БЕЛЕМ БЭЙРЭМЕ
Укытучы. Исэнмесез, хормэтле укытучылар, кадерле укучылар, эти-
энилэр hэм бэйрэмебезгэ килгэн кунаклар! Менэ кояшлы беренче сентябрь
иртэсе безне кабат бергэ жыйды. Бvген мэктэплэрдэ hэр бала котеп алган ,
кызыклы вакыйгаларга бай булган яна уку елы башлана. Кvнеллэрдэ соенеч,
йозлэрдэ шатлыклы елмаю балкый. Яна уку елы hэркемгэ шатлык-соенечлэр,
бары тик яхшы билгелэр генэ алып килсен. Бэйрэм белэн сезне, дуслар!
Жыр—«Бэйрэм бvген».
Г. Тукай шигыре, Ж. Фэйзи кое.
Бар кvнеллелек ботен доньяда, бар бер ямь бvген.
Нэрсэдэн бу?—Мин белэм: бэйрэм бvген, бэйрэм бvген!
Арттыра кvрдем кояш гадэттэгедэн балкуын,
Ул киенгэндер дидем: бэйрэм бvген, бэйрэм бvген!
Яр башыннан тынладым мин бер сунын дулкыннарын:
Сойлэшэлэр vзара: бэйрэм бvген, бэйрэм бvген!
Тынладым акрын гына искэндэ бэйрэм кон жилен.
Ансы да сойли тагын: бэйрэм бvген, бэйрэм бvген!
Беренче сентябрь—минем
Бэхет-шатлыклы конем.
Сагынып белем учагын,
Мин кабат сина килдем.
Дулкынланып карап торам:
Сагындырдын, мэктэбем.
Син—минем vткэн гомерем,
Син—минем килэчэгем.
Синдэ кvрергэ ойрэндек
Матурлыгын доньянын.
Тэvге кат синдэ башкардык
Балачагым жырларын.
Укытучы.Мэктэп еллары—кеше гомеренен кабатланмас бер мизгеле.
Шуна кvрэ баланын укырга килv коне—зур бэйрэм.
Беренче сентябрь иртэсе кояшлы да, болытлы да, янгырлы да була.Шу-
лай да андый иртэлэрнен hэрберсе кvнелгэ кояшлы булып инэ. Чоеки белем
иленэ бала беренче адымын ясый. Ул матур итеп киенгэн, кулына чэчэклэр
тоткан. Кvнелдэ—бэйрэм.
Залнын нэкъ уртасында 1 нче сыйныф укучылары басып тора. Эйдэгез,
аларны сэламлик hэм хэерле юл телик.
Беренчелэр гел алар
Булалар алдынгылар.
Быел мэктэбебездэ
Без беренче сыйныфлар.
Чэчэклэр тотып кулга
Без чыктык озын юлга.
hэркем белэ, элбэттэ,
Без барабыз мэктэпкэ.
Кичэ эни белэн бергэ
Эзерлэдек сумкамны.
Пеналыма тезеп куйдым
Карандаш hэм ручкамны.
Этием дэ, энием дэ
Бу конне бик коттелэр.
Балалардай дулкынланып,
Мине озата килделэр.
Олкэн дуслар шаярталар,
Э без ачуланмыйбыз.
Чэчэклэр артыннан, дилэр,
Кvренми бит буегыз.
Бvген йозлэр колэч безнен,
Кvнел соенэ.
Атлыйбыз тэvге адымнар
Белем иленэ.
Жыр—«Ойрэтэлэр мэктэплэрдэ».
Каләм тотып кулларга,
Хәрефләрне тезәргэ
Өйрәтәләр мәктәпләрдә, мәктәпләрдә.
Тапкырларга, бүләргә,
Нәниләрне сөяргә
Өйрәтәләр мәктәпләрдә, мәктәпләрдә.
Бишкә бишне кушарга,
Иҗектән сүз ясарга
Өйрәтәләр мәктәпләрдә, мәктәпләрдә.
Белер өчен бик күпне,
Яратырга китапны
Өйрәтәләр мәктәпләрдә, мәктәпләрдә.
Таңның ничек атканын,
Кояш ничек батканын
Өйрәтәләр мәктәпләрдә, мәктәпләрдә.
Табарга утрауларны,
Биек-биек тауларны
Өйрәтәләр мәктәпләрдә, мәктәпләрдә.
Өтер белән ноктаны
Кайчан, кая куярга
Өйрәтәләр мәктәпләрдә, мәктәпләрдә.
Дуслык кадерен белергә,
Сузылсын дип гомергә
Өйрәтәләр мәктәпләрдә, мәктәпләрдә.
Безгэ карагач,
Сезгэ кызыктыр.
Без бик кечкенэ,
Э сез—нинди зур.
11.Без быел гына
Мэктэпкэ килдек.
Анарчы hаман
Бакчада идек.
12.Жирдэ ничэ кояш бар?
Шул кояшларнын берсе--
Трбияче апалар.
Котлау очен сvз тэрбияче апаларга бирелэ.
13.Жирдэ ничэ кояш бар?
Жирдэ кvп ул кояшлар.
Жирдэ ин зур кояш бар:
Эти белэн эни бар,
Эби белэн бабай бар.
14. Безне котлый этилэр:
-- Бик дэv vстегез,-- дилэр.
Ойрэтэлэр энилэр:
-- Эйбэт булыгыз,-- дилэр,
Хэерле юл телилэр.
Котлау очен сvз эти-энилэргэ бирелэ.
15.Сентябрь, сентябрь!
Килеп тэ житте.
Гел бишкэ генэ укырга
Ондэде безне.
16.Хэрефлэр дэ ойрэнербез,
Сvзлэр тезеп уйнарбыз.
Сагынып коткэн мэктэптэн без
Беркайчан да туймабыз.
17.Язарга да ойрэнербез,
Калэм тотып кулларга.
Хэрефлэрне тезэрбез без
Тигез, матур юлларга.
18.Аннан мисал-мэсьэлэне
Чишv юлын эзлэрбез.
Дэфтэрлэрне, кондэлекне
«Бишле» белэн бизэрбез.
19.Дус, тату, матур яшэvнен
Серенэ тошенербез.
Бик тырышып укыганда
Унышка ирешербез.
Укытучы. Нэни дусларыбыз! Без сезне Белем иленэ кабул итэрбез.
Белем иленен серле ачкычы дvртенчелэр кулында. Сvзне аларга бирик.
20. Чэчлэренэ кунган ак кvбэлэк,
Шатлык очкыннары кvзендэ.
Ап-ак кvлмэк, ак чэчэклэр белэн
Кvбэлэккэ охшаш vзен дэ.
21.Ашкына да, талпына да бvген
Леп-леп иткэн нэни йорэген.
Озатасын изгелэрдэн изге
Сабыйлыкнын сонгы коннэрен.
22.Жуелмаслык хатирэлэр калыр
Мэктэптэге тэvге коненнэн.
Ин башына кvрэ йоген дэ бар--
Син жаваплы кеше бvгеннэн.
23.Илем мэхэббэтен сойли сина
Адым саен жылы карашлар.
Олы юлга озатып бара сыман
Vзен белэн яшьтэш агачлар.
24.Нэни дусларыбыз! Сезгэ vзебездэн мирас итеп «Белем йорты» ачкычын тапшырабыз.
Ачкыч тапшырыла.
25.Жир йозендэ торле телдэ
Никадэрле китап бар.
Безнен очен hэрберсе
Бик кадерле бит алар.
26.Эмма барлык китапларнын
Ин беренче баскычы,
Кvнеллэргэ тэvге булып,
Белемгэ юл ачучы,
Тирэн серлэр сараена
Тэvге ачкыч бирvче,
Беренче кат шул сарайга
Безне алып керvче
Тик бер китап бар.
27.Ана тиндэш
Нинди китап бар тагын?
Белэмсез, ул нинди китап?
Бергэ. Ул—«Элифба» китабы.
Жыр—«Элифба».
Ойрэттен син мине
Хэрефлэр тезэргэ.
Тылсымлы хэрефлэр
Эйлэнде сvзлэргэ.
Элифба, Элифба,
Син-- минем юл башым,
Син -- белем илендэ
Ин якты кояшым.
Калэмем йогерэ
Мин бер сvз эйтvгэ.
Дэфтэрдэ бар хэзер
Эти дэ, эни дэ.
Элифба, Элифба,
Син-- минем юл башым,
Син-- белем илендэ
Ин якты кояшым.
28.Гvзэллэрдэн гvзэл анын йорэге,
Изгелеген бирэ hэркемгэ.
Ашыга да бэхет олэшергэ
hэр иртэдэ безгэ, hэр кондэ.
29.Ак кэгазьдэй керсез анын кvнеле,
Жаны шигъри, уе саф анын.
Кvпме котэ безнен, vзене дэ
Хыяллары чынга ашуын.
30.Туган телнен монын, бар тылсымын,
Жир йозендэ нилэр барлыгын,
Ни очен кояш батуын,
Якты йолдызларнын балкуын,
31.Дингез-океаннарны, кvллэрне,
Иксез-чиксез галэм серлэрен,
Агач, vсемлеклэр, голлэрне,
Африканын кайнар чvллэрен,
32.Жырчы чишмэлэрне, жиллэрне,
Сандугачлы жылы жэйлэрне,
Тагын бик кvп эллэ нилэрне,
Укытучым, Сездэн ойрэндек.
Жыр—«Ин гvзэл кеше икэнсез».
Килгэн чакта башка авырлык,
Житми калса коч, я сабырлык.
Сиздермичэ ярдэм иткэнсез--
Сез ин кvркэм кеше икэнсез.
Балаларнын теле – кынгырау,
Гел чынгылдый, ява мен сорау.
Барсына да жавап биргэнсез--
Сез ин тапкыр кеше икэнсез.
Мактагансыз тиеш урында,
Яклагансыз тиеш урында.
Безнен очен сез тир тvккэнсез--
Сез ин гvзэл кеше икэнсез.
33.Халкым кvнелендэ сезгэ дигэн
Менэрлэгэн чэчэк бэйлэме.
Эгэр аны алдыгызга куйсак,
Булыр иде Каф тау кадэрле.
34.Ихлас рэхмэтемне эйтер очен
Ничек кенэ табыйм сvзлэрен.
Менэ бvген чэчэк бэйлэменен
Бирэм сезгэ ин-ин гvзэлен.
35.Чэчэклэрем, бэлки, анлатырлар
Хислэремнен ин-ин изгесен.
Эниемдэй якын укытучым--
Тормышымнын якты козгесе.
36.Алыгыз Сез бvген бvлэк итеп,
Чэчэклэрнен шушы бэйлэмен.
Каршылагыз тагын бик кvп еллар
Бvгенгедэй хезмэт бэйрэмен.
Чэчэклэр тапшырыла.
37.Адаштырмас маягыбыз—мирас,
Юлда юлдаш туган телебез.
Туган телне, жирне сойсэк кенэ
Якты булыр безнен конебез.
38.Яшибез гел шулай кояшлы
hэм тыныч коннэргэ соенеп.
hэркемнен кvнелендэ бер телэк:
ИМИНЛЕК, ИМИНЛЕК, ИМИНЛЕК!
37.Инде бу кынгырау борынгы, кvптэнге.
Ничэмэ елларны мэктэптэ vткэрде.
Ул бик кvп дусларын дэрескэ чакырган,
Аларны зур юлга озаткан ахырдан.
38. «Чын» итеп алыр ул кынгырау-- жиз батыр,
Ныграк кагылсан, мэктэпне кузгатыр.
Мэ, дустым, чылтырат, бvгеннэн-- мэктэпкэ!
Бvгеннэн—зур юлга: хэерле сэгатьтэ!
Беренче кынгырау бирелэ.
