сипаттама беру үшін оны геометриялық фигуралармен немесе әртүрлі заттармен салыстырады. Силуэтті модель, фасон пішім ұғымдарымен шатастыруға болмайды. «Қынама силуэт» немесе «еркін силуэт» деп айту дұрыс емес, өйткені бұйымның қаншалықты қыналуы оның формасына пішіміне байланысты болады. (Слайд бойынша көрсету) Костюм формасы мен оның силуэті силуэт сызықтарымен шектеледі.
Сызықтар. Киімдегі сызықтар құрастыру сызықтары және сәндік сызықтары болып бөлінеді.
Құрастыру сызықтары модель композициясының негізін құрайды, оның тұлғаға дәл келуін қамтамасыз етеді. Бұл иық, бүйір тігістерінің, жеңді қондыру тігістерінің т.б. сызықтары болып табылады.
Сәндік сызықтар – модельді жасап шығаруда қолданылатын сызықтар. Сәндік сызықтар горизонталь, вертикаль, қисық, сынық, аралас, параллель болып бөлінеді. Бұл сызықтар костюмнің маңызды бөлігін баса көрсетуге бағытталады.
Пропорция – костюм бөліктерінің өзара және адам тұлғасымен салыстырғандағы ара қатынасы. Киімдегі пропорцияны анықтауда киімнің ұзындығымен бел сызығының орналасуы негізгі бастапқы нүктелер болып табылады. Адам тұлғасының пропорционалдығы таңдаған киімнің пропорциясына ғана байланысты емес, сондай-ақ шаш үлгісіне, бас киімнің көлеміне, аяқ киімнің биіктігіне де қатысты екендігін суретші модельер киімнің моделін жасауда ескеру керек.(Слайд бойынша көрсету )
Ырғақ – шамалас киім элементтерінің кезектесіп, қайталанып келуін айтады айтады. Ырғақ қарапайым метрикалық, пропорционалды – реттілік, радиал – сәулелік болып бөлінеді. Бір элементтің бірдей қашықтық сайын қайталанып келуі қарапайым метрикалық деп аталады. Элементтің барған сайын үлкеюі немесе жойылуы пропорционалдық – реттілік ырғақтылығымен сипатталады. Радиал – сәулелік ырғақта элементтер жиынттығы сәуле сияқты болуы мүмкін.
Түстер – костюмнің негізгі сапасына әсер етеді. Табиғатта төрт негізгі түстер бар: қызыл, жасыл, сары, көк, ал қалған түстер осы түстерді араластыру арқылы және оларға қара және ақ түстерді біріктіру арқылы алынады. Барлық түстер жылы және салқын болып бөлінеді. Жылы түстер затты үлкейтіп көрсетсе, салқын түстер кішірейтіп көрсетеді. Түстер хроматикалық және ахроматикалық болып бөлінеді.Түстердің үйлесімділігін түстер гармониясы деп атайды. Модельді ойлап шығаруда суретші – модельер түстердің үйлесімділік заңдылықтарын ескеріп қана қоймай, сонымен қатар матадағы суреттерді қолданып, оптикалық әсерлер арқылы тұлғаның кейбір кемшіліктерін жасыру мүмкіндіктерін ойластырады.
Оптикалық әсерлер заңдылықтарын біле отырып адам тұлғасын үлкейтіп, кішірейтіп немесе кеңейтіп өзгертуге болады.(Слайд арқылы көрсету)
Сарамандық жұмыс:
Үйрету ойыны «Суретші - модельер»
І.топ тапсырмасы: Көктем. Сымбатты қыз, бірақ тұлғаның жоғарғы жағы ұзын.
Кемшіліктерді түс силуэт, стилін таңдау арқылы жасыру.
ІІ.топ тапсырмасы: Қыс. Толық қыз, оның кемшіліктерін түс, силуэт, стилін таңдау
арқылы жасыру.
ІІІ.топ тапсырмасы: Жаз. Сымбатты қыз, бірақ тұлғаның төменгі жағы ұзын. Түс, силуэт,
стиль арқылы кемшіліктерін жасыру.
7. Жаңа сабақты қорыту:
«Мәтінді құрастыр» Сөздер жиынтығы беріледі, оқушылар ойша мәтін құрастырады.
Костюм композициясы және оның негізгі көрсеткіштері жайлы оқушылардың білімдерін пысықтау.
Бағалау.
8.Үйге тапсырма беру: Костюм композициясы
Қайталау тақырыбы: Классикалық шалбарға өлшем алу, алдыңғы бөлігінің сызбасы.
