. Классный час
План-конспект классного часа
Төр: Экин туск үг
Күсл: 1. Экдән нег үлү эңкр, нөкд болдгин сурһмҗ өглһн
2. Экин дүр шүлгүдт, үлгүрмүдт, зургудт яһҗ үзүлгдҗәхинь, цәәлһгдҗәхинь медүллһн.
3. Сурһульчнрин билг, эв-арһ өөдлүлһн.
Белдлһнә көдлмш:
1.Нәәрин йовуд белдлһн.
2.Экнрт ачлвр(медаль) белдлһн..
3. Билглҗ бичлһн «Мини эңкр эк»
4.Класс кеерүлһн (шүлгүд, эрсин газетмүд, үлгүрмүд, плакатмуд, цецгүд…)
5.Экнрт үрвр белдәд илгәлһн.
6.Презентац«Притча о маме»
7.Көгҗмин кем: дун «Мамонтёнк», дун «Мама» кинофильмас «Серый волк и семеро козлят»
8.Марһан «Үг угаһар медич».
9.Презентац «Экин дүр хальмг зурачнрин зургудт зургудт».
10.Сурһульчнрин белдсн ахр видеофильм «Мини эк ямаран…»
11.Шикр-балта хулдҗ авлһн.
Нәәрин йовуд:
А. Манджиевин дун «Ээҗ» наачана, экнр хорад орад, белдсн ормд сууцхана.
Багш:
Эк гиһәд оркхнь
Зүркм җөөлрәд одна
Энүнәс әрүн үг
Эн орчлңгд уга.
Эк – хамгин эңкр, өөрхн күн. Насни туршарт маднд килмҗән тусхаҗ йовна. Зүн һар зүркнд өөрхн, тегәд зүн һаран зүркндән тәвәд, зүркни үгән экдән сурһульчнр нерәдҗәнә.
Сурһульч:
Только есть такое слово,
Что дороже дорогого!
В этом слове – первый крик,
Радость солнечной улыбки,
В этом слове – счастья миг
Дорогой и близкий!
(Песня «Мама» из кинофильма «Волк и семеро козлят»)
Багш: Мана җирһлд сәнчн, мунчн харһна. Хамгин түрүнд экүрн ирнәвидн, сүв-селвг авнавидн. Ода сурһульчнр сурврмудтан хәрүһинь олҗ авхар бәәнә: Эн кемб?
Сурврмуд:
Кен нанур өрүн ирв? Кен келв: «Босх кергтә?»
Эн эк!
Кен нанд хаш болһв?
Эн эк!
Кен ааһд цәәһим кев?
Эн эк!
Кен мини үсим гүрв?
Эн эк!
Кен ик гер хурав?
Эн эк!
Кен мини халхм үмсв?
Эн эк!
Кен бүчкдүд инәхлә дурта?
Эн эк
Кен һазр деер сәәхн ?
Эн эк!
(Көгҗмин айст сурһульчнр экнртән белдсн белгүдән бәрүлнә(экиннь туск билглҗ бичлһн, шикр-балта шарикүдтә)
Багш: Эк оньдин мадниг хәләнә. Цуг көдлмш кеҗәхинь эк болҗ һарчана. Экнр ямарамб? Зәрм харһсн сурһульчнрас экнриннь туск интервью авувидн. Соңстн.
(Сурһульчнрин белдсн ахр видеофильм «Мини эк ямаран…» хәләлһн)
Багш: Экин чинр ик. Тер төләднь шүлгүд, дуд, зургуд бәәнә. Бичәчнр, зурачнр Экин дүриг үүдәврмүдтән магтна.
Экин туск шүлгүд сурһульчнр умшҗана
Һарһсн үрнәс экд
Һазрт юн эңкрв?
Экин седкләс үрнд
Эңкр юн бәәхв?
Эк гисн күндтә нернәс
Эңкр нерн делкәд бәәхий?
Эцк кедү эңкр болвчн
Эклә тер әдлцҗ болхий?
Әрә хойрта, хөртә –
Экд цуһар әдл.
Түрү-зүдү цагт
Түрүн дөң– эк»
Экм әмдрл залһла,
Элдв җирһл атхулла,
Эн орчлңд дуулх
Эрдм, билг өглә.
«…Өлгәтә цагасн экләд,
Өвртән шахҗ таалад,
Өскәд босхсн экәс
Өлзәтә күн бәәхий?...»
Кедү нас наслвчн
Күүнә җирһлд кесг
Түрүн ишкдл давтгдна,
Терүг эк саглна.
( «Мамонтёнкин туск дун» гидг ду дууллһн)
Сурһульч болһн өмнән неҗәһәд үзгүд бәрҗәнә. «Статистика» гидг үг болна.
Эк болх күүкд күн – үрн-садан кишгтә болхин нәәлҗәнә.
Экнр дуулна, биилнә,…
Экнр дала хувц-хунр уһана. Җирһлиннь туршарт тер уһасн хувциг эвкәд оркха, Эльбрус уулла әдл болх.
Җирһлиннь туршарт экнр олн зүсн хот-хол чанна. Тоолхла, 500-1000 нертә хот-хол болхмн.
Экнр байрлначн, һундначн…
Экнр гемнсн күүкдин өөр өдр сө уга сууна. Тоолхла, 3000 сө болҗ һарна.
Дәкәд экнр уульна. Дусаларнь дала дүүрх. Эн далаг Һундлын дала гиҗ нерәдҗ болхмн.
Багш: Экин төриг зурачнр кесг таласнь хәләҗ зурна. Зургудын дүрмүд: ээҗнр, медәтә болн баһ наста күүкд улс. Өдгә, дәәнә, Сиврин җилмуд үзүлгдҗәнә. Эдниг негдүлҗәх нег уг – Эк. Кезәдчн эк үрндән санан зовна.
(Презентац «Экин дүр зурачнрин үүдәврмүдт» хәләлһн)
Багш: Зәрмдән эк-эцкнр эврәннь үрән күцц соңсхш, келсинь төртән авхш. Хөөннь эдн нег-негән медҗ чадхш, керүл-цүүгән һарна.Тиим йовдл таднд бичә учртха.
Наадна кем «Үг угаһар медич»
( Экнр көвүндән аль күүкндән үг угаһар келх үгән медүлх зөвтә. Ачлвр: медальмуд )
Багш: Экнр болн урдүд нег-негән медҗәнә. Тернь сән.
Сурһульчнр хамдан:
Yрндән эк эӊкр болхла,
Yрн сәәхн зүрктә өснә.
Экнр көгшрәд-муурад ирхлә,
Ээлтә үрнь өөрнь сууна.
Презентац «Притча о маме» хәләлһн
Багш:
Эңкр мана ээҗнр, экнр, багшнр, күүкд-көвүд! Оньдин дөрвн цагт нег-негән нег үлү бүлән нүдәр хәләҗ, баһчуд икчүдәснь сүв-селвг авч, соңсч, тевчҗ йовтха! Икчуд баһчудт үлгүр болҗ йовтха! Келсн үгтн өлзәтә, кесн көдлмштн кемтрл уга болтха! Сән-сәәхн, менд-амулң җирһл эдлҗ йовтн!